1. Batanga ba Mulimu kaufela batabela kuezañi, mi ki kabakalañi? (Mubone siswaniso sesi fa likepe la fahalimu.)

KRESTE JESU naalaezi balateleli bahae kuli ‘baye, mi balute batu ba macaba kaufela kuba balutiwa.’ (Mat. 28:19) Batanga ba Mulimu babasepahala kaufela batabela kuziba mobakona ‘kupetela ka kutala’ bukombwa bobafilwe bo. (2 Tim. 4:5) Batabela kueza cwalo luli kakuli musebezi wo ki wa butokwa hahulu, mi uswanela kuezwa ka putako kufita musebezi ufi kamba ufi wakona kueza mutu mwa bupilo. Niteñi, kukona kulubela taata kutanda nako yeñata mwa bukombwa sina mone lukatabelela.

2. Ki miinelo mañi yetaata yelutalimana ni yona halunze lupeta bukombwa bwaluna?

² Kunani misebezi yemiñwi ya butokwa yeluezanga, ili yetokwa kuli luitusise nako ni maata aluna. Ka mutala, mwendi lutokwa kutanda nako yeñata kwa mubeleko waluna zazi ni zazi, ilikuli lufumane lika zelutokwa ni zelutokwa lubasi lwaluna. Kamba mwendi lunani buikalabelo bobutuna mwa lubasi, lutalimana ni makulanu, lulembwalile, kamba mwendi lutalimana ni miinelo yetaata yetahiswa ki busupali. Lukona kupeta cwañi bukombwa bwaluna ka kutala kusina taba ni miinelo yetaata yeo?

3. Manzwi anaabulezi Jesu kwa liñolo la Mateu 13:23, abonisañi?

³ Haluswaneli kuzwafa haiba miinelo yaluna ilupaleliswa kutanda nako yeñata mwa sebelezo yaluna ku Jehova. Jesu naaziba kuli nekusike kwakonahala kuli batu kaufela babeye muselo wa Mubuso ka sipimo sesiswana. (Mubale Mateu 13:23.) Jehova uitebuhanga hahulu lika kaufela zelu muezeza, ibile feela lueza cwalo ka molukonela kaufela. (Maheb. 6:10-12) Niteñi, mwendi miinelo yaluna yalukonisa kueza zeñata mwa sebelezo yaluna ku Mulimu. Mwa taba ye, lukanyakisisa molukona kuboniseza kuli luunga musebezi wa kukutaza kuba ona wa butokwa hahulu mwa bupilo bwaluna, molukona kunolofaleza bupilo bwaluna, ni molukona kubela bakutazi ni baluti babande mwa bukombwa. Kono  pili lusika eza kale cwalo, halunyakisiseñi sekutalusa kupeta bukombwa bwaluna ka kutala.

4. Kupeta bukombwa bwaluna ka kutala kutalusañi?

⁴ Kupeta bukombwa bwaluna ka kutala kutalusa kueza musebezi waluna wa kukutaza ni kuluta batu ka molukonela kaufela. Kono kueza cwalo hakutalusi feela kutanda nako yeñata mwa bukombwa. Jehova ulemuhanga ni libaka halu musebeleza. Haiba lusebeleza Jehova kabakala kuli lwamulata mi lwalata batu babañwi, lukapeta bukombwa bwaluna * ka moyo waluna kaufela. (Mare. 12:30, 31; Makolo. 3:23) Kusebeleza Mulimu ka moyo waluna kaufela kutalusa kuifana, fo kikuli kueza molukonela kaufela mwa sebelezo yaluna ku yena. Haiba luitebuha tohonolo yelunani yona ya kukutaza, lukaeza molukonela kaufela kushaela taba yende kwa batu babañata.

5-6. Kana mutu yasina hande nako wakona kubonisa kuli uunga musebezi wa kukutaza kuba wa butokwa hahulu? Mufe mutala.

⁵ Luungeñi kuli mutangana yomuñwi utabela hahulu kuliza gitaa. Uikolanga kuliza lipina fabela ni nako kaufela. Hamulaho wa nako, ufumana musebezi wa kuliza gitaa la Mukibelo ni la Sunda kwa sibaka sesiñwi kokucelwangwa lico. Nihakulicwalo, masheleñi aafumananga ki amanyinyani hahulu kuli mane hamukonisi kulifela lisinyehelo zanani zona. Kacwalo, ubata musebezi wa kulekisa lika mwa sintolo, mi ukalisa kubelekanga la Mubulo kuisa la Butanu. Nihaike kuli utandanga nako yeñata inzaa lekisa mwa sintolo seo, musebezi walata hahulu ki wa kuliza lipina. Ubata kueza ka taata kuli abe mulizi wa gitaa yasikwala ni kuezanga musebezi wo ka nako kaufela. Nihakulicwalo, uitusisanga kolo yanani yona kaufela kuli alize lipina nihaike kuli unani nako yenyinyani feela ya kueza cwalo.

⁶ Ka nzila yeswana, mwendi ni mina munani feela nako yenyinyani ya kueza musebezi wa kukutaza. Niteñi, kukutaza ki ona musebezi omulata hahulu. Mulikanga ka taata kuekeza kwa buikoneli bwamina mwa bukombwa kuli mufite batu kwa lipilu hamunze mukutaza taba yende. Mi bakeñisa kuli hamufumani hande nako ya kukutaza kabakala lika zeñata zemutokwa kueza, mubatanga nzila ya kubonisa ka yona kuli muunga musebezi wa kukutaza kuba wa butokwa hahulu.

7-8. Lukona kulikanyisa cwañi Jesu ka moluungela bukombwa bwaluna?

⁷ Jesu ulutomezi mutala omunde hahulu wa moluswanela kuungela bukombwa bwaluna. Naanga musebezi wa kukutaza taba yende ya Mubuso wa Mulimu kuba yona nto ya butokwa hahulu mwa bupilo bwahae. (Joa. 4:34, 35) Naazamaile misipili yemitelele kuli akone kukutaza kwa batu babañata ka mokukonahalela kaufela. Naaitusisanga kolo yanaanani yona kaufela kukutaza kwa batu fa nyangela ni mwa mandu abona. Mwa bupilo bwahae kaufela, Jesu naabeile musebezi wa kukutaza mwa sibaka sapili.

⁸ Luswanela kulikanyisa Kreste ka kubata nzila ya kukutaza ka yona taba yende koluinzi kaufela ni folubela ni kolo kaufela. Luitombolanga lika zeñwi zelutabela kuli lueze musebezi wa kukutaza. (Mare. 6:31-34; 1 Pit. 2:21) Mizwale ni likaizeli babañwi mwa puteho basebeza sina mapaina babaipitezi, mapaina ba kamita, kamba mapaina ba kutusa. Babañwi baitutile puo isili kamba kututela kwa sibaka kokutokwahala hahulu bakutazi ba Mubuso. Niteñi, buñata bwa musebezi wa kukutaza uezwa ki bahasanyi ba Mubuso, babalika mobakonela kaufela kukutaza kwa batu. Ibe kuli lukona kueza zeñata mwa bukombwa kamba kutokwa, Jehova habatangi kuli lueze lika zelusa koni kueza. Ubata kuli kaufelaa luna lube ni tabo halunze lumusebeleza ka kushaela “taba yende yekanya ya Mulimu yatabile.”—1 Tim. 1:11; Deut. 30:11.

9. (a) Paulusi naabonisize cwañi kuli naabeile musebezi wa kukutaza mwa sibaka sapili niha naatokwa kueza musebezi wa kwa mubili? (b) Ka kuya ka liñolo la Likezo 28:16, 30, 31, Paulusi naanga cwañi musebezi wa kukutaza?

⁹ Muapositola Paulusi ulutomezi mutala omunde hahulu ka kuunga musebezi wa kukutaza kuba ona wa butokwa hahulu mwa bupilo bwahae. Hanaali mwa Korinte fa musipili wahae wa bulumiwa wabubeli, naafelezwi ki masheleñi mi naatokwa kuipilisa ka kueza musebezi wa kuluka litende ka nakonyana. Kono Paulusi naasika nga musebezi wo kuba ona wa butokwa hahulu. Naaezize musebezi wo kuli akone kuipilisa hanaanzaa eza musebezi wa kukutaza taba yende kwa batu bane bapila mwa Korinte ‘asatokwi kulifiwa sesiñwi’ ki bona. (2 Makor. 11:7) Nihaike kuli Paulusi naaezanga musebezi wa kwa mubili, naazwezipili kubeya musebezi wa kukutaza mwa sibaka sapili mi naakutazanga la Sabata ni la Sabata. Hasaafumani zanaatokwa, atuhela musebezi wo mi atanda nako yeñata mwa musebezi wa kukutaza. Bibele ibonisa kuli “akala kutukufalelwa hahulu kubulela linzwi, kupaka kwa Majuda inze abonisa kuli Jesu ki yena Kreste.” (Lik. 18:3-5; 2 Makor. 11:9) Hamulaho wa nako, Paulusi hanaatamezwi mwa ndu kwa Roma ka lilimo zepeli, naakutazanga kwa batu bane bamupotelanga mi naañozi mañolo a kususueza Bakreste babañwi. (Mubale Likezo 28:16, 30, 31.) Paulusi naasika lumeleza nto ifi kamba ifi kumupaleliswa kueza musebezi wa kukutaza. Naañozi kuli: “Haubona lunani bukombwa bo, . . . haluzwafi.” (2 Makor. 4:1) Sina Paulusi, ni luna lwakona kubonisa kuli lubeile za Mubuso wa Mulimu mwa sibaka sapili mwa bupilo bwaluna niha lutokwa kutanda nako yeñata kwa mubeleko.

10-11. Lukona kupeta cwañi bukombwa bwaluna ka kutala kusina taba ni mapongo?

¹⁰ Haiba lupalelwa kukutaza fa ndu ni ndu bakeñisa busupali kamba makulanu, lwakona kukutaza ka kuitusisa mikutalezo yemiñwi. Bakreste ba mwa linako za baapositola nebakutazanga kwa batu kone bakona kubafumana kaufela. Nebaitusisanga kolo yene banani yona kaufela kuli balute niti, ibe kuli ki fa ndu ni ndu, fa nyangela, kamba ka kutandalelwa, mi nebayanga kwa libaka kaufela kone bakona ‘kufumana’ batu. (Lik. 17:17; 20:20) Haiba halukoni kuzamaya misipili yemitelele, mwendi lwakona kuina fa sibaka sesiñwi fokufita batu babañata kuli lukutaze ku bo lifitanzila. Kamba mwendi lwakona kukutaza ka kutandalelwa, kuñola mañolo, kamba  kukutaza ka kuitusisa luwaile. Bahasanyi babañata babasa koni kuzamaya kabakala mapongo bakona kuitusisa mikutalezo yeo, mi kueza cwalo kukatahisa kuli babe ni tabo yetuna.

¹¹ Mwakona kupeta bukombwa bwamina ka kutala kusina taba ni mapongo. Halunyakisiseñi hape mutala wa muapositola Paulusi. Naabulezi kuli: “Nifumana maata mwa lika kaufela ka yena yanifa maata.” (Mafil. 4:13) Paulusi naatokwa maata ao hanaakulile fa musipili wahae omuñwi wa bulumiwa. Naataluselize batu bane bapila mwa muleneñi wa Galatia kuli: “Butuku bwa mwa mubili waka ki bona bone bunifumanisize kolo ya kushaela taba yende lwapili ku mina.” (Magal. 4:13) Ka mukwa oswana, ni mina hamukula, mwakona kuitusisa nako yeo kukutaza taba yende kwa batu babañwi babacwale ka madokota, manasi, ni batu babañwi baba mibabalela. Buñata bwa batu bao, babanga kwa mubeleko bahasanyi habayo bapotela fa mandu abona.

12. Kutalimisa liito kwa “nto iliñwi” feela kutalusañi?

¹² Jesu naabulezi kuli: “Lambi ya mubili ki liito. Cwale haiba liito lahao litalimezi feela nto iliñwi [kamba “libunolo,” litaluso ze kwatasi], mubili wahao kaufela ukaba mwa liseli.” (Mat. 6:22) Ki lika mañi zanaatalusa Jesu hanaabulezi cwalo? Naatalusa kuli luswanela kunolofaza bupilo bwaluna, kamba kuisa mamelelo kwa nto iliñwi feela ni kusayaululwa kwa nto yeo. Jesu yena kasibili ulutomezi mutala wa kuisa mamelelo kwa musebezi wa kukutaza, mi naalutile balateleli bahae kuli bazwelepili kusebeleza Jehova ni kubeya za Mubuso wa Mulimu mwa sibaka sapili. Lukalikanyisa Jesu haiba luunga musebezi wa kukutaza kuba ona wa butokwa hahulu mwa bupilo bwaluna, ili kubonisa kuli ‘lubata pili Mubuso ni kuluka kwa Mulimu.’—Mat. 6:33.

13. Lukona kubonisa cwañi kuli luunga musebezi wa kukutaza kuba wa butokwa?

 ¹³ Nzila yeñwi yelukona kubonisa ka yona kuli luunga musebezi wa kukutaza kuba wa butokwa, ki ka kunolofaza bupilo bwaluna ilikuli lukone kuba ni nako yeñata ya kutusa batu babañwi kuziba Jehova ni kumulata. * Ka mutala, lwakona kukusufaza kwa nako yelutandanga kwa kueza misebezi yaluna ya kwa mubili ilikuli lube ni nako yeñata ya kukutaza mwahalaa sunda. Kamba lwakona kuikatulela kusafumanehanga kwa litukiso zeñwi za kuitabisa ka zona, ili zekona kutahisa kuli lusinyehelwe hahulu ki nako yeñata.

14. Ki licinceho mañi zene baezize bo mutu ni musalaa hae kuli babe ni nako yeñata ya kueza musebezi wa kukutaza?

¹⁴ Bo Elias babasebeza sina muuna-muhulu mwa puteho, hamoho ni bo musalaa bona, nebanolofalize bupilo bwabona. Bo Elias batalusa kuli: “Nelusa koni kueza bupaina ka nako yeo, kono nelulemuhile kuli kunani lika zeñwi zene lutokwa kueza kuli lukone kutanda nako yeñata mwa bukombwa. Kacwalo, lwakala kueza licinceho zeñwi hanyinyani-hanyinyani. Ka mutala, nelutuhezi kuleka-leka feela lika, lwakusufaza kwa nako yene luitusisanga kwa kueza lika za kuitabisa ka zona, mi lwakupa babelekisi baluna kuli balufange nako fa mazazi amañwi kuli lukone kuitusisa nako yeo kwa kukutaza. Kueza cwalo, nekutusize kuli lube ni nako ya kukutazanga manzibwana, kuzamaisa lituto za Bibele zeñata, mane ni kulukonisa kuli luyange mwa simu mwahalaa sunda habeli ka kweli. Musebezi wo neu lutahiselize tabo yetuna luli!”

15-16. Ka kuya ka liñolo la 1 Timotea 4:13, 15, ki lika mañi zeka lutusa kuekeza kwa buikoneli bwaluna ka kuba bakutazi ba taba yende? (Mubone ni mbokisi yeli, “ Zekona Kunitusa Kupeta Bukombwa Bwaka ka Kutala.”)

¹⁵ Nzila yeñwi yelukona kupeta ka yona bukombwa bwaluna ka kutala ki ka kuekeza kwa buikoneli  bwaluna bwa kukutaza. Babeleki babañwi bakupiwanga kuyo ituta lika zeñwi kuli baekeze kwa zibo ni buikoneli bwabona bwa kueza musebezi obafilwe. Bakutazi ba Mubuso ni bona batokwa kueza cwalo. Luswanela kuzwelapili kuituta molukona kubela bakutazi babande.—Liprov. 1:5; mubale 1 Timotea 4:13, 15.

¹⁶ Kono cwale, ki lika mañi zekona kulutusa kuba bakutazi babande? Nto yeka lutusa kueza cwalo, ki kuisa mamelelo kwa litaelo zelufiwanga kwa Mukopano wa Bupilo ni Bukombwa olubanga ni ona sunda ni sunda. Kwa mukopano wo, lufiwanga litaelo za butokwa zekona kulutusa kuekeza kwa buikoneli bwaluna bwa kukutaza. Ka mutala, muina-situlo hanzaa fa kelezo kwa bana ba sikolo, lunahanisisange molukona kuitusiseza kelezo yeo mwa bukombwa bwaluna. Lwakona kuitusisa kelezo yeo nako yetatama haluka kutaza ku mutu yomuñwi. Hape lwakona kukupa muokameli wa sikwata sa sebelezo ya mwa simu seluli ku sona kuli alutuse kamba kumukupa kusebeza ni luna mwa bukombwa, kamba kukupa kusebeza ni muhasanyi yomuñwi yahulile kwa moya, kusebeza ni paina kamba muokameli wa mupotoloho. Halunze luikataza kuziba mwakuitusiseza hande hatiso ni hatiso yeluitusisanga kwa kuluta batu Bibele, lukaikola hahulu musebezi waluna wa kukutaza ni kuluta batu niti.

17. Ki limbuyoti mañi zemukaba ni zona haiba mupeta bukombwa bwamina ka kutala?

¹⁷ Lunani tohonolo yetuna luli ya ‘kusebeza hamoho’ ni Jehova! (1 Makor. 3:9) Haiba ‘mulemuha lika za butokwa hahulu’ ni kubeya musebezi wa kukutaza mwa sibaka sapili mwa bupilo bwamina, ‘mukasebeleza Jehova ka tabo.’ (Mafil. 1:10; Samu 100:2) Ka kuba likombwa za Mulimu, mwakona kuba ni buikolwiso bwa kuli Mulimu uka mifa maata emutokwa kuli mukone kupeta bukombwa bwamina kusina taba ni miinelo yetaata yemukona kukopana ni yona. (2 Makor. 4:1, 7; 6:4) Ibe kuli miinelo yamina yamikonisa kueza zeñata mwa musebezi wa kukutaza kamba kutokwa, mwakona kuba ni “libaka la kunyakalala” haiba mupeta bukombwa bwamina ka moyo wamina kaufela. (Magal. 6:4) Hamupeta bukombwa bwamina ka kutala, mubonisa kuli mwalata Jehova ni batu babañwi. ‘Ka kueza cwalo mukaipilisa ni kupilisa baba miutwa.’—1 Tim. 4:16.