1. Ki kabakalañi Jesu hanaakupile Jehova kuli asileleze balateleli bahae?

 FA BUSIHU bwa mafelelezo pili asika bulaiwa kale, Jesu naakupile Ndatahe wa kwa lihalimu taba yeñwi ya butokwa. Naakupile Jehova kuli asileleze balateleli bahae. (Joa. 17:15, 20) Ki niti kuli Jehova kamita waisanga pilu batanga bahae ni kubasileleza. Nihakulicwalo, Jesu naaziba kuli balateleli bahae nebaka lwaniswa hahulu ki Satani. Jesu hape naaziba kuli nebaka tokwa tuso ya Jehova kuli batiyele twaniso yetuna yezwa ku Diabulosi.

2. Sina mokuboniselizwe kwa Samu 33:18-20, ki kabakalañi halusa swaneli kusaba halukopana ni miinelo yetaata?

² Lifasi lelizamaiswa ki Satani le, lisweli kutahiseza Bakreste ba niti butata bobutuna kacenu. Lukopana ni miinelo yetaata yekona kuluzwafisa mane ni kulupaleliswa kuzwelapili kusepahala ku Jehova. Kono sina moluka nyakisiseza mwa taba ye, haluswaneli kusaba sesiñwi. Jehova waluisa pilu—wabona miinelo yetaata yelukopana ni yona, mi kamita ubata kulutusa. Lukanyakisisa mitala yemibeli ya mwa Bibele yebonisa kuli Jehova ‘utalima baba musaba.’—Mubale Samu 33:18-20.

3. Ki lika mañi zekona kutahisa kuli luikutwe buinosi?

³ Nihaike kuli lunani mizwale ni likaizeli babañata mwa puteho, fokuñwi lwakona kuikutwa buinosi. Ka mutala, babanca bakona kuikutwa buinosi haiba baipumana mwa muinelo obatokwa kutaluseza bobakena ni bona mwa kilasi litaba zebalumela kamba habatutela kwa puteho isili. Halukopana ni miinelo yetaata, babañwi ku luna lukona kuzwafa hahulu ka kunahana kuli hakuna yautwisisa miinelo yelukopana ni yona. Lukona kuzina-zina kutaluseza babañwi moluikutwela bakeñisa kuli lunahana  kuli mwendi habana kuutwisisa moluikutwela. Mi ka linako zeñwi, lukona kunahana kuli hakuna feela yaluisa pilu. Kusina taba ni libaka lelitahisa kuli luikutwe buinosi, kueza cwalo kukona kutahisa kuli lufelelwe ki maata ni kuba ni lipilaelo. Kono Jehova haabati kuli luikutwe cwalo. Luziba cwañi cwalo?

4. Ki kabakalañi mupolofita Elia hanaabulezi kuli: “Ki na feela yasiyezi”?

⁴ Halunyakisiseñi mutala wa muuna yanaasepahala Elia. Jezabele naabata kumubulaya; kacwalo, naanani kubaleha ka mazazi afitelela 40. (1 Mal. 19:1-9) Kwa mafelelezo, aipumana ali anosi mwa mukoti, mi abulelela Jehova, ali: “Ki na feela [mupolofita] yasiyezi.” (1 Mal. 19:10) Nekunani bapolofita babañwi mwa naha; Obadia naapatile bapolofita ba 100 kuli basike babulaiwa ki Jezabele. (1 Mal. 18:7, 13) Kono cwale ki kabakalañi Elia hanaaikutwile hahulu buinosi cwalo? Kana naanahana kuli bapolofita banaapatile Obadia kaufelaa bona nese bashwile? Mi kana naaikutwile buinosi bakeñisa kuli babañwi nebasika swalisana ni yena kusebeleza Jehova niha sekuzibahalile kuli Baale neli mulimu wa buhata kwa Lilundu la Karmele? Kana naaikutwile kuli hakuna yanaaziba kuli bupilo bwahae nebuli mwa lubeta, kamba kuli hakuna yanaa muisa pilu luli? Bibele haibuleli ka butungi mwanaaikutwezi Elia. Kono seluziba kikuli, Jehova naautwisisa hande libaka Elia hanaaikutwa buinosi ni mwaku mutuseza luli.

5. Jehova naatusize cwañi Elia hanaaikutwa buinosi?

⁵ Jehova naatusize Elia mwa linzila zeshutana-shutana. Naasusuelize Elia kutalusa mwanaaikutwela. Naabuzize Elia habeli kuli: “Uezañi kwanu?” (1 Mal. 19:9, 13) Elia hanaatalusize mwanaaikutwela, Jehova naateelelize ku yena. Jehova naatusize Elia kulemuha kuli naali ni yena ni kuli naanani maata amatuna. Hape naataluselize Elia kuli nekusa nani Maisilaele babañwi babañata bane basepahala ku Mulimu. (1 Mal. 19:11, 12, 18) Kusina kukakanya, Elia naaikutwile kuimuluha hamulaho wa kutaluseza Jehova mwanaaikutwela ni kubona mo Jehova naaalabezi tapelo yahae. Jehova naafile Elia misebezi ya butokwa yeshutana-shutana. Naamutaluselize kutoza Hazaele sina  mulena wa Siria, Jehu sina mulena wa Isilaele, ni Elisha sina mupolofita. (1 Mal. 19:15, 16) Ka kufa Elia misebezi ye, Jehova naamutusize kuisa pilu kwa lika zeyahisa. Mulimu hape naamufile mulikani yomutuna, Elisha. Muswanela kuezañi kuli mutusiwe ki Jehova hamuikutwa buinosi?

6. Ki lika mañi zemukona kulapelela hamuikutwa hahulu buinosi? (Samu 62:8)

⁶ Jehova ubata kuli mulapele ku yena. Jehova wabona miinelo yetaata yemukopana ni yona, mi umisepisa kuli ukateeleza kwa litapelo zamina ka nako ifi kamba ifi. (1 Mates. 5:17) Wanyakalalanga hautwa litapelo za batanga bahae. (Liprov. 15:8) Ki lika mañi zemukona kulapelela hamuikutwa buinosi? Mutaluseze Jehova ze mwa pilu yamina kaufela, sina feela mwanaaezelize Elia. (Mubale Samu 62:8.) Mumutaluseze lika kaufela zemibilaeza ni momuikutwela ka za teñi. Mukupe Jehova kuli amituse kutiyela muinelo wo. Ka mutala, haiba muikutwa buinosi mi musaba kutaluseza babañwi kwa sikolo litaba zemulumela, mukupe Jehova kuli amife bundume kuli mukone kueza cwalo. Mane mwakona kukupa kuli amife butali kuli mutaluse litaba zemulumela ka maseme. (Luka 21:14, 15) Haiba muikutwa kuzwafa, mukupe Jehova kuli amituse kuambola ni Mukreste yomuñwi yahulile kwa moya ka za teñi. Mwakona kukupa Jehova kutusa mutu yemukayo ambola ni yena kuteeleza ku mina ni kuutwisisa momuikutwela. Haiba mutaluseza Jehova ze mwa pilu yamina kaufela, kubona mo aalabela litapelo zamina, ni kuamuhela tuso yeba mifa babañwi, hamuna kuikutwa hahulu buinosi.

7. Muitutañi kwa mutala wa Muzwale Mauricio?

⁷ Jehova ulufile musebezi omunde kaufelaa luna. Mukolwe kuli Jehova wabona ni kuitebuha misebezi kaufela yemueza mwa puteho ni mwa bukombwa. (Samu 110:3) Kupateha kueza musebezi wo kukona kumitusa cwañi hamuikutwa buinosi? Halunyakisiseñi mutala wa muzwale yomunca yabizwa Mauricio. b Nakonyana kuzwa fakolobelezwa Muzwale Mauricio, yomuñwi wa balikani bahae babatuna atuhela kusebeleza Jehova hamulaho wa nako. Muzwale Mauricio utalusa kuli: “Kubona mulikanaaka hayauluka, nekutahisize kuli niikutwe kuli nenisike nakona kuzwelapili kusepahala ku Mulimu. Neniikutwile kuli nenisike nakona kutaleleza buitamo bone niezize hane niineezi ku Jehova ni kuzwelapili kuba mwa lubasi lwahae. Neniikutwile buinosi mi neninahanile kuli hakuna yanaautwisisa mone niikutwela.” Ki lika mañi zenetusize Muzwale Mauricio? Utalusa kuli: “Neniezize zeñata mwa bukombwa. Kueza cwalo neku nitusize kusanahana feela ka zaka ni ka za mone niikutwela. Nenibile ni tabo ni kusaikutwa buinosi hane ninze nisebeza ni babañwi mwa bukombwa.” Kaniti, nihaike kuli halukoni kukutaza inze luli hamoho ni babañwi,  lwatiiswanga halukutaza ni bona ka kuñola mañolo ni ka kuitusisa foni. Ki lika mañi zeñwi zenetusize Muzwale Mauricio? Uzwelapili kubulela kuli: “Hape nenipatehile kueza misebezi ya mwa puteho. Neniezize mone nikonela kaufela kuitukiseza lingambolo za baituti ni kulifa. Lingambolo zeo nelitahisize kuli niikutwe kuli ni wa butokwa ku Jehova ni ku babañwi mwa puteho.”

8. Lukona kuikutwa cwañi halukopana ni miinelo yetaata?

⁸ Lwaziba kuli lukakopana ni miinelo yetaata mwa mazazi a mafelelezo a. (2 Tim. 3:1) Kono fokuñwi lukana lwakopana ni miinelo yetaata ka sipundumukela. Lukana lwakopana ni butata bwa kutokwa masheleñi, kukula butuku bobuñwi bobutuna, kamba kushwelwa ki mutu yomuñwi yolulata ka nako yelusika libelela. Ka nako yelukopana ni miinelo yetaata yeo, lukona kuzwafa hahulu ni kuikutwa kuziyeleha, sihulu haiba lukopana ni miinelo yetaata ka kutatamana kamba mane ka nako iliñwi. Nihakulicwalo, muhupule kuli Jehova waziba miinelo yetaata yelukopana ni yona, mi ka tuso yahae, lukakona kutiyela muinelo otaata ufi kamba ufi.

9. Mutaluse yemiñwi ya miliko yanaakopani ni yona Jobo.

⁹ Halunyakisiseñi mo Jehova naatuselize muuna yanaasepahala Jobo. Naakopani ni miinelo yetaata yemiñata mwa nako yekuswani feela. Mwa lizazi lililiñwi feela, Jobo atalusezwa kuli limunanu zahae neliuzwizwe kamba kubulaiwa, ni kuli batanga bahae, ni bana bahae babalatwa nebabulailwe. (Jobo 1:13-19) Nakonyana kuzwa fo, Jobo inze asalila bana bahae, anatwa ka litombo zebutuku, zenee yambile fa mubili wahae kaufela. (Jobo 2:7) Jobo naaziyelehile hahulu kuli mane abulela kuli: “Nitoile bupilo bwaka; hanisa lata kupila.”—Jobo 7:16.

10. Jehova naatusize cwañi Jobo kutiyela miliko yanaakopani ni yona? (Mubone siswaniso sesi fa kava.)

¹⁰ Jehova naaisa pilu Jobo mi naamusileleza. Bakeñisa kuli Jehova naalata Jobo, naamufile zanaatokwa kuli atiyele miliko yanaakopani ni yona. Jehova abulela ku Jobo, kumuhupulisa ka za butali bwahae bobutuna ni mwanaalatela ni kubabalelela libupiwa zahae. Naabulezi za lifolofolo zeñata zekomokisa. (Jobo 38:1, 2; 39:9, 13, 19, 27; 40:15; 41:1, 2) Jehova hape naaitusisize mutangana yanaasepahala Elihu kuli atiise ni kuomba-omba Jobo. Elihu naamukolwisize kuli Jehova kamita wafuyaulanga batanga bahae kabakala buitiiso bwabona. Kono Jehova hape naasusumelize Elihu kufa Jobo kelezo yende. Elihu naatusize Jobo kuisa pilu kwa lika za butokwa hahulu ka kumuhupulisa kuli neli yomunyinyani hahulu habapanywa ku Jehova, yena Mubupi wa pupo kaufela. (Jobo 37:14) Jehova hape naafile Jobo musebezi wa kulapelela baana babalaalu bane baipapata kuba balikani bahae bane baezize sibi. (Jobo 42:8-10) Jehova ulutusanga cwañi kacenu halukopana ni miliko?

11. Bibele ikona kulutusa cwañi halukopana ni miinelo yetaata?

¹¹ Jehova haaambolangi ku luna luli sina mwanaaezelize ku Jobo, kono uambolanga ku luna ka kuitusisa Linzwi lahae, yona Bibele. (Maro. 15:4) Uluomba-ombanga ka kulufa sepo yende yalika za kwapili. Halunyakisiseñi feela litaba lisikai za mwa Bibele zekona kuluomba-omba halukopana ni miinelo yetaata. Mwa Bibele, Jehova ulusepisa kuli hakuna nto niyekana—nihaiba miinelo yetaata—‘yeka lukauhanya kwa lilato lahae.’ (Maro. 8:38, 39) Hape ulukolwisa kuli “u fakaufi ni babahuweleza ku yena kaufela” ka tapelo. (Samu 145:18) Jehova ulutaluseza kuli haiba luitinga ku yena, lukakona kutiyela muinelo otaata ufi kamba ufi olukona kukopana ni ona mane nihaiba kuba ni tabo halukopana ni manyando. (1 Makor. 10:13;  Jak. 1:2, 12) Linzwi la Mulimu hape lilutaluseza kuli miinelo yetaata yelukopana ni yona ki ya nakonyana feela haibapanywa kwa limbuyoti za kuya kuile zeluka ikola. (2 Makor. 4:16-18) Jehova ulusepisa kuli ukayundisa Satani Diabulosi ni babaeza zemaswe sina yena, ili bona baba lutahiseza butata. (Samu 37:10) Kana mupetile litaba zeñwi za mwa Bibele zeomba-omba zeka mitusa kuitiisa hamuka kopana ni miinelo yetaata kwapili?

12. Ki lika mañi zabata Jehova kuli lueze ilikuli lutusiwe hahulu ki Linzwi lahae?

¹² Jehova ubata kuli lubange ni nako ya kubala Bibele kamita ni kunahanisisa litaba zelubala. Haiba lusebelisa litaba zeluituta, tumelo yaluna ikatiya mi lukasutelela hahulu ku Ndataa luna ya kwa lihalimu. Kueza cwalo kuka lutusa kutiyela miinelo yetaata. Jehova hape ufanga moya wahae okenile kwa batu babaitinga fa Linzwi lahae. Mi moya wo uka lufa “maata afita a butu” kuli lutiyele muliko ufi kamba ufi.—2 Makor. 4:7-10.

13. Lico za kwa moya zalukisanga “mutanga yasepahala yanani kutwisiso” lilutusa cwañi kutiyela miliko?

¹³ Ka tuso ya Jehova, “mutanga yasepahala yanani kutwisiso” ulukisanga litaba zeñata, mavidio, ni lipina zekona kutiisa tumelo yaluna ni kulutusa kuzwelapili kutona kwa moya. (Mat. 24:45) Luswanela kuitusisa hande lika zeo zelufiwanga ka nako yeswanela. Cwanoñu fa, kaizeli yomuñwi wa kwa America naabulezi kuli uitebuha hahulu lico za kwa moya zeo. Utalusa kuli: “Mwa lilimo ze 40 zenisebelelize Jehova, busepahali bwaka bulikilwe hañata-ñata.” Naakopani ni miinelo yetaata—bo kukwaa hae babaana nebabulailwe ki mutu yomuñwi yanaazamaisa mota inzaa kozwi, bashemi bahae nebabulailwe ki butuku bobuñwi bobutuna, mi naakulile kansa habeli. Ki lika mañi zenee mutusize kuitiisa? Utalusa kuli: “Jehova uzwezipili kunibabalela. Lico za kwa moya zazwezipili kunifa ka kuitusisa mutanga yasepahala yanani kutwisiso linitusize kuitiisa. Bakeñisa tuso yenifumana, niikutwa sina mwanaaikutwezi Jobo, hanaaize: ‘Hanina kutuhela kusepahala kufitela nishwa!’”—Jobo 27:5.

14. Jehova uitusisanga cwañi mizwale ni likaizeli baluna kulutusa halukopana ni miinelo yetaata? (1 Matesalonika 4:9)

¹⁴ Jehova ulutile batu bahae mwakuboniseza lilato ni mwakuomba-ombela babañwi habakopana ni miinelo yetaata. (2 Makor. 1:3, 4; mubale 1 Matesalonika 4:9.) Ka kulikanyisa Elihu, mizwale ni likaizeli baluna babata kulutusa kuzwelapili kusepahala halukopana ni miinelo yetaata. (Lik. 14:22) Ka mutala, halunyakisiseñi  mo puteho yanaaswalisana ni yona kaizeli yabizwa Diane nei mususuelize ni kumutusa kutiya kwa moya muunaa hae hanaakulile butuku bobutuna. Utalusa kuli: “Wo neli muinelo otaata. Neluboni mo Jehova naalutuselize ni kulubonisa lilato mwahalaa likweli zetaata zeo. Puteho yaluna nei lutusize. Mizwale ni likaizeli neba lupotelanga, kululizeza foni, ni kulukumbata mi kueza cwalo neku lutusize kuzwelapili kuitiisa. Bakeñisa kuli hanizibi kuzamaisa mota, mizwale ni likaizeli nebaboni teñi kuli banitusa kufumaneha kwa mikopano ni kuya mwa bukombwa hane nikona kueza cwalo.” Lunani tohonolo yetuna ya kuswalisana ni mizwale ni likaizeli baba lulata!

15. Ki kabakalañi halunani buikolwiso bwa kuli lukakona kutiyela muinelo otaata ufi kamba ufi oluka kopana ni ona?

¹⁵ Kaufelaa luna lukakopana ni muliko muta omuñwi. Kono sina moluitutezi, haluna kukopana ni muinelo wo lunosi. Sina Ndate yalilato, Jehova kamita waluisa pilu ni kulusileleza. U fakaufi ni luna mi utabela kuteeleza kwa litapelo zaluna za kukupa tuso. (Isa. 43:2) Lunani buikolwiso bwa kuli lukakona kutiyela muinelo otaata ufi kamba ufi oluka kopana ni ona bakeñisa kuli ulufile lika kaufela zelutokwa kuli luitiise. Ulufile mpo ya tapelo, Bibele, lico za kwa moya zeñata, ni mizwale ni likaizeli baba lulata kuli lutusiwe halukopana ni miinelo yetaata.

16. Ki lika mañi zeluswanela kueza kuli Jehova azwelepili kulubabalela?

¹⁶ Luitumela hahulu kuli lunani Ndate ya kwa lihalimu yaluisa pilu ni kulusileleza! “Lipilu zaluna litabiswa ki yena.” (Samu 33:21) Lukona kubonisa kuli lwaitumela kwa lilato ni pabalelo yalubonisa Jehova ka kusebelisa lika kaufela zalufa kuli lilutuse. Hape luswanela kueza molukonela kaufela kuli Mulimu azwelepili kulubabalela. Taba yeo italusa kuli haiba luzwelapili kueza molukonela kaufela kuutwa Jehova ni kueza zelukile mwa meeto ahae, uka luisa pilu ni kulusileleza kuya kuile!—1 Pit. 3:12.