Ka ku ya ka Bibele

Ki Ifi Taluso Ya Kuli Munna Ki Toho ya Musali?

MWA linaha ze ñata, munna ni musali ha ba nyalana, musali u itamanga kuli u ka kuteka munn’a hae. Niteñi, basali ba bañata ha ba tabeli taba ya kuli munna ki yena toho ya musali. Ha mu nyakisise ze i luta Bibele ka za taba ye. Mu ka lemuha kuli ze i bulela Bibele fa taba yeo za utwahala mi za tusa.

Mulimu Mwa Taluseza Butoho

Mwa Bibele, butoho bu talusizwe kwa liñolo la Maefese 5:22-24, le li bulela kuli: “Basali, mu ipeye kwatas’a banna ba mina, sina ha mu ipeya kwatas’a Mulena; kakuli munna ki toho ya musali, sina Kreste h’a li toho ya Keleke . . . Sina Keleke ha i ipeya kwatas’a Kreste,  basali ni bona ba ipeye kwatas’a banna ba bona mwa litaba kaufela.” Ka ku ba “toho ya musali,” munna ki yena ya swanela ku zamaisa lubasi, mi musali u swanela ku kuteka ketelelo ya munn’a hae.—Maefese 5:33.

Munna ni yena u na ni ku ipeya kwatas’a Mulimu ni Kreste. Ha si ka fiwa m’ata a ku laela musal’a hae kuli a lobe milao ya Mulimu kamba kuli a eze nto ye li nyaza lizwalo la hae le li lutilwe ka Bibele. Kono nihaike kuli munna ha si ka fiwa m’ata a ku eza cwalo, Mulimu u mu file buikalabelo bwa ku ezeza lubasi likatulo ze tuna.—Maroma 7:2; 1 Makorinte 11:3.

Bibele i laela banna kuli ba pilisane ni basali ba bona ka lilato, ilikuli ba tokomele pili za basali ba bona ku fita za bona. Liñolo la Maefese 5:25 li li: “Banna, mu late basali ba mina, sina Kreste mw’a latezi Keleke mi a itobohile bakeñisa yona.” Munna ya likanyisa lilato le li ipitezi la na bonisize Kreste ha na ku itusisa m’ata a hae a ku ba toho ka buitati.

Hape Bibele i eleza banna kuli ba pilisane ni basali ba bona “ka kutwisiso.” (1 Pitrosi 3:7) Ku pilisana ni bona ka kutwisiso ha ku talusi fela ku ziba basali mo ba bupezwi ka ku shutana ni banna kamba ku ziba fela lipilu za basali mo li shutanela ni za banna. Kono ku talusa ku ziba ze ba tokwa basali.

“Ki Mwanahenu”

Kana musali ya ipeya kwatas’a munn’a hae ki musali ya tuhelela fela lika inge li ezahala ku si na nihaiba linzwi? Ha mu nyakisise Sara, ya talusizwe mwa Bibele kuli na tomile mutala ka ku utwa munn’a hae, Abrahama. (1 Pitrosi 3:5, 6) Sara na utwa munn’a hae mwa litaba ze tuna, ze cwale ka ku siya munzi mo ne ba pila hande ni ku yo pila mwa litende inze ba tuta-tuta, mi na mu utwa ni mwa litaba ze nyinyani, ze cwale ka ku lukisa lico ha na bulelezwi ku eza cwalo ka sipundumukela. (Genese 12:5-9; 18:6) Kono ha ne ku zuhile taba ye ñwi ye tuna, na talusize mubonelo wa hae o no shutana ni wa Abrahama. Na ezize cwalo ha na bata kuli Abrahama a leleke mutang’a hae Hagare ni mweli wa hae wa mushimani, yena Ishimaele. Ku fita ku nyaza Sara, Mulimu na bulelezi Abrahama kuli “manzwi . . . a’ ka ku bulelela Sara, u a teeleze.” Kono hamulaho Sara na zwezipili ku ipeya kwatas’a Abrahama ka ku talimela ku yena kuli a nge muhato ku fita kuli yena ka sibili a leleke Hagare ni Ishimaele.—Genese 21:8-14.

Mutala wa Sara u bonisa kuli musali ha swaneli ku hatelelwa ki munn’a hae, kono u swanela ku ba ‘mwanahabo’ munna, ili ku talusa kuli u swanela ku kutekiwa. (Malaki 2:14) Ka ku ba mwanahabo munna, musali u swanela ku tusa munn’a hae ku eza likatulo ze nde ze ama lubasi, mi u na ni m’ata a ku lisa ba ndu ya hae hande ni ku bona teñi kuli mali a itusiswa hande. Niteñi, munna ka ku ba yena toho ya lubasi, ki yena ya na ni m’ata a ku fa katulo ya mafelelezo ili ye ka latelelwa.—Liproverbia 31:10-31; 1 Timotea 5:14.

Ku Kuteka Mubupi

Jehova Mulimu na bupile munna ni musali ni ku lukisa kuli linyalo li be tamo ye ba tamahanya hamoho. (Genese 2:18-24) Hape Mulimu na talusize lika ze ba swanela ku eza bo munna ni musali kuli ba be ni tabo ye tuna hahulu.—Deuteronoma 24:5; Liproverbia 5:18.

Ka ku ba yena Musimululi wa linyalo, Jehova u na ni m’ata ni swanelo ya ku tomela batu milao ya ku latelela mwa manyalo. Mulimu u ka shemuba ni ku tusa batu ba ba nyalani, ba ba taleleza buikalabelo bwa bona ni ku kuteka tukiso ya hae ya butoho isi ka libaka fela la kuli tukiso yeo ya ba tusa kono ka libaka la kuli ba saba Mulimu.

KANA MU KILE MWA IPUZA KULI:

▪ Ki mañi ya na tomile mutala o petehile wa ku ba toho?—Maefese 5:25.

▪ Kana Mulimu u file munna m’ata kaufela?—1 Makorinte 11:3.

▪ Ki ufi mulelo wa linyalo ni wa tukiso ya butoho?—Liproverbia 5:18.

[Siswaniso se si fa likepe 18]

Toho ya lubasi ha likanyisa mutala wa Kreste, munna ni musali ba ka ba ni tabo ni nyakalalo