Mitala ya Mabasi A Kondisize Lika—Kalulo ya Bubeli

Sina mo ku boniselizwe mwa taba ye li, “Mitala ya Mabasi A Kondisize Lika—Kalulo ya Pili,” likuka za Bibele za kona ku tiisa mabasi mwa linako ze taata. * Jehova Mulimu u sepisa ba ba latelela likuka za hae kuli: “Ni ka ku talifisa, ni ku lute nzila yo swanezi ku zamaya; ni ka ku eleza, meto a ka inzaa ku shalimile.”—Samu 32:8.

Ku tiyela butata bwa kutokwa masheleñi. Masheleñi ki ona sihulu a tahisa matata a matuna mwa manyalo. Kono likuka za Bibele li kona ku tusa mabasi ku nga masheleñi ka nzila ye swanela. Jesu naa ize: “Mu si ke mwa bilaela ka za bupilo bwa mina, ka se mu ka ca, ni ka se mu ka nwa; nihaiba ka za mibili ya mina, ka se mu ka apala. . . . Ndataa mina ya kwa lihalimu u ziba kuli mwa li tokwa kamukana.”—Mateu 6:25, 32.

Fa likepe 23, bo Issachar, ba kwa United States, ba kandeka ka mo bona ni lubasi lwa bona ba tiyezi muinelo wa kutokwa masheleñi, ndu ya bona ha se i sinyizwe ki moya wa liñungwa o bizwa Hurricane Katrina.

Butuku haa bu unjama yo muñwi wa mwa lubasi. Batu kaufela ba kulanga. Mi hañata ba kulanga ka nakonyana feela mi ba folanga kapili. Kono ku cwañi haiba yo muñwi mwa lubasi a kula butuku bo bu sa foli? Bibele i bulela kuli Jehova wa kona ku tiisa mukuli fa bulobalo bwa hae. (Samu 41:1-3) Jehova u kona ku itusisa cwañi lubasi kwa ku fa tuso ye cwalo?

Fa likepe 24, bo Hajime, baana ba kwa Japan, ba kandeka ka mo bona ni bana ba bona ba basizana ba tusanela ku babalela bo musalaa bona, bo Noriko, ha se ba fumanwi ni butuku bo bu bumaswe.

Mwana haa timela. Lifu la mwana li tahisanga matomola a matuna mwa lubasi. Jehova u sepisize ku takula myoko kwa meeto a ba ba lila lifu la bana. (Sinulo 21:1-4) Mi nihaiba cwale, u omba-omba ba ba lila.—Samu 147:3.

Fa likepe 25, bo Fernando ni bo Dilma, ba kwa United States, ba kandeka mo ne ba tiiselizwe ki Bibele ha ne ba latehezwi ki mbututu ya bona.

Bibele i fa ketelelo ye tusa kwa mabasi a na ni matata, sina mo a boniseza makande a fa makepe a latelela.

[Litaluso za kwatasi]

 [Mbokisi/Siswaniso se si fa likepe 23]

Ku Tiyela Butata Bwa Kutokwa Masheleñi

Likande le li kandekilwe ki bo Issachar Nichols, ba kwa United States

“Moya wa liñungwa o bizwa Hurricane Katrina ne u sinyize ndu ya luna, ku siya feela mutomo wa konkili. Fa sikolo fo ne ni luta, miyaho kaufela ne i tibile ka kweli ni licika.”

MWA mbumbi ya 2005 kwa United States, na ni musalaa ka Michelle hamohocwalo ni mwanaa luna wa musizana Sydney wa lilimo ze peli ne lu pila mwa Bay St. Louis, Mississippi. Ka ku ba Lipaki za Jehova, na ni bo Michelle ne lu itomezi sikonkwani sa ku beleka ka taata mwa musebezi wa Sikreste wa ku kutaza. Ne ni li muluti, mi ne ni lutela fa sikolo se ne si li bukaufi sa mwa New Orleans, ili mwa Louisiana. Ne ni belekanga feela mazazi a malaalu ka sunda mi buñata bwa nako ye siyezi ne ni lutanga ba bañwi Bibele. Ne lu tabezi hahulu mupilelo wo. Hañihañi lwa utwa lipiho za kuli ku taha moya wa liñungwa o bizwa Hurricane Katrina. Lwa eza litukiso za ku tunuha mwa sibaka seo kapili-pili.

Moya wa liñungwa ha se u ombalile, lwa yo fumana kuli ndu ya luna ya mwa Bay St. Louis i wile mi ni sona sikolo fo ne ni luta mwa New Orleans si sinyehile. Ne lu konile ku fumana ndu ka masheleñi e ne lu filwe ki muuso ni ba kampani ya insurance, kono ne ni palezwi ku fumana musebezi. Ku zwafo, musalaa ka naa yambukezwi ki butuku bakeñisa mezi a silafezi. Naa fokozi maswe, mi kacwalo ha na lumilwe ki munañi, a kenelwa ki butuku bwa West Nile virus. Kono ka nako yeo, mitelo ye ne tubulelwa ba kampani ya insurance ya pahama mi ni lika ze ñwi za fita fa ku tula hahulu.

Kuli lu twaelane ni muinelo wa luna wo, ne lu tokomela mo ne lu lekela lika, nihaiba ze ne tokwahala. Ne ni sa ketangi musebezi wa ku beleka; ne ni ezanga musebezi ufi kamba ufi.

Ku bulela feela niti, ku sinyehelwa ki liluwo la luna ne ku lu zwafisize hahulu. Kono ne lu itumezi kuli ne lu si ka timela. Mi ze ne ezahezi ne li lu bonisize hande fo ku sweu kuli tuso ye lu fumana kwa maluo i na ni maciñekelo. Mane ne lu hupuzi manzwi a Jesu a li: “Mutu niha ka fuma hahulu, bupilo bwa hae ha bu ini ku zaa fumile.”—Luka 12:15.

Ne lu tilo lemuha hape kuli niha ne lu utwa bumaswe kuli ne lu latehezwi ki lika za luna, ne ku na ni ba bañwi ba ne ba sinyehezwi ki lika ze ñata hahulu ku fita luna. Ba bañwi mane ne ba shwile. Kona libaka hamulaho feela wa kozi yeo ha ne ni kalile ku eza musebezi wa ku tusa ni ku omba-omba ba bañwi ba ne ba sinyehezwi ki lika za bona.

Mwahalaa muliko wo kaufela, lu omba-ombilwe hahulu ki Samu 102:17. Samu yeo i bulela kuli Jehova Mulimu u ‘ka utwa tapelo ya bo mwelwa mi ha na ku nyenya tapelo ya bona.’ Lu iponezi mwa lu tuselize Mulimu sina lubasi.

[Mbokisi fa likepe 23]

Moya wa liñungwa wa Hurricane Katrina ni wa Hurricane Rita ha se u sinyize sibaka sa Gulf Coast kwa United States ka 2005, Lipaki za Jehova kapili-pili ba toma libaka ze 13 ko ne ba fela lituso, miyaho ye 9 mo ne ba bulukela lika, ni manwisezo a mane a mafula a mwa limota. Lipaki ba baitateli ba ba bato ba 17,000 ba mwa United States ni Lipaki ba bañwi ba kwa linaha ze ñwi ze 13 ne ba ile kwa libaka zeo ku yo tusa ba bañwi. Mi ba konile ku lukisa mandu a likiti-kiti.

 [Mbokisi fa likepe 24]

Butuku Haa bu Unjama yo Muñwi wa Mwa Lubasi

Likande le li kandekilwe ki bo Hajime Ito, ba kwa Japan

“Pili bo Noriko ba si ka kalisa kale ku kula, ne lu ikolanga ku apeha lico hamoho. Kono cwale ha ba sa kona ku ca kamba ku nwa kamba mane nihaiba ku bulela. Ba zamaela feela mwa sipula sa mawili mi ba buyelela mwa mupaipi.”

MWA May 2006, bo musalaa ka bo Noriko ne ba kalile ku sa buyela hande. Mi hamulaho ba kala ku fumana taata ku ca kamba ku nwa. Mwa September ba fumanwa ni butuku bwa kwa booko bo bu bizwa amyotrophic lateral sclerosis (ALS). Mwa likweli feela zee ne, bupilo bwa luna bwa cinca hahulu. Kono ao nee li makalelo feela a makulano a bona.

Hamulaho, lulimi ni lizoho la bulyo la bo Noriko za omelela luñañali. Ba pazulwa kuli ba kone ku beiwa mupaipi o ba konisa ku ca ni ku buyela—kono eshe bakeñisa ku pazulwa koo, ba tuhela ku bulela ku zwa honafo. Ku si na kakanyo, bo Noriko ne ba zwafile hahulu, kakuli ne li basali ba miswalo. Lu Lipaki za Jehova, mi bo Noriko ni bana ba luna ba basizana ne ba tukufalelwanga ka nako kaufela mwa musebezi wa Sikreste wa ku kutaza. Kono cwale bo Noriko ba buyelela mwa mipaipi mi ba fa bulobalo nako kaufela.

Niteñi bo Noriko ha ba si ka tuhela ku eza ze ne ba ezanga! Ka mutala, ba fumanehanga kwa mikopano ya Sikreste mwa sipula sa mawili, se si na ni mupaipi mo ba buyelelanga. Ha ba sa utwa hande, kacwalo ha lu li kwa mikopano, mwanaa luna u ñolanga lisupo ze ñata ilikuli ni bona ba zibe ze bulelwa kwa mikopano. Mi nihaike kuli bo Noriko ne ba na ni ku tuhela bukombwa bwa nako kaufela, ba sa ñolelanga batu mañolo, kuli ba ba lute litaba za mwa Bibele za sepo, ka ku itusisa sipangaliko se lu beile kwa kompyuta ya luna.—2 Pitrosi 3:13; Sinulo 21:1-4.

Lu swalisani hamoho sina lubasi kuli lu tuse bo Noriko. Bana ba luna ba babeli ba fumani misebezi i sili ye ba konisa ku tusa hahulu fa lapa. Kaufelaa luna ba balalu lu ikabelanga misebezi ye ne ba ezanga bo Noriko.

Fokuñwi kakusasana ha ni talimanga bo Noriko, ni bonanga kuli ba katezi luli. Ni ikutwanga kuli, ‘Ni swanela ku ba taluseza kuli ba pumule kwateñi kacenu.’ Kono bo Noriko ba tabela ku taluseza ba bañwi lushango lwa mwa Bibele. Ha ni kalisa ku ba lukiseza kompyuta kuli ba itusise yona, bo Noriko ba banga ni tabo ye tuna. Ha ba ñola mañolo, ba ikutwanga kwateñi hande. Ni fitile fa ku lemuha butokwa bwa ku ‘tiiseza kamita musebezi wa Mulena.’—1 Makorinte 15:58.

Likande la bo Jason Stuart le ne li kandekilwe mwa Awake! ya January 2006 li tusize hahulu bo Noriko kuli ba si ke ba zwafa hahulu. Mane, baalafi ha ne ba buzize libaka bo Noriko ha ba si na hahulu lipilaelo, bo Noriko ne ba ba taluselize za likande leo la mwa Awake! mi lwa fa baalafi bao likopi za hatiso yeo. Bo musalaa ka ba tiiswa hahulu ki ku luta ba bañwi Bibele.

Lu nyalani ni bo Noriko ka lilimo ze 30, kono mwahalaa lilimo ze taalu ze felile, ni lemuhile lika ze ñwi ze nde ka za bona ze ne ni sa zibi sapili. Ni ya tabile hahulu kuli ki bona bo ni nyezi!

 [Mbokisi/Siswaniso se si fa likepe 25]

Mwana Haa Timela

Likande le li kandekilwe ki bo Fernando ni bo Dilma Freitas, ba kwa United States

“Ku taata hahulu ku talusa butuku bwa ku shwelwa ki mwana. Ki butuku bo butuna hahulu.”

MWANAA luna, ye ne lu beile libizo la Precious, naa timezi ka la April 16, 2006. Naa na ni feela mazazi a lishumi. Bo Dilma ha se ba itwezi ka likweli ze taalu, baalafi ba fumana kuli mwanaa luna ya naa sa li mwa mba naa na ni butuku bo butuna bwa pilu. Nako ya ku puluha ha ne i nze i atumela, ne ku bonahezi hande-ndende kuli haiba mwana yo naa ka pila, naa si ke a pila nako ye telele. Taba yeo ne i lu katalize hahulu. Ne lu na ni bana ba balaalu ba ba ikanguzi hande. Ne lu si ka kolwa kuli mwanaa luna naa ka shwa luli.

Precious ha sa pepilwe, mualafi ya naa na ni yeloseli ye tuna a mu fumana ni butuku bwa pilu bo bu bizwa Trisomy 18, ili bo bu kuliwanga feela ki limbututu li sikai. Ne ku bonahezi hande-ndende kuli naa si ke a pila nako ye telele. Ne lu felezwi ki maata kakuli ne lu tokwile za ku eza. Se ne lu kona feela ku eza ki ku ba hamoho ni yena mwa mazazinyana a bupilo bwa hae. Mi seo ki sona luli se ne lu ezize.

Lu itumela hahulu kuli ne lu inzi hamoho ni Precious nihaiba ka mazazi feela a lishumi. Mwahalaa nako yeo, na ni musalaa ka ni bana ba luna ba balaalu lwa lata hahulu Precious. Ne lu mu cikisanga mwa mazoho, ku mu bulelisa, ku mu kumbata, ku mu tubeta, ni ku mu nga maswaniso a mañata. Ne lu ambozi mane ni za kuli naa swanile mañi mwa lubasi. Mualafi ya naa fumani butuku bwa naa kula Precious naa lu potelanga mwa sipatela ka zazi ni zazi. Naa lilanga ni luna ni ku lu taluseza mwa swabezi ni yena. Mane ha naa ambola ni luna, a swanisa siswaniso sa Precious kuli a kone ku mu hupulanga. Mi a lu fa kopi ya siswaniso seo.

Ka ku ba Lipaki za Jehova, lu na ni sepo ye tiile ya kuli, sina mo i bulelela Bibele, Mulimu u ka tahisa paradaisi fa lifasi fa ni kuli u nyolelwa ku zusa ba ba shwile, mane nihaiba limbututu ze cwale ka Precious. (Jobo 14:14, 15; Joani 5:28, 29) Lu libelela nako ye lu ka mu swala hape mwa mazoho ni ku mu kumbata. Fo lu utwelanga kaufela linzwi la “paradaisi” lu banga ni tabo! Ka nako ya cwale, lu omba-ombiwa ki taba ya kuli Precious u hupulwa ki Mulimu mi ha sa nyanda.—Muekelesia 9:5, 10.