Munahane muinelo wo: Karen kihona asazo fita kwa kakiti mi mwamulaho, uutwa linzwi la mutu yaziba hande.

Karen haitemuna, ubona mulikanaa hae Jessica inzaa sweli mabotela amabeli asazo kwalululwa. Ulemuha kuli mwa mabotela moo, kunani bucwala. Jessica uswala botela iliñwi mi uitisa ku Karen ni kumubulelela kuli, “Wena u mutu yomuhulu, kuli haukoni kuitabisa kwateñi hanyinyani feela?”

Karen ubata kuhana, kono hape waziba kuli Jessica ki mulikanaa hae. Hape Karen haalati kuli mulikanaa hae anahane kuli usiyalezi. Mi Jessica ki yomuñwi wa basizana babanani mikwa yeminde. Mi haiba yena wanwa, uzibe kunwa bucwala hakusika fosahala hahulu. Karen uipulelisa mwa pilu kuli, ‘Ki sino feela. Kunwa bucwala hakuswani ni kuitusisa milyani yekola.’

Kambe nemuli mwa muinelo wanaali ku ona Karen, nemuka eza cwañi?

Kuli mueze katulo yende hamuli mwa muinelo ocwalo, mutokwa kuziba likuka zemulatelela mwa bupilo. Likuka zeo lika mitusa kuziba kuli mu batu babacwañi. Kuba ni zibo yecwalo, kuka mitusa kuba ni maata a kuiketela za kueza mwa bupilo, kufita kutuhelela babañwi kumizamaisa.—1 Makorinte 9:26, 27.

Mukona kuba cwañi ni maata a kueza cwalo? Kualaba lipuzo zelatelela kuka mitusa.

Kuziba lika zemukona kueza hande ni kuziba mikwa yamina yeminde, kuka mitusa kuba ni buikolwiso.

MUTALA WA MWA BIBELE: Muapositola Paulusi naañozi kuli: “Niha ni si sikwala kwa ku bulela, kaniti ha ni fokoli mwa zibo.” (2 Makorinte 11:6) Bakeñisa kuli Paulusi naautwisisa hande Mañolo, naakona kuzwelapili kutiya, batu babañwi hane bamukananisanga. Naasika tuhelela lipulelo zabona zemaswe kufokolisa buikolwiso bwanaanani bona.—2 Makorinte 10:10; 11:5.

MUITATUBE ILI MINA. Mwa mulaini obonisizwe mwatasaa mubamba wo, muñole buikoneli bomunani bona.

Cwale mutaluse mukwa omunde omunani ona. (Ka mutala, kana mu batu babanani sishemo? babanani bufani? babaitingwa? babafitanga ka nako komutokwahala?)

Makopanelo a cheini aasika tiya, akona kutahisa kuli cheini kaufela isike yaba yetiile. Ka nzila yeswana, likuka zelulatelela ni zona zakona kucinca haiba lutuhelela bufokoli bwaluna kuluzamaisa mwa bupilo.

MUTALA WA MWA BIBELE: Paulusi naaziba bufokoli bwahae. Naañozi kuli: “Luli ni tabela mulao wa Mulimu ku likana ni mutu ye ni li yena mwahali, kono mwa mubili wa ka ni bona mulao u sili o lwanisana ni mulao wa munahano wa ka mi u ni isa mwa butanga bwa mulao wa sibi.”—Maroma 7:22, 23.

MUITATUBE ILI MINA. Ki bufokoli mañi bomunani bona bomutokwa kutuhela?

Kana mwakona kukwela mwa mota ni kutaluseza mumatisi wayona kuli azamaise mota yahae inzaa potoloha kulokulikuñwi, kufitela mafula afela mwa mota yahae? Kueza cwalo hakusika luka, mi mukasinyehelwa ki masheleñi amañata!

Luitutañi kwa mutala wo? Kuitomela likonkwani kumitusa kupeta lika zemubata mwa bupilo, mwa sibaka sa kueza lika inge yasina mulelo. Mukaziba komuya mi mukaziba nzila yemuka itusisa kuli mufite kwa sibaka seo.

MUTALA WA MWA BIBELE: Paulusi naañozi kuli: “Mumatelo wa ka haki wa ya sa zibi kwa ya.” (1 Makorinte 9:26) Mwa sibaka sa kutuhelela kuli lika liikezahalele feela mwa bupilo bwahae, Paulusi naaitomezi likonkwani mi naaboni teñi kuli wapeta likonkwani zeo. —Mafilipi 3:12-14.

MUITATUBE ILI MINA.

Mwa mulaini obonisizwe mwatasaa mubamba wo, muñole likonkwani zetaalu zemubata kupeta mwa silimo sesitaha.

Haiba mwakakanya zemulumela, kuka mibela hahulu taata kueza likatulo. Sina longolo molucinca-cincezanga mibala, mukacinca-cincanga likuka zamina ka mulelo wa kuli muswane ni balikani bamina—ili taba yebonisa kuli hamuna likuka zemulatelela mwa bupilo.

Kono haiba likezo zamina zazamaelela ni zemulumela, mubonisa kuli likuka zemulatelela mwa bupilo halicinci, kusina taba ni zebaeza babañwi.

MUTALA WA MWA BIBELE: Mupolofita Daniele hanaasa li yomunca, naaikatulezi ‘mwa pilu yahae’ kuli naaka mamela milao ya Mulimu, nihaike kuli naapila kwahule ni lubasi lwahae. (Daniele 1:8) Ka kueza cwalo, naakumalezi kwa likuka zanaalatelela mwa bupilo. Daniele naapilile ka kulumelelana ni lika zanaalumela.

MUITATUBE ILI MINA. Ki lika mañi zemulumela? Ka mutala: Kana mwalumela kuli Mulimu uteñi? Haiba mwalumela, ki kabakalañi hamuikutwa cwalo? Ki bupaki mañi bobu mikolwisa kuli uteñi?

Kana mwalumela kuli likuka za muzamao zemufiwa ki Mulimu zamitusa? Haiba mwalumela, ki kabakalañi hamuikutwa cwalo?

Mutabela kuba mutu yacwañi? Kana mutabela kuba sina litali leli fafasi ili lelifefulwa ki moya kaufela ofuka, kamba kana mutabela kuba sina kota yetiile ili yesakoni kuwisiwa nihaiba ki mañungwa amatuna? Haiba muzwelapili kulatelela likuka zeswana mwa bupilo, mukaba sina kota yecwalo. Mi kueza cwalo kuka mitusa kualaba puzo yeli, Ni mutu yacwañi?