Kauhanyo 18

Jehova U Sepisa Daniele Mupuzo O Mutuna

1, 2. (a) Mukitimi n’a ka tokwa kalemeno kafi ka butokwa kuli a wine? (b) Muapositola Paulusi n’a bapisize cwañi ku pila ka ku sebeleza Jehova ka busepahali kwa siyano?

MUKITIMI u namuluhela ko i felela siyano. U tambile luli, kono h’a bona kuli mafelelezo a siyano s’a li fakaufi, wa ituma ñaña h’a nz’a mata kuli a fite kwateñi. Wa lika ka t’ata, kihona a fita kwa mafelelezo! U imuluhile mi u winile. Ku itiisa ku isa kwa mafelelezo ku mu winisize.

² Kwa mafelelezo a Daniele kauhanyo 12, mupolofita ya latwa y’o s’a li fakaufi ni ku feza “siyano” ya hae—ili bupilo bwa ku sebeleza Jehova. Hamulaho wa ku fa mitala i sikai ya tumelo ya batanga ba Jehova ba mwa linako pili Bukreste bu si ka taha kale, muapositola Paulusi n’a ñozi kuli: “Cwalehe, ha lu bona kuli lu beilwe mwahali ki lilu le lituna la lipaki, lu tuhele kaufela ze lu imela, ni sibi se si lu hanelela fakaufi; mi lu zamaye inze lu mata ka ku itiisa mwa siyano ye lukiselizwe luna; lu nze lu talimile Jesu, yena Mutateki ni Mufelelezi wa tumelo. Kabakala tabo y’a n’a beezwi kwapili, Jesu a itiisa kwa [kota ya linyando, NW], a sa tokomeli lishwau la [yona]; mane a y’o ina ku la bulyo la lubona lwa Mulimu.”—Maheberu 12:1, 2.

3. (a) Kiñi se ne si tusize Daniele ku “mata ka ku itiisa”? (b) Lingeloi la Jehova ne li bulelezi Daniele lika mañi ze talu?

³ Daniele ni yena n’a balelwa kwa “lilu le lituna la lipaki” zeo. Ni yena n’a na ni ku “mata ka ku itiisa,” mi n’a ezize cwalo kabakala ku lata hahulu Mulimu. Jehova n’a zibisize Daniele ze ñata ka za nako ya kwapili ya milonga ya lifasi, kono cwale A mu lumela sepiso ya ka butu ye, ye li: “Haili wena, u zwelepili mwa nzila ya hao ku isa kwa mafelelezo.  U ka fiwa pumulo, mi u ka zuha ku amuhela sanda sa hao, kwa mafelelezo a mazazi.” (Daniele 12:13) Lingeloi la Jehova ne li bulelela Daniele lika ze talu: (1) kuli Daniele a “zwelepili mwa nzila ya [hae] ku isa kwa mafelelezo,” (2) kuli u ka “fiwa pumulo,” ni (3) kuli u ka “zuha” hape kwapili. Manzwi ao a kona ku susueza cwañi Bakreste kacenu ku itiisa ku isa kwa mafelelezo mwa siyano ya bupilo?

‘U ZWELEPILI KU ISA KWA MAFELELEZO’

4. Lingeloi la Jehova ne li talusañi ha ne li bulezi kuli “u zwelepili mwa nzila ya hao ku isa kwa mafelelezo,” mi ki kabakalañi ku eza cwalo ha ne ku kana ku tatafalezi Daniele?

⁴ Lingeloi ne li talusañi ha ne li bulelezi Daniele kuli: “Haili wena, u zwelepili mwa nzila ya hao ku isa kwa mafelelezo”? Mafelelezo ao ki añi? Bakeñisa kuli Daniele n’a bat’o ba wa lilimo ze mwanda, ku bonahala kuli fa ne ku taluswa mafelelezo a bupilo bwa hae, ao mwendi n’a li fakaufi. * Lingeloi ne li susueza Daniele ku itiisa ka busepahali ku fitela lifu. Kono ne ku si ke kwa ba bunolo ku eza cwalo. Daniele n’a iponezi Babilona ha i bitwa mi ni bomasiyaleti ba Majuda ba lihapwa ha ba kutela kwa Juda ni Jerusalema. Zeo ne li kana li nyakalalisize hahulu mupolofita ya supezi y’o. Kono ha ku si ka ñolwa haiba ni yena n’a icumbezi mwa musipilituna wo. Mwendi ka nako yeo n’a supezi hahulu ni ku fokola. Kamba mwendi Jehova n’a bata kuli a siyale mwa Babilona. Niteñi, ne lu ka lakaza ku ziba nji Daniele n’a ikutwile bumaswe banabahabo ha ne ba kutezi kwa Juda.

5. Ki ifi taba ye bonisa kuli Daniele n’a itiisize ku isa kwa mafelelezo?

⁵ Ku si na kakanyo Daniele n’a tiisizwe hahulu ki manzwi a lingeloi a’ sishemo, a’ li: “U zwelepili mwa nzila ya hao ku isa kwa mafelelezo.” Lu kana lwa hupuzwa manzwi a Jesu Kreste a n’a bulezi lilimo ze 600 ku zwa f’o, a’ li: “Ya tundamena  ku isa kwa mafelelezo, ki yena ya ka piliswa.” (Mateu 24:13) Kaniti Daniele n’a ezize ona cwalo fela. N’a tundamezi ku isa kwa mafelelezo, ili ku mata ka busepahali mwa siyano ya bupilo ku fitela a i feza mbuu. Mwendi leo ki le liñwi la mabaka h’a bulezwi hande hape mwa Linzwi la Mulimu. (Maheberu 11:32, 33) Daniele n’a tusizwe kiñi ku itiisa ku isa kwa mafelelezo? Ze ñozwi ka za bupilo bwa hae li lu tusa ku utwisisa taba yeo.

KU ITIISA KA KU BA MUITUTI WA LINZWI LA MULIMU

6. Lu ziba cwañi kuli Daniele n’a li muituti yo mutuna wa Linzwi la Mulimu?

⁶ Kuli Daniele a itiise ku isa kwa mafelelezo, n’a tokwa ku zwelapili ku bala ni ku yeya ka butungi lisepiso ze munati za Mulimu. Lwa ziba kuli Daniele ne li muituti yo mutuna wa Linzwi la Mulimu. Kambesi cwalo, n’a kabe a zibile cwañi sepiso ya Jehova ku Jeremia kuli buhapiwa ne bu ka tanda lilimo ze 70? Daniele ka sibili n’a ñozi kuli: “Na . . . lemuha ka ku bala mwa libuka . . . myaha.” (Daniele 9:2; Jeremia 25:11, 12) Ku si na kuliñi, Daniele n’a batisisize libuka za Linzwi la Mulimu ze n’e li teñi ka nako yeo. Kaniti Daniele n’a bile ni nako ye ñata ya ku ikola ku bala ni ku yeya libuka ze ne ñozwi ki Mushe, Davida, Salumoni, Isaya, Jeremia, Ezekiele—ee, ze n’e fumaneha kaufela.

7. Ha lu bapanya nako ya luna ni miteñi ya Daniele, lu litohonolo cwañi ku za ku ituta Linzwi la Mulimu?

⁷ Ku bala Linzwi la Mulimu, ku li tukufalelwa, ku butokwa kuli lu itiise kacenu. (Maroma 15:4-6; 1 Timotea 4:15) Mi lu na ni Bibele mukatumbi, ye na ni litaba ze ñozwi za m’o bo buñwi bwa bupolofita bwa Daniele ne bu talelelizwe lilimo ze mianda-nda hasamulaho. Hape, lu litohonolo ku pila mwa “nako ya maungulo,” ye bulezwi kwa Daniele 12:4. Mwa miteñi ya luna ye, batoziwa ba se ba kayekilwe kutwisiso ya za kwa moya, mi ba benya sina mataseli a niti mwa lifasi le li mwa simbwi le. Kabakaleo, buñata  bwa bupolofita bo bu tibile bo bu mwa buka ya Daniele, bo bu kopanyeleza bo buñwi bo ne bu mu zingile, bu lu tusa hahulu kacenu. Kacwalo, haike lu zwelepili ku bala Linzwi la Mulimu ka zazi, lu sa keshebisi ni hanyinyani lika zeo. Ku eza cwalo ku ka lu tusa ku itiisa.

DANIELE N’A TUNDAMEZI KU LAPELA

8. Daniele n’a file mutala mañi ku za tapelo?

⁸ Ku lapela ni kona ne ku tusize Daniele ku itiisa ku isa kwa mafelelezo. N’a lapelanga Jehova Mulimu zazi ni zazi mi n’a mu ambotile patalaza ka pilu ye yuboka tumelo ni sepo. N’a ziba kuli Jehova wa “utwa milapelo.” (Samu 65:2; mu bapanye Maheberu 11:6.) Pilu ya Daniele ha n’e ilamwi ki maswabi kabakala bukwenuheli bwa Isilaele, n’a taluselize Jehova maikuto a hae. (Daniele 9:4-19) Dariusi niha n’a laezi kuli yena a nosi a lapelwe ka mazazi a 30, Daniele n’a zwezipili ku lapela Jehova Mulimu. (Daniele 6:10) Kana ha lu tomohi pilu ha lu nahana musupali ya sepahala y’o a ba ni pilu-tata ya ku keta ku nepelwa mwa musima mo ku tezi litau ku fita ku yumba tohonolotuna ya ku lapela? Luli, Daniele n’a fitile kwa mafelelezo a hae anz’a sepahala, ni ku lapela ka t’ata ku Jehova ka zazi.

9. Ki kabakalañi ha lu sa swaneli ku keshebisa nihaiba hanyinyani tohonolo ya ku lapela?

⁹ Tapelo ki kezo ye bunolo. Lwa kona ku lapela ka nako ifi kamba ifi, kai kamba kai, ka ku tumusa kamba mwa pilu. Kono lu si keshebisi ni hanyinyani tohonolotuna yeo. Bibele i bonisa kuli ku lapela kwa kona ku tusa mutu ku itiisa, ku tundamena, ni ku zwelapili ku tona kwa moya. (Luka 18:1; Maroma 12:12; Maefese 6:18; Makolose 4:2) Kwa mbwetukisa luli kuli mutu ya m’ata ka ku fitisisa h’a lu haneli kamba ku lu liyehisa ku ambola ni yena! Mi w’a teelezanga! Mu hupule Daniele ha n’a lapezi zazi le liñwi, mi Jehova a luma lingeloi kabakaleo. Lingeloi ne li punyize Daniele ha n’a s’a nz’a lapela! (Daniele 9:20, 21) Nako ye  mangeloi h’a lu hatangi cwalo, kono Jehova h’a si ka fetuha. (Malaki 3:6) Sina mwa n’a utwezi tapelo ya Daniele, u ka utwa ni ya luna. Mi ha lu nze lu lapela, lu ka utwana hahulu ni Jehova, ili ku ba ni bulikani bo bu ka lu tusa ku itiisa ku isa kwa mafelelezo, sina Daniele.

KU ITIISA MWA KU LUTA LINZWI LA MULIMU

10. Ki kabakalañi ha ne ku li kwa butokwa kuli Daniele a lute niti ya Linzwi la Mulimu?

¹⁰ Daniele n’a na ni ku ‘zwelapili ku isa kwa mafelelezo’ mwa nto ye ñwi hape. N’a na ni ku itiisa mwa ku ba muluti wa niti. N’a si ka libala kuli ne li yo muñwi wa sicaba se si ketilwe se ne si bulezwi mwa Mañolo kuli: “Ki mina lipaki za ka, ku bulela [Jehova, NW], mina, ni mutanga wa ka ye ni ketile.” (Isaya 43:10) Daniele n’a ezize za n’a kona kaufela kuli a pete musebezi wo. Mwendi musebezi wa hae hape n’o li wa ku luta sicaba sa habo yena be ne ba li lihapwa mwa Babilona. Ha lu zibi ze ñata ka za mwa n’a swalisanezi ni Majuda ba bañwi, kwand’a ze bulezwi ka za hae hamoho ni ba balalu be ne ba bizwa “balikani ba hae”—bo Hanania, Mishaele, ni Azaria. (Daniele 1:7; 2:13, 17, 18) Bulikani bwa bona bo butuna kaniti ne bu tusize bote ku itiisa. (Liproverbia 17:17) Daniele, ya n’a kapwekilwe kutwisiso ye ipitezi ki Jehova, n’a na ni ze ñata za ku luta balikani ba hae. (Daniele 1:17) Kono n’a sa luti bona fela.

11. (a) Musebezi wa Daniele n’o ipitezi cwañi? (b) Daniele n’a bile ni buanyu cwañi mwa ku peta musebezi wa hae o ipitezi?

¹¹ Kwa bapolofita kaufela, ki Daniele ya n’a kutalize hahulu makwambuyu ba macaba. Nihaike hañata n’a shaelanga litaba ze ne toilwe ki ba bañata, n’a sa nyenyi babusi bao kamba k’u nga kuli wa ba fita. N’a ba ambotile ka maoyo ni ka butali. Ne ku na ni ba bañwi—ba ba cwale ka manduna bani be ne ba tezi muna, ni milelo ye maswe—be ne ba bata ku haila Daniele. Kono makwambuyu ba bañwi ne ba mu kuteka. Bakeñisa kuli Jehova n’a konisize Daniele ku  tolongosha likunutu ze ne kubanyanisize malena ni litalifi, mupolofita y’o a tuma hahulu. (Daniele 2:47, 48; 5:29) Ki niti, ha n’a nz’a supala, n’a sa koni ku mbindana mwa n’a mbindanelanga mwa bucaha. Kono luli n’a fitile kwa mafelelezo a hae anz’a sa bata ka t’ata linzila za ku shaela za Mulimu wa hae ya latwa.

12. (a) Luna Bakreste lu eza buluti bufi kacenu? (b) Lu kona ku utwa cwañi kelezo ya Paulusi ya kuli lu “zamaye ka kutwisiso ni ba ba kwande”?

¹² Mwa puteho ya Sikreste kacenu, lwa kona ku fumana balikani ba ba sepahala ba ba ka lu tusa ku itiisa, sina Daniele ni balikani ba hae ba balalu mo ne ba yatanela lusinga. Hape lwa lutananga, ili ku ‘susuezana.’ (Maroma 1:11, 12, NW) Sina Daniele, lu filwe musebezi wa ku kutaza ba ba sa lumeli. (Mateu 24:14; 28:19, 20) Kabakaleo, lu tokwa ku shenga buculoki bwa luna ilikuli lu ‘abe Linzwi la niti ka mukwa o lukile’ ha lu nze lu bulelela ba bañwi ka za Jehova. (2 Timotea 2:15) Mi ku ka tusa haiba lu utwa kelezo ya muapositola Paulusi, ye li: “Mu zamaye ka kutwisiso ni ba ba kwande.” (Makolose 4:5) Kutwisiso yeo i kopanyeleza k’u nga hande ba ba si ba tumelo ya luna. Ha lu kendi batu ba ba cwalo, kamba k’u nga kuli lwa ba fita. (1 Pitrosi 3:15) Kono lu lika ku ba hohela kwa niti, ili ku itusisa Linzwi la Mulimu ka butali ni ka bukwala ilikuli ba li amuhele. Ki tabo kwa butuna ye lu ba ni yona ha lu kona ku tusa yo muñwi! Tabo ye cwalo kaniti i lu tusa ku itiisa ku isa kwa mafelelezo, sina Daniele.

“U KA FIWA PUMULO”

13, 14. Mababilona ba bañata ne ba sabelañi ku shwa, mi mubonelo wa Daniele n’o shutana cwañi?

¹³ Lingeloi hape la kolwisa Daniele kuli: “U ka fiwa pumulo.” (Daniele 12:13) Manzwi ao n’a talusañi? Daniele n’a ziba kuli u ka shwa. Batu kaufela se ba fitile fa ku shwa, ku zwa miteñi ya Adama ku t’o fita ni la kacenu le. Ku swanezi Bibele ha i li lifu ki “sila.” (1 Makorinte 15:26) Kono Daniele  n’a s’a ngi ku shwa sina mo ne ba k’u ngela Mababilona ba n’a pila ni bona. Ku bona bao be ne ba li ba bulapeli bo bu lyanganisa bwa milimu ya buhata ye bat’o eza 4,000, lifu ne li sabisa maswe. Ne ba lumela kuli hamulaho wa lifu, be ne ba pilile ka mafenyeho kamba be ne ba shwile monde ne ba fetuhanga bipuku bye bi lombota bye ne bi toliya ba ba pila. Mababilona hape ne ba lumela kuli ko ba yanga bafu ku sabisa hahulu-hulu, ni kuli ku inzi bingolongoma bye bi fwiñani ili bya mikwa ye maswe bye bi bupehile inge batu ni lifolofolo.

¹⁴ Daniele n’a s’a ngi lifu cwalo. Lilimo ze mianda-nda pili Daniele a si ka ba teñi kale, Mulena Salumoni n’a buyelezwi ki Mulimu ku bulela kuli: “Ba ba shwile ha ba na se ba ziba.” (Muekelesia 9:5) Mi ka za ba ba timela, walisamu n’a opezi kuli: “Moya wa bona wa yelela, ba kutela mwa liluli; isali ka lizazi lona leo, milelo ya bona ya fela.” (Samu 146:4) Kacwalo Daniele n’a ziba kuli manzwi e ne li mu bulelezi lingeloi n’a ka petahala. Lifu ne li pumulo. Ku lona ne ku si na mihupulo, maswabituna, lufenyo—mi ni bingolongoma ne bi siyo. Jesu Kreste n’a talusize lika ka ku swana Lazaro ha n’a shwile. N’a ize: “Lazaro mulikan’a luna u lobezi.”—Joani 11:11.

15. Lizazi la lifu li kona ku ba cwañi le linde ku la ku pepwa?

¹⁵ Mu nyakisise libaka le liñwi Daniele ha n’a sa sabi ku shwa. Linzwi la Mulimu li li: “Libizo le linde li na ni tuso ku fita minunko ya ku tola, ye munati; mi lizazi la ku shwa ki le linde ku la ku pepwa.” (Muekelesia 7:1) Lizazi la ku shwa, le li lilisa, li kona ku ba le linde cwañi ku la ku pepwa, le li tabisa? Taba ye tuna fa ki “libizo le linde.” ‘Minunko ye munati’ ne i tula hahulu. Maria kaizel’a Lazaro a kile a toza mahutu a Jesu ka mafula a sende a n’a leka mali a n’a kuma fa lituwelo ze bat’o ba za ka silimo mutumbi! (Joani 12:1-7) Haki libizo fela la mutu le li butokwa. Sa butokwa ki muñ’a lona. Muñ’a libizo h’a pepwa h’a na libubo, litaba za misebezi ye minde, mi h’a hupulelwi butu ni tulemeno  to tunde. Kono kwa mafelelezo a bupilo bwa hae, libizo li yemela zona zeo kaufela. Mi haiba Mulimu u l’i nga ku ba le linde, li fitela kwahule maluwo afi kamba afi.

16. (a) Daniele n’a likile cwañi ku ba ni libizo le linde ku Mulimu? (b) Daniele n’a kona cwañi ku ya kwa ku pumula inz’a sepile luli kuli n’a bile ni libizo le linde ku Jehova?

¹⁶ Mwa bupilo bwa hae kaufela, Daniele n’a likile ka t’ata ku ba ni libizo le linde ku Mulimu, mi Jehova n’a si ka libala nto yeo. N’a talimile Daniele ni ku tatuba pilu ya hae. Mulimu a kile a eza ze swana ku Mulena Davida, ya n’a opezi kuli: “[Muñ’a] Bupilo, u ni likile, mi u ni zibile. U ziba niha ni ina, niha ni zuha, u ziba muhupulo wa ka u sa li kwahule.” (Samu 139:1, 2) Ki niti kuli Daniele n’a si ka petahala. N’a simuluhile ku Adama muezalibi mi ne li silama wa sicaba se si tampakani sibi. (Maroma 3:23) Kono Daniele n’a bakezi libi za hae mi n’a zwezipili ku lika ku zamaya ni Mulimu wa hae ka ku luka. Mupolofita ya sepahala y’o kacwalo n’a kona ku kolwa kuli Jehova n’a ka mu swalela libi za hae ni ku sa mu kobisa ka zona. (Samu 103:10-14; Isaya 1:18) Jehova u keta ku hupula misebezi ye minde ya batanga ba hae ba ba sepahala. (Maheberu 6:10) Kabakaleo, lingeloi la Jehova ne li bulezi habeli kuli Daniele ki “munna ya latwa hahulu.” (Daniele 10:11, 19) F’o ne ku talusa kuli Daniele n’a oliswa ki Mulimu. Daniele n’a kona ku y’o pumula a tabile, inz’a ziba kuli n’a bile ni libizo le linde ku Jehova.

17. Ki kabakalañi ha ku li kwa butokwa hahulu-hulu kuli lu be ni libizo le linde ku Jehova kacenu?

¹⁷ Kaufel’a luna lwa kona ku ipuza kuli, ‘Kana ni bile ni libizo le linde ku Jehova?’ Lu pila mwa linako ze t’ata. K’u nga kuli lifu li kana la bitula ufi kamba ufi wa luna ka nako ifi kamba ifi haki ku fosa, ki k’u nga lika ka mo li inezi. (Muekelesia 9:11) Ki kabakaleo ku li kwa butokwa hahulu kuli mañi ni mañi ku luna a kete ku ba ni libizo le linde ku Mulimu honafa, ku si na ku liyeha. Haiba lu eza cwalo, ha lu tokwi ku saba lifu. Ki pumulo fela—inge ku tunya buloko. Mi sina buloko, ku ka ba ni zuho!

 “U KA ZUHA”

18, 19. (a) Lingeloi ne li talusañi ha ne li bulezi kuli Daniele u ka “zuha” kwapili? (b) Kiñi Daniele ha n’a kana a tekelelezi sepo ya zuho?

¹⁸ Buka ya Daniele i fela ka ye ñwi ya lisepiso ze nde ka ku fitisisa zeo Mulimu a kile a sepisa mutu. Lingeloi la Jehova ne li bulelezi Daniele kuli: “U ka zuha ku amuhela sanda sa hao, kwa mafelelezo a mazazi.” Lingeloi ne li talusañi? Bakeñisa kuli “pumulo” ya n’a bulezi ne li lifu, sepiso ya kuli Daniele n’a ka “zuha” zazi le liñwi ne i ka talusa fela nto i liñwi—ili zuho kwa bafu! * Mane, bocaziba ba bañwi se ba ipapatile kuli Daniele kauhanyo 12 ki yona ya pili ku bulela za zuho luli mwa Mañolo a Siheberu. (Daniele 12:2) Kono f’o ba mbunjize. Daniele n’a tekelezi hahulu sepo ya zuho.

¹⁹ Ka mutala, Daniele kaniti n’a ziba manzwi a, a n’a ñozi Isaya lilimo ze 200 pili: “Ba ba shwile ba hao ba pile hape! litupu za batu ba ka, li zuhe! A mu zuhe mina mu lobezi mwa liluli, mu wabelwe! Kakuli . . . lifasi li ka zusa ba ba shwile.” (Isaya 26:19) Kwamulaho luli, Jehova n’a file Elia ni Elisha m’ata a ku zusa bafu. (1 Malena 17:17-24; 2 Malena 4:32-37) Kwamulaho-laho, Anna, m’ahe mupolofita Samuele, n’a bulezi kuli Jehova wa kona ku zusa batu mwa libita. (1 Samuele 2:6) Kwamulaho k’o, Jobo ya n’a sepahala n’a bulezi sepo ya hae ha n’a ize: “Haiba mutu a shwa, kana a ka zuha hape? Kono na, ni ta litela linako ze nde, ni litele mane ku fele linako ze za manyando. Ki hona he u ta biza, mi ni ta alaba, mi u ta ni tabela, na sibupiwa sa hao.”—Jobo 14:14, 15, Bibele ye Kenile, hatiso ya 1984.

20, 21. (a) Daniele u ka fumana kabelo kwa zuho ifi? (b) Zuho mwa Paradaisi mwendi i ka zamaya cwañi?

²⁰ Sina Jobo, Daniele n’a kona ku kolwa kuli Jehova n’a ka shukelwa ku mu kutiseza kwa bupilo zazi le liñwi kwapili. Niteñi, n’a kana a wisizwe pilu ku utwa sibupiwa sa kwa  moya se si m’ata hasi mu kolwisa za sepo yeo. Ee, Daniele u ka zuha ka nako ya “zuho ya ba ba lukile,” ye ka ezahala ka nako ya Puso ya Kreste ya Lilimo ze Sikiti. (Luka 14:14) Lika li ka ba cwañi ku Daniele f’o? Linzwi la Mulimu li lu taluseza ze ñata ka za teñi.

²¹ Jehova “hasi Mulimu wa mifilifili, kono ki wa kozo.” (1 Makorinte 14:33) Kabakaleo, ku bonahala kuli zuho mwa Paradaisi i ka ezahala ku si na siimpiti. Mwendi ku kabe ku fitile nako ye ñwi hamulaho wa Armagedoni. (Sinulo 16:14, 16) Muinelo wa linto za kale u kabe u feliselelizwe, mi ku si na kakanyo ku kabe ku ezizwe litukiso za ku amuhela be ne ba shwile. Haili ka za mukwa o ba ka kuta ka ona bafu, Bibele i fa mutala wo: “Mutu ni mutu u ka zuha ka nako ya hae.” (1 Makorinte 15:23) Ku bonahala kuli mwendi ‘ku zuha kwa ba ba lukile ni ba ba si ka luka’ ha ku ka ezahala, ba ba lukile ba ka ba ba pili ku zuswa. (Likezo 24:15) Kacwalo, basepahali ba ikale, sina Daniele, ba ka kona ku tusa mwa tamaiso ya litaba za fa lifasi, hamoho ni ku luta bolule ba bolule ba “ba ba si ka luka” ba ba ka zuswa.—Samu 45:16.

22. Daniele kaniti u ka tabela ku zibañi ze ñwi?

²² Daniele a si ka fiwa kale buikalabelo b’o, kaniti u ka bata ku ziba ze ñwi. Esi mane n’a bulezi cwana ka za bo buñwi bwa bupolofita bo bu tibile bwa n’a filwe: “Na utwa, kono na tokwa ku utwiseza hande.” (Daniele 12:8) Ki tabo kwa butuna ye ka mu unjama h’a ka utwiseza likunutu za Mulimu zeo! Kaniti u ka bata ku utwa zote ka za Mesiya. Daniele u ka ituta ka munyaka ka za munyololo wa mibuso ye m’ata ka ku fitisisa mwa lifasi ku zwa lizazi la hae ku t’o fita ku la luna, ka za ba ba li “ba ba kenile ba Muambakani-ya-Pahami”—be ne ba itiisize niha ne ba nyandisizwe mwa “nako ya maungulo”—ni ka za yundiso ya mafelelezo ya mibuso ya butu kaufela ka Mubuso wa Mesiya o tomilwe ki Mulimu.—Daniele 2:44; 7:22; 12:4.

 SANDA SA DANIELE MWA PARADAISI—NI SA MINA!

23, 24. (a) Lifasi l’a ka fumana Daniele h’a ka zuswa li ka shutana cwañi ni la n’a ziba? (b) Kana Daniele u ka ba ni sisa mwa Paradaisi, mi lu ziba cwañi?

²³ Daniele u ka bata ku ziba za lifasi l’a ka pila ku lona ka nako yeo—ili le li ka fapanela kwahule ni la mwa lizazi la hae. Lindwa ni buhateleli bo ne bu sinyize lifasi la n’a ziba li kabe li felile. Ha ku sa na ku ba ni maswabi, makulanu, ni mafu. (Isaya 25:8; 33:24) Kono lico ni mandu li ka ata, mi bote ba ka ba ni musebezi o kolwisa. (Samu 72:16; Isaya 65:21, 22) Batu kaufela ba ka ba lubasi lo lu utwana, ili lo lu tabile.

²⁴ Daniele kaniti u ka ba teñi mwa lifasi leo. Lingeloi ne li mu bulelezi kuli: ‘U ka zuha ku amuhela sanda sa hao.’ Linzwi la Siheberu le li tolokilwe kuli “sanda” li swana ni le ne li itusiswa kwa ku talusa sisa. * Daniele mwendi n’a tekelezi bupolofita bwa Ezekiele bwa za ku abiwa kwa naha ya Isilaele ye ne yahilwe sinca. (Ezekiele 47:13–48:35) Mwa talelezo ya bona ya mwa Paradaisi, bupolofita bwa Ezekiele bu akalezañi? Kuli sicaba sa Mulimu kaufela ba ka ba ni ndao mwa Paradaisi, ni kuli naha ka sibili i ka abiwa hande ku si na sobozi. Kono sanda sa Daniele mwa Paradaisi hasi na ku ba fela sisa. Si ka ba ni z’a ka peta mwa mulelo wa Mulimu teñi m’o. Ee, Daniele u ka fumana sanda sa n’a sepisizwe.

25. (a) Ki lifi ze ñwi za ze ka ezahala mwa bupilo bwa mwa Paradaisi ze mu tabela? (b) Ku kona ku bulelelwañi kuli batu ba swanela ku pila mwa Paradaisi?

²⁵ Kono ku cwañi ka za sanda sa mina? Ni mina mwa kona ku yola lisepiso ze swana. Jehova u bata ba ba utwa ku “zuha” ku amuhela sanda sa bona, ku ba ni sibaka mwa  Paradaisi. Mu nahane fela! Kaniti, ku ka tabisa ku bonana ni Daniele ka sibili, hamoho ni basepahali ba bañwi ba ba talusizwe mwa Bibele. Ku ka ba ni ba bañwi ba bañata ba ba ka zuha kwa bafu, ba ba ka tokwa litaelo kuli ba zibe ni ku lata Jehova Mulimu. Mu nahane kuli mu babalela lifasi la luna ni ku tusa ku li bisa paradaisi mo ku tezi lika ze fapana-fapana ili la bunde bo bu sa feli. Mu nahane ku lutwa ki Jehova, ili ku ituta ku pila mwa n’a batela kuli batu ba pile. (Isaya 11:9; Joani 6:45) Ee, sibaka si mi libelezi mwa Paradaisi. Litaba za Paradaisi niha li kana za bonahala ku komokisa kacenu, mu hupule kuli Jehova sapili n’a bupile batu kuli ba pile mwa sibaka se si cwalo. (Genese 2:7-9) Ka kutwisiso yeo, Paradaisi ki sona sibaka m’o bolule ba bolule ba ba fa lifasi ne ba lukiselizwe ku pila teñi. Ki mona mo ba swanela ku pila. Ku fita mwateñi ku ka swana sina ku kutela habo mutu.

26. Jehova u bonisa cwañi kuli wa ziba kuli ku libelela mafelelezo a muinelo wo wa linto ku t’ata ku luna?

²⁶ Lipilu za luna li tala lishuke la buitebuho ha lu nahana  ka za zeo kaufela, nji cwañi? Kana mina ka sibili ha mu shukelwi ku ba mwateñi? Ku swanezi Lipaki za Jehova ha ba lakaza ku ziba f’o ka felela muinelo wo wa linto! Ku libelela ku t’ata. Ni Jehova wa ziba cwalo, kakuli u lu susueza kuli lu “talimele” mafelelezo ao nih’a “ka liyeha.” U talusa kuli ku luna n’a kana a bonahala ku liyeha, kakuli mwa liñolo le li swana, lu kolwiswa kuli: “[H’a] na ku liyeha.” (Habakuki 2:3; mu bapanye Liproverbia 13:12.) Ee, mafelelezo a ka taha ka nako ye tomilwe.

27. Mu lukela ku ezañi kuli mu sebeleze Mulimu kamita-ni-mita?

²⁷ Mu swanela ku ezañi mafelelezo h’a nze a atumela? Sina Daniele mupolofita wa Jehova ya latwa, mu itiise ka busepahali. Mu itute hahulu Linzwi la Mulimu. Mu lapelange ka t’ata. Mu swalisane hande ni balumeli ba bañwi. Mu tukufalelwe ku luta ba bañwi niti. Mafelelezo a muinelo wa linto o maswe wo h’a nze a shenya ka zazi, mu zwelepili ku ba batanga ba ba sepahala ba Muambakani-ya-Pahami mi mu yemele hahulu Linzwi la hae. Ee, mu ise pilu kwa bupolofita bwa Daniele! Mi haike Jehova Muambakani-ya-Pahami a mi fe tohonolo ya ku mu sebeleza ka tabo kamita-ni-mita!

[Litaluso za kwatasi]

MU ITUTILEÑI?

• Kiñi ze ne tusize Daniele ku itiisa ku isa kwa mafelelezo?

• Ki kabakalañi Daniele ha n’a sa sabi ku shwa?

• Sepiso ya lingeloi ya kuli Daniele ‘u ka zuha ku amuhela sanda sa hae’ i ka talelezwa cwañi?

• Mu tusizwe cwañi ka butu ka ku isa pilu kwa bupolofita bwa Daniele?

[Lipuzo za Tuto]

 [Siswaniso se si fa likepe mutumbi la 307]

[Siswaniso se si fa likepe 318]

Sina Daniele, kana mwa isa pilu kwa linzwi la bupolofita la Mulimu?