Ki Lika Mañi Ze kona ku fosahala?

HA LU swaneli ku libelela kuli kwa kona ku ba ni linyalo le li si na matata. Mane nihaiba bo munna ni musali ba ba swanelana ha ba lumelelanangi mwa lika kaufela. Kacwalo matata a mañwi a na ni ku ba teñi. Sina fela mafumi ha kona ku ca sipi ye pendilwe, ku na ni lika li sikai ze kona ku fokolisa linyalo. Kuli lu utwisise hande ze kona ku eziwa kuli linyalo li be hande, ha lu nyakisiseñi pili lika ze ñwi ze kona ku fosahala.

Linako za ku Kalelwa Hahulu

Bibele ne i sinuzi cimo kuli batu ba bañata mwa miteñi ya luna ba ka “ba baitati, ba ba lata mali, ba ba itumbaeta ni ku ikuhumusa, . . . ba ba si na buitumelo, ba ba hana za Mulimu; ikaba batu ba ba si na lilato la taho, ba ba na ni ñole, ba ba seba batu ka buhata, ba ba sa koni ku iswala, ba ba na ni buhali, ba ba toya batu ba bande; ikaba lishembi ni matanya, ni ba ba inuneka.” (2 Timotea 3:2-4) Mikwa ye cwalo i kona ku tahisa kuli likomano li ate, ku be ni ku sa ambolisana hande, mi ku be ni lipulelo za ku zwapaula ili ze ezahalanga hahulu kwa batu ba ba si ka petahala.

Muñoli yo muñwi na ize: “Kacenu manyalo a ziyelehile ni ku fita. Kwa neku le liñwi . . . , lu na ni litaba ze ñata hahulu za mwa ku kondiseza mwa manyalo a luna. . . . Kono hape, lu kopana ni likukuezo ze ñata ka za mupilelo wa sicaba ni za sifumu ili ze lu palelwisa ku kondisa mwa manyalo.”

Ku Isepisa Lika Ze Sa Konahali

Caziba yo muñwi wa manyalo u talusa kuli: “Ku isepisa lika ze sa konahali ki yona nto ye tisanga hahulu kuli batu ba si ke ba ikola manyalo.” Batu ba bañata ba ba nyalani ba zwafanga hahulu ha ba fita fa ku lemuha kuli kanti lika ze ne ba libelela mwa linyalo hasi zona ni kuli mutu ye ba nyalani ni yena wa shutana ni mo ne ba mu nahanela. Mi ba banga mwa likayamana ha ba to lemuhanga mafosisa e ba kile ba eza bakubona e ne ba sa ziba kamba ha ba lemuha kuli kanti bufokoli bwa bakubona bo ne ba nahananga kuli ba ka bu tiyela ki bo butuna hahulu.

Kono Bibele i bulela ka ku sa pata kuli linyalo li kona ku tahisa “manyando mwa nama.” (1 Makorinte 7:28) Kabakalañi? Libaka li li liñwi kikuli silikani se si mwahal’a batu ba babeli ba ba si ka petahala hamulaho wa nako si patululanga mifokolo ya bona.

Ku zwa fo, batu ba bañata ka ku sa nga lika hande ba libelelanga ku ba ni linyalo la tabo kono inge ba sa sebezi ka t’ata ku tahisa tabo yeo. Ka ku libelela fela za munyaka o ba ka fumana mwa linyalo, ba libalanga taba ya kuli ba swanela ku fundumana  kuli ba kondise ni ku ba ni tabo mwa linyalo. Mi ha ba ka lemuha kuli kanti lika ze ne ba libelela mwa linyalo ha li yo cwalo, ba zwafanga ni ku ziyeleha. Hañata, batu ba ba sa ngangi linyalo ka mo li inezi luli ba fitanga fa ku zwafa hahulu ha ba to lemuhanga mo li inezi.

Ku Sa Ambolisana

Kuli ba tiise linyalo la bona, ki lika mañi ze ba swanela ku ambuka batu ba ba nyalani ha ba ambolisana? Batu ba bañwi ba ba nyalani niha ba ambolisananga kamita, ha ba teelezangi luli ku za bulela yo muñwi mi ha ba talusangi maikuto a bona luli. Ku fita kuli ba ambolisanange hande ka lilato, ba kona ku ambolisanga fela ha ba tokwa kuli ku eziwe nto ye ñwi mwa lubasi. Mi ku fita ku ikambotanga hande fa litaba ze nde, ba kana ba kalisa ku omananga fela fa litaba kaufela, niha ku si na libaka luli la ku omanela. Ku sa utwisisa hande litaba za bulezi yo muñwi, ku kona ku tahisa mikwangalakanyi, mi yo muñwi ha hanyauka, yo muñwi yena u kona ku itibanya fela mazebe.

Ka bumai, batu ba bañata ba ba nyalani mwendi ba palelwanga ku lemuha mikwa ye minde ya bakubona kamba mwendi ba i bonanga kono ha ba latangi fela ku ba taluseza kuli ba itebuha lika ze ba eza. Ku tuha fo, mwa lifasi le la mibeleko, basali ba bañata ba ba nyezwi ba nyemiswanga ki taba ya kuli ki bona fela ba ba ezanga misebezi ya fa lapa kono hape inge ba na ni mubeleko. Kwand’a zeo fela, basali ba bañata ba ba nyezwi ba ikutwanga kuli banna ba bona ha ba inangi hamoho ni bona.

Mu kona ku ezañi kuli mu kondise mwa linyalo? Mu nyakisise likelezo ze nde za mwa Bibele ze latelela.

[Manzwi a fa likepe 4]

Batu ba bañwi ba ba nyalani niha ba ambolisananga, ha ba teelezangi luli ku za bulela yo muñwi mi ha ba talusangi maikuto a bona luli

[Manzwi a fa likepe 5]

Batu ba bañata ba libelelanga ku ba ni linyalo la tabo kono inge ba sa satalali ku tahisa tabo yeo