1. Kuba ni kutwisiso kutalusañi? (2 Timotea 4:5)

 HALUKOPANA ni miinelo yetaata, kukona kulubela taata kusepa Jehova ni kopano yahae. Lukona kutula cwañi miinelo yetaata yeo? Luswanela kuba ni kutwisiso ni kutona, inze lutiile mwa tumelo. (Mubale 2 Timotea 4:5.) Lubonisa kuli lunani kutwisiso halusa halifiswi kapili ki muinelo olukopana ni ona, halunahana hande, ni kueza molukonela kaufela kuunga lika sina mwaliingela Jehova. Haiba lueza cwalo, maikuto aluna haana kuama moluungela lika.

2. Lukanyakisisañi mwa taba ye?

² Mwa taba yefelile, nelunyakisisize miinelo yemilaalu yekona kutahisa kuli kulubele taata kusepa Jehova ni kopano yahae, ili yekona kutahiswa ki batu babasi Lipaki. Mwa taba ye, lukanyakisisa miinelo yemilaalu yelukona kukopana ni yona mwa puteho yekona kutahisa kuli kulubele taata kusepahala ku Jehova. Miinelo yeo ki (1) haluikutwa kuli Mukreste yomuñwi hasika lueza hande, (2) halufiwa kalimelo, ni (3) halupalelwa kuutwisisa libaka licinceho zeñwi haliezizwe mwa kopano. Ki lika mañi zelukona kueza kuli lube ni kutwisiso ni kuzwelapili kusepahala ku Jehova ni kwa kopano yahae halukopana ni miinelo yecwalo?

3. Ki lika mañi zelukona kueza haiba luikutwa kuli Mukreste yomuñwi hasika lueza hande?

³ Kana muta omuñwi mukile mwaikutwa kuli Mukreste yomuñwi naasika mieza hande inge cwalo muuna-muhulu? Mwendi muzwale yo naasika lela kumiutwisa butuku kwa pilu. (Maro. 3:23; Jak. 3:2) Nihakulicwalo, mwendi muikutwa bumaswe bakeñisa zanaaezize ku mina. Mwendi nemupalezwi nihaiba kubona buloko kabakala taba yeo. Mwendi mane nemuipuzize kuli:  ‘Haiba muzwale akona kunieza cwana, kana luli ye ki kopano ya Mulimu?’ Satani ubata kuli lunahane cwalo. (2 Makor. 2:11) Mubonelo ocwalo ukona kulukauhanya ku Jehova ni kwa kopano yahae. Kacwalo, haiba luikutwa kuli muzwale kamba kaizeli yomuñwi hasika lueza hande, ki lika mañi zeka lutusa kunahana hande ni kusaba ni mubonelo ofosahalile?

4. Josefa naabonisize cwañi kutwisiso hanaasika eziwa hande, mi luitutañi kwa mutala wahae? (Genese 50:19-21)

⁴ Musike mwaba ni ndimbelela. Josefa hanaali mwa lilimo za kunonoboka, bahulwani bahae nebasika mueza hande. Neba mutoile, mi babañwi ku bona mane nebabata kumubulaya. (Gen. 37:4, 18-22) Hamulaho wa nako, bamulekisa mwa butanga. Kabakaleo, Josefa naatalimani ni miinelo yetaata ka lilimo ze bato ba 13. Josefa naakona kukakanya ka za haiba Jehova naamulata luli. Mi mwendi naakona kuikutwa kuli Jehova naamuyubekile ka nako yanaatokwa tuso. Kono Josefa naasikaba ni ndimbelela. Naabile ni kutwisiso ka kusahalifa kapili. Hanaanani kolo ya kukutiseza bahulwani bahae bumaswe, naasika eza cwalo kono naababonisize lilato ni kubaswalela. (Gen. 45:4, 5) Josefa naaezize cwalo bakeñisa kuli naanahana hande. Naasika isa pilu kwa miinelo yetaata yanaakopana ni yona kono naabata kutabisa Jehova. (Mubale Genese 50:19-21.) Luitutañi kwa taba yeo? Haiba muzwale kamba kaizeli yomuñwi amieza maswe, musike mwanyemela Jehova kamba kuikutwa kuli umiyubekile. Kono munahanisise mo azwelapili kumituseza kutiyela muinelo otaata wo. Haiba babañwi bamieza maswe, mueze momukonela kaufela kukwahela bufosi bwabona ka lilato.—1 Pit. 4:8.

5. Bo Miqueas nebabonisize cwañi kuli nebanani kutwisiso hane baikutwile kuli nebasika eziwa hande?

⁵ Halunyakisiseñi mutala wa muzwale yomuñwi yali muuna-muhulu mwa puteho kwa South America yabizwa Miqueas. b Muzwale yo uhupula nako yeñwi hanaaikutwile kuli mizwale babañwi babanani buikalabelo nebasika mueza hande. Utalusa kuli: “Neli lwapili kuikutwa hahulu bumaswe cwalo. Taba yeo nei nibilaelize hahulu. Nenipalezwi kubona buloko busihu, mi nenililile kabakala kuikutwa kuli hakuna feela zene nikona kueza.” Niteñi, bo Miqueas nebabile ni kutwisiso mi nebaezize mone bakonela kaufela kuba ni buiswalo. Nebalapezi ku Jehova hañata, kumukupa kuli abafe moya okenile ni maata a kuitiisa. Hape nebaezize lipatisiso mwa lihatiso zaluna kuli bafumane litaba zenekona kubatusa. Luitutañi kwa taba yeo? Haiba muikutwa kuli muzwale kamba kaizeli yomuñwi haasika mieza hande, musike mwaakufa kuhalifa mi mueze momukonela kaufela kuba ni buiswalo niha mukona kuikutwa bumaswe kabakala taba yeo. Mwendi hamuzibi libaka lelitahisize kuli muzwale kamba kaizeli yo abulele kamba kueza nto yeñwi. Kacwalo, mulapele ku Jehova, mi mumukupe kuli amituse kuutwisisa mwaangela lika mutu yo. Kueza cwalo kuka mitusa kuutwisisa kuli mwendi muzwale kamba kaizeli yo naasika lela kumieza maswe mi muka muswalela. (Liprov. 19:11) Muhupule kuli Jehova waziba muinelo omukopana ni ona mi uka mifa maata a kuitiisa.—2 Makol. 16:9; Muek. 5:8.

6. Ki kabakalañi hakuli kwa butokwa kuunga kalimelo sina nzila yalubonisa ka yona lilato Jehova? (Maheberu 12:5, 6, 11)

⁶ Halufiwa kalimelo, lukona kuikutwa hahulu bumaswe. Kono haiba luisa feela pilu kwa butuku boluutwa, lukona kukala ku nyinyafaza kalimelo yelufilwe ni kuikutwa kuli haiswaneli kamba neitulile tikanyo. Haiba lueza cwalo, haluna kulemuha kuli kalimelo yelufilwe ki nzila yende yeo Jehova abonisa ka yona lilato ku  luna. (Mubale Maheberu 12:5, 6, 11.) Mi haiba luzwelapili kuisa pilu kwa bumaswe boluutwa kabakala kalimelo yelufilwe, lukafa Satani kolo ya kuli alulwanise. Ubata kuli luhane kalimelo yelufilwe, mane ubata kulukauhanya ku Jehova ni kwa puteho. Haiba mufilwe kalimelo, mukona kubonisa cwañi kutwisiso?

7. (a) Sina mokuboniselizwe mwa siswaniso, Jehova naaitusisize cwañi Pitrosi hasaaamuhezi kalimelo? (b) Luitutañi kwa mutala wa Pitrosi?

⁷ Muamuhele kalimelo mi mueze licinceho zetokwahala. Jesu naakalimezi Pitrosi hañata fapilaa baapositola babañwi. (Mare. 8:33; Luka 22:31-34) Pitrosi mwendi naaikutwile hahulu maswabi hamulaho wa kufiwa kalimelo! Nihakulicwalo, Pitrosi naazwezipili kusepahala ku Jesu. Naaamuhezi kalimelo yanaafilwe ni kuituta kwa mafosisa ahae. Kabakaleo, Jehova naafuyauzi Pitrosi kabakala busepahali bwahae ni kumufa musebezi wa butokwa mwa puteho. (Joa. 21:15-17; Lik. 10:24-33; 1 Pit. 1:1) Luitutañi kwa mutala wa Pitrosi? Haiba luamuhela kalimelo yelufiwa, kueza licinceho zetokwahala ni kusaisa pilu kwa maswabi oluutwa kabakala kalimelo yelufilwe, lukatuseha ni kutusa babañwi. Haiba lueza cwalo, Jehova ukaitusisa hahulu luna mi lukatusa mizwale baluna.

8-9. Bo Bernardo nebaikutwile cwañi kwa makalelo hase bafilwe kalimelo, kono ki lika mañi zenee batusize kucinca mubonelo wabona?

⁸ Halunyakisiseñi zeneezahezi ku muzwale yomuñwi wa kwa Mozambique yabizwa Bernardo. Naazwisizwe fa buuna-buhulu. Bo Bernardo nebaikutwile cwañi kwa makalelo? Batalusa kuli: “Neniikutwile hahulu bumaswe bakeñisa kuli nenisa tabeli kalimelo yene nifilwe.” Nebaikalezwi ka za mone bakaangelwa ki babañwi mwa puteho. Batalusa kuli: “Neku niingezi nako yetelele kuli nibe ni mubonelo oswanela ka za taba yeo ni kusepa Jehova ni kopano yahae hape.” Ki lika mañi zenetusize bo Bernardo kuba ni mubonelo oswanela?

⁹ Bo Bernardo nebacincize mubonelo wabona. Batalusa kuli: “Hane nisali muuna-muhulu, neniitusisanga liñolo la Maheberu 12:7 kuli nituse babañwi kuba ni mubonelo oswanela ka za kalimelo ya Jehova. Cwale naipuza kuli: ‘Ki bo mañi babaswanela kusebelisa liñolo le?’ Ki batanga ba Jehova kaufela, kukopanyeleza cwalo ni na.” Cwale bo Bernardo baeza lika zeñwi zenee batusize kusepa Jehova ni kopano yahae hape. Batanda nako yeñata kubala Bibele ni kunahanisisa zene babala. Nihaike kuli nebaikalezwi mone bakaangelwa ki mizwale ni likaizeli babona, nebasebelize ni bona mwa bukombwa  mi nebaalabanga kwa mikopano ya puteho. Hamulaho wa nako, bo Bernardo baketiwa kuba muuna-muhulu hape. Ka kuswana ni bo Bernardo, haiba ni mina mufilwe kalimelo, mulike kusaisa hahulu pilu kwa maswabi omuutwa kabakala kalimelo yeo, kono muiamuhele mi mueze licinceho zetokwahala. c (Liprov. 8:33; 22:4) Haiba mueza cwalo, Jehova uka mifuyaula kabakala kusepahala ku yena ni kwa kopano yahae.

10. Ki cinceho mañi yeneezizwe mwa kopano yenekona kutahisa kuli Maisilaele babañwi kubabele taata kuzwelapili kusepahala?

¹⁰ Hakuba ni licinceho mwa kopano, kukona kulubela taata kuzwelapili kusepahala. Haiba lusatokomeli, licinceho zeo mane likona kutahisa kuli lukauhanywe ku Jehova. Ka mutala, halunyakisiseñi mo cinceho yeñwi yeneezizwe mwa kopano neikona kuamela Maisilaele babañwi hane kusalatelelwa Mulao wa Mushe. Mulao usika fiwa kale, litoho za mabasi nebaezanga musebezi wa baprisita. Nebayahanga lialetare ni kufa matabelo ku Jehova kuyemela mabasi abona. (Gen. 8:20, 21; 12:7; 26:25; 35:1, 6, 7; Jobo 1:5) Kono Mulao hase ufilwe, litoho za mabasi nebasa lumelezwi kuezanga musebezi wo hape. Jehova naaketile baprisita mwa lusika lwa Aruni kuli bafange matabelo. Cinceho yeo hase iezizwe mwa kopano, toho ya lubasi yanaasi wa lusika lwa Aruni naakona kubulaiwa haiba alika kueza misebezi ya baprisita. d (Liv. 17:3-6, 8, 9) Esi mwendi cinceho yeo ki yeñwi ya mabaka anaatahisize kuli Kora, Datani, Abirami, ni manduna ba 250 balwanise Mushe ni Aruni? (Num. 16:1-3) Halukoni kubulela ka kunonga. Kono niti kikuli, Kora ni baana banaaswalisana ni bona nebasika sepahala ku Jehova. Haiba kumibela taata kuamuhela cinceho yeñwi yeezizwe mwa kopano, ki lika mañi zemukona kueza?

11. Luitutañi kwa mutala wa Malivi babañwi bane basimuluha ku Kohati?

¹¹ Muyemele ka kutala licinceho zeezizwe mwa kopano. Maisilaele hane bali mwa lihalaupa, Makohati nebafilwe musebezi oipitezi hahulu. Nako kaufela Maisilaele hane batutisanga mafulo abona, Makohati babañwi nebalwalanga aleka ya tumelelano fapilaa sicaba kaufela. (Num. 3:29, 31; 10:33; Josh. 3:2-4) Yeo neli tohonolo yetuna luli! Kono nebatuhezi kueza musebezi wo Maisilaele hase bakeni mwa Naha ya Sepiso. Aleka neisa tokwi kututa-tutiswanga. Kacwalo, Salumoni hasaabile mulena, Makohati babañwi nebafilwe musebezi wa kuba baopeli, babañwi nebali balibeleli ba munyako, mi babañwi bona neba libelela mabulukelo. (1 Makol. 6:31-33; 26:1, 24) Hakuna bupaki bobubonisa kuli Makohati nebabilaezi hane bafilwe misebezi yeo kamba kuli nebakupile kuli bafiwe musebezi omuñwi oipitezi bakeñisa kuli kwamulaho nebaezanga musebezi ocwalo. Luitutañi kwa taba yeo? Muyemele licinceho zeezizwe mwa kopano ya Jehova ka pilu yamina kaufela, kukopanyeleza cwalo ni zeama musebezi omufilwe. Mueze musebezi ufi kamba ufi omufilwe ka tabo. Muhupule kuli musebezi omueza haki ona otahisa kuli Jehova amiinge kuba ba butokwa. Ku Jehova, kuutwa ki kwa butokwa hahulu kufita kueza musebezi ufi kamba ufi.—1 Sam. 15:22.

12. Bo Zaina nebaikutwile cwañi hane bakupilwe kutuhela kueza musebezi one baezanga fa Betele?

¹² Halunyakisiseñi mutala wa kaizeli yomuñwi wa kwa Middle East yabizwa Zaina,  yanaakupilwe kutuhela musebezi omuñwi wanaalata hahulu. Hamulaho wa kusebeleza fa Betele ka lilimo zefitelela 23, naakupilwe kusebeza sina paina yaipitezi. Utalusa kuli: “Nenisika libelela kuli nenika kupiwa kutuhela kueza musebezi one nieza ni kueza musebezi usili. Neniikutwile kuli nenisina tuso mi nenizwezipili kuipuza kuli: ‘Ki lika mañi zenifosize?’” Ka bumai, mizwale ni likaizeli babañwi mwa puteho nebaekelize kwa butuku bwanaautwa ka kumutaluseza kuli: “Kambe nemueza hande musebezi wamina, kopano neisike yamikupa kuzwa fa mutai.” Bo Zaina nebazwafile hahulu ka nako yetelele mi nebalilanga zazi ni zazi busihu. Kono batalusa kuli: “Nenisika kakanya kopano nihanyinyani kamba kukakanya kuli Jehova wanilata.” Ki lika mañi zenetusize bo Zaina kuba ni kutwisiso?

13. Ki lika mañi zenetusize bo Zaina kucinca mubonelo one banani ona?

¹³ Bo Zaina nebacincize mubonelo one banani ona. Ki lika mañi zene batusize? Nebabalile litaba mwa lihatiso zaluna zene batusize kutiyela muinelo one bakopana ni ona. Taba yeli, “Mwa Kona Ku Tiyela ku Zwafa!” yefumaneha mwa Tora ya ku Libelela ya February 1, 2001 nei batusize hahulu. Taba yeo, utalusa mo muñoli wa Bibele Mareka mwendi naazwafezi hanaakupilwe kutuhela kueza misebezi yanaaezanga. Bo Zaina batalusa kuli: “Mutala wa Mareka ki ona one unitusize hahulu kutuhela kuzwafa.” Bo Zaina hape nebazwezipili kueza siango ni balikani babona. Nebasika ikauhanya kwa mizwale ni likaizeli babona, mi nebatuhezi kuikutwa hahulu bumaswe. Nebalemuhile kuli moya wa Jehova uetelela kopano yahae ni kuli mizwale babaetelela neba baisa pilu luli. Hape nebalemuhile kuli kopano ya Mulimu iezanga moikonela kaufela kuli musebezi wa Jehova upetwe.

14. Ki cinceho mañi yeneezizwe ki kopano yene bapalezwi kuutwisisa bo Vlado, mi ki lika mañi zene batusize?

¹⁴ Muzwale yomuñwi yali muuna-muhulu wa lilimo ze 73 wa kwa Slovenia, yabizwa Vlado, naasika utwisisa katulo yeneezizwe ya kukopanya puteho yanaaswalisana ni yona ni puteho yeñwi kueza puteho iliñwi ni kutuhela kuitusisa Ndu ya Mubuso yene baitusisanga. Utalusa kuli: “Nenisika utwisisa libaka hane lutuhezi kuitusisa Ndu ya Mubuso yende cwalo. Neniikutwile hahulu bumaswe kakuli kihona hane lusazo lukisa Ndu ya Mubuso yeo. Ni mubeti, mi nenitusize kulukisa lika zeñwi mwa Ndu ya Mubuso yeo. Hape kukopanya liputeho nekutokwa  kuli lueze licinceho zeñata, mi nesi nto yebunolo ku luna bahasanyi ba basupali.” Ki lika mañi zenetusize bo Vlado kuyemela katulo yeneefilwe? Batalusa kuli: “Kuamuhela licinceho zeezizwe ki kopano ya Jehova kamita kutahisanga limbuyoti. Kuamuhela licinceho ze mane kulutusa kuitukiseza licinceho zetuna zekaba teñi kwapili.” Kana kumibela taata kuutwisisa katulo yeezizwe ya kukopanya puteho yamina ni puteho yeñwi kueza puteho iliñwi kamba kukupiwa kutuhela kueza musebezi one muezanga? Mukolwe kuli Jehova wautwisisa momuikutwela. Haiba muyemela likatulo zecwalo ni kuzwelapili kusepahala ku Jehova ni kwa kopano yahae, Jehova uka mifuyaula hahulu.—Samu 18:25.

15. Ki lika mañi zekona kulutusa kuba ni kutwisiso halukopana ni miinelo yemiñwi mwa puteho yetahisa kuli kulubele taata kuzwelapili kusepahala?

¹⁵ Halunze luatumela mafelelezo a lifasi le, lulibelela kuli lukakopana ni miinelo yemiñwi mwa puteho yekalika busepahali bwaluna. Miinelo yeo ikona kutahisa kuli kulubele taata kusepahala ku Jehova. Kacwalo, luswanela kuba ni kutwisiso. Haiba muikutwa kuli Mukreste yomuñwi hasika mieza hande, musike mwatuhelela muinelo wo kutahisa kuli mube ni ndimbelela. Haiba mufiwa kalimelo, musike mwaisa hahulu pilu kwa maswabi emukona kuutwa, kono muamuhele kalimelo yeo, ni kueza licinceho zetokwahala. Mi haiba kopano ya Jehova ieza licinceho zeñwi zemiama ka butu, muyemele licinceho zeo ka kutala ni kulatelela ketelelo yemufilwe.

16. Ki lika mañi zekona kumitusa kuzwelapili kusepa Jehova ni kopano yahae?

¹⁶ Mwakona kuzwelapili kusepa Jehova ni kopano yahae busepahali bwamina habulikiwa. Niteñi, kuli mueze cwalo, mutokwa kuba ni kutwisiso, ili kutalusa kuli, hamuswaneli kuikalelwa, kono muswanela kunahana hande, ni kuunga lika sina mwaliingela Jehova. Muikatulele kuituta ka za batu babañwi bababulezwi mwa Bibele bane batiyezi miinelo yeswana ni yeo mi munahanisise mutala wabona. Mulapele ku Jehova kuli amituse. Mi musike mwaikauhanya kwa mizwale ni likaizeli bamina mwa puteho. Haiba mueza cwalo, hakuna nto niyekana yakaeza Satani yekakona kumikauhanya ku Jehova kamba kwa kopano yahae.—Jak. 4:7.