1-3. (a) Ki lika mañi zekaezahala Jehova hakahalifa? (Mubone siswaniso sesi fahalimu.) (b) Lukanyakisisañi mwa taba ye?

BAANA, basali, ni banana bayemi hamoho inze baopela pina ya Mubuso. Hase bafelize kuopela, muuna-muhulu yomuñwi ulapela tapelo yezwelela kwatasaa pilu, ili kukupa Jehova kuli abasileleze. Mizwale ni likaizeli mwa puteho basepile kuli Jehova ukabababalela, nihakulicwalo, batokwa kuomba-ombiwa ni kutiiswa. Kono kwande kuutwahala lilata lelituna la batu babalwana. Armagedoni itumbukile!—Sin. 16:14, 16.

² Fa ndwa ya Armagedoni, Jehova ukabulaya batu babamaswe inze ‘abifile hahulu.’ (Mubale Ezekiele 38:18.) Haana kubonisa buhali bwahae kwa mpi kamba kwa naha iliñwi feela, kono ukabubonisa kwa batu babañata fa lifasi. “Bababulailwe ki Jehova mwa lizazi leo bakakalela kwa neku leliñwi la lifasi kuisa kwa neku leliñwi la lifasi.”—Jer. 25:29, 33.

³ Ki kabakalañi Jehova, Mulimu ya lilato, yataluswa kuli ki “Mulimu yanani makeke ni mukekecima” ili “yasaakufi kuhalifa,” hakahalifa ka ‘mabifi amatuna’ cwalo? (Exo. 34:6; 1 Joa. 4:16) Haluboneñi mo kalabo ya puzo yeo ikona kuluomba-ombela,  kulutusa kuba ni bundume, mane ni kulususueza halunze lukutaza taba yende kacenu.

4, 5. Buhali bwa Mulimu bushutana cwañi ni bwa batu babasika petahala?

⁴ Lutokwa kuhupula kuli bunyemi bwa Jehova habuswani ni bwa batu babasika petahala. Mutu hahalifanga ni kueza nto yeñwi inze ahalifile, hañata zezwanga mwateñi haki zende. Ka mutala, Kaine, mweli wa Adama, ‘naahalifile hahulu’ kabakala kuli Jehova naahanile sitabelo sahae ni kuamuhela sa Abele. Ki lika mañi zenezwile mwa kuhalifa kwahae? Kaine naabulaile munyanaa hae yalukile. (Gen. 4:3-8; Maheb. 11:4) Mutala omuñwi ki wa Davida, ili yataluswa kuli neli muuna yanaatabisa pilu ya Jehova. (Lik. 13:22) Kusina taba kuli neli mutu yomunde, naabatile kueza mafosisa amatuna hanaautwile kuli mufumi yabizwa Nabali naamutapauzi ni kutapaula baana banaali ni bona Davida. Bakeñisa kuhalifa hahulu, Davida ni masole bahae “baanga mikwale yabona,” ka mulelo wa kuyo bulaya Nabali yanaasina buitebuho ni baana kaufela banaapila ni bona. Ka litohonolo, Abigaili, yena musalaa Nabali, naakolwisize Davida ni baana banaali ni bona kuli basike bakutisa bumaswe ka bumaswe. (1 Sam. 25:9-14, 32, 33) Kona libaka Jehova hanaasusumelize Jakobo ka moya okenile kuñola kuli: “Buhali bwa mutu habutahisi kuluka kwa Mulimu.”—Jak. 1:20.

⁵ Ka kushutana ni bunyemi bwa mutu, ili yakona kunyema kusina libaka, Jehova ubanga ni libaka hahalifanga. Niha halifanga cwalo, Jehova uezanga lika ka kuluka. Halwanisanga lila zahae, haayundisangi “babalukile hamoho ni babamaswe.” (Gen. 18:22-25) Kuzwa fo, Jehova uhalifanga feela ka mabaka alukile. Munyakisise mabaka amabeli Jehova hahalifanga ni zelukona kuituta kwateñi.

6. Jehova uezangañi libizo lahae halisilafazwa?

⁶ Libaka: Libizo la Jehova halisilafazwa. Batu babaipapata kuli bayemela Jehova kono inze baeza lika zemaswe, bamusinya libizo mi batahisa kuli ahalife. (Ezek. 36:23) Sina mone luitutezi mwa likauhanyo zefelile za buka ye, sicaba sa Isilaele nesisilafalize hahulu libizo la Jehova. Kona libaka Jehova hanaahalifile. Kono naahalifile ka nzila yelukile, naafile batu bahae koto yene baswanela. (Jer. 30:11) Jehova hahalifanga ni kupeta mulelo wahae, buhali bwahae bwafelanga mi haabangi ni ndimbelela.—Samu 103:9.

7, 8. Luitutañi ka mwanaasebelisanezi Jehova ni Maisilaele?

⁷ Zeluituta: Taba ya mwanaasebelisanezi Jehova ni Maisilaele ilufa temuso ya butokwa. Ka kuswana ni Maisilaele ba kwaikale, lunani tohonolo ya kubizwa ka libizo la Jehova. Lu Lipaki za Jehova. (Isa. 43:10) Zelubulela ni zelueza libonisa mufuta wa Mulimu  yelulapela. Luswanela kuambuka moya wa kulukuluhanga kueza lika zemaswe ni kutahisa kuli batu banyaze libizo la Jehova. Mupilelo ocwalo ukatahisa kuli Jehova ahalife, ili nto yekatahisa kuli aange muhato wa kukenisa libizo lahae.—Maheb. 3:13, 15; 2 Pit. 2:1, 2.

⁸ Kana taba ya kuli Jehova wakona ‘kuhalifa hahulu’ iswanela kulupaleliswa kusutelela ku yena? Batili. Lwaziba kuli Jehova unani pilu-telele mi waswalelanga. (Isa. 55:7; Maro. 2:4) Kono hape lwaziba kuli Jehova wakalimelanga batu hakutokwahala kueza cwalo. Mane nto yeo ilutusa kumukuteka, inze luziba kuli uhalifelanga batu babasalati kucinca ili babazwelapili kueza sibi, mi haana kutuhelela batu babacwalo kuba mwahalaa batu bahae. (1 Makor. 5:11-13) Jehova ulubulelezi zetahisanga kuli ahalife. Kacwalo, lutokwa kuambuka kuba ni mibonelo ni likezo zekona kutahisa kuli ahalife.—Joa. 3:36; Maro. 1:26-32; Jak. 4:8.

9, 10. Jehova uezangañi batu bahae hababata kulwaniswa? Mufe mitala.

⁹ Libaka: Batu ba Jehova hababembiwa. Jehova wahalifanga haiba lila lilwanisa batu babasepahala, ili bababata kusilelezwa ki yena. Ka mutala, Maisilaele hase bazwile mwa Egepita, Faro ni mpi yahae yemaata, babalatelela fa likamba la Liwate Lelifubelu. Kono mpi yemaata yeo hane ilatelezi Maisilaele fa mubu oomile wa mwa liwate, Jehova ashokaula mawili a likoloi za ndwa zabona, mi atibiseza Maegepita bao mwa liwate. “Nekusina nihaiba alimuñwi ku bona yanaabandukile.” (Exo. 14:25-28) Jehova naahalifezi Maegepita kabakala ‘lilato lahae lelisa feli’ kwa batu bahae.—Mubale Exoda 15:9-13.

¹⁰ Lilato la Jehova kwa batu bahae hape nelimususuelize kuunga muhato mwa mazazi a Mulena Ezekiasi. Maasiria, bane bali mpi yemaata ka nako yeo, nebatile kuli batolwanisa muleneñi wa Jerusalema. Batanga ba Jehova babasepahala nebakatasezwa mi hamulaho nebaka bulaiwa. (2 Mal. 18:27) Jehova aluma lingeloi lililiñwi, lingeloi leo nelibulaile masole ba Maasiria ba 185,000 mwa busihu bulibuñwi! (2 Mal. 19:34, 35) Munahane feela mone kuinezi mwa mafulo a Maasiria habusa. Malumo, litebe, ni mikwale yabona nelisika sebeza. Nekusina litolombita zene zusize batu. Nekusina baeteleli bane babulelela masole za kueza. Mwa litende nekukuzize mi litupu nelitezi kai ni kai mwa mafulo abona.

11. Mitala ya mwa Bibele ya zanaaezize Jehova batu bahae hane babata kulwaniswa, iluomba-omba cwañi ni kulufa bundume?

¹¹ Zeluituta: Mitala yeo yebonisa zaezanga Jehova batu bahae hababata kulwaniswa, ki temuso yetuna kwa lila zaluna. Lila zaluna liswanela kuhupula kuli Jehova hahalifa: “Kwasabisa kufiwa koto ki Mulimu yapila.” (Maheb. 10:31) Mitala yeo yaluomba-omba ni kulutusa kuba ni bundume. Lwaomba-ombiwa kabakala kuziba kuli sila saluna sesituna, yena Satani, haana kukona  kululwanisa. “Nako yenyinyani” yasiyalezwi ki yona Satani ya kubusa, ituha ifela! (Sin. 12:12) Kono pili nako yeo isika fela kale, luswanela kusebeleza Jehova ka bundume inze lusepile kuli hakuna mutu, kopano, kamba mubuso okona kulupaleliswa kueza tato ya Mulimu. (Mubale Samu 118:6-9.) Muapositola Paulusi naabonisize buikolwiso bwaluna haanasusumelizwe ki moya okenile kuñola kuli: “Haiba Mulimu u kwa lineku laluna, ki mañi yaka lulwanisa?”—Maro. 8:31.

12. Ka nako ya ñalelwa yetuna, ki nto mañi yekatahisa kuli Jehova ahalife?

¹² Ka nako ya ñalelwa yetuna, Jehova ukalusileleza, inge mwanaasilelelize Maisilaele bane babata kulwaniswa ki Maegepita, ni mwanaasilelelize Majuda ba mwa Jerusalema bane baambekilwe ki Maasiria. Lila zaluna halika lika kuluyundisa, Jehova ukahalifa hahulu kabakala kuli ululata hahulu. Batu babasina butali bao habaka lulwanisa, kukaswana feela inge kuli baswala taku ya liito la Jehova. Jehova ukaanga muhato kapili-pili. (Zak. 2:8, 9)  Batu babaka bulaiwa bakaba babañata hahulu. Jehova hakahalifela lila zahae, lila zahae likaziba libaka Jehova haezize cwalo.

13. Jehova ufile litemuso mañi?

¹³ Jehova ‘haakufi kuhalifa’ mi ufile litemuso zeñata za kuli ukayundisa batu babamulwanisa ni bababata kulwanisa batu bahae. (Exo. 34:6, 7) Jehova naaitusisize bapolofita babacwale ka Jeremia, Ezekiele, Daniele, Kreste Jesu, ni baapositola babacwale ka Pitrosi, Paulusi, ni Joani kuli balemuse batu ka za ndwa yetuna yetaha.—Mubone mbokisi yeli, “Jehova Ulemusa Batu ka za Ndwa Yetuna Yetaha.”

14, 15. Ki musebezi mañi waezize Jehova, mi ki kabakalañi?

¹⁴ Jehova uboni teñi kuli litemuso zeo zañolwa mwa Linzwi lahae. Mi hape uboni teñi kuli Bibele yatolokiwa mwa lipuo zeñata kuli batu babañata babe ni yona. Mwa lifasi kaufela, Jehova uonga-ongile baitateli babatusa batu babañwi kuba ni silikani sesinde ni yena ni kubalemusa ka za “lizazi la Jehova lelituna.”  (Zef. 1:14; Samu 2:10-12; 110:3) Utusize batu bahae kutoloka lihatiso zetusa batu kuituta Bibele mwa lipuo zeñata, mi ubatusize kutanda nako yeñata silimo ni silimo kubulelela babañwi za lisepiso ni litemuso zefumaneha mwa Linzwi lahae.

¹⁵ Jehova uboni teñi kuli musebezi wo kaufela waeziwa “kakuli hatabeli kuli mutu ufi kamba ufi atimezwe, kono utabela kuli batu kaufela babake.” (2 Pit. 3:9) Lunani tohonolo yetuna kuyemela Mulimu waluna ya lilato ni yanani pilu-telele, ka kutusa mwa musebezi wa kushaela lushango lwahae! Nihakulicwalo, ona cwale-cwale fa, batu babasa mameli litemuso zeo habana kuba ni kolo ya kucinca, yebanani yona cwale.

16, 17. Kana Jehova utomile lizazi lakatisa ndwa ya mafelelezo? Mutaluse.

¹⁶ Jehova utomile lizazi lakatisa ndwa ya mafelelezo. Waziba nako yebakalwaniswa batu bahae. (Mat. 24:36) Jehova uziba cwañi nako yeo?

¹⁷ Sina mone luitutezi mwa kauhanyo yefelile ya buka ye, Jehova ubulelela Gogo kuli: “Nika kubeya tushuto mwa mitahali.”  Mulimu ukatahisa kuli macaba alwanise batu bahae kulikana ni milelo yabona. (Ezek. 38:4) Taba yeo haitalusi kuli Jehova ki yena yakakalisa twaniso yeo, mi hape haitalusi kuli Mulimu ukaamuha batu babamulwanisa bao tukuluho ya kuiketela za kueza. Kono taba yeo ibonisa kuli Jehova waziba ze mwa lipilu za batu, mi waziba zelikona kueza lila zahae mwa miinelo yeshutana-shutana.—Samu 94:11; Isa. 46:9, 10; Jer. 17:10.

18. Ki kabakalañi batu habakalwanisa Yamaata Kaufela?

¹⁸ Haiba kuli Jehova haana kukalisa twaniso yeo kamba haana kuhapeleza batu babamulwanisa bao kukalisa ndwa, ki nto mañi yekatahisa kuli batu bao balwanise Yamaata Kaufela? Libaka leliñwi ki la kuli, kubonahala kuli ka nako yeo, bakaanga kuli Mulimu haayo kamba kuli Mulimu hakuna zakona kueza. Mwendi bakanahana cwalo bakeñisa kuli kihona basazo felisa bulapeli bwa buhata kaufela fa lifasi. Kacwalo, bakona kubulela kuli kambe Mulimu uteñi, naaka lwanela likopano za bulapeli zeipapata kumuyemela. Habana kulemuha kuli Mulimu ki yena mane yanaabeile mwa lipilu zabona kuli bafelise bulapeli  bobuipumisa kumuyemela, kono inze bueza lika zemaswe hahulu.—Sin. 17:16, 17.

19. Ki lika mañi mwendi zekaezahala hamulaho wa kusinyiwa kwa bulapeli bwa buhata?

¹⁹ Ka nako yeñwi hamulaho wa kusinyiwa kwa bulapeli bwa buhata, kubonahala kuli Jehova ukatahisa kuli batu bahae bashaele lushango lwa katulo, ili lushango lo buka ya Sinulo iswaniseza kwa pula ya macwe yepalakata, mi leliñwi ni leliñwi la macwe ao lieza makilogilamu a 20. (Sin. 16:21, litaluso ze kwatasi) Lushango lo, ili lo mwendi mulelo walona ki wa kushaela kuli likopano za lipolitiki ni likopano za lipisinisi lituha lifela, haluna kutabelwa ki batu babakaluutwa, kuli mane bakanyefula Mulimu. Kubonahala kuli lushango lo ki lona lolukatahisa kuli linaha lilwanise batu ba Mulimu, ka mulelo wa kubafelisa. Bakanahana kuli hakuna yakona kululamulela ni kuli bakona kuluyundisa ka bunolo. Ko ikaba kuipuma luli!

20, 21. Gogo ki mañi, mi kukaezahalañi ku yena?

²⁰ Sina moluitutezi mwa Kauhanyo 17 ya buka ye, Ezekiele uitusisa libizo la bupolofita la “Gogo wa kwa naha ya Magogo,” kutalusa linaha zekaswalisana kululwanisa. (Ezek. 38:2) Kono swalisano ya linaha zeo haina kuba yetiile. Nihaike kuli bakabonahala inge babaswalisani, batu bao bakazwelapili kuba ni moya wa kangisano, buikuhumuso, ni moya wa kulata hahulu naha yazwa ku yona mutu. Kukaba bunolo hahulu ku Jehova kutahisa kuli batu bao ‘baitwanise ka mukwale.’ (Ezek. 38:21) Kono batu haki bona babakatahisa kuli linaha zeo liyundiswe.

²¹ Pili lisika yundiswa kale, lila zaluna likabona lika zemaata zebonisa maata amatuna a Jehova ni Jesu. Batu babalulwanisa bakabona lika zekababilaeza hahulu. Sina mwanaapolofitezi Jesu, “batu bakaweleliswa ki sabo ni kulibelela lika zetaha mwa lifasi.” (Luka 21:25-27) Bakakomoka hahulu habaka lemuha kuli nebafosize hahulu kulwanisa batu ba Jehova. Bakaziba kuli Mubupi waluna, yena Jehova wa limpi, hape ki muzamaisi wa limpi. (Samu 46:6-11; Ezek. 38:23) Jehova ukaitusisa limpi zahae za kwa lihalimu ni lika zemaata zebupilwe, kwa kusileleza batanga bahae babasepahala ni kuyundisa lila zahae.—Mubale 2 Pitrosi 2:9.

22, 23. Ki bo mañi babakasileleza batu ba Mulimu, mi kubonahala kuli bakaikutwa cwañi kueza musebezi wo?

²² Munahane feela Jesu mwakalwaniseza lila za Mulimu ka tukufalelo ni kusileleza batu babalata Ndatahe ni babamusebeleza. Hape munahane mobakaikutwela babatozizwe. Ka nako yeñwi pili Armagedoni isika kala kale, babatozizwe babakaba teñi fa lifasi, bakazusezwa kwa lihalimu ilikuli babatozizwe kaufela ba 144,000, baswalisane ni Jesu kulwana ndwa yeo. (Sin. 17:12-14) Buñata bwa Bakreste babatozizwe hane basali fa lifasi, nebanani  swalisano yende ni Bakreste babali lingu zeñwi, kakuli nebasebelisani hamoho mwa mazazi a mafelelezo. Babatozizwe bakafiwa maata a kulwanela batu bane basebelisana ni bona ka busepahali hane bakopana ni miinelo yetaata.—Mat. 25:31-40.

²³ Mangeloi ni ona akaswalisana ni Jesu fa ndwa ya Armagedoni. (2 Mates. 1:7; Sin. 19:14) Mangeloi akile aswalisana ni Jesu kulundula Satani ni madimona kwa lihalimu. (Sin. 12:7-9) Mi atusize mwa musebezi wa kukubukanya batu fa lifasi bababata kulapela Jehova. (Sin. 14:6, 7) Kwaswanela luli Jehova hakaitusisa mangeloi kusileleza batu babasepahala bao! Mi taba ya butokwa ni kufita ki ya kuli, babakaba mwa mpi ya Jehova kaufela, bakaikutwa kuba ni tohonolo yetuna ya kukenisa ni kububanisa libizo lahae, ka kuyundisa lila zahae.—Mat. 6:9, 10.

24. Buñata bobutuna bwa batu bukaezañi?

²⁴ Bakeñisa kuli buñata bobutuna bwa batu babali lingu zeñwi bakasilelezwa ki mpi yemaata hahulu yeo, habana kusabiswa ki sesiñwi. Mane ‘bakayema ni kunangukisa litoho zabona, kakuli kupiliswa kwabona kusweli kwasutelela.’ (Luka 21:28) Pili lizazi la Jehova lisika taha kale, lutokwa kutusa batu babañata kuziba ni kulata Ndataa luna ya sishemo, ili yasileleza batu bahae!—Mubale Zefania 2:2, 3.

25. Lukanyakisisañi mwa kauhanyo yetatama?

²⁵ Lindwa zebalwananga batu litahisanga likozi ni butata. Kono ndwa ya Armagedoni yona ikatahisa kuli batu bapile ka tabo mi baswalisane. Ki lika mañi zekaezahala mabifi a Jehova hakafela, lindwalume zahae halika kutiseza mikwale yazona mwa lipusu zayona, ni ndwa ya Armagedoni haika fela? Mwa kauhanyo yetatama, lukanyakisisa lika zende zekaezahala hamulaho wa ndwa yeo.