1, 2. Ki musebezi mañi wa ku yaha o mu na ni, mi ki kabakalañi ha mu swanela ku isa hahulu pilu kwa muyahelo wa mina?

 MU NGE kuli mu sweli ku sebeza ka taata ku yaha muyaho o muñwi. Musebezi u sweli wa zamaya hande, mi ku bonahala kuli u ka zwelapili cwalo. Se mu fumani musebezi wo ku ba o taata kono ili o tabisa. Kacwalo, mu ikatulezi kuli ha mu na ku u tuhela kamba ku kutela mwamulaho, kakuli nako ya mina ya kwapili mane ni bupilo bwa mina li itingile fa muyaho wo ni mo mu u yahela. Kabakalañi? Kakuli muyaho wo o sweli ku yahiwa ki mina ka sibili!

² Mulutiwa Juda naa talusize kuli lu na ni musebezi wa ku icaha ili luna. Ha naa elelize Bakreste kuli ba “tiiseze mwa lilato la Mulimu,” ona mwa kauhanyo ye swana yeo hape naa talusize se si kona ku ba tusa ku eza cwalo. Naa ize: “Mu ikahele fa mutomo wa tumelo ya mina ye kenile hahulu.” (Juda 20, 21) Ki linzila lifi ze mu kona ku icaha ka zona, ili ku tiisa tumelo ya mina kuli mu zwelepili ku tiiseza mwa lilato la Mulimu? Ha lu nyakisiseñi likalulo ze talu ze ama musebezi wa mina wa kwa moya wa ku icaha.

3-5. (a) Satani u bata kuli mu nge cwañi milao ya Jehova? (b) Lu swanela ku ba ni mubonelo ufi wa milao ya Mulimu, mi mubonelo wo u ka tahisa kuli lu ikutwe cwañi? Mu fe mutala.

³ Sapili se lu swanela ku eza, ki ku tiisa tumelo ya luna ya  ku sepa mulao wa Mulimu. Mwa buka ye, mu itutile likuka za Jehova ze ñata ka za muzamao. Mu nga cwañi likuka zeo? Satani u bata ku mi fa mubonelo wa kuli milao ni likuka za Jehova li mi tokwisa tukuluho, kamba mane kuli ki za buhateleli. Saa itusisize mukwa wo ka nako ye telele ku zwelela feela mwa Edeni fa naa bonezi kuli wa sebeza luli. (Genese 3:1-6) Kana u ka kona ku mi yembulula ka ku itusisa mukwa wo? Kalabo ya mina i itingile fa mubonelo wa mina.

⁴ Ka mutala, mu nge kuli mu sweli ku zamaya mwa parki ye nde, mi hañihañi mu bona lapa le li telele le li tiile, le li mi tibela ku fita kwa kalulo ye ñwi ya parki yeo. Sibaka se si kwa buse bwa lapa leo sa buheha luli. Sapili mu kona ku nga kuli lapa leo li mi palelwisa ku ba ni tukuluho hande. Kono ha mu nze mu talimisisa hande kwa buse bwa lona, mu bona tau ye halifile ye sweli ku nanalela lifolofolo! Cwale mwa lemuha kuli kanti lapa leo li ezelizwe ku mi sileleza. Kana ku na ni folofolo ye sweli ku mi nanalela? Linzwi la Mulimu li lu lemusa kuli: “Mu noo iswala, mu libelele. Diabulosi, sila sa mina u nzaa zamaya sina tau ye lila ye bata ye i ka ca.”—1 Pitrosi 5:8.

⁵ Satani u swana sina folofolo ye bata nama. Bakeñisa kuli Jehova haa tabeli kuli lu be mbuya ya Satani, u tomile milao ye lu sileleza kwa “tushambwe” to tuñata twa ya maswe yo. (Maefese 6:11, NW) Kacwalo, nako kaufela ha lu kengeela milao ya Mulimu, lu swanela ku i bona sina sisupo sa lilato la Ndataa luna wa kwa lihalimu ku luna. Ku nga milao ya Mulimu cwalo kwa lu sileleza mi ku lu tahiseza tabo. Mulutiwa Jakobo naa ñozi kuli: “Ya talimisisa mwa Mulao o petehile, ona Mulao wa tukuluho, mi a tiiseza mwateñi, . . . u ka fuyaulwa ku zaa eza kaufela.”—Jakobo 1:25.

6. Ki nzila ifi ye nde ye kona ku mi tusa hahulu ku tiisa tumelo ya mina ya ku sepa milao ni likuka za Mulimu ze lukile? Mu fe mutala.

⁶ Ku mamela milao ya Mulimu mwa bupilo bwa luna ki yona nzila ye kona ku lu tusa hahulu ku tiisa tumelo ya luna ku Mutomi wa Mulao ni ku itebuha milao ya hae. Ka mutala,  ku peta “mulao wa Kreste” ku kopanyeleza ku utwa taelo ya Jesu ya ku luta ba bañwi za naa “laezi kaufela.” (Magalata 6:2; Mateu 28:19, 20) Bakreste hape ba kuteka taelo ya ku kopananga hamoho ku lapela ni ku tiisana. (Maheberu 10:24, 25) Milao ya Mulimu hape i kopanyeleza ni kelezo ya ku lapelanga ku Jehova kamita ni ka pilu kaufela. (Mateu 6:5-8; 1 Matesalonika 5:17) Ha lu zwelapili ku mamela milao yeo mwa bupilo bwa luna, lu ka iponela hande kuli i lelezwi ku lu tusa. Ku mamela milao yeo ku lu tahiseza mwangalwa ni buiketo bo lu sa koni ku fumana mwa lifasi le li maswe le. Ha mu nahanisisa hande mo mu tuselizwe ka ku mamela milao ya Mulimu mwa bupilo bwa mina, kaniti luli mu itebuha hahulu milao yeo mi tumelo ya mina ya tiya.

7, 8. Linzwi la Mulimu li omba-omba cwañi batu ba ba ikalezwi kuli mwendi ba ka palelwa ku eza ze lukile nako ha inze i ya?

⁷ Fokuñwi, ba bañwi ba bilaelanga kuli mwendi kwapili ba ka fumana taata ku zwelapili ku kumalela milao ya Jehova. Ba ikalezwi kuli mwendi ba ka palelwa. Haiba fokuñwi mwa ikutwanga cwalo, mu hupulange manzwi a: “Ki Na Muñaa Bupilo Mulimu wa hao, ni ku luta se si ku swanela, ni ku zamaisa ka nzila yoo lukela ku zamaya ku yona. Mawe, kabe noo utwile milao ya ka! noo kabe u pilile mwa kozo ye swana inge  nuka; ze lukile za hao ne li kabe li bonahala sina mandinda a mwa liwate.” (Isaya 48:17, 18) Kana se mu kile mwa kutumana ku nahanisisa hande susuezo ye mwa manzwi ao?

⁸ Jehova u lu hupulisa kuli lu fumana tuso ka ku mu kuteka. U sepisa ku lu fuyaula ka linzila ze peli haiba lu mu kuteka. Sa pili kikuli, kozo ya luna i ka swana sina nuka—lu ka ba mwa buiketo bo butuna ka nako kaufela. Sa bubeli kikuli, ku luka kwa luna ku ka swana sina mandinda a liwate. Ka mutala, ha mu yemi fa likamba inze mu buha mandinda mwa nuka, ku si na ku kakanya, mwa zibanga kuli mandinda ao haa na ku fela, a ka na a zwelapili ku to natanga fa likamba ona cwalo. Kacwalo, Jehova u talusa kuli ku luka kwa mina ku ka zwelapili ku ya ku ile. Haa na ku mi tuhelela kuli mu palelwe ku mamela milao ya hae, ibile feela mu sweli ku lika ka taata ku sepahala ku yena. (Samu 55:22) Kana lisepiso ze nde zeo ha li tiisi tumelo ya mina ku Jehova ni mwa likuka za hae ze lukile?

9, 10. (a) Ki kabakalañi ku hula kwa moya ha ku li sikonkwani se sinde se ba swanela ku itomela Bakreste? (b) Ku ba ni mubonelo wa kwa moya ku tusa cwañi mutu ku ba ni tabo?

⁹ Sa bubeli, lu swanela ku ba batu “ba ba hulile” kwa moya. (Maheberu 5:14; 6:1) Ku ba batu ba ba hulile kwa moya ki sikonkwani se sinde se ba swanela ku itomela Bakreste. Ka ku fapahana ni bupetehi bo ba sa koni ku ba ni bona batu ka nako ya cwale, ku hula kwa moya ki nto ye konahala. Ku zwa fo, Bakreste ba fumananga tabo ye tuna mwa ku sebeleza Jehova ha ba nze ba hula kwa moya. Ki kabakalañi ha ku li cwalo?

¹⁰ Mukreste ya hulile kwa moya u na ni bulikani bo bu tiile ni Jehova. U nga lika sina mwa li ngela Jehova. (Joani 4:23) Paulusi naa ñozi kuli: “Ba ba pila ka nama ba utwa za nama; kono ba ba pila ka Moya ba utwa za Moya.” (Maroma 8:5) Mubonelo wa nama ha u koni ku fumanisa mutu tabo ye tuna bakeñisa kuli u tahisa kuli mutu a be muitati, a be  ni mubonelo wa makutelakaufi, ni ku tokomela feela lika za kwa mubili. Kono mubonelo wa kwa moya u fumanisa tabo bakeñisa kuli u tusa mutu ku isa mamelelo ya hae ku Jehova, “Mulimu ya tabile.” (1 Timotea 1:11, NW) Mutu wa kwa moya u na ni takazo ye tuna ya ku tabisa Jehova mi u na ni tabo nihaa li mwa miliko. Kabakalañi? Miliko i fa mutu kolo ya ku bonisa kuli Satani ki lihata ni ku mu tusa ku ba ni busepahali, mi haa eza cwalo u tabisa Ndataa luna wa kwa lihalimu.—Liproverbia 27:11; Jakobo 1:2, 3.

11, 12. (a) Paulusi naa buleziñi ka za “kutwisiso” ya Mukreste, mi linzwi le li tolokilwe kuli ku “itwaelisa” li talusañi? (b) Mubili u swanela ku twaeliswa cwañi kuli u hule ni kuli u kone ku sebeliswa ka bukwala?

¹¹ Ku ba mutu wa kwa moya ni ya hulile ku tokwa ku itwaeza. Ha mu nyakisise timana ye: “Lico ze tiile ki za ba ba hulile, ba ba na ni kutwisiso ya ku keta ze nde ku ze maswe, kabakala ku itwaelisa cwalo.” (Maheberu 5:14) Paulusi ha naa bulezi za ku ‘twaelisa’ kutwisiso ya luna, naa itusisize linzwi la Sigerike le ne li itusiswanga hahulu mwa litaba za ku matafaza mibili mwa lilimo za mwanda wa pili kwa Greece, kakuli linzwi leo hape li kona ku tolokiwa sina ‘ku itwaelisa sina mubapali.’ Cwale ha mu nahane ze amiwa teñi mwa ku itwaelisa ko.

¹² Ha ne lu pepilwe, mubili wa luna ne u si ka twaela ku eza nto ifi kamba ifi. Ka mutala, mbututu ha i pepiwanga, ha i zibangi hande mwa ku itusiseza mahutu kamba mazoho a yona. Kacwalo i kana ya bapalisa feela mazoho a yona, kamba mane ku i nataka kwa meeto, kono inge i sa lemuhi kuli lika zeo li ezahala cwañi. Kono nako ha inze i ya, mubili wa yona u fita fa ku twaela. Ya kala ku hohoba, ku zamaya, mane mafelelezo ni ku mata. a Kono mubapali yena bo? Ha  mu nze mu mu bona a sweli ku minyauka ka bukwala mwahalimu ili ka mukwa o makalisa, ku si na ku kakanya, mu ka lumela kuli luli mubili wa hae u twaelisizwe. Bukwala bwa mubapali yo ha bu si ka itahela feela—u itwaelisize ka nako ye telele. Bibele i bulela kuli ku itwaelisa ko ku cwalo ko kwa “tusa hanyinyani.” Mi haiba ku cwalo, ku cwañi he ku twaelisa kutwisiso ya luna ya kwa moya?—1 Timotea 4:8.

13. Lu kona ku twaelisa cwañi kutwisiso ya luna?

¹³ Mwa buka ye, lu nyakisisize lika ze ñata ze ka mi tusa ku twaelisa kutwisiso ya mina ilikuli mu zwelepili ku ba mutu wa kwa moya ya sepahala ku Jehova. Ha mu eza liketo za mwa bupilo bwa mina bwa ka zazi, mu nyakisisange likuka ni milao ya hae ni ku lapelanga ku yena. Ha mu eza keto ifi kamba ifi, mu ipuzange kuli: ‘Ki milao ifi ni likuka za Bibele ze ama taba ye? Ni kona ku sebelisa cwañi milao ni likuka zeo? Ki keto ifi ye ka tabisa Ndate wa kwa lihalimu?’ (Liproverbia 3:5, 6; Jakobo 1:5) Liketo kaufela ze mu eza ka nzila yeo, li ka mi tusa ku zwelapili ku twaelisa kutwisiso ya mina. Ku itwaelisa ko ku cwalo ku ka mi tusa ku ba mutu wa kwa moya ni ku zwelapili cwalo.

14. Lu swanela ku ba ni takazo mañi kuli lu hule kwa moya, kono lu tokwa ku tokomelañi?

¹⁴ Mwa kona ku fita fa ku ba mutu ya hulile, kono ku hula kwa moya kona ha ku feli. Mutu u hula ka ku ca lico. Kona libaka Paulusi ha naa ize: “Lico ze tiile ki za ba ba hulile.” Se si kona ku mi tusa hahulu ku tiisa tumelo ya mina ki ku zwelapili ku ca lico ze tiile za kwa moya. Ha mu nze mu sebelisa ze mu sweli ku ituta mu bonisa kuli mu fumani butali, mi Bibele i li: “Se si tokwahala [pili] ki ku talifa.” Kacwalo lu  swanela ku hulisa takazo ya ku ituta litaba za butokwa za lu luta Ndataa luna. (Liproverbia 4:5-7; 1 Pitrosi 2:2) Niteñi, ha lu swaneli ku kala ku ikutwa kamba ku ikuhumusa kabakala zibo ni butali bwa Mulimu ze lu fumani. Lu swanela ku itatubanga kamita kuli pilu ya luna isike ya kenelwa ki buikuhumuso kamba bufokoli bo buñwi. Paulusi naa ñozi kuli: “Mu itekule ili mina ku bona kana mu teñi mwa tumelo; mu itike ili mina.”—2 Makorinte 13:5.

15. Ki kabakalañi ha lu tokwa ku ba ni lilato kuli lu hule kwa moya?

¹⁵ Ndu ha se i felizwe ku yahiwa, ha ku talusi kuli musebezi u felile. Ndu yeo i tokwa ku babalelwa hande ni ku i lukisanga fo i sinyeha, kamba mane ku i ekeza haiba ku ba ni tokwahalo ye cwalo. Ki sika mañi se lu tokwa se si ka lu tusa ku hula ni ku zwelapili ku ba ni bulikani bo bu tiile ni Mulimu? Lu tokwa hahulu lilato. Lu swanela ku zwelapili ku hulisa lilato la luna ku Jehova ni kwa balumeli ba bañwi. Haiba ha lu na lilato, zibo ni misebezi ya luna kaufela li ka ba ze si na tuso—za mbango feela. (1 Makorinte 13:1-3) Lilato li lu tusa ku ba Bakreste ba ba hulile mane ni ku zwelapili ku hula kwa moya.

16. Satani u tahisezanga batu minahano ye cwañi, kono ki nto mañi ya lu file Jehova ye kona ku lu tusa?

¹⁶ Ha lu nyakisiseñi kalulo ye ñwi hape ka za musebezi wa mina wa ku yaha. Kuli mu icahe hande sina mulateleli wa niti wa Kreste, mu swanela ku tokomela munahanelo wa mina. Satani, yena mulena wa lifasi le, u kona hahulu ku tahiseza batu maikuto a ku zwafa, ku ikalelwa za kwapili, ni ku latehelwa ki sepo. (Maefese 2:2) Minahano ye cwalo i kona ku tahiseza Mukreste kozi ye tuna sina feela kota ye na ni sitombo mo i kona ku fokoliseza muyaho. Ka litohonolo, Jehova u lu file nto ye lu kona ku isileleza ka yona—ili sepo.

17. Ki swanisezo mañi ye mwa Linzwi la Mulimu ye bonisa butokwa bwa sepo?

¹⁷ Bibele i kolohanyize lilwaniso za moya ze lu swanela ku itusisa kwa ku lwanisa Satani ni lifasi la hae. Se siñwi sa lilwaniso  zeo se si butokwa hahulu ki kuwani ya sisole, yona “sepo ya ku piliswa.” (1 Matesalonika 5:8) Mwa miteñi ya Bibele, lisole le li si na kuwani ya sisole ne li ziba kuli ne li kona ku bulaiwa ka bunolo. Kuwani ya sisole ne i pangiwanga fa sipi ni ku potoloswa ki bwanda kamba litalo, mi ne i tahisa kuli nto kaufela ya natiwa lisole kwa toho i kone ku tuntunya. Sepo ni yona i kona ku sileleza munahano wa mina sina feela kuwani ya sisole mo i sileleleza toho.

18, 19. Jesu naa tomile mutala mañi wa ku ba ni sepo ka nako kaufela, mi lu kona ku mu likanyisa cwañi?

¹⁸ Jesu naa tomile mutala o munde hahulu wa ku ba ni sepo nako kaufela. Mu hupule manyando a naa ipumani ku ona fa busihu bwa hae bwa mafelelezo fa lifasi. Mulikanaa hae luli ki yena ya naa mu lekisize kwa lila mi a ipumanela fateñi mali. Mulikanaa hae yo muñwi yena naa mu latuzi kuli haa mu zibi. Ba bañwi bona ne ba mu siile ni ku baleha. Batu ba sicaba sa hae tota ne ba mu fetuhezi; ne ba pihelezi kuli a bulaiwe ki masole ba Maroma. Kaniti, hasi ku puma ku bulela kuli, ha ku na ku ba ni mutu ya ka ipumana mwa miliko ye fita ya naa ipumani ku yona Jesu. Kono ki sika mañi se ne si tusize Jesu ku itiisa kwa miliko yeo? Liñolo la Maheberu 12:2 li alaba kuli: “Kabakala tabo ya naa beezwi kwapili, Jesu a itiisa kwa [kota ya linyando, NW], a sa tokomeli lishwau la yona; mane a yoo ina ku la bulyo la lubona lwa Mulimu.” Ni kamuta, Jesu naa si ka libala “tabo ya naa beezwi kwapili.”

¹⁹ Ki tabo mañi ya naa beezwi Jesu kwapili? Jesu naa ziba kuli ha naa ka tiyela litiko, naa ka tusa ku kenisa libizo la Jehova le li kenile. Naa ka fa bupaki bo butuna ka ku fitisisa bwa kuli Satani ki lihata. Sepo ye cwalo ne i fa Jesu tabo ye tuna luli! Hape Jesu naa ziba kuli Jehova naa ka mu fa mupuzo o mutuna kabakala busepahali bwa hae—naa ziba kuli ne ku siyezi feela nakonyana kuli a yo pila ni Ndatahe hape. Jesu naa zwezipili ku ba ni sepo ye nde yeo mwahalaa manyando a hae kaufela. Lu swanela ku mu likanyisa. Ni luna lu na ni tabo ye lu beezwi kwapili. Kaufela luna lu filwe tohonolo ye tuna ki Jehova ya ku tusa ku kenisa libizo la hae le lituna. Lwa kona  ku bonisa kuli Satani ki lihata ka ku keta Jehova ku ba Mubusi wa luna ni ku zwelapili ku tiiseza mwa lilato la Ndataa luna ku si na taba ni litiko kamba matata e lu kana lwa kopana ni ona.

20. Mu ka tusiwa kiñi ku ba ni sepo ni mihupulo ye minde nako kaufela?

²⁰ Jehova haa si ka sepisa feela kuli u ka fa batanga ba hae ba ba sepahala mupuzo—kono hape u na ni takazo ye tuna ya ku eza cwalo. (Isaya 30:18; Malaki 3:10) U tabela hahulu ku fa batanga ba hae lika ze nde ze shukelwa ki lipilu za bona. (Samu 37:4) Kacwalo, mu ise mamelelo ya mina kwa sepo ye mu beezwi kwapili. Mu si ke mwa lumeleza Satani ku mi tahiseza ku ba ni maikuto a maswe a ku zwafa ni mihupulo ye kopami ya lifasi la hae la kale. Haiba mu lemuha kuli moya wa lifasi le u sweli ku mi kena mwa pilu kamba mwa munahano hanyinyani-hanyinyani, mu lapele ku Jehova ka pilu kaufela kuli a mi fe “kozo ya Mulimu ye fita kutwisiso kaufela.” Kozo ya Mulimu yeo i ka sileleza pilu ya mina ni mihupulo ya mina.—Mafilipi 4:6, 7.

21, 22. (a) Ki sepo ifi ye nde hahulu ye ba itebuha ba “buñata bo butuna”? (b) Ki sepo ifi ya Sikreste ye mu itebuha hahulu, mi mu ikatulezi ku ezañi?

²¹ Mu na ni sepo ye nde hahulu ye mu swanela ku nahananga! Haiba mu ba bañwi ba “buñata bo butuna” bwa batu  “ba ba [ka] zwa mwa ñalelwa ye tuna,” mu hupulange bupilo bo mu tuha mu fumana ona cwale-cwale fa. (Sinulo 7:9, 14) Satani ni badimona ba hae ha se ba sinyizwe, mu ka fumana kimululo sakata ye mu sa koni nihaiba ku nahana ka nako ya cwale. Ha mu koni ku ziba mo i ka bela nako ya kwapili yeo, kakuli ha ku na ku luna ya sa kile a pila ku si na sineneketo ye maswe ya Satani. Sineneketo ya Satani ha se i zwisizwe, lu ka ba ni musebezi o tabisa wa ku fetula lifasi le ku li bisa Paradaisi, ili musebezi o ka etelelwa ki Jesu ni ba ka busa ni bona kwa lihalimu ba 144,000. Lu nyolelwa hahulu nako yeo makulanu ni buyanga kaufela li ka feliswa, nako ye lu ka amuhela balatiwa ba luna ku zwelela kwa mabita, ni nako ye lu ka pila bupilo ku likana ni mwa naa lelezi Mulimu. Ha lu ka zamaya lu ba ba ba petehile hanyinyani-hanyinyani, lu ka na lu atumela kwa mupuzo o mutuna ni ku fita o bulezwi kwa Maroma 8:21—wona wa ku fiwa “tukuluho ya kanya ya bana ba Mulimu.”

²² Jehova u bata kuli mu be ni tukuluho ye tuna ye mu sa koni ni ku utwisisa cwale. Se si kona ku mi tusa ku fumana tukuluho yeo ki ku ba ba ba utwa. Ku lika ka taata ku utwa Jehova zazi ni zazi ku ka mi fumanisa limbuyoti! Kacwalo, mu eze mo mu konela kaufela ku zwelapili ku icaha fa mutomo wa tumelo ya mina ye kenile hahulu, ilikuli mu zwelepili ku tiiseza mwa lilato la Mulimu ku ya ku ile!