Mwa ku Ambukela Mukwa wa ku sa Ambolisananga
LITABA ZE TUSA MABASI | LINYALO
Mwa ku Ambukela Mukwa wa ku sa Ambolisananga
BUTATA BO BU KONA KU BA TEÑI
Ki kabakalañi batu ba babeli ba ba itamile kuli ba ka latana ha ba kona ku tuhela ku ambolisana ka lihola ze ñata kamba mane ka mazazi a mañata? Ba bañwi ba kana ba bulela kuli, ‘Ku eza cwalo ku mbwesha ku fita ku lwana.’ Niteñi, ku sa bulelisana ha ku tatululi butata, mi mutu ni musalaa hae ha ba na ku ba ni tabo.
KI KABAKALAÑI HA KU BANGA CWALO?
Ku lombota. Batu ba bañwi ba tuhelanga ku bulelisa mutu ye ba nyalani ni yena ka mulelo wa ku kutiseza bumaswe. Ka mutala, lu ngeni kuli muuna u lela ku eza lika ze ñwi la Mukibelo ni la Sunda a sa buleleli musalaa hae. Musalaa hae ha to ziba za taba yeo, u bulelela muuna hae kuli ha iyakatwi ba bañwi. Muuna yena u bulelela musalaa hae kuli u nyema-nyemanga feela nihaiba fa litaba ze nyinyani. Musali wa ikema fateñi ni ku tuhela ku bulela ni muuna hae. Sa talusa fo kikuli, “Mu ni utwisize butuku, kabakaleo, ni na, na mi kutiseza.”
Ba bañwi ba tuhelanga ku bulela ni mutu ye ba nyalani ni yena ilikuli ba fiwe ze ba bata. Ka mutala, lu ngeni kuli muuna ni musalaa hae ba lela ku tama musipili, kono musali u bata kuli ba ye hamoho ni bashemi ba hae. Muuna wa hana. U bulela kuli, “Ki na ya ku nyezi isiñi bashemi ba hao.” Mi cwale, u tuhela ku ambolisa musalaa hae, ni ku mu tokolomoha ku fitela musalaa hae a lumela ku eza za bata.
Niteñi, fokuñwi mutu ha ikutwa kuli sa filikana, ki hande ku tuhela ku kanana ni ku kuza ku fitela bunyemi bu fela. Ku kuza ka mukwa o cwalo, kwa kona ku tusa. Bibele i bulela kuli ku na ni “nako ya ku kuza.” (Muekelesia 3:7) Kono ku kuza ka mulelo wa ku kutiseza bumaswe kamba ka mulelo wa kuli mutu a i fiwe za bata, ku tahisa kuli butata bu zwelepili mi ku felisa likute le li mwahalaa batu ba ba nyalani. Mu kona ku ezañi kuli muinelo wo u si ke wa ezahala ku mina?
ZE MU KONA KU EZA
Nto ya pili ya swanela ku eza mutu kuli a felise mukwa wo, ki ku hupulanga kuli ku sa ambolisana ha ku tatululi butata bo bu zuhile. Ki niti kuli, ku tuhela ku ambolisana ni mutu ye mu nyalani ni yena kwa kona ku mi tusa ku kutisa bumaswe kamba mane ku mu hapeleza ku eza ze mu bata kuli a eze. Kono kana ku eza cwalo, ki mona luli mo mu batela ku ezeza mutu ye mu itamile ku lata? Ku na ni linzila ze ñwi ze nde za ku tatulula ka zona lifapahano.
Mu be ni temuho. Bibele i bulela kuli lilato “ha li filikani.” (1 Makorinte 13:4, 5) Kamukwaocwalo, mu si ke mwa filikananga mutu ye mu nyalani ni yena ha bulela lika ka bunyemi ze cwale ka, “Ha mu ni teelezangi,” kamba “Mwa liyehanga kamita.” Kono mu likange ku utwisisa ze tahisize kuli a bulele cwalo. Ka mutala, mutu ye mu nyalani ni yena ha bulela kuli “Ha mu ni teelezangi,” mwendi sa talusa luli kikuli, “Ni ikutwa kuli ze ni bulelanga mu li nganga ka likesha.”—Sikuka sa Bibele: Liproverbia 14:29.
Mu kutisange kwa linzwi. Likañi ha li zwelapili li banga ze tuna. Niteñi, ku na ni ze mu kona ku eza kuli mu felisange likañi. Ki lika mañi? Buka ye bizwa Fighting for Your Marriage i bulela kuli: ‘Ku kutisanga kwa linzwi ni ku bonisa kuli mwa utwisisa za bulela yo muñwi, kwa kona ku mi tusa ku felisanga likañi. Hañata ku eza cwalo kwa tusa.’—Sikuka sa Bibele: Liproverbia 26:20.
Mu si ke mwa isa mamelelo ku mina beñi feela. Bibele i bulela kuli: “Mutu ni mutu a si ke a ipatela se si swanela yena a nosi, kono a bate se si swanela yo muñwi.” (1 Makorinte 10:24) Haiba mu nga mutu ye mu nyalani ni yena sina mutu ye mu swanela ku swalisana ni yena isiñi sila sa mina, ha mu na ku filikananga kapili, ku kanana, kamba ku hana ku bulelisa bakumina.—Sikuka sa Bibele: Muekelesia 7:9.
Mukwa wa ku tuhelanga ku bulelisa mutu ye mu nyalani ni yena ha u lumelelani ni kelezo ya mwa Bibele ye, ye li: “Yo muñwi ni yo muñwi wa mina a late musalaa hae ka mwa itatela; mi musali yena u swanela ku ba ni likute le lituna ku muunaa hae.” (Maefese 5:33) Mwa kona ku lumelelana ni bakumina kuli mukwa wa ku tuhelanga ku bulelisana ha u swaneli ni hanyinyani ku ba teñi mwa linyalo la mina.
[Manzwi a fa likepe 5]
Mu nge mutu ye mu nyalani ni yena sina mutu ye mu swanela ku swalisana ni yena isiñi sila sa mina
[Mbokisi fa likepe 5]
MAÑOLO A BUTOKWA
“Ya sa halifi kapili u na ni ngana ye tuna.”—Liproverbia 14:29.
“Mulilo u tima ka ku tokwa likota.”—Liproverbia 26:20.
“U si ke wa halifa kapili.”—Muekelesia 7:9.
[Mbokisi fa likepe 5]
MU BULELANGE KA MUSA
Bibele i bulela kuli: “Haike manzwi a mina kamita ibe a na ni musa, ibe a lungilwe lizwai, kuli mu zibe mo mu swanela ku alabela mutu ni mutu.” (Makolose 4:6) Kaniti, kelezo ye, ya swanela ku itusiswa ni mwa linyalo! Ka mutala: Mwa papali ya ku posezana mbola, mu ka posa mbola ka mukwa wo i kona ku swaliwa ka bunolo. Ha mu na ku i fukumuna ka maata a matuna kuli mane i holofaze mutu ye mu bapala ni yena. Mu itusise sikuka se si swana se, ha mu ambola ni bakumina. Ku kanjaulela yo muñwi lipulelo ze maswe ku kona feela ku mu utwisa butuku. Mwa sibaka sa ku ezanga cwalo, mu bulelange hande—ka musa—ilikuli bakumina ba kone ku swala sisupo se mu bulela.—Taba ye, i zwa mwa Mu Zuhe! ya Sikuwa ya January 8, 2001.