Kuli mu zibe mubonelo wa mina, mu nyakisise miinelo ye latelela ye kona ku ezahala.

Ki mañi ye ne mu ka bulela kuli u kondisize luli?

• BO ALEX

  Bo Alex ba na ni pisinisi ye ba eza. Ba sepahala, ba beleka ka taata, mi ba na ni likute kwa batu. Pisinisi ya bo Alex i zamaya hande hahulu, kamukwaocwalo, bona ni lubasi lwa bona ba pila hande.

• BO CAL

  Bo Cal ba eza pisinisi ye swana, kono bona ba fumana masheleñi a mañata hahulu ku fita bo Alex. Nihakulicwalo, ka ku bata ku fita ba bañwi, bo Cal se ba belekanga hahulu ka ku tula tikanyo mi se ba kula-kulanga hahulu.

• JANET

  Janet ki mwanaa sikolo ya bala ka taata mi u tabela ku ituta. Kabakaleo, u fumananga linepo ze nde.

• ELLEN

  Ellen u fumananga linepo ze nde hahulu ku fita Janet, mi libizo la hae li fa mukoloko wa baituti ba ba eza hande hahulu—kono wa kopisanga ka nako ya litatubo mi ha isi hahulu pilu kwa lituto za hae.

Ha ne mu ka bulela kuli bo Cal ni Ellen—kamba bune bwa bona—ba kondisize, ne lu ka li mu nga kuli ku kondisa ku itingile feela fa lika za fumana mutu, ku si na taba ni mwa li fumanela.

Kono ha ne mu ka keta feela bo Alex ni Janet, ne lu ka li mu nga kuli ku kondisa ku itingile fa mikwa ya mutu ni mwa ngela likuka ze ama musebezi. Ku eza cwalo kwa utwahala. Mu nyakisise mitala ye latelela:

• Ki nto mañi ye kona ku tusa hande Janet mwa bupilo bwa hae—kana ki ku fumana linepo ze nde kamba ku ba ni takazo ye tuna ya ku ituta?

• Ki nto mañi ye kona ku tusa hande bana ba bo Alex—kana ki ku ba ni lika kaufela ze kona ku lekiwa ka masheleñi kamba ku ba ni mushemi ya bonisa kuli wa iyakatwa ku fumananga nako ya ku ba ni bona?

Sisupo sa butokwa: Ku kondisa kwa buhata ku itingile fa libubo la na ni lona mutu; kono ku kondisa kwa niti ku itingile fa likuka ze swanela.