Mulimu Na ni Tusize ku Tula Miliko
Mulimu Na ni Tusize ku Tula Miliko
Ka mo li kandekezwi ki bo Vazir Asanov
Ha se ni tulile fa mumbeta, na tama Bibele mwa teka ni ku apala litino kapili. Ni si ka tulela kale mwa lihaulo, na puta-putela litino fa mumbeta, ni ku li apesa kubo kuli ku bonahale inge kuli ne ni sa lobezi. Kiha ni matela kwa Ndu ya Mubuso inze ni lapela ku Mulimu kuli a ni tuse. Zeo ne li ezahezi ka silimo sa 1991 ha ne ni li wa lilimo ze 14.
NE NI pepezwi mwa lubasi lwa mushobo wa si-Kurdish, mwa tolopo ya kwa mboela wa naha ye se bizwa Kazakhstan cwale, ili ye ne banga ye ñwi ya linaha ze 15 za Soviet Union. Bashemi ba ka ni banabahesu ne ba ni utile ka sepo ya kuli ni to kona ku ba mueteleli ni mulukululi wa sicaba sa hesu. Na kalisa ku toya hahulu lila za mushobo wa si-Kurdish mi ne ni itukiselize ku bulaya lila zeo kuli ni kone ku lukulula sicaba sa hesu kwa bahateleli.
Kwa mafelelezo a lilimo za ma-1980, na ni boma ni munyan’a ka, lwa kalisa ku ituta Bibele ni Lipaki za Jehova. Niteñi, bondate ne ba lu hanisanga ku swalisana ni Bakreste. Niha ne ku li cwalo, na zwelapili ku ituta. Mwa lubasi lwa mushobo wa si-Kurdish, ibata iba batu kaufela ba kuteka toho ya lubasi. Ne ni lata bondate, kono hape ne ni lata niti ya Bibele ye ne ni sweli ku ituta.
Ku Lwaniswa fa Lapa ni kwa Sikolo
Nako ye ñwi, bo muluti ne ba boni magazini ya Tawala mwa mukotana wa ka mi ba yo ni biha kwa bashemi ba ka. Bakeñisa bunyemi, bondate ba ni nata maswe mi na kala ku lota mokola. Ba huwa kuli: “Kana u sa zwelapili ni bulapeli bwani?”
Hamulaho wa zeo, bondate ba zibisa lubasi kaufela kuli ha ni sa li mwan’a bona. Ne ni utwile hahulu butuku ha ne ni utwile manzwi ao! Ka nako ye swana, buñata bwa ba ne ni kena ni bona sikolo ba kala ku ni shengoka, mi mane ba bañwi ba ni tapaula. Baluti ba ka ba ni cela linepo mi hañata ne ba sheununanga tumelo ya ka ka nako ya lituto ka mulelo wa kuli ni kone ku ba silatula Mulimu sina bona.
Ku si na taba ni twaniso ye cwalo, ne ni sa likanga ka t’ata ku yanga kwa mikopano ya Sikreste ni ku talusezanga ba bañwi za tumelo ya ka ye nca. Hamulaho wa nakonyana, bondate ba lemuha kuli ne ni sa swalisana ni Lipaki ni kuli ne ni sa balanga Bibele. Zazi le liñwi la Sunda, ne ni likile ku bata libaka la mo ne ni ka zwela fa ndu kuli ni ye kwa ku kopana. Honafo fela, bondate ba ni hapeleza ku yo lobala. Ba bulela ka m’ata kuli: “Ku zwa cwale, la Sunda ni la Sunda ka yona nako ye, u swanela ku lobalanga.” Ne ba ni bembile kuli ba ka ni fa koto ye tuna haiba ni sa lateleli mulao wo, mi ne ni kozwi kuli ba ka eza honacwalo fela.
Na kupa Jehova, Mulimu wa niti inze ni lila, kuli a kone ku nolofaza pilu ya bondate, kono ne ba si ka cinca. Se ni hupula mo ne ba nyandiselizwe Maisilaele mwa Egepita. Likezo za bondate ne li ni hupulisize Faro, ya na hanile ku lukulula Maisilaele kuli ba yo lapela Jehova.—Ku Eza Likatulo
Zazi le liñwi la Sunda, se ni ikatulela ku ya kwa mikopano. Na bilaela hahulu ha ne ni lobezi inze ni lapela ku Jehova mwa pilu. Bashemi ba ka ha ne ba tile mwa muzuzu wa ka, ne ni ipumisize ku lobala. Bondate ba itumba kuli: “Ni na ni mwana ya utwa.” Ba ni tubeta, mi ba ikela. Na zwelapili ku lapela ka t’ata.
Bashemi ba ka ha se ba zwile mwa muzuzu wa ka, sina mo se ni bulelezi kwa makalelo, na tula fa mumbeta, na nga makatulo mwatas’a mumbeta ni ku tulela mwa lihaulo. Lihora ze peli za ku ba mwa mikopano ne li felile ka bubebe, mi se ni kala ku ikalelwa ze ne ka yo ezahala ha ne ni ka yo fita kwa ndu. Ne ni li ya tabile ku ziba kuli boma ha ku na se ne ba taluselize bondate niha ne ba lemuhile kuli ne si na ya na lobezi fa mumbeta kono ne li litino za ka. Kono ba ni tobosa kuli ha ba sa tuha ba patela bondate likezo ze cwalo.
Ka 1992, na taluseza bashemi ba ka kuli mulikan’a ka na ya kwa mukiti o ipitezi mi u ni memile ku ya ni yena. Kono mukiti o ipitezi o ne ni hupula ku yo fumaneha ku wona, ne li mukopano wa Lipaki za Jehova o ne u ezezwa mwa tolopo ya Taraz ili likilomita ze 100 ku zwa kwa Karatau ko ne lu ina. Ne ni ka yo kolobezwa kuli ni bonise kuli ni ineezi ku Jehova. Na kupa boma kuli ba ni fe sikotolo sa bubeke bwa sanifulawa mwa sishete. Na halika bubeke bo ni ku yo bu lekisa fa musika, mi se ni fumana mali a ku kwelisa ku ya kwa mukopano.
Ha ne ni kutile kwa ndu, bondate ne ba ni buzize ka za haiba ne ni izo ikola mukiti ni mulikan’a ka. Ne ni ba kolwisize kuli ne ni izo ikola luli. Ne ni ikutwile kuli Jehova na sweli ku ni tusa, kakuli bondate ne ba si ka zwelapili ku ni buzisisa. Ne ni tabezi hahulu manzwi a kwa Liproverbia 3:5, 6 a li: “U sepe [Muñ’a] Bupilo ka pilu ya hao kaufela, mi u si ke wa tiyela fa butali bwa hao; u beye [Muñ’a] Bupilo mwa milelo ya hao kaufela, mi yena u ka lukisa linzila za hao.”
Ha Ni Fokola kwa Moya
Bondate ne ba si ka tuhela ku ni lwanisa niha se ni kolobelizwe. Ha ne ni zwelapili ku swalisana ni Lipaki, bondate ne ba ni natelanga fapil’a batu ni kwa mukunda. Ibat’o ba zazi ni zazi ne ni shubulwa maswe ni ku hapelezwa ku tuhela ku swalisana ni Lipaki za Jehova, mi hañata ne ni lilanga. Naha ya Kazakhstan ne i bata ku nga tukuluho ku zwa kwa Soviet Union, mi bashemi ba ka ni banabahesu ne ba likile ku ni susueza ku kena mwa lipolitiki. Ne ba nga kuli ne ni sweli ku icawisa lika ze nde.
Muhulwan’a ka na kalile ku tuma hahulu mwa lipapali, mi bondate hañata ne ba ni susuezanga ku mu likanyisa. Mi kwa mafelelezo a silimo sa 1994, ni na na kena mwa likangisano za lipapali. Bakeñisa kuli ne ni na ni buikoneli mwa lipapali, na kala ku wina mipuzo ni ku lumbiwa kabakala ku ziba ku bapala hande mbola ni lipapali ze ñwi. Hape na kala ku ituta milao ya naha kuli ni kone ku tusa ku sileleza litukelo za batu ba mushobo wa si-Kurdish. Mi mane na kala ku abana mwa lipolitiki ni ku nahana za ku toma kopano ya mikulwani ya ma-Kurdish. Cwale bondate ba kala ku ni lumbaeta.
“Tate, Ne Mu Winile”
Ne ni fokozi kwa moya mi ne ni tuhezi ku balanga Bibele ni ku fumanehanga kwa mikopano ya Lipaki za Jehova. Ne ni itobanga pilu ka ku nahana kuli ni ka kutela ku sebeleza Jehova ha ni ka hula. Nako ye ñwi hape, bondate ne ba ni buzize ka za haiba ni sa swalisana ni Lipaki za Jehova. Mi na ba alaba kuli: “Batili tate, ne mu winile. Na sepa mu tabile, nji cwañi?” Ha se ba utwa cwalo, bondate ne ba tabile hahulu. Mi ba bulela kuli: “Cwale se u li mwan’a ka!”
Ka lilimo ze peli, ne ni sa fumanehangi kwa mikopano, nihaike ka linako ze ñwi ne ni batanga ku eza cwalo. Kono ne ni palelwanga ku ya kwa mikopano kakuli ne ni ikutwanga maswabi. Ne ni nahananga kuli mizwale ni likaizeli mwa puteho ne ba si ke ba utwisisa muinelo wa ka.
Ka nako ye swana, ne ni kozwi kuli ha ku na nto ye fita ku sebeleza Jehova. Hañata ne ni bulelelanga mwa pilu kuli: ‘Esi mane na lata Jehova.’ Cwale bondate ba kala ku ni hapeleza kuli ni ye kwa yunivesiti. Na eza cwalo mi mane na ba sepisa kuli ni ka pasa hande mwa lituto za ka. Kono mwa pilu ya ka ne ni sepile kuli ha ne ni ka yo fita kwa yunivesiti mwa Almaty, ili tolopo-tuna ye kwa mboela wa Kazakhstan, ne ni ka yo fumana Lipaki.
Licinceho Ze Ne Ni Tabisize
Ku si ka fita nako ku zwa fo ni yela kwa yunivesiti, na kopana ni Lipaki ba babeli ba ne ba sweli ku kutaza mwa likululu la Almaty. Ba ni atumela ni ku to ni buza kuli: “U nahana kuli ki mañi ya busa lifasi?”
Na alaba kuli: “Ki Satani Diabulosi, yena sila sa Jehova ni batu kaufela.” (2 Makorinte 4:3, 4) Na ba taluseza kuli ne ni li Paki ya kolobelizwe kono ne ni fokozi.
Kwa mafelelezo a silimo sa 1996, na kalisa hape ku ituta Bibele ni Lipaki. Hamulaho wa ku ituta ka nakonyana, na kutelwa ki takazo ya ka ya ku sebeleza Jehova, mi na kala ku abananga mwa misebezi kaufela ya Lipaki ba mwa Almaty. Ka September, 1997, na kala ku sebeza sina paina, kamba sikombwa sa nako kaufela.
Hamulaho wa silimo, bondate ba to ni potela. Na ba matela, mi lwa kumbatana. Ba ni kupa kuli ni ba swalele kwa lika kaufela ze ne ba ezanga. Ba bulela kuli ne ba sa ni utwisisangi ni ku utwisisa tumelo ya ka. Na ba taluseza kuli: “Tate, na mi lata luli.”
Ne ni tabile hahulu bondate ha ne ba amuhezi libuka za Bibele ni ku ikupela Bibele, mi ba talusa kuli ne ba bata ku bala Bibele yeo mutumbi! Hamulaho wa silimo, ba taha hape ku to ni potela, mi ka nako ye ba tahelela ni boma. Ha ne lu li kwa Ndu ya Mubuso, batu ba ba zwa kwa linaha ze shutana-shutana ne ba sweli ku ba atumela ni ku to itibahaza ni ku ba lumelisa ka silikani. Kezahalo ye ya tabisa hahulu bondate, mi ba kalisa ku balanga lihatiso za Lipaki ka cisehelo ye tuna.
Limbuyoti ze Tuna
Ka September, 2001, na nyala musizana yo munde wa kwa Russia ya bizwa Yelena. Sa bile Paki ya kolobelizwe ku zwa ka 1997 mi na kalisize ku eza bupaina mwa kweli ya May 2003. Ne lu tabile hahulu ha ne lu utwile kuli bashemi ba ka ne ba kalisize ku ituta Bibele ni Lipaki za Jehova mi ne ba eza zwelopili ye nde ya kwa moya. Mane ne ni sa koni ku lumela taba yeo ku fitela bondate ha ne ba ni taluselize. Ha ne ni ambozi ni bona fa luwaile, ba ni taluseza kuli Jehova ki yena Mulimu wa niti a nosi!
Ni ya tabile hahulu kuli kwanu kwa Almaty, ni bile ni tohonolo ya ku ituta Bibele ni batu ba ba zwa kwa libaka ze ñata, ku kopanyeleza cwalo ni linaha za China, Iran, Pakistan, Syria, ni Turkey. Cwanoñu fa, muprisita wa kwa Iran na ni kupile kuli ni itutange ni yena Bibele mwa puo ya habo, ya kwa Persia. Ya na banga yo muhulu wa masole kwa Afghanistan na tabisizwe hahulu ki litaba za na itutile ka za Jehova. Hape ne ni tabile hahulu ku ituta ni mutu ya zwa kwa Syria mwa puo ya hesu ya si-Kurdish ni ku ituta ni batu mwa lipuo za si-Kazakh ni si-Russia, ili lipuo ze ne ni itutile kwa bwanana.
Ka nako ya cwale, na ni Yelena lu sebeleza ku ye ñwi ya liputeho za Lipaki za Jehova ze 35 mwa Almaty. Ñohola, na ni Yelena ne lu bile ni tohonolo ya ku yo sebeza ka nakonyana fa ofisi ya mutai ya Lipaki za Jehova ye sa zo fela ku yahiwa, bukaufi ni Almaty.
Kwamulaho, ne ni lutilwe ku ba ni sitoyo, kono cwale Jehova u ni lutile ku ba ni lilato. Ni kozwi kuli ha lu swaneli ku kukuezwa ku ba ni sitoyo, niha lu ka hapelezwa ki bahabo luna kamba balikani ba ba bonahala ku ba ni milelo ye minde. (Magalata 6:9) Cwale ni ya tabile hahulu kuli na ni musal’a ka lu sweli lwa ‘tiisa kamita musebezi wa Mulena.’—1 Makorinte 15:58.
[Manzwi a fa likepe 28]
Boma ne ba ni tobosize kuli ha ba sa tuha ba patela bondate likezo ze cwalo
[Siswaniso se si fa likepe 30]
Ndu ya Mubuso ya kwa Karatau, ko ne ni ilo kopanela inge ni sa li mukulwani
[Siswaniso se si fa likepe 30]
Bashemi ba ka, ba se ba tabela musebezi wa luna
[Siswaniso se si fa likepe 30]
Na ni Yelena, fa lizazi la luna la sinawenga
[Siswaniso se si fa likepe 30]
Na ni Yelena fa mutai o munca, bukaufi ni Almaty