Lu Pilelañi?

Mulelo wa Bupilo ki Ufi?

KWA lipuzo ze buziwa hahulu ze fahalimu, batu ba bañata ba kona ku buza ni puzo ye ñwi, ye li: Kana ku na ni ze ñwi hape ze lu kona ku libelela kwand’a ku pila fela bupilo bo bu kuswani bwa lilimo ze 70 kamba 80 mi hamulaho ni ku shwa?—Samu 90:9, 10.

Mwendi ha ku na nako ye lu buzanga lipuzo zeo ka maikuto a tibile inge ha lu lemuha kuli bupilo bwa luna ki bo bukuswani. Ki niti kuli ha lu tokwi ku libelela kuli konji ha lu ka kena mwa matata kona lu ka buza libaka le lu pilela. Ku zwafa ni kona ku kona ku tahisa kuli lu buze puzo yeo. Mi batu ba bañwi ba ipuzanga puzo yeo, ha ba nahanisisa ka za mo ba pilela bupilo bwa bona.

Bo Dave ne ba na ni musebezi wo ocolisa mali ni ndu ye nde, mi ne ba ikolanga ku ba hamoho ni balikani ba bona ba bañata. Ba kandeka cwana, ba li: “Nako ye ñwi busihu ne ni zamaya ku zwa kwa kakiti ku liba kwa ndu, mi ka sipundumukela na ipuza kuli: ‘Kana kona mo bu inezi fela bupilo cwana?—Kana ni ka pila fela lilimonyana mi hamulaho ni ku shwa? Kamba kana ku na ni ze ñwi hape mwa bupilo?’ Se ne si ni kataza hahulu ne li taba ya kuli ka nako yeo ne ni ikutwa kuli ha ku na ze ni pilela.”

Mwa buka ya bona ye bizwa Man’s Search for Meaning, bo Viktor Frankl ne ba talusize kuli ba bañwi ba batu ba ne ba punyuhile Pulao ye Situhu ya Majuda sina bona, ne ba ipuzize lipuzo ze cwalo hamulaho wa ku lukululwa mwa minganda ya tukufazo. Ha ne ba kutezi kwa mandu a bona, ba bañwi ku bona ne ba fumani kuli balatiwa ba bona ne se ba timezi. Bo Frankl ne ba ñozi kuli: “Bumai ki bwa mutu ya eza kuli, lizazi la hae la ku lukululwa ha li to eshanga, u lemuha kuli lika kaufela za shutana ni mwa na nahanela!”

Batu ba ba Buza Puzo Yeo

Puzo ya libaka le lu pilela ki puzo ye buzizwe ki batu ba masika kaufela. Bibele i kandeka za batu ba ne ba bata ku ziba mulelo o ne ba pilela. Jobo ha sa sinyehezwi ki tutu ya hae ni ku shwelwa ki bana ba hae, ni hamulaho wa ku kula  butuku bo bu maswe hahulu, na buzize kuli: “Ki kabakalañi ha ne ni si ka shwela mwa mba ya boma? Kiñi ha ne ni si ka fitelela, ni sa pepwa fela?”—Jobo 3:11.

Mupolofita Elia ni yena na bile ni maikuto a swana. Ha na nze a ikutwa kuli ki yena fela mulapeli wa Mulimu ya na sa pila, na lilokile kuli: “Ku likani! Mawe [Muñ’a] Bupilo, nga moyo wa ka cwale.” (1 Malena 19:4) Maikuto a cwalo ha si a sienyi. Kaniti, Bibele i bonisa kuli Elia ne li “mutu wa butu bu li buñwi ni bwa luna.”—Jakobo 5:17.

Ku Kondisa Mwa Bupilo

Bupilo hañata bu swanisezwanga kwa musipili. Sina fela ha mu kona ku kala musipili mu sa zibi ko mu ya, mwa kona ku pila bupilo mu sa lemuhi mulelo luli wa bona. Haiba ku cwalo, mu ka ipumana mwa muinelo wa na bizize muñoli yo muñwi kuli, ‘mipateho ya mwa bupilo.’ Na ñozi za batu ba ba “ipumananga inge ba kondisa ku peta lika ze sa ba tusi se siñwi, niha ba kondisize mwa lika zeo, ka sipundumukela ba lemuhanga kuli ka ku eza cwalo ba sinyehezwi ki lika ze ne li za butokwa hahulu ku bona.”

Kana ha mu lumeli kuli ku zamaya ka ku akufa ha ku tusi se siñwi haiba mutu u libile mwa nzila ye si yona? Ka ku swana, ku bata ku ziba ze lu pilela ka ku ‘ipatehisa’ hahulu ha ku na ku peta se siñwi, ha ku tahisi tabo ya luli.

Batu kaufela ba ba pilile ka nako ifi kamba ifi ni ba mishobo kaufela ba bile ni takazo ya ku bata ku ziba ze lu pilela. Takazo yeo i tahiswa ki butokwi bo lu na ni bona mwa pilu, ili bo bu sa konwi ku fezwa mutu niha ka ba ni lika kaufela za kwa mubili. Mu lemuhe batu ba bañwi mo ba likezi ku feleza butokwi bo ha ba nze ba bata ku ziba mulelo wa bupilo.

[Manzwi a fa likepe 4]

Ku bata ku ziba ze lu pilela ka ku ‘ipatehisa’ hahulu ha ku na ku peta se siñwi, ha ku tahisi tabo ya luli

[Siswaniso se si fa likepe 3]

Jobo na buzize libaka la na pepezwi

[Siswaniso se si fa likepe 4]

Elia ne li ‘mutu wa butu bu li buñwi ni bwa luna’