1. Ki lika mañi zanaabulezi Jesu ku muuna wa sikebenga yanaakokotezwi kwatuko ni yena nakonyana pili asika shwa kale? (Luka 23:39-43)

 JESU ni likebenga zepeli zenekokotezwi kwatuko ni yena nebautwa butuku mi nebatuha bashwa. (Luka 23:32, 33) Sibeli sabona nebanze basheununa Jesu, ili taba yebonisa hande kuli nebasi balutiwa bahae. (Mat. 27:44; Mare. 15:32) Kono yomuñwi ku bona acinca mubonelo wahae. Ali: “Jesu, unihupule hauka kena mwa Mubuso wahao.” Jesu ali ku yena: “Kaniti nakubulelela kacenu, ukaba ni na mwa Paradaisi.” (Mubale Luka 23:39-43.) Hakuna bupaki bobubonisa kuli muuna wa sikebenga yo naaamuhezi lushango ka za “Mubuso wa mahalimu,” lwanaakutalize Jesu ka nako ya bukombwa bwahae bwa fa lifasi. Mi Jesu nikamuta naasika bulela kuli muuna yo naakakena mwa Mubuso wahae. (Mat. 4:17) Jesu hanaabulezi za Paradaisi, naaama kwa Paradaisi yekaba teñi fa lifasi. Ki kabakalañi halubulela cwalo?

2. Ki lika mañi zebonisa kuli muuna wa sikebenga yanaabakile neli Mujuda?

² Kubonahala kuli muuna wa sikebenga yanaabakile yo neli Mujuda. Muuna yo naakalimezi muuna yomuñwi wa sikebenga kuli: “Kana hausabi Mulimu hase mufilwe katulo yeswana?” (Luka 23:40) Majuda nebalapela Mulimu alimuñwi, kono batu ba macaba bona nebalapela milimu yemiñata. (Exo. 20:2, 3; 1 Makor. 8:5, 6) Kambe baana ba likebenga bao neli ba macaba, sikebenga yomuñwi naakabuza kuli: “Kana hausabi milimu?” Kutuha fo, Jesu naasika lumiwa kwa batu ba macaba asili, kono naalumilwe “kwa lingu zelatehile za ndu ya Isilaele.” (Mat. 15:24) Mulimu naazibisize Maisilaele kuli naakazusa bafu. Muuna wa sikebenga yanaabakile yo mwendi naaziba taba yeo, mi manzwi a hae abonisa kuli naalumela kuli Jehova naakazusa Jesu kwa bafu kuli abe Mulena mwa Mubuso wa  Mulimu. Kubonahala kuli muuna yo hape naalumela kuli Mulimu naaka muzusa kwa bafu.

3. Ki lika mañi mwendi zanaanahanile muuna wa sikebenga yanaabakile Jesu hanaabulezi za Paradaisi? Mutaluse. (Genese 2:15)

³ Ka kuba Mujuda, muuna wa sikebenga yanaabakile yo ulukela kuba yanaazibile ka za Adama ni Eva ni za Paradaisi mwanaa babeile Jehova. Kacwalo, muuna wa sikebenga yo mwendi naalumela kuli Paradaisi yanaabulezi Jesu ki simu yende yenekaba teñi fa lifasi.—Mubale Genese 2:15.

4. Manzwi anaabulezi Jesu ku muuna yomuñwi wa sikebenga aswanela kulususueza kuezañi?

⁴ Litaba zanaabulezi Jesu ku muuna wa sikebenga liswanela kulususueza kunahanisisa mobuka bela bupilo mwa Paradaisi. Mane lukona kuituta sesiñwi ka za Paradaisi kwa kozo yene baikola batu ka nako yanaabusa Mulena Salumoni. Mi lwaziba kuli Jesu, yena yomutuna kufita Salumoni, ukasebeza hamoho ni bakabusa ni bona kutahisa kuli lifasi libe Paradaisi. (Mat. 12:42) Kaniti, ba “lingu zeñwi” baswanela kuziba zebatokwa kueza kuli bato pila mwa Paradaisi kuya kuile.—Joa. 10:16.

5. Ki lika mañi zetahanga mwa munahano wamina hamunahanisisa za mobuka bela bupilo mwa Paradaisi?

⁵ Ki lika mañi zetahanga mwa munahano wamina hamunahanisisa ka za mobuka bela bupilo mwa Paradaisi? Mwendi munahananga za parki yende yeswana sina simu ya Edeni. (Gen. 2:7-9) Mwendi muhupulanga bupolofita bwanaañozi Mika bobubonisa kuli batanga ba Mulimu bakaina “yomuñwi ni yomuñwi mwatasaa kota yahae ya veine ni mwatasaa kota yahae ya feiga.” (Mika 4:3, 4) Mwendi muhupulanga sepiso yende ya mwa Bibele ya kuli kukaba ni lico zeñata hahulu. (Samu 72:16; Isa. 65:21, 22) Kacwalo, mwendi mwaiponanga mwa simu yende inze muli kwa tafule fokunani lico zeñata zetabusa. Mwendi mwaiponanga inze mufukelwa ki moya okenile onani munko omunde wa limela ni lipalisa. Mi mwendi muutwanga ba lubasi lwamina ni balikani bamina habaseha kukopanyeleza cwalo ni babazuhile kwa bafu habanze baikola siango. Litaba zeo kaufela haki za kuikupulela feela. Kusina kukakanya, lika zeo kaufela likaezahala fa lifasi. Nihakulicwalo, mwa Paradaisi hape lukaeza musebezi otabisa.

6. Ki musebezi mañi oluka eza mwa Paradaisi? (Mubone siswaniso.)

⁶ Jehova ulubupile kuli luikole musebezi olueza. (Muek. 2:24) Lukaba ni musebezi omuñata wa kueza sihulu ka nako ya Puso ya Kreste ya Lilimo ze 1,000. Babaka punyuha ñalelwa yetuna hamohocwalo ni batu babañata-ñata babaka zusiwa kwa bafu, bakatokwa liapalo, lico, ni maino. Kuli lubafumanele lika zeo, lukatokwa kusebeza ka taata mi lukaikola musebezi wo. Sina feela Adama ni Eva hane baswanela kulima simu mone bapila, ni luna lukaba ni tohonolo ya kutusa kuli lifasi kaufela libe Paradaisi. Munahane  feela musebezi otabisa oluka eza wa kuluta batu babañata-ñata babaka zusiwa kwa bafu bane baziba litaba lisikai ka za Jehova ni mulelo wahae ni kutusa batanga ba Mulimu bane basepahala bane bashwile lilimo zeñata-ñata pili Jesu asika taha kale fa lifasi kuituta zeñata ka za Mulimu!

7. Ki buikolwiso mañi bolunani bona, mi ki kabakalañi?

⁷ Lunani buikolwiso bwa kuli mwa Paradaisi lukapila ka kozo, lukaba ni lika zelutokwa kaufela, mi lika likaonga-ongiwa hande. Luziba cwañi cwalo? Luziba cwalo bakeñisa zasaezize Jehova zebonisa mobuka bela bupilo mwatasaa puso ya Mwanaa hae. Lulemuha taba yeo mwa likande la puso ya Mulena Salumoni.

8. Manzwi afumaneha kwa Samu 37:10, 11, 29, naatalelelizwe cwañi Mulena Davida hasaa añozi? (Mubone taba yeli, “Lipuzo Zezwa Kwa Babali” yefumaneha mwa magazini ye.)

⁸ Mulena Davida naasusumelizwe ki moya wa Mulimu kuñola ka za mone bukabela bupilo mulena yabutali hanaaka busa. (Mubale Samu 37:10, 11, 29.) Hañata lubalanga liñolo la Samu 37:11 haluikambota ni batu ka za Paradaisi yekaba teñi kwapili. Kwaswanela kueza cwalo kakuli Jesu naakutezi kubulela manzwi a kwa liñolo leo mwa ngambolo yahae ya fa lilundu kubonisa kuli sepiso yeo ikatalelezwa kwapili. (Mat. 5:5) Kono manzwi a Davida hape naabonisa mone bukabela bupilo mwa puso ya Mulena Salumoni. Salumoni hanaabusa Isilaele, batu ba Mulimu nebanani lika kaufela zene batokwa mwa naha “mokububa mabisi ni linosi.” Mulimu naabulezi kuli: “Haiba muzwelapili kuzamaya ka milao yaka . . . , nikatisa kozo mwa naha yamina, mi mukalobala kusina yamisabisa.” (Liv. 20:24; 26:3, 6) Lisepiso zeo nelitalelelizwe ka nako ya puso ya Salumoni. (1 Makol. 22:9; 29:26-28) Mi Mulimu naasepisize kuli batu babamaswe ‘nebasike babateñi.’ (Samu 37:10) Kacwalo, manzwi afumaneha kwa Samu 37:10, 11, 29, naatalelelizwe kwamulaho mi hape akatalelezwa kwapili.

9. Mulena wamusali wa kwa Sheba naabuleziñi ka za puso ya Mulena Salumoni?

⁹ Mulena wamusali wa kwa Sheba naautwile za kozo ni sifumu sene baikola Maisilaele ka  nako yanaabusa Salumoni. Mulena yo naazamaile musipili omutelele kuliba kwa Jerusalema kuli ayo iponela taba yeo yena muñi. (1 Mal. 10:1) Mulena yo hasaatatubile zeneezwa mwa mubuso wa Salumoni, ali: “Kanti mane nenisika bulelelwa litaba kaufela. . . . Batu bahao banani tohonolo, mi batanga bahao babayema fapilaa hao kamita kuteeleza kwa butali bwahao, ni bona banani tohonolo!” (1 Mal. 10:6-8) Kono zeneezahezi mwa puso ya Salumoni nelibonisa feela zakaezeza Jehova batu kaufela mwatasaa puso ya Mwanaa hae, yena Jesu.

10. Jesu ufita cwañi Salumoni?

¹⁰ Jesu ufita Salumoni mwa linzila kaufela. Salumoni naasika petahala mi naaezize mafosisa amatuna anaatahiselize batu ba Mulimu butata. Kono Jesu ki Mubusi yapetahalile mi haezangi mafosisa. (Luka 1:32; Maheb. 4:14, 15) Jesu naatiyezi miliko yetaata hahulu yenezwa ku Satani. Kreste sabonisize kale kuli haana kueza sibi nikamuta kamba kueza nto ifi kamba ifi yekatahiseza babusiwa bahae babasepahala butata. Kaniti luli, lunani tohonolo yetuna ya kuba ni Mulena yaswana sina yena.

11. Ki bo mañi bakabusa ni bona Jesu?

¹¹ Jesu ukatusana ni ba 144,000 bakabusa ni bona kubabalela batu ni kutusa kuli mulelo wa Jehova fa lifasi upetwe. (Sin. 14:1-3) Batu bao nebakopani ni miinelo yetaata yemiñata ni manyando hane basali fa lifasi; kacwalo, bakaba babusi babanani kutwisiso. Kono ki musebezi mañi luli obaka eza?

12. Ki musebezi mañi wakafa Jehova ku ba 144,000?

¹² Musebezi wafilwe Jesu ni babaka busa ni yena ki omutuna hahulu kufita musebezi wanaafilwe Salumoni. Mulena wa Muisilaele yo naatokwa kubabalela batu babañata mwa naha iliñwi feela. Kono babaka busa mwa Mubuso wa Mulimu bona bakatokwa kubabalela batu babañata-ñata mwa lifasi kaufela. Kaniti luli, Jehova ufile ba 144,000 tohonolo yetuna luli!

13. Ki musebezi mañi oipitezi obaka eza babaka busa ni Jesu?

¹³ Ka kuswana ni Jesu, ba 144,000 bakaba Malena ni baprisita. (Sin. 5:10) Hane kusalatelelwa Mulao wa Mushe, baprisita sihulu nebanani buikalabelo bwa kutusa batu kuba ni buikangulo bobunde kwa mubili ni kuba ni silikani sesinde ni Jehova. Mulao neli “muluti wa lika zende zene sataha”; kacwalo, kwaswanela kulumela kuli babaka busa ni Jesu bakatusa mwa musebezi oipitezi wa kubabalela batanga ba Mulimu kwa mubili ni kwa moya. (Maheb. 10:1) Lukatokwa kulibelela kuli luzibe nzila yebaka itusisa malena ni baprisita bao kutaluseza babusiwa ba Mubuso fa lifasi zebaswanela kueza. Kusina taba ni mwakalukiseza lika Jehova, lunani buikolwiso bwa kuli mwa paradaisi, babaka pila fa lifasi bakafiwa ketelelo yebatokwa.—Sin. 21:3, 4.

14. Bakreste ba “lingu zeñwi” ni Bakreste babali “mutapinyana” baswalisani cwañi?

¹⁴ Jesu naabizize batu bakabusa ni bona kuli ki “mutapinyana.” (Luka 12:32) Hape naabulezi za sikwata sesiñwi sa batu, mi naababizize kuli ki “lingu zeñwi.” (Joa. 10:16) Likwata zepeli zeo ki mutapi ulimuñwi oswalisani. (Joa. 10:16) Likwata zepeli zeo lisweli zasebeza hamoho ka nako ya cwale, mi likazwelapili kueza cwalo ni kwapili, lifasi kaufela halikaba Paradaisi. Kono ka nako yeo, Bakreste babali “mutapinyana” bakaba kwa lihalimu mi Bakreste ba “lingu zeñwi” bakaba fa lifasi, inze  banani sepo ya kuikola bupilo fa lifasi kuya kuile. Kono kunani zebatokwa kueza ba “lingu zeñwi” ka nako ya cwale kuli bato pila mwa Paradaisi.

15. (a) Bakreste ba “lingu zeñwi” basebelisana cwañi ni banyani ba Kreste? (b) Mukona kulikanyisa cwañi mutala wa muzwale yali mwa sintolo mokulekisezwa milyani? (Mubone siswaniso.)

¹⁵ Muuna wa sikebenga yanaabakile naashwile pili asika bonisa kale kuli naaitumela ka kutala ku zanaa muezelize Kreste. Kono luna ba “lingu zeñwi” lunani linzila zeñata ka nako ya cwale zelukona kubonisa ka zona moluikutwela ka za Jesu. Ka mutala, lubonisa kuli lwamulata ka moluezeza banyani bahae babatozizwe ka moya okenile. Jesu naabulezi kuli naakaatula lingu ka kuya ka mone baezeza banyani bahae. (Mat. 25:31-40) Lukona kutusa banyani ba Kreste ka kueza musebezi wa kukutaza ni kuluta batu kuba balutiwa ka tukufalelo. (Mat. 28:18-20) Kacwalo, luswanela kueza molukonela kaufela kuitusisa hande lihatiso za kuituta ka zona Bibele ni batu zelufiwa, zecwale ka buka ya Muikole Bupilo Kuya Kuile! Haiba hamuna tuto ya Bibele ka nako ya cwale, muitomele sikonkwani sa kukalisa lituto za Bibele ni batu babañata.

16. Lukona kubonisa cwañi kuli luitukiseza kuto ba babusiwa mwa Mubuso wa Mulimu?

¹⁶ Halutokwi kulibelela kuli konji hase luli mwa Paradaisi kona lukaeza lika zatokwa Jehova kwa batu babaka pila mwateñi. Ye ki yona nako ya kueza molukonela kaufela kubonisa busepahali mwa lipulelo ni mwa likezo zaluna, ni kueza lika ka kusafiteleza. Mi luswanela kusepahala ku Jehova, kwa batu bolunyalani ni bona, ni kwa mizwale ni likaizeli baluna. Haiba lueza molukonela kaufela kupila ka likuka za Mulimu ka nako yelupila mwa lifasi lelimaswe le, kuka lubela bunolo kueza cwalo haluka pila mwa Paradaisi. Hape luswanela kuituta misebezi ni kuba ni mikwa yebonisa kuli luitukiseza kuto pila mwa lifasi lelinca. Mubone taba yeli, “Kana Muitukiselize ‘Kuluwa Lifasi’?” ye mwa magazini ye.

17. Kana luswanela kuikutwa hahulu bumaswe kabakala libi zene luezize kwamulaho? Mutaluse.

¹⁷ Hape luswanela kulika ka taata kutuhela kuikutwa mulatu kabakala libi zetuna zene luezize kwamulaho. Niteñi, haluswaneli ‘kueza  sibi ka bomu’ ka kunahana kuli sitabelo sa tiululo sikakwahela sibi saluna. (Maheb. 10:26-31) Kono haiba lubakezi habuniti sibi sesituna seluezize, lulapezi ku Jehova ni kukupa tuso kwa baana-bahulu, mi lucincize mikwa yaluna, lwakona kuba ni buikolwiso bwa kuli Jehova uluswalezi ka kutala. (Isa. 55:7; Lik. 3:19) Muhupule manzwi anaabulezi Jesu kwa Bafalisi, aali: “Nitezi kuto biza baezalibi, isiñi batu babalukile.” (Mat. 9:13) Sitabelo sa tiululo sakona kukwahela libi zaluna kaufela ka kutala.

18. Ki lika mañi zemubata kuto ikambota ni muuna wa sikebenga yanaakokotezwi kwatuko ni Jesu?

¹⁸ Muipone mwa Paradaisi, inze muambola ni muuna wa sikebenga yanaaambozi ni Jesu. Kusina kukakanya, sibeli samina mukaitebuha hahulu sitabelo sa Jesu. Mwendi muka mukupa kuli amitaluseze zeneezahezi nakonyana pili Jesu asika shwa kale ni mwanaaikutwezi Jesu hanaaalabile kupo yahae. Kono mwendi ni yena uka mikupa kuli mumutaluseze mone kuinezi kupila mwa mazazi a mafelelezo a lifasi la Satani. Kuituta Linzwi la Mulimu ni batu babaswana sina muuna yo ikaba tohonolo yetuna luli!—Maef. 4:22-24.

19. Ki kabakalañi bupilo mwa Paradaisi habusike bwanyikwisa? (Mubone siswaniso sesi fa kava.)

¹⁹ Bupilo mwa Paradaisi habuna kunyikwisa. Kamita lukakopananga ni batu babande mi lukaba ni musebezi otabisa wa kueza. Kono sa butokwa nikufita kikuli, zazi ni zazi lukazwelapili kuziba hande Ndataa luna ya kwa lihalimu ni kuikola lika zalufile. Kamita lukaba ni lika zeñata za kuituta ka za hae ni ka za pupo yahae. Halunze lupila nako yetelele fa lifasi, lilato laluna ku Mulimu likaekezeha. Luitumela hahulu ku Jehova ni Jesu ka kulufa sepiso ya kuli lwakona kupila kuya kuile mwa Paradaisi!