1. Ki batu ba ba cwañi ba hohanga Jehova, mi ki kabakalañi ha ba swanela ku ba ni tokomelo ha ba nze ba lapela Mulimu?

 JESU naa ize: “Balapeli ba niti ba ka lapela Ndate ka moya ni ka niti; kakuli ki bona baa tokwa Ndate.” (Joani 4:23) Jehova ha fumananga batu ba ba cwalo, ba ba swana sina mina, wa ba hohelanga ku yena ni ku Mwanaa hae. (Joani 6:44) Yeo luli ki tohonolo ye tuna! Kono batu ba ba lata niti ya Bibele ba swanela ku zwelapili ku “[batisisa] se si tabisa Mulena,” kakuli Satani ki mukwasheki yo mutuna.—Maefese 5:10; Sinulo 12:9.

2. Mu taluse moo Jehova a ngela batu ba ba zwakanya bulapeli bwa niti ni bwa buhata.

² Mu hupule se ne si ezahezi bukaufi ni Lilundu la Sinai Maisilaele ha ne ba kupile Aruni kuli a ba ezeze mulimu. Aruni naa si ka bonisa kuli wa amuhela muhupulo wo kapa cwañi, kono naa pangile namani ya gauda ni ku bonisa kuli namani yeo ne i yemela Jehova. Naa ize: “Kakusasana ikaba mukiti wa Muñaa Bupilo.” Kana Jehova naa ngile kezo yeo ya ku zwaka bulapeli bwa niti ni bwa buhata kuli ha i na butata? Batili. Naa bulaile batu ba ba bato eza 3,000 ba ne ba lapezi mulimu wa buhata yo. (Exoda 32:1-6, 10, 28) Lu itutañi kwa taba yeo? Lu ituta kuli haiba lu bata ku tiiseza mwa lilato la Mulimu, ha lu swaneli ku “swala ze masila,” mi lu swanela ku lika ka taata ku bukeleza niti kuli isike ya silafazwa ki nto ifi kamba ifi ye masila.—Isaya 52:11; Ezekiele 44:23; Magalata 5:9.

3, 4. Ki kabakalañi ha lu swanela ku isa hahulu pilu kwa likuka za Bibele ha lu nyakisisa lizo ni mikiti ye atile hahulu?

³ Ka bumai, baapositola ha se ba shwile, bona ba ne ba tibela  bukwenuheli, Bakreste ba buhata ba ne ba sa itebuhi niti ba kalisa ku ikenya mwa lizo, mikiti, ni lipumulo za sihedeni—lika ze ne ba kalile ku bulela kuli ki za Sikreste. (2 Matesalonika 2:7, 10) Ha mu nze mu nyakisisa ye miñwi ya mikiti yeo, mu lemuhe mo i bonahaliseza moya wa lifasi isike wa Mulimu. Ka nañungelele, mikiti ya sihedeni kaufela yona ya swana: I susueza litakazo za nama, lituto za bulapeli bwa buhata, ni tumelo ya mioya—yona mikwa ya zibahala ka yona “Babilona yo mutuna.” a (Sinulo 18:2-4, 23) Hape mu hupule kuli Jehova ka sibili u iponezi likezo ze maswe za bulapeli bwa sihedeni ko ku simuluhile mikiti ye miñata ye atile hahulu. Ku si na ku kakanya, Mulimu haa tabeli mikiti ye cwalo ni kacenu. Mi ni luna lu swanela ku nga mikiti yeo ka mwa i ngela.—2 Joani 6, 7.

⁴ Ka ku ba Bakreste ba niti, lwa ziba kuli mikiti ye miñwi ha i tabisi Jehova. Kono lu tokwa ku ikatulela ka ku tiya mwa lipilu kuli lu si ke lwa ikenya mwa mikiti ye cwalo ni hanyinyani. Ku nyakisisa mabaka Jehova ha sa tabeli mikiti yeo ku ka lu susueza hahulu ku ambuka nto ifi kamba ifi ye kona ku lu palelwisa ku zwelapili ku tiiseza mwa lilato la Mulimu.

5. Ki kabakalañi ha lu kolwa kuli Jesu naa si ka pepwa ka December 25?

⁵ Bibele ha i buleli za mukiti wa ku pepwa kwa Jesu. Mane lizazi luli la naa pepilwe Jesu ha li zibahali. Kono lwa kona ku kolwa kuli naa si ka pepwa ka December 25, ili nako ye banga ya silami kwa sibaka sa naa pepezwi. b Luka naa ñozi kuli ka nako ya naa pepilwe Jesu, “balisana ne ba . . . pila kwa milaka” inze ba babalela mitapi ya bona. (Luka 2:8-11) Kambe balisana ne ba na ni  mukwa wa ku “pila kwa milaka” silimo mukatumbi, taba ya ku fumaneha kwa bona kwa milaka ka nako ya naa pepilwe Jesu ne i si ke ya taluswa mwa Bibele. Kono bakeñisa kuli Betelehema ki naha ye bata, ya pula ni litwa, mitapi ne i silelezwanga hande ka nako ya maliha mi balisana ne ba si ke ba “pila kwa milaka.” Ku zwa fo, Josefa ni Maria ne ba ile kwa Betelehema kabakala sipalo sa naa laezi Sesare Augusto. (Luka 2:1-7) Ha lu sepi kuli Sesare naa ka laela batu ba naa ziba kuli ne li mangulunde kwa puso ya Roma ku ya kwa libaka ko ne ba pepezwi bashemi ba bona ka nako ye ne ku bata cwalo.

6, 7. (a) Buñata bwa lizo ze eziwanga fa Ngilisimasi li simuluha kai? (b) Ku fanana ko ba ezanga batu ka nako ya Ngilisimasi ku shutana cwañi ni ku fanana kwa Bakreste?

⁶ Ngilisimasi ha i simuluhi mwa Mañolo; i simuluha kwa mikiti ya sihedeni ya kwaikale ye cwale ka mukiti wa Siroma wa Saturnalia, ili mukiti o ne ezezwanga mulimu wa njimo ya bizwa Saturn. Hape, buka ye bizwa New Catholic Encyclopedia i bonisa kuli balapeli ba mulimu wa Mithra ne ba canga “mukiti wa ku pepwa kwa lizazi” ka December 25 ku likana ni mubalelo wa bona wa mazazi. Buka yeo i zwelapili ku talusa kuli, “Ngilisimasi ne i kalisize ka nako yeo bulapeli bwa mulimu wa lizazi ne bu tiile hahulu mwa Roma,” ili lilimo ze bato ba 300 ku zwa fa lifu la Kreste.

⁷ Bahedeni ne ba itabisanga ka ku fanana limpo ni ku mbwakila—ili lika ze sa eziwa fa Ngilisimasi ni kacenu. Mi sizo seo sa ku fanana limpo, sina feela mo si sa ezezwa ni kacenu, hañata ne si sa eziwi ka ku lumelelana ni 2 Makorinte 9:7, ye bala kuli: “Mutu ni mutu a zwise mwaa hupulezi mwa pilu ya hae, isi ka ku bilaela, kamba ka ku hapelezwa; kakuli Mulimu u lata ya fana a tabile.” Bakreste ba niti ba bonisananga lilato, mi ku fana kwa bona ha ku si ka itinga fa lizazi, mi hape ha ba libeleli ku fiwa se siñwi ki mutu ye ba fa mpo. (Luka 14:12-14; Likezo 20:35) Ku zwa fo, ba itebuha hahulu kuli ba lukuluzwi kwa mipateho ye ba banga ni yona batu fa Ngilisimasi mi ba imuluzwi kwa likoloti ze ba ipatisezanga ba bañata ka nako yeo ya silimo.—Mateu 11:28-30; Joani 8:32.

8. Kana baituti ba linaleli ne ba tiselize Jesu limpo za mukiti wa ku pepwa kwa hae? Mu taluse.

 ⁸ Niteñi, ba bañwi ba kana ba piha kuli, kana baituti ba linaleli ne ba si ka tiseza Jesu limpo ha naa pepilwe? Batili. Kezo ya bona ya ku tisa limpo ne i li feela mukwa wa ku bonisa likute ku mutu yo mutuna ya naa pepilwe, ili sizo se ne si atile mwa linako za Bibele. (1 Malena 10:1, 2, 10, 13; Mateu 2:2, 11) Mane baituti ba linaleli ne ba si ka taha busihu bwa naa pepilwe Jesu. Ne ba si ka to fumana Jesu inge a li mbumbu ye mwa sicelo sa likomu, kono Jesu na sa li mbututu wa likweli ze ñata ili ya naa pila mwa ndu.

9. Ki sika mañi se lu kona ku bulela ka za mikiti ya mazazi a ku pepwa ye bulezwi mwa Bibele?

⁹ Ki niti kuli ku pepwa kwa mbututu ku tahisanga nyakalalo  ye tuna, niteñi, Bibele ha i buleli za mukiti wa lizazi la ku pepwa o kile wa eziwa ki mutangaa Mulimu. (Samu 127:3) Kana kikuli litaba za mikiti yeo ne li siilwe feela ka mafosisa ki bañoli ba Bibele? Batili, ku na ni mikiti ye mibeli ya mazazi a ku pepwa ye bulezwi mwa Bibele—wa Faro mulena wa Egepita ni wa Heroda Antipasi. (Genese 40:20-22; Mareka 6:21-29) Kono mwa Bibele, sibeli sa mikiti yeo ha i boniswi ku ba ye ne li ye minde, sihulu mukiti wa Heroda Antipasi fa naa pumezwi toho Joani Mukolobezi.

10, 11. Bakreste ba kwa makalelo ne ba nga cwañi mikiti ya mazazi a ku pepwa, mi ki kabakalañi?

¹⁰ Hatiso ye bizwa The World Book Encyclopedia i li: “Bakreste ba kwa makalelo ne ba nga ku eza mikiti ya ku pepwa ku ba sizo sa sihedeni.” Ka mutala, Magerike ba kwaikale ne ba lumela kuli  mutu ni mutu u na ni moya o banga teñi fa pepelwa, ili o zwelangapili ku mu sileleza ni hasamulaho. Mi buka ye bizwa The Lore of Birthdays i talusa kuli moya wo “u swalisani hahulu ni mulimu ya naa pepilwe fa lizazi le li swana ni la pepilwe mutu yo.” Mikiti ya mazazi a ku pepwa hape se i swalisani hahulu ka nako ye telele ni tuto ya ku nuha ka linaleli.

¹¹ Batanga ba Mulimu ba kwaikale ne ba sa ambuki mikiti ya mazazi a ku pepwa kabaka feela la kuli mikiti yeo ne i simuluha kwa lituto za sihedeni ni za sidimona, kono hape ne ba i ambuka kabakala likuka ze ne ba latelela. Ki kabakalañi ha lu bulela cwalo? Batanga ba Mulimu bao ne li baana ni basali ba ne ba ikokobeza; ba ne ba saa ngi ku taha kwa bona mwa lifasi ku ba nto ye tuna hahulu ye ne ba swanela ku ezezanga mukiti. c (Mika 6:8; Luka 9:48) Mwa sibaka sa ku ikunga ka butuna, ne ba fa Jehova kanya ni ku itumela ku yena kwa mpotuna ya bupilo. d—Samu 8:3, 4; 36:9; Sinulo 4:11.

12. Lizazi la luna la ku shwa li kona cwañi ku ba le linde ku la ku pepwa?

¹² Batu ba ba sepahala kaufela ha ba timela, Mulimu wa ba hupulanga ilikuli ite ba fumane bupilo kwapili hape. (Jobo 14:14, 15) Liñolo la Muekelesia 7:1 li li: “Libizo le linde li na ni tuso ku fita minunko ya ku tola, ye munati; mi lizazi la ku shwa ki le linde ku la ku pepwa.” “Libizo” la luna li talusa libubo le linde le lu ipangezi ku Mulimu ka ku mu sebeleza ka busepahali. Mi lu lemuha kuli mukiti u nosi o ba laezwi ku ezanga Bakreste ha u ami lizazi la ku pepwa kono la ku shwa. Ki mukiti wa lifu la Jesu, yena ya na ni “libizo” le linde hahulu, le li lu fumanisa puluso.—Luka 22:17-20; Maheberu 1:3, 4.

13, 14. Lizo ze atile hahulu ze eziwanga fa Isita li simuluha kai?

¹³ Isita i ngiwa ku ba mukiti wa ku tabela zuho ya Kreste, kono niti kikuli mukiti wo u simuluha kwa bulapeli bwa buhata. Libizo la Isita ka sibili li ngiwa ku ba le li zwelela kwa Eostre, kamba Ostara, ili libizo la mulimu wa musali wa kwa England ya twi ki mulimu wa maliha. Ne ku tile cwañi kuli mai ni lishakame li kale ku itusiswanga fa Isita? Buka ya Encyclopædia Britannica i talusa kuli mai “saa ngilwe ka nako ye telele ku ba sisupo sa bupilo bo bunca ni zuho ya ku kutela kwa bupilo,” mi lishakame zona se li itusisizwe sina sisupo sa lupepo ka nako ye telele. Kacwalo, taba ya niti kikuli Isita ki mukiti wa lupepo o lyanganisizwe feela ku u bisa mukiti wa ku tabela lizazi la zuho ya Kreste. e

¹⁴ Kana Jehova naa ka lumelela mukiti wa lupepo wo o masila kuli i be wona wa ku hupulanga ka wona lizazi la naa zuhile Mwanaa hae? Ku tokwa ni hanyinyani! (2 Makorinte 6:17, 18) Hanili mane Mañolo haa si ka laela kamba ku fa tumelezo ya ku ezanga nihaiba mukiti wa ku hupula lizazi la naa zuhile Jesu. Kacwalo, ku ca mukiti o cwalo ka ku bulela kuli ki ku tabela lizazi la naa zuhile Jesu ki ku zwela feela pili ku loba mulao.

15. Mukiti wa Halloween u simuluha kai, mi lu lemuhañi ka za lizazi le u eziwanga mukiti wo?

¹⁵ Mukiti wa Halloween o eziwanga ka October 31, u zibahala ka litaba za buloi, ku itusisa likabiso ze maswe, ni lika ze ñwi ze maswe, mi mukiti wo u simuluha kwa bayahi ba kwaikale ba naha Britain ni Ireland ba ba bizwa ma-Celt. Ibato ba ka November 1 kweli ha i kwanile hande, ma-Celt ne ba tabelanga mukiti wa Samhain, ili libizo le li talusa “Mafelelezo a Mbumbi.” Ne ba lumela kuli ka nako ya Samhain, ne ku banga ni swalisano mwahalaa  lifasi la batu ni lifasi la balimu ni kuli mioya ye minde ni ye maswe ne i zamayanga-zamayanga mwa lifasi. Ne ku lumelwa kuli mioyo ya bafu ne i kutanga kwa mandu a bona, mi mabasi a bona naa siyanga lico ni lino ili ku tabisa baenyi bao ba lilumba. Kacwalo, kacenu banana ha ba apalanga sina lilumba kamba baloi, ni ku ya fa ndu ni ndu inge ba sweli ku bemba bañi ba mandu kuli ba ka eziwa maswe haiba ba sa ba ezi hande, ha ba zibi kuli ba sweli ku zwisezapili bulapeli bwa Samhain.

16, 17. (a) Ki kabakalañi Bakreste ba ba bata ku nyalana ha ba swanela ku nyakisisa lizo ze eziwanga fa sinawenga mwa silalanda sa bona, ili ku bona nji za lumelelana ni likuka za Bibele? (b) Ki lika mañi ze ba swanela ku ziba Bakreste ka za lizo ze cwale ka ku hasanga rice kamba lika ze ñwi fa sinawenga?

¹⁶ Ona cwale-cwale fa, “linzwi la munyali ni la munyaliwa ha li sa na ku utwahala ku [Babilona yo Mutuna].” (Sinulo 18:23) Kabakalañi? Kakuli Babilona yo Mutuna u ka feliswa, mi le liñwi la mabaka a ka tahisa cwalo ki likezo za hae za sidimona ze kona ku silafaza linyalo isali fa sinawenga.—Mareka 10:6-9.

¹⁷ Linaha li na ni lizo ze shutana-shutana. Lizo ze ñwi ze kona ku bonahala inge a li si ka fosahala li simuluha kwa likezo za Babilona ze lumelwa kuli li tahisa “litohonolo” ku munyali ni munyaliwa kamba kwa batu ba ba tile kwa sinawenga. (Isaya 65:11, Bibele ye Kenile, hatiso ya 1984) Ze ñwi za lizo ze cwalo ki ze cwale ka ku hasanga rice kamba lika ze ñwi fa sinawenga. Mwendi batu ba ezanga taba yeo kabakala tumelo ya kuli lico li tabisanga mioya ye maswe mi kamukwaocwalo mioya yeo ha i na ku holofaza munyali ni munyaliwa. Ku zwa fo, rice se i ingilwe ka nako ye telele ku ba ye tusa kwa lupepo ni ku tahiseza mutu tabo ni mazazi a matelele. Kaniti, batu kaufela ba ba bata ku tiiseza mwa lilato la Mulimu ba swanela ku ambuka lizo ze masila ze cwalo.—2 Makorinte 6:14-18.

18. Ki likuka lifi za Bibele ze ba swanela ku mamela bo muuna ni musali ba ba bata ku nyalana hamohocwalo ni batu bo ba memile kwa sinawenga?

¹⁸ Ka mukwa o swana, batanga ba Jehova ba ambuka likezo za silifasi ze kona ku shwaulisa sinawenga ni mukiti wa sinawenga,  kamba ze kona ku tunka mazwalo a ba bañwi. Ka mutala, ba ambuka ku fitisanga manzwi a mashendekela kamba a matapa fa sinawenga, kamba ku eza lika ze shubula ba bañwi, kamba ku bulela lipulelo ze kona ku utwisa maswabi muuna ni musali ba ba nyalana mane ni ba bañwi. (Liproverbia 26:18, 19; Luka 6:31; 10:27) Hape ba ambuka matangu a sa swaneli fa sinawenga hamohocwalo ni linawenga ze feza mali, ze bonahalisa “buikuhumuso bwa bupilo” mwa sibaka sa buikokobezo. (1 Joani 2:16) Haiba mu lela za ku ba ni sinawenga, mu si ke mwa libala kuli Jehova u bata kuli mu be ni mukiti wa linyalo o mu ka tabela mwa bupilo bwa mina kaufela isike o ka tahisa kuli mu no ikupulanga ha mu nahana ka za teñi. f

19, 20. Buka ye ñwi i bulelañi ka za simuluho ya sizo sa ku nanulelanga likomoki mwahalimu ha ku nwiwa lino, mi ki kabakalañi Bakreste ha ba sa amuheli sizo seo?

¹⁹ Mukwa o muñwi o eziwanga hahulu fa linawenga ni fa mikiti ye miñwi ki wa ku nanulela likomoki mwahalimu ni ku li ngubisa ha ku nwiwa lino. Buka ye bizwa International Handbook on Alcohol and Culture ye ne hatisizwe ka 1995 i li: “Ku bonahala kuli mukwa wa ku nanulelanga likomoki mwahalimu u simuluha fa sizo sa kwaikale sa ku paelela balimu ka ku ba fa lino ze ne ngiwa ku ba ze kenile . . . ili mukwa wa ku lakaleza mutu bunde ka ku fa tapelo ye kuswani ya kuli ‘u pile nako ye telele!’ kamba ‘u yoye!’”

²⁰ Ki niti kuli batu ba bañata kacenu ha baa ngi mukwa wa ku nanulelanga likomoki mwahalimu sina kezo ya bulapeli kamba ye swalisani ni balimu. Nihakulicwalo, ku nanulelanga likomoki za veine mwahalimu ku swana sina kupo ye libiswa “kwahalimu”—kamba kwa simbule se siñwi se si na ni maata a matuna a fita a butu—ili ku kupa limbuyoti ka nzila ye sa lumelelani ni mwa lu taluseza Mañolo.—Joani 14:6; 16:23. g

21. Ki mikiti ifi ye atile ye ba ambuka Bakreste niha i sa simuluhi kwa bulapeli bwa buhata, mi ki kabakalañi?

²¹ Ka ku bonisa likuka za lifasi la kacenu ze nze li zwelapili ku kutela fafasi—ili mukwa o sweli ku susuezwa ki Babilona yo Mutuna ka sibili kamba ka linzila ze ñwi za itusisa—linaha ze ñwi li sulanga mali a ku lukisa mikiti ye mituna ya ka silimo ya batu ba ba zamaya ba bina ka butanya, ili mikiti ye lumbaeta kalombe fokuñwi. Kana mutu ya ‘lata Jehova’ wa swanela ku ya kwa mikiti ye cwalo kamba ku i buha? Kana ku eza cwalo ku ka bonisa kuli luli u toile bumaswe? (Samu 1:1, 2; 97:10) Neikaba hande ku ba ni mubonelo wa naa na ni wona walisamu ya naa lapezi kuli: “U biule meeto a ka ku ze si na tuso.”—Samu 119:37.

22. Ki mwa muinelo mañi mo Mukreste a kona ku eza keto ye lumelelana ni lizwalo la hae ka za haiba wa swanela ku abana mwa mukiti o muñwi kamba cwañi?

²² Fa mazazi a mikiti ya lifasi, Mukreste u swanela ku tokomela kuli likezo za hae ha li bonisi ba bañwi kuli ni yena wa abana mwa mukiti. Paulusi naa ñozi kuli: “Niha mu nwa, niha mu eza nto ye ñwi, mu eze linto kaufela kuli Mulimu a lumbekwe ka zona.” (1 Makorinte 10:31; mu bone  taba ye fa makepe 158-9 ye li, “Ku Eza Liketo ze Nde.”) Kwa neku le liñwi, haiba kwa iponahalela hande fo ku sweu kuli sizo se siñwi kamba mukiti o muñwi ha u simuluhi kwa bulapeli bwa buhata, mi ha u si ka swalisana ni litaba za bupolitiki kamba lilato la ku lata naha le li sa swaneli, mi hape ha u lobi likuka za Bibele, Mukreste ni Mukreste wa kona ku eza keto ya za haiba u ka abana mwa mukiti wo kamba cwañi. Kono niha eza cwalo, u swanela ku nahana ka za mo ba ka ikutwela ba bañwi, ilikuli a si ke a ba sitatalisa.

23, 24. Lu kona cwañi ku fa bupaki ka za likuka za Jehova ze lukile?

²³ Batu ba bañata baa nga mazazi a mikiti ye atile hahulu ku  ba kolo ya ku itabisanga ni mabasi a bona hamohocwalo ni balikani. Kacwalo, haiba mutu a lu nga ka mafosisa kuli ha lu na lilato kamba kuli mayemo a luna a tulile tikanyo, lwa kona ku mu taluseza hande kuli Lipaki za Jehova ba banga ni nako ya ku itabisa ni mabasi a bona hamohocwalo ni balikani. (Liproverbia 11:25; Muekelesia 3:12, 13; 2 Makorinte 9:7) Lu ikolanga sango ni balatiwa ba luna mwa silimo kaufela, kono bakeñisa kuli lu lata Mulimu ni likuka za hae ze lukile, ha lu tabeli ku sinya linako zeo za tabo ka lizo ze sa mu tabisi.—Mu bone taba ye fa likepe 156 ye li,  “Bulapeli Bwa Niti bu Fumanisa Tabo ye Tuna.”

²⁴ Lipaki ba bañwi ba konile ku tusa batu ba bañata ba ba ba buzize ka za mayemo a bona, mi ba tusize batu bao ka ku ambolisana ni bona lisupo ze mwa kauhanyo 16 mwa buka ya Bibele I Lutañi Luli? h Kono mu hupulange kuli mulelo wa luna ki ku fita batu kwa lipilu isike ku ba swabisa. Kacwalo, mu be ni likute ni buishuwo, mi “mubulelelo wa mina ibe o na ni musa kamita, o lungilwe lizwai.”—Makolose 4:6.

25, 26. Bashemi ba kona ku tusa cwañi bana ba bona ku zwelapili ku tiya mwa tumelo ni mwa lilato la bona ku Jehova?

²⁵ Ka ku ba batanga ba Jehova, lu itutile Bibele hande. Lwa ziba mabaka ha lu lumela lika ze ñwi ni ku li eza, ni ha lu ambuka ze ñwi. (Maheberu 5:14) Kacwalo, mina bashemi, mu lute bana ba mina ku nahanisisanga ni ku utwisisa likuka za Bibele. Ha mu eza cwalo, mu tiisa tumelo ya bona, mu ba konisa ku fa likalabo ze tomile fa Mañolo kwa batu ba ba ba buza ka za tumelo ya bona, mi mu ba kolwisa kuli Jehova wa ba lata.—Isaya 48:17, 18; 1 Pitrosi 3:15.

²⁶ Batu kaufela ba ba lapela Mulimu “ka moya ni ka niti” ha ba ambuki feela mikiti ye si ya ka Mañolo, kono hape ba lika ka taata ku sepahala mwa bupilo bwa bona kaufela. Batu ba bañata kacenu baa nga ku sepahala ku ba nto ye sa konahali. Kono sina mo lu ka bonela mwa kauhanyo ye tatama, linzila za Mulimu ki ze nde kamita.