TABA YA KUITUTA 10
Mwakona ‘Kutubula Butu Bwakale’
“Mutubule butu bwakale ni likezo zabona.”—MAKOLO. 3:9.
PINA 29 Kupila ka Kulumelelana ni Libizo Laluna
ZELUKA ITUTA *
1. Bupilo bwamina nebuli cwañi pili musika kala kale kuituta Bibele?
BUPILO bwamina nebuli cwañi pili musika kala kale kuituta Bibele ni Lipaki za Jehova? Buñata bwaluna halukoni kutabela kunahana mone buinezi bupilo bwaluna kwamulaho. Mubonelo waluna ni butu bwaluna mwendi nelikukuelizwe ki mikwa ya lifasi le. Haiba ki cwalo, uzibe ‘nelusina sepo mi nelusika ziba Mulimu mwa lifasi.’ (Maef. 2:12) Kono kuituta Bibele neku lutusize kueza licinceho mwa bupilo.
2. Nemulemuhileñi hane munze muituta Bibele?
2 Hane munze muituta Bibele, nemulemuhile kuli kunani Ndataa mina wa kwa lihalimu yamilata hahulu. Nemulemuhile kuli nemutokwa kueza licinceho mwa bupilo bwamina ni momuungela lika ilikuli mutabise Jehova ni kuba mwa lubasi lwahae lwa batu baba musebeleza. Nemulemuhile kuli nemuka tokwa kupila ka kuya ka likuka zahae zepahami.—Maef. 5:3-5.
3. Ka kuya ka Makolose 3:9, 10, Jehova ubata kuli luezeñi, mi lukanyakisisañi mwa taba ye?
3 Mubupi ni Ndataa luna ya kwa lihalimu, Jehova unani tukelo ya kutomela lubasi lwahae milao ya mobaswanela kupilela. Mi ubata kuli pili lusika kolobezwa kale, lueze molukonela kaufela ‘kutubula butu bwakale ni likezo zabona.’ * (Mubale Makolose 3:9, 10.) Taba ye ikatusa batu bababata kukolobezwa kufumana likalabo kwa lipuzo zetaalu ze: (1) “Butu bwakale” ki nto mañi? (2) Ki kabakalañi Jehova haabata kuli lubutubule? (3) Lukona kueza cwañi cwalo? Ku luna babakolobelizwe, taba ye ika lutusa kuli lusike lwakutela kuba ni mikwa yene lunani yona hane lusaapezi butu kwakale.
“BUTU BWAKALE” KI NTO MAÑI?
4. Ki lika mañi zaezanga mutu yazamaiswa ki “butu bwakale”?
4 Hañata, mutu yazamaiswa ki “butu bwakale” unahananga ni kueza lika ka kuya ka litakazo za nama. Ukona kuba mutu yanani buitati, wa kacima-cima, yasina buitumelo, ni yanani buikuhumuso. Ukona kuikola kubuha maswaniso a mapunu, mafilimu abonisa batu babaeza buhule kamba a lindwa. Kusina kukakanya, mwendi unani tulemeno totuñwi totunde, mi mwendi uikutwa bumaswe ka za lika zeñwi zemaswe zabulelanga kamba zaezanga. Kono haana takazo yetuna ya kucinca munahanelo wahae ni muzamao wahae.—Magal. 5:19-21; 2 Tim. 3:2-5.
Haiba lutubula “butu bwakale,” haluna kuzamaiswa ki mikwa ni misebezi ya nama (Mubone paragilafu 5) *
5. Ki mubonelo mañi oswanela olulukela kuba ni ona ka za kutubula butu bwakale? (Likezo 3:19)
5 Bakeñisa kuli halusika petahala, hakuna ku luna yakona kufelisa ka kutala mihupulo ni litakazo zemaswe kaufela zelukona kuba ni zona. Fokuñwi, lubulelanga kamba kueza lika zeluinyazanga hasamulaho. (Jer. 17:9; Jak. 3:2) Kono haiba lutubula butu bwakale, haluna kuzamaiswa ki mikwa ni misebezi ya nama. Lwacincanga ni kuba batu babande.—Isa. 55:7; mubale Likezo 3:19.
6. Ki kabakalañi Jehova halususueza kutuhela kuba ni mihupulo ni mikwa yemaswe ya butu bwaluna bwakale?
6 Jehova ulususueza kuli lutuhele kuba ni mihupulo ni mikwa yemaswe kakuli ululata hahulu mi ubata kuli luikole bupilo. (Isa. 48:17, 18) Waziba kuli batu babasa ezi ka taata kuambuka litakazo zemaswe baikutwisanga butuku ni kuutwisa batu babañwi butuku. Uikutwanga bumaswe kulubona inze luikutwisa butuku ni kuutwisa batu babañwi butuku.
7. Ka kuya ka Maroma 12:1, 2, ki keto mañi yeluswanela kueza?
7 Kwa makalelo, balikani baluna babañwi ni ba lubasi bakona kulusheununa kulubona halueza licinceho mwa mupilelo waluna. (1 Pit. 4:3, 4) Mwendi bakona kubulela kuli lunani tukuluho ya kueza lika kaufela zelubata kueza ni kuli haluswaneli kulumeleza batu babañwi kulutaluseza za kueza. Kono mane batu babasa lati kupila ka likuka za Jehova habasika lukuluha luli. Niti kikuli, baya ka mikwa ya lifasi le lelizamaiswa ki Satani. (Mubale Maroma 12:1, 2.) Kaufelaa luna luswanela kueza keto: Lwakona kuiketela kuzwelapili kuapala butu bwakale bobuzamaiswa ki sibi ni lifasi la Satani kamba lwakona kuiketela kuli Jehova alucince ilikuli lube batu babande.—Isa. 64:8.
KI LIKA MAÑI ZEKONA KULUTUSA ‘KUTUBULA’ BUTU BWAKALE?
8. Ki lika mañi zekona kulutusa kutuhela kuba ni mihupulo ni mikwa yemaswe?
8 Jehova waziba kuli kukona kuluungela nako ni kuli lutokwa kuikataza kuli lutuhele kuba ni mihupulo ni mikwa yemaswe. (Samu 103:13, 14) Nihakulicwalo, Jehova uitusisa Linzwi lahae, moya wahae, ni kopano yahae kuli alutuse kuba ni butali ni maata a kueza licinceho mwa bupilo bwaluna. Kusina kukakanya, mwendi samitusize kale kueza cwalo. Cwale halunyakisiseñi lika zeñwi zemukona kueza kuli mutubule butu bwakale ni kufita kuzekonisa kuli mukolobezwe.
9. Linzwi la Mulimu likona kumutisa kuezañi?
9 Muitusise Bibele kuli muitekule habuniti. Linzwi la Mulimu liswana sina siiponi; lakona kulutusa kuitekula kuli luzibe haiba mihupulo, lipulelo, ni likezo zaluna ki zende kamba kutokwa. (Jak. 1:22-25) Mutu yemuituta ni yena Bibele ni Bakreste babahulile kwa moya bakona kumifa kelezo yende. Ka mutala, bakona kuitusisa Mañolo kuli bamituse kulemuha fomueza hande ni fomufokola. Bakona kumitusa kufumana likuka za mwa Bibele zeka mitusa kutula mikwa yemaswe. Mi Jehova uitukiselize kumitusa nako ifi kamba ifi yemutokwa tuso. Waziba hande mwaku mituseza mi waziba ze mwa pilu yamina. (Liprov. 14:10; 15:11) Kacwalo, mulapelanga ku yena kamita ni kubala Linzwi lahae zazi ni zazi.
10. Muitutileñi ku zene bakopani ni zona bo Elie?
10 Mube ni buikolwiso bwa kuli likuka za Jehova zatusa luli. Lika kaufela zabata Jehova kuli lueze zakona kulutusa. Batu babapila ka likuka zahae bakutekeha, banani mulelo mwa bupilo, mi banani tabo ya luli. (Samu 19:7-11) Kono batu babahana likuka za Jehova baikutwisanga butuku kabakala kueza misebezi ya nama. Mulemuhe zanaabulezi muuna yomuñwi yabizwa Elie ka za kuhana kupila ka likuka za Mulimu. Naahulisizwe ki bashemi babalata Jehova. Kono bo Elie hane bali mwa lilimo za kunonoboka, bakala kuba ni liango zemaswe. Bakala kuitusisa maswe milyani yekola, kupila ka muzamao wa buhule, ni kuuzwa. Bo Elie batalusa kuli nebakalile kuba ba kacima-cima ni kuba ba mifilifili. Batalusa kuli: “Nenikalile kuezanga lika kaufela zasalukeli kueza Mukreste.” Nihakulicwalo, bo Elie nebasika libala zene baitutile hane basali banana. Hamulaho wa nako, bakala kuituta Bibele hape. Nebaezize mone bakonela kaufela kutuhela mikwa yemaswe yene banani yona mi bakolobezwa mwa 2000. Kupila ka likuka za Jehova kubatusize cwañi? Bo Elie batalusa kuli: “Cwale seninani kozo ya mwa munahano ni lizwalo lelikenile.” * Zene bakopani ni zona bo Elie libonisa kuli batu babasa lati kupila ka likuka za Jehova baikutwisanga butuku. Nihakulicwalo, Jehova watabela kubatusa kueza licinceho mwa bupilo bwabona.
11. Ki lika mañi zatoile Jehova?
11 Mutoye lika zatoile Jehova. (Samu 97:10) Bibele ibulela kuli Jehova utoile “meeto aikuhumusa, lilimi lelibulela buhata, ni mazoho asulula mali a babasina mulatu.” (Liprov. 6:16, 17) Hape “utoile batu ba lindwa ni bapumi.” (Samu 5:6) Jehova utoile hahulu mikwa ni likezo zeo kuli mane mwa mazazi a Nuwe naayundisize batu babamaswe kaufela kabakala kuli nebatalize lifasi ka mifilifili. (Gen. 6:13) Halunyakisiseñi mutala omuñwi. Jehova ka mupolofita wahae Malaki naabulezi kuli utoile likezo za babaeza babanyalani ni bona ka bupumi kuli bafelise linyalo labona. Mulimu haamuheli sebelezo yabona mi uka bafa koto kabakala likezo zabona.—Mala. 2:13-16; Maheb. 13:4.
Luswanela kutoya lika zatoile Jehova sina feela hane lusike lwatabela kuca lico zebolile (Mubone paragilafu 11 ni 12)
12. ‘Kutoya hahulu bumaswe’ kutalusañi?
12 Jehova ubata kuli ‘lutoye hahulu bumaswe.’ (Maro. 12:9) Pulelo ya ‘kutoya hahulu’ italusa kusatabela hahulu nto yeñwi kamba mane kunyenya nto yeo. Munahane mone mukaikutwela haiba mutu yomuñwi amikupa kuca lico zebolile. Mukana mwanyenya nihaiba kunahana ka za teñi. Ka mukwa oswana, luswanela kutoya hahulu nihaiba kunahana za kueza lika zatoile Jehova.
13. Ki kabakalañi haluswanela kusileleza munahano waluna?
13 Musileleze munahano wamina. Hañata zelunahana litahisanga kuli lueze lika zeñwi. Ki lona libaka Jesu hanaabulezi kuli luswanela kuhanyeza mihupulo yemaswe yekona kutahisa kuli lueze sibi sesituna. (Mat. 5:21, 22, 28, 29) Kaniti luli, lubata kutabisa Ndataa luna ya kwa lihalimu! Kacwalo, ki kwa butokwa hahulu kuli luhanyeze mihupulo yemaswe yelukona kuba ni yona!
14. Lipulelo zaluna libonisañi, mi ki lipuzo mañi zeluswanela kuipuza?
14 Muiswale mwa lipulelo zamina. Jesu naabulezi kuli: “Lika kaufela zezwa mwa mulomo lisimuluha mwa pilu.” (Mat. 15:18) Kaniti, lipulelo zaluna libonisa seluli sona mwahali. Kacwalo, muipuze kuli: ‘Kana nibulelanga niti nihaikaba kuli kueza cwalo kukona kunikenya mwa butata? Ka kuba mutu yanyezi kamba yanyezwi, kana natokomelanga kuli haniezi linyawe ni mutu yenisika nyalana ni yena? Kana naaambukanga ka kutala kubulela litaba za muzamao wa buhule? Kana nialabanga hande mutu yomuñwi haninyemisize?’ Mukatuseha hahulu haiba munahanisisa lipuzo zeo. Lipulelo zamina likona kuswanisezwa kwa likunupo za siapalo. Haiba muñomolola likunupo zeo kuka mibela bunolo kutubula siapalo seo. Ka mukwa oswana, haiba mueza momukonela kaufela kusaitusisa lipulelo zemaswe, kusabulela buhata, ni kusaambola litaba za buhule mwa makande amina, kuka mibela bunolo kutubula butu bwakale.
15. Kukokotela mikwa yaluna yakale “fa kota” kutalusañi?
15 Mutabele kueza licinceho zetokwahala. Muapositola Paulusi naaitusisize swanisezo yende kuli alutuse kuziba libaka hakuli kwa butokwa hahulu kueza licinceho mwa bupilo. Naañozi kuli luswanela kukokotela mikwa yaluna yakale “fa kota.” (Maro. 6:6) Ka mubulelelo omuñwi, lubata kulikanyisa mutala wa Kreste. Lulukela kutuhela mikwa ni likezo kaufela zatoile Jehova. Lutokwa kueza cwalo kuli lube ni lizwalo lelikenile ni kuba ni sepo ya kuikola bupilo kuya kuile. (Joa. 17:3; 1 Pit. 3:21) Muhupule kuli Jehova haana kucinca likuka zahae kuli alutabise. Kono lutokwa kueza licinceho mwa mupilelo waluna ni kusebelisa likuka zahae.—Isa. 1:16-18; 55:9.
16. Ki kabakalañi hamuswanela kuikatulela kuzwelapili kuhanyeza litakazo za nama?
16 Muzwelepili kuhana litakazo za nama. Niha semukolobelizwe, mukatokwa kuzwelapili kuhanyeza litakazo za nama. Halunyakisiseñi zeneezahezi ku muuna yabizwa Maurício. Bo Maurício hane basali banana, nebakalile kuba ba kalombe. Hamulaho wa nako, bakopana ni Lipaki za Jehova mi bakalisa kuituta Bibele. Hase baezize licinceho mwa bupilo bwabona, bakolobezwa ka silimo sa 2002. Nihaike kuli sebasebelelize Jehova ka lilimo zeñata, bo Maurício batalusa kuli: “Fokuñwi, nitokwanga kueza ka taata kuli nihanyeze litakazo zemaswe.” Kono habasika zwafiswa ki taba yeo. Batalusa kuli: “Nisusuezwanga hahulu kuziba kuli haiba nihanyeza litakazo zemaswe zeo, nikatabisa Jehova.” *
17. Muitutileñi ku zeneezahezi mwa bupilo bwa bo Nabiha?
17 Mukupe Jehova kuli amituse, muitinge fa moya wahae, mi musike mwaitinga fa maata amina. (Magal. 5:22; Mafil. 4:6) Luswanela kueza ka taata kuli lutubule butu bwakale ni kusa buapala hape. Halunyakisiseñi zeneezahezi ku musali wa libizo la Nabiha. Bo ndataa bona neba bayubekile inze banani feela lilimo ze 6. Batalusa kuli: “Taba yeo nei niutwisize hahulu bumaswe.” Hane banze bahula, bo Nabiha baba bababuhali hahulu ni ba kacima-cima. Nebakalile kulekisanga milyani yekola, batamiwa, mi bapika lilimo zeñata mwa tolongo. Lipaki za Jehova bane bayo kutalezanga kwa tolongo yeo bakalisa kuituta Bibele ni bona. Bo Nabiha bakala kueza licinceho zetuna mwa bupilo bwabona. Batalusa kuli: “Neku nibezi bunolo kutuhela mikwa yemaswe yemiñwi yene ninani yona. Kono neku nibezi taata kutuhela kuzuba kwai.” Bo Nabiha neku baangezi silimo ni likwelinyana kuli batuhele mukwa wo wa kuzuba kwai. Ki lika mañi zenee batusize kueza cwalo? Batalusa kuli: “Nto yenee nitusize hahulu kutuhela mukwa wo ki kulapelanga ku Jehova kamita.” Cwale batalusezanga babañwi kuli: “Haiba nenikonile kueza licinceho kuli nitabise Jehova, ninani buikolwiso bwa kuli mutu ufi kamba ufi ni yena wakona kueza licinceho zeswana!” *
MWAKONA KUFITA KU ZEKONISA KULI MUKOLOBEZWE!
18. Ka kuya ka 1 Makorinte 6:9-11, ki lika mañi zebakonile kueza batanga ba Mulimu babañata?
18 Mwa linako za baapositola, baana ni basali babañwi banaaketile Jehova kuli bayo busa ni Kreste kwa lihalimu nebaezanga lika zemaswe sapili. Ka mutala, babañwi ku bona neli babuki, ba kalombe, mi babañwi neli masholi. Nihakulicwalo, batu bao nebakonile kucinca mupilelo wabona ka tuso ya moya wa Mulimu okenile. (Mubale 1 Makorinte 6:9-11.) Ka mukwa oswana, Bibele kacenu itusize batu babañata-ñata kueza licinceho mwa bupilo bwabona. * Bakonile kutuhela mikwa yemaswe yene banani yona nihaike kuli kueza cwalo nesi nto yebunolo. Mutala wabona ubonisa kuli ni mina mwakona kueza licinceho mwa bupilo bwamina ni kutuhela kuba ni mikwa yemaswe ilikuli mukwanise zetokwahala kuli mukolobezwe.
19. Lukanyakisisañi mwa taba yetatama?
19 Kwandaa kueza ka taata kutubula butu bwakale, batu bababata kukolobezwa baswanela kueza mobakonela kaufela kuli baapale butu bobunca. Mwa taba yetatama, lukanyakisisa molukona kuezeza cwalo ni mobakona kulutuseza batu babañwi.
PINA 41 Uutwe Tapelo Yaka
^ para. 5 Kuli lukone kukolobezwa, luswanela kucinca butu bwaluna. Mwa taba ye, lukanyakisisa kuli mikwa ya butu bwakale ki nto mañi, libaka haluswanela kutuhela mikwa yeo, ni molukona kuezeza cwalo. Mwa taba yetatama, lukanyakisisa molukona kuzwelapili kuapalela butu bobunca nihaiba hase lukolobelizwe.
^ para. 3 TALUSO YA MANZWI: ‘Kutubula butu bwakale’ kutalusa kutuhela kuba ni mikwa ni litakazo zesatabisi Jehova. Mutu uswanela kueza cwalo pili asika kolobezwa kale.—Maef. 4:22.
^ para. 10 Kuli muzibe litaba zeñata, mubone taba yeli, “Bibele Yacincanga Bupilo Bwa Batu—‘Ne ni Tokwa ku Kutela ku Jehova,’” yefumaneha mwa Tawala ya Mulibeleli ya April 1, 2012.
^ para. 16 Kuli muzibe litaba zeñata, mubone taba yeli, “The Bible Changes Lives—‘They Were Very Kind to Me,’” yefumaneha mwa Tawala ya Mulibeleli ya Sikuwa ya May 1, 2012.
^ para. 17 Kuli muzibe litaba zeñata, mubone taba yeli, “The Bible Changes Lives—‘I Became an Angry, Aggressive Young Woman,’” yefumaneha mwa Tawala ya Mulibeleli ya Sikuwa ya October 1, 2012.
^ para. 18 Mubone mbokisi yeli, “ Bibele Yacincanga Bupilo Bwa Batu.”
^ para. 64 LITABA ZETALUSA SISWANISO: Kutuhela mikwa ni likezo zemaswe kuswana sina kutubula siapalo sakale..
