1-3. Ki lika mañi zekona kutahisa kuli batanga ba Jehova balotise miyoko?

 KI LILI fomukile mwalilela? Fokuñwi lubanga ni tabo yetuna kuli mane lwalotisanga miyoko. Kono fokuñwi lwalilanga kabakala kuikutwa butuku kwa pilu. Ka mutala, lwalilanga halushwelwa ki mutu yomuñwi yolulata. Kaizeli yabizwa Lorilei wa kwa America naañozi kuli: “Fokuñwi neniikutwanga hahulu kutomoha pilu kabakala kushwelwa ki mwanaaka wamusizana kuli mane neniikutwa kuli hakuna feela nto yekona kuniomba-omba. Ka nako yeo, nenisa zibi kuli nakona kutiyela muinelo wo.” *

² Fokuñwi lulotisanga miyoko ka mabaka amañwi. Kaizeli yali paina yabizwa Hiromi wa kwa Japan utalusa kuli: “Fokuñwi nazwafanga bakeñisa kuli batu bonikutazanga ku bona habatabeli kuamuhela taba yende. Fokuñwi nalotisanga miyoko hanilapela ku Jehova kumukupa kuli anituse kufumana mutu yatabela niti.”

³ Kana ni mina mwaikutwanga sina mone baikutwezi likaizeli ba? Buñata bwaluna lwaikutwanga cwalo. (1 Pit. 5:9) Lubata ‘kusebeleza Jehova ka tabo,’ kono fokuñwi lwalilanga kabakala kushwelwa ki mutu yomuñwi yolulata, kuzwafa, kamba halukopana ni miinelo yetaata yekona kutahisa kuli lusike lwazwelapili kusepahala ku Mulimu. (Samu 6:6; 100:2) Ki lika mañi zekona kulutusa haiba luikutwa cwalo?

4. Lukanyakisisañi mwa taba ye?

⁴ Lwakona kuituta kwa mutala wa Jesu. Ka linako zeñwi, Jesu ni yena naakopani ni miinelo yetaata yenetahisize kuli ‘alotise miyoko.’ (Joa. 11:35; Luka 19:41; 22:44; Maheb. 5:7) Halunyakisiseñi miinelo yeo. Halunze lueza cwalo, mulemuhe  zeluituta ku Jesu ni Ndatahe, Jehova. Hape lukanyakisisa zelukona kueza kuli lutiyele miinelo yetaata yetahisanga kuli lulotise miyoko.

5. Luitutañi ka za Jesu kwa taba yeñozwi kwa Joani 11:32-36?

⁵ Mwa silimo sa 32 C.E. ka nako ya maliha, Lazaro mulikanaa Jesu yomutuna akula mi atimela. (Joa. 11:3, 14) Lazaro naanani likaizeli zepeli, Maria ni Mareta, mi Jesu naalata hahulu lubasi lo. Basali bababeli bao nebatomohile hahulu pilu kabakala lifu la kaizelaa bona. Hamulaho wa lifu la Lazaro, Jesu naaile mwa munzi wa Betania mwanaapila Maria ni Mareta. Mareta hautwile kuli Jesu wataha, kapili-pili amumbatoka. Munahane feela mwanaatomohezi pilu hanaanzaa bulela kuli: “Mulena, kambe neuli teñi kwanu, kambe kaizelaaka hasika shwa.” (Joa. 11:21) Nakonyana kuzwa fo, Jesu haboni Maria ni banaali ni bona inze balila, “alotisa miyoko.”—Mubale Joani 11:32-36.

6. Ki kabakalañi Jesu hanaalilile Lazaro hanaashwile?

⁶ Ki kabakalañi Jesu hanaalilile ka nako yani? Buka ya Insight on the Scriptures ibulela kuli: “Jesu ‘naatomohile pilu mi naalotisize miyoko’ kabakala lifu la mulikanaa hae Lazaro ni kubona mo likaizeli zahae nebatomohezi pilu.” * Jesu mwendi naanahana ka za butuku bwanaautwile mulikanaa hae Lazaro ka nako yanaakula ni mwanaaikutwezi ka nako yanaatuha ashwa. Kaniti, Jesu hape naalotisize miyoko hanaaboni maswabi anaali ku ona Maria ni Mareta kabakala lifu la kaizelaa bona. Kusina kukakanya, mwendi ni mina mukile mwaikutwa cwalo hane mushwezwi ki mulikanaa mina yomutuna kamba mutu yomuñwi wa mwa lubasi lwamina. Halunyakisiseñi lituto zetaalu zeluituta kwa taba ye.

7. Luitutañi ka za Jehova kwa miyoko yanaalotisize Jesu balikani bahae hane bashwezwi ki kaizelaa bona?

 ⁷ Jehova wautwisisa momuikutwela. Jesu ki “siswaniso luli” sa seo Ndatahe ali sona. (Maheb. 1:3) Jesu hanaalilile, naabonisize mwaikutwelanga Ndatahe muta lushwelwa ki mutu yolulata. (Joa. 14:9) Haiba mushwezwi ki mutu yomuñwi yomulata, mukolwe kuli Jehova haalemuhangi feela masitapilu emunani ona, kono hape umishwelanga hahulu makeke. Ubata kuomba-omba pilu yamina yelobehile.—Samu 34:18; 147:3.

8. Ki kabakalañi halukona kukolwa kuli Jesu ukazusa balatiwa baluna babashwile?

⁸ Jesu utabela kuzusa balatiwa baluna babashwile. Nakonyana pili Jesu asika lila kale, naabulelezi Mareta kuli: “Kaizelaa hao ukazuha.” Mareta naalumezi zanaabulezi Jesu. (Joa. 11:23-27) Kusina kukakanya, Mareta ka kuba mutangaa Jehova yasepahala, naaziba za limakazo zene baezize bapolofita ba Mulimu kwamulaho, babacwale ka Elia ni Elisha za kuzusa batu babashwile. (1 Mal. 17:17-24; 2 Mal. 4:32-37) Mi hape kubonahala kuli naautwile za batu bane bazusizwe ki Jesu. (Luka 7:11-15; 8:41, 42, 49-56) Sina Mareta, ni mina mwakona kukolwa kuli balatiwa bamina babashwile bakapila hape. Jesu naalotisize miyoko hanaanzaa omba-omba balikani bahae bane balila, ili kubonisa kuli unyolelwa hahulu kuzusa balatiwa baluna babashwile.

9. Sina Jesu, lukona kutusa cwañi babashwezwi ki mulatiwa babona? Mufe mutala.

⁹ Mwakona kutusa babashwezwi ki balatiwa babona. Jesu naasika lila feela ni Mareta ni Maria kono hape naateelelize ku bona ni kubaomba-omba. Ni luna lwakona kueza nto yeswana. Muuna-muhulu yapila kwa Australia wa libizo la Dan, utalusa kuli: “Hamulaho wa kushwelwa ki musalaaka, nenitokwa tuso. Mizwale babañata ni basali babona kamita nebateelezanga ku na. Neni bataluselize mone niikutwela mi nebasika komoka haba nibona inze nilila. Hape neba nitusize kueza lika zeñwi, zecwale ka kunitapiseza mota yaka, kuyo nilekela lika zeñwi, ni kuniapehela hane nisakoni kueza cwalo. Hañata nebalapelanga ni na. Nebabonisize kuli nebali balikani ba niti, ili ‘babapepezwi kuli babe mwanahabo mutu mwa linako za ziyezi.’”—Liprov. 17:17.

10. Mutaluse zeneezahezi zeñozwi kwa Luka 19:36-40.

¹⁰ Jesu upunya mwa Jerusalema la Nisani 9, 33 C.E. Hanaanzaa atumela muleneñi, buñata bobutuna bwakubukana mi babañwi bayala liapalo mwa nzila, ili kubonisa kuli bamuamuhezi kuba Mulenaa bona. Kaniti luli, yeo neli nako yetabisa luli. (Mubale Luka 19:36-40.) Kacwalo, balutiwa mwendi nebakomokisizwe ki zeneezahezi hasamulaho. “[Jesu] hasaasutelezi bukaufi, abona muleneñi mi aulila.” Jesu naapolofitile za lika zemaswe zenetuha liezahala kwa batu bane bapila mwa Jerusalema inzaa lotisa miyoko.—Luka 19:41-44.

11. Ki kabakalañi Jesu hanaalilile kabakala batu bane bapila mwa Jerusalema?

¹¹ Kusina taba kuli Majuda neba muamuhezi hande, Jesu naaikutwile hahulu bumaswe bakeñisa kuli naaziba kuli nebaka hana kuamuhela taba yende ya Mubuso. Kabakaleo, Jerusalema neika sinyiwa mi Majuda bane bakapunyuha nebaka isiwa mwa buhapiwa. (Luka 21:20-24) Ka bumai, sina feela mwanaabulelezi Jesu, buñata bwa Majuda neba muhanile. Buñata bwa batu mwa sibaka  semupila ku sona baanga cwañi lushango lwa Mubuso? Haiba ki batu basikai feela babatabela kuituta niti, mukona kuitutañi kwa miyoko yanaalotisize Jesu? Halunyakisiseñi lituto zeñwi zetaalu zeluituta kwa taba yeo.

12. Luitutañi ka za Jehova kwa miyoko yanaalotisize Jesu kabakala batu babañwi?

¹² Jehova waisa pilu batu. Miyoko yanaalotisize Jesu ibonisa kuli Jehova waisa pilu batu luli. “Hatabeli kuli mutu ufi kamba ufi atimezwe kono utabela kuli batu kaufela babake.” (2 Pit. 3:9) Kacenu, lubonisa kuli lwalata batu ka kueza molukonela kaufela kukutaza taba yende ya Mubuso ku bona.—Mat. 22:39.

13-14. Jesu naabonisize cwañi batu makeke, mi lukona kubonisa cwañi kalemeno kao?

¹³ Jesu naasebelize ka taata mwa bukombwa. Naabonisize kuli naalata batu ka kuzwelapili kukutaza ku bona fanaabezi ni kolo kaufela. (Luka 19:47, 48) Ki nto mañi yenee mususuelize kueza cwalo? Jesu naabashwezi makeke. Ka linako zeñwi, Jesu ni balutiwa bahae “mane nebasa koni nihaiba kuca sico” kabakala kuli batu nebabata kuteeleza ku yena. (Mare. 3:20) Zazi leliñwi busihu, muuna yomuñwi hanaatile kuto ambola ni yena, Jesu naateelelize ku yena. (Joa. 3:1, 2) Buñata bwa batu bane bateelelize ku Jesu lwapili, nebasikaba balutiwa bahae. Nihakulicwalo, naakonile kukutaza ka kutala ku bane bateelelize ku yena kaufela. Kacenu, lubata kukutaza kwa batu kaufela babatabela kuutwa taba yende. (Lik. 10:42) Mi kuli lueze cwalo, mwendi lukatokwa kucinca mikutalezo yaluna.

¹⁴ Mutabele kucinca mikutalezo yamina. Haiba lukutazanga ka nako yeswana mwa bukombwa, kukona kulubela taata kufumana batu babañwi babatabela taba yende. Kaizeli yali paina wa libizo la Matilda utalusa kuli: “Na ni bo muunaaka lulikanga kupotela batu ka linako zeshutana-shutana. Lupakelelanga kuyo kutaza mwa libaka za lipisinisi. Musihali, lukutazanga ka kuitusisa kalani ya lihatiso kakuli ki fona fobazamaelanga hahulu batu. Manzibwana, lupotelanga batu fa mandu abona kabakala kuli lufumananga batu babañata ka nako yeo.” Kufita kukutazanga folutabelela luna, luswanela kuitatela kucinca  tomahanyo yaluna kuli lukutaze ka nako yelukona kufumana batu babañata. Haiba lueza cwalo, lukatabisa Jehova.

15. Ki lika mañi zanaaezize Jesu fa busihu bwahae bwa mafelelezo sina mokuboniselizwe kwa Luka 22:39-44?

¹⁵ Manzibwana, fa lizazi la Nisani 14, 33 C.E., Jesu naaile mwa simu ya Getsemani. Teñi ko, naalapezi ku Jehova ka taata. (Mubale Luka 22:39-44.) Ka yona nako yeo, Jesu “naafile likupo . . . ka mihuwo yemituna ni miyoko.” (Maheb. 5:7) Ki lika mañi zanaakupile Jesu mwa tapelo fa busihu bwahae bwa mafelelezo pili asika bulaiwa kale? Naalapezi ku Jehova kuli amutuse kuzwelapili kusepahala ku yena ni kueza tato yahae. Jehova naautwile tapelo ya Mwanaa hae yezwelela kwatasaa pilu mi naalumile lingeloi kuto mutiisa.

16. Ki kabakalañi Jesu hanaaikutwile hahulu bumaswe hanaanzaa lapela mwa simu ya Getsemani?

¹⁶ Kusina kukakanya, Jesu naalila hanaanzaa lapela mwa simu ya Getsemani bakeñisa kuli batu nebaka muunga kuli naanyefuzi Mulimu. Hape naaziba za buikalabelo bobutuna bwanaanani bona bwa kukenisa libizo la Ndatahe. Mukona kuitutañi kwa miyoko yanaalotisize Jesu haiba mutalimana ni muinelo otaata olika busepahali bwamina ku Jehova? Halunyakisiseñi lituto zeñwi zetaalu zeluituta.

17. Luitutañi ka za Jehova kwa taba ya kuli naaalabile litapelo za Jesu zezwelela kwatasaa pilu?

¹⁷ Jehova wateelezanga kwa likupo zamina. Jehova naatelelize kwa likupo za Jesu zezwelela kwatasaa pilu. Kabakalañi? Kabakala kuli nto ya butokwa hahulu ku Jesu neli kuzwelapili kusepahala ku Ndatahe ni kukenisa libizo lahae. Jehova ukaalaba litapelo zaluna haiba luunga busepahali bwaluna ku yena ni kukenisa libizo lahae kuba za butokwa hahulu mwa bupilo bwaluna.—Samu 145:18, 19.

18. Ki kabakalañi halukona kubulela kuli Jesu ki mulikani yasishemo ni yaluutwisisa?

¹⁸ Jesu wautwisisa momuikutwela. Haluzwafile, lubanga ni tabo sihulu haluomba-ombiwa ki mulikani yakile akopana ni muinelo oswana ni olukopana ni ona. Jesu ki mulikani yacwalo. Waziba mokuinezi kuikutwa  kuziyeleha ni kutokwa tuso ya babañwi. Uluutwela butuku mwa bufokoli bwaluna mi ukabona teñi kuli lwatusiwa “ka nako yeswanela.” (Maheb. 4:15, 16) Sina feela Jesu hanaaamuhezi tuso yanaafilwe mwa simu ya Getsemani, ni luna luswanela kuamuhela tuso yalufa Jehova, ibe kuli uitusisa hatiso, vidio, ngambolo, muuna-muhulu kamba mulikani yahulile kwa moya yatilo lupotela kuli alususueze.

19. Ki lika mañi zekona kulutusa kuitiisa halukopana ni muinelo olika busepahali bwaluna ku Mulimu? Mufe mutala.

¹⁹ Jehova uka mifa “kozo ya Mulimu.” Jehova uka lutiisa cwañi? Halulapela, lukafiwa “kozo ya Mulimu yefita kutwisiso kaufela.” (Mafil. 4:6, 7) Kozo yalufa Jehova ilutusa kusaikalelwa ni kulutusa kunahana hande. Kaizeli wa libizo la Luz naaiponezi buniti bwa taba yeo. Utalusa kuli: “Hañata niikutwanga buinosi. Kacwalo, fokuñwi niikutwanga kuli Jehova haanilati. Nisaba feela ni maikuto acwalo, kapili-pili nitalusezanga Jehova ka za teñi. Niikutwanga hande hamulaho wa kulapela.” Zeneezahezi ku kaizeli yo libonisa kuli ni luna tapelo yakona kulutusa kuba ni kozo ya mwa munahano.

20. Ki lituto mañi zeluitutile kwa miyoko yanaalotisize Jesu?

²⁰ Kaniti luli, miyoko yanaalotisize Jesu yakona kuluomba-omba ni kululuta lituto za butokwa! Taba yeo ilususueza kutusa balikani baluna babashwezwi ni kusepa kuli Jehova ni Jesu baka lutusa halushwelwa ki mutu yomuñwi yolulata. Hape ilususueza kubonisa mukekecima halunze lukutaza ni kuluta batu bakeñisa kuli Jehova Mulimu ni Jesu Kreste babonisa kalemeno kakande kao. Mi kwaomba-omba kuziba kuli Jehova ni Mwanaa hae yalatwa bautwisisa moluikutwela, bautwisisa mifokolo yaluna, mi babata kulutusa kuitiisa. Haike luzweleñipili kusebelisa zeluitutile kufitela Jehova ataleleza sepiso yahae yende ya ‘kutakula miyoko kaufela kwa meeto aluna’!—Sin. 21:4.