1. Ki bo mañi bane batusize kuli kutomiwe puteho mwa Filipi?

MUAPOSITOLA PAULUSI, Silasi, Luka, ni Timotea hane bapunyize mwa muleneñi wa Filipi one uli mwatasaa puso ya Maroma, nebafumani batu babañata bane batabela kuteeleza kwa taba yende ya Mubuso. Mizwale babatukufalezwi babane bao nebatusize kuli kutomiwe puteho yenca, mi mwendi balutiwa kaufela nebakopanelanga mwa ndu ya musali yanaanani moya wa kuamuhela baenyi yabizwa Lidia.—Lik. 16:40.

2. Ki muinelo mañi otaata one batalimani ni ona ba mwa puteho ya Filipi?

² Kusika fita nako, ba mwa puteho yenca yeo batalimana ni muinelo omuñwi otaata. Satani akukueza batu babañwi bane batoile niti kuli balwanise musebezi wa kukutaza one baeza Bakreste babasepahala bao. Paulusi ni Silasi batamiwa, kushapakiwa ka lipafa, mi balengiwa mwa tolongo. Hase balukuluzwi mwa tolongo, bayo kopana ni balutiwa babanca, mi babasusueza. Hasamulaho, Paulusi, Silasi, ni Timotea bafunduka mwa muleneñi, kono kubonahala kuli Luka yena naasiyezi. Ki lika mañi zeneezahezi kwa puteho yenca yenesazo tomiwa yeo? Ka tuso ya moya wa Jehova, balutiwa babanca bao nebazwezipili kusebeleza Mulimu ka tukufalelo. (Mafil. 2:12) Kaniti luli, Paulusi ulukela kuba yanaatabile hahulu hanaautwile zwelopili yeo!

3. Ka kuya ka liñolo la Mafilipi 1:9-11, ki lika mañi zanaakupile Paulusi mwa tapelo yahae?

³ Hamulaho wa lilimo zebato ba zelishumi kuzwa fo, Paulusi naañolezi puteho ya mwa Filipi liñolo. Hamunze mubala liñolo leo, mukalemuha kuli Paulusi naalata hahulu mizwale bahae.  Naabañolezi kuli: “[Ninyolezwi] mina kaufela ka lilato leliswana ni la Kreste Jesu.” (Mafil. 1:8) Hape naañozi kuli naazwezipili kubalapelela. Naakupile Jehova kuli abatuse kuli lilato labona lizwelepili kuekezeha, balemuhe lika za butokwa hahulu nikufita, basike baba ni mulatu, basike basitatalisa babañwi, mi bazwelepili kubeya muselo olukile. Kusina kukakanya, manzwi a Paulusi ao anaazwelela kwatasaa pilu akona kulutusa ni luna kacenu. (Mubale Mafilipi 1:9-11.) Mwa taba ye, lukanyakisisa litaba zeo zanaañozi Paulusi ni molukona kulisebeliseza mwa bupilo bwaluna.

4. (a) Ka kuya ka liñolo la 1 Joani 4:9, 10, Jehova ubonisize cwañi kuli walulata? (b) Luswanela kulata cwañi Mulimu?

⁴ Jehova naabonisize kuli ululata hahulu ka kuluma Mwanaa hae fa lifasi kuli ato shwela libi zaluna. (Mubale 1 Joani 4:9, 10.) Bakeñisa kuli Mulimu ululatile hahulu cwalo, ni luna luswanela kumulata. (Maro. 5:8) Luswanela kulata cwañi Mulimu? Jesu naaalabile puzo yeo hanaabulelezi Mufalisi yomuñwi kuli: “Ulukela kulata Jehova Mulimu wahao ka pilu yahao kaufela ni ka moyo wahao kaufela ni ka munahano wahao kaufela.” (Mat. 22:36, 37) Kacwalo, lilato laluna ku Mulimu haliswaneli kuba lelisika kwana. Liswanela kuzwelapili kuhula zazi ni zazi. Paulusi naataluselize Bakreste ba kwa Filipi kuli lilato labona liswanela ‘kuzwelapili kuekezeha.’ Kono cwale ki lika mañi zeluswanela kueza kuli lulate hahulu Mulimu?

5. Ki lika mañi zeluswanela kueza kuli lulate hahulu Mulimu?

⁵ Kuli lulate Mulimu luswanela pili kumuziba. Bibele ibulela kuli: “Mutu kaufela yasabonisi lilato hasika ziba Mulimu, kakuli Mulimu ki lilato.” (1 Joa. 4:8) Muapositola Paulusi naabulezi kuli lilato laluna ku Mulimu likazwelapili kutiya halunze luba ni “zibo yenepahezi ni temuho yetezi.” (Mafil. 1:9) Hane lukalile kuituta Bibele, litaba zenyinyani zene luzibile ka za Mulimu nelitahisize kuli lukale kumulata. Mi hane luzwezipili kuituta zeñata ka za Jehova, lilato laluna ku yena lazwelapili kutiya. Ki lona libaka hakuli kwa butokwa kuitutanga Bibele kamita ni kunahanisisa litaba zeluituta.—Mafil. 2:16.

6. Ka kuya ka liñolo la 1 Joani 4:11, 20, 21, lukona kubonisa cwañi kuli lilato laluna lizwelapili kuekezeha?

⁶ Haiba lulemuha lilato lelituna lanani lona Mulimu ku luna, lukalata mizwale baluna. (Mubale 1 Joani 4:11, 20, 21.) Lukana lwanahana kuli kulata mizwale ni likaizeli baluna kubunolo. Lukona kuikutwa cwalo kabakala kuli kaufelaa luna lulapela Jehova, mi lulikanga ka taata kubonisa tulemeno twahae totunde. Kuzwa fo, lulikanyisa mutala wa Jesu yanaa lulatile hahulu ka kufana bupilo bwahae kabakala luna. Kono fokuñwi kukona kulubela taata kumamela taelo ya kuli lulatane. Halunyakisiseñi zeneezahezi mwa puteho ya Filipi.

7. Luitutañi kwa kelezo yanaafile Paulusi bo Euodia ni Sintike?

⁷ Bo Euodia ni Sintike neli likaizeli bane ‘babelekile’ hamoho ni muapositola Paulusi ka tukufalelo. Kono kubonahala kuli hasamulaho nebasika lumelelana mwa taba yeñwi mi batuhela kuutwana. Paulusi hanaañolezi liñolo puteho yene baswalisana ni yona bo Euodia ni Sintike, naapundile mabizo a likaizeli bao ni kubaeleza kuli “babe ni muhupulo oswana.” (Mafil. 4:2, 3) Paulusi hape naalemuhile kuli naatokwa kueleza ba mwa puteho kaufela, mi abañolela kuli: “Muzwelepili kueza lika kaufela kusina litongoko ni likañi.” (Mafil. 2:14) Kusina kukakanya, kelezo ya Paulusi yenongile yeo neisika tusa feela likaizeli bababeli babasepahala  bao, kono hape neisusuelize puteho kaufela kubonisana hahulu lilato.

8. Ki nto mañi yekona kutahisa kuli kulubele taata kulata mizwale baluna, mi lukona kuambuka cwañi taba yeo?

⁸ Ka kuswana ni bo Euodia ni Sintike, ni luna kukona kulubela hahulu taata kubonisa babañwi lilato haiba luisa pilu kwa mafosisa abona. Kaufelaa luna lwafosanga zazi ni zazi. Haiba lulandalala fa mafosisa a babañwi, lilato laluna ku bona likafola. Ka mutala, haiba muzwale yene lukenisa Ndu ya Mubuso ni yena atuhela kukenisa kabakala kuyaululwa ki nto yeñwi, lwakona kufilikana. Mi cwale haiba luhupula mafosisa amañwi anaaezize muzwale yo, lukafilikana hahulu nikufita, mi lilato laluna ku yena likafola. Haiba muipumana mwa muinelo ocwalo, neikaba hande hane mukahupula taba ye: Jehova wabonanga mifokolo yaluna ni mifokolo ya mizwale ni likaizeli baluna. Kono kusina taba ni kusapetahala kwaluna, Jehova usa lulata mi usalata mizwale ni likaizeli baluna. Kabakaleo, luswanela kulikanyisa Jehova ka kubonisa lilato ni kuisa pilu kwa tulemeno totunde tobanani tona mizwale baluna. Haiba lueza molukonela kaufela kubonisa mizwale baluna lilato, lukaswalisana hahulu ni bona.—Mafil. 2:1, 2.

9. Ki lifi lika za “butokwa hahulu nikufita” zanaatalusize Paulusi mwa liñolo lanaañolezi puteho ya Filipi?

⁹ Paulusi naasusumelizwe ki moya okenile kueleza Bakreste ba kwa Filipi hamohocwalo ni luna kaufela kuli ‘lulemuhe lika za butokwa hahulu nikufita.’ (Mafil. 1:10) Lika za butokwa zeo likopanyeleza kukeniswa kwa libizo la Jehova, kutalelezwa kwa mulelo wahae, ni kubukeleza kozo ni swalisano mwa puteho. (Mat. 6:9, 10; Joa. 13:35) Haiba lupila ka kulumelelana ni lika za butokwa zeo, lukabonisa kuli lwalata Jehova.

10. Ki lika mañi zeluswanela kueza kuli luungiwe kuli haluna mulatu?

¹⁰ Paulusi hape naaluelelize kuli ‘lusike lwaba ni mulatu.’ Kono taba yeo haitalusi kuli luswanela kuba babapetahalile. Halukoni kueza zelukile ka nako kaufela sina Jehova Mulimu. Kono Jehova uka luunga kuli haluna mulatu haiba lueza molukonela kaufela kubonisa lilato ni kulemuha lika za butokwa hahulu nikufita. Nzila yeñwi yelukona kubonisa ka yona kuli lwalata babañwi ki ka kueza molukonela kaufela kusa basitatalisa.

11. Ki kabakalañi halusa swaneli kusitatalisa babañwi?

¹¹ Haluswaneli kukeshebisa kelezo ya kuli lusike lwasitatalisa babañwi. Lukona kusitatalisa cwañi babañwi? Lukona kueza cwalo ka lika zeluketa kuitabisa ka zona, mutinelo waluna, kamba musebezi oluketa kueza. Mwendi lika zeluketa kueza halisika fosahala ka ili zona. Kono haiba lika zeo lisitatalisa lizwalo la mutu yomuñwi, uzibe lutokwa kueza licinceho. Jesu naabulezi kuli haiba lusitatalisa yeñwi ya lingu zahae, neikaba hande hane luka tamelelwa mwa mulala licwe lelituna ni kunepelwa mwa buliba bwa liwate.—Mat. 18:6.

12. Luitutañi kwa mutala wa bo mutu ni musalaa hae bane bali mapaina?

¹² Halunyakisiseñi mutala wa bo mutu ni musalaa hae bane bali mapaina, ili bane bamamezi manzwi a Jesu a kusasitatalisa babañwi. Nebali mwa puteho yeswana ni bo mutu ni musalaa hae bane basazo kolobezwa, ili bane bahuliselizwe mwa lubasi, ili mo nebasa lumelezwi kueza lika zeñata. Bo mutu ni musalaa hae bane basazo kolobezwa bao, nebalumela kuli Bakreste habaswaneli kuyanga kwa libaka kokubuhiswa mafilimu, niha kubuhiswa mafilimu amande. Kacwalo, nebakomokile hane bautwile kuli bo mutu ni musalaa hae bane bali mapaina nebaizo buha filimu kwa sibaka  sesiñwi. Mapaina bao hane balemuhile taba yeo baikatulela kuli habasana kuyanga kwa kubuha mafilimu kufitela bo mutu ni musalaa hae bao bane basazo kolobezwa baluta lizwalo labona kutaluhanya hande zelukile ku zesika luka. (Maheb. 5:14) Ka kueza cwalo, mapaina bao nebabonisize kuli nebalata bo mutu ni musalaa hae bao isiñi feela ka manzwi kono ni ka likezo.—Maro. 14:19-21; 1 Joa. 3:18.

13. Lukona kukenya cwañi mutu yomuñwi mwa muliko wa kueza sibi?

¹³ Nzila yeñwi yelukona kusitatalisa babañwi ka yona ki ka kubakenya mwa muliko wa kueza sibi. Taba yeo ikona kuezahala cwañi? Halunyakisiseñi mutala wo. Muituti yomuñwi wa Bibele uikatalize ka nako yetelele kuli afeze mukwa wanaanani ona wa kunwa hahulu bucwala. Mane uikatulela kutuhela kunwa bucwala. Ueza zwelopili kapili mi wakolobezwa. Hasamulaho, Mukreste yomuñwi yamumemezi kwa kakiti umususueza kunwa bucwala ka kumutaluseza kuli: “Seuli Mukreste cwale, mi unani moya wa Jehova. Kakañwi ka muselo wa moya wo ki buiswalo. Ki bo bucwala, hauna kunwa ka kutula tikanyo; utokwa feela kuba ni buiswalo.” Muzwale yo hanaaka teeleza kwa kelezo yefosahalile yeo, naakakena mwa butata bobutuna luli!

14. Mikopano yaluna ya puteho ilutusa cwañi kumamela manzwi a kwa liñolo la Mafilipi 1:10?

¹⁴ Mikopano yaluna ya puteho ilutusa kumamela manzwi a kwa liñolo la Mafilipi 1:10. Sapili, lico za kwa moya zeluamuhelanga kwa mikopano yeo liluhupulisanga lika zaanga Jehova kuba za butokwa hahulu. Sabubeli,  luitutanga molukona kusebeliseza zeluituta ilikuli lusike lwaba ni mulatu. Mi sabulaalu, lususuezwanga “kuba ni lilato ni misebezi yeminde.” (Maheb. 10:24, 25) Nako kaufela halususuezwa ki mizwale baluna, lilato laluna ku bona ni ku Mulimu latiyanga. Haiba lulata Mulimu ni mizwale baluna habuniti, lukaeza molukonela kaufela kusasitatalisa babañwi.

15. Lukona kutala cwañi “muselo olukile”?

¹⁵ Paulusi naalapezi ka taata kukupa kuli Bakreste ba kwa Filipi ‘batale muselo olukile.’ (Mafil. 1:11) Kusina kukakanya, “muselo olukile” wo neukopanyeleza lilato lene banani lona ku Jehova ni kwa batu bahae. Muselo wo hape neukopanyeleza kutaluseza babañwi za tumelo yabona ku Jesu ni za sepo yabona ya lika za kwapili. Kwa liñolo la Mafilipi 2:15, Paulusi hape naatalusize kuli Bakreste baswanela ‘kubenya sina mamonyi mwa lifasi.’ Taba yeo yaswanela kakuli mane Jesu naaswaniselize balutiwa bahae kwa “liseli la lifasi.” (Mat. 5:14-16) Hape naalaezi balateleli bahae kuli ‘balute batu kuba balutiwa,’ mi naabulezi kuli ‘nebakaba lipaki zahae kuyo fita kwa libaka za kwahule hahulu za lifasi.’ (Mat. 28:18-20; Lik. 1:8) ‘Lutala muselo olukile’ halueza musebezi wa butokwa hahulu, ona wa kukutaza ka molukonela kaufela.

16. Liñolo la Mafilipi 1:12-14 libonisa cwañi kuli lwakona kubenya sina mamonyi niha lukopana ni miinelo yetaata? (Mubone siswaniso sesi fa likepe la fahalimu.)

¹⁶ Kusina taba ni muinelo oluli ku ona, lwakona kubenya sina mamonyi. Fokuñwi muinelo okona kubonahala inge kuli wakona kulupaleliswa kukutaza, ukona kulufa kolo yende ya kukutaza. Ka mutala, muapositola Paulusi naatamezwi mwa ndu kwa Roma hanaañolela Bakreste ba kwa Filipi liñolo. Kono niha naatamilwe cwalo, naakonile kukutaza kwa balibeleli bahae ni kwa batu bane bamupotelanga.  Paulusi naakutalize ka tukufalelo mwa muinelo wo, mi kueza cwalo nekutusize mizwale kuba ni bundume bwa “kubulela linzwi la Mulimu basasabi.”—Mubale Mafilipi 1:12-14; 4:22.

17. Mizwale ni likaizeli baluna ba mwa linako zaluna bakonile cwañi kubeya muselo kusina taba ni miinelo yetaata yebakopana ni yona?

¹⁷ Mizwale ni likaizeli baluna babañata ba mwa muinelo wanaali ku ona Paulusi mi babonisanga bundume sina yena. Bapila mwa linaha mo musebezi waluna uhanisizwe, mi habakoni kukutaza fa ndu ni ndu; kacwalo babatanga linzila zeñwi za kukutaza ka zona taba yende. (Mat. 10:16-20) Mwa naha yeñwi yecwalo, muokameli wa mupotoloho yomuñwi naaakalelize kuli muhasanyi ni muhasanyi akutaze mwa kalulo ya simu yahae, ili kukutaza ku bahabo yena, bapila mabapa ni bona, bakena ni bona sikolo, babeleka ni bona, kamba batu feela bazibana ni bona. Hamulaho feela wa lilimo zepeli, palo ya liputeho yaekezeha hahulu mwa mupotoloho wo. Luna mwendi lupila mwa naha ili mo musebezi waluna wa kukutaza hausika kwalelwa. Nihakulicwalo, mizwale ni likaizeli baluna babasebeza ka taata bao baluluta tuto ya butokwa ye: Kamita lubatange nzila ya kueza zeñata mwa bukombwa bwaluna, mi lube ni buikolwiso bwa kuli Jehova uka lufa maata alutokwa a kuli lutiyele muinelo ufi kamba ufi otaata.—Mafil. 2:13.

18. Luswanela kuikatulela kuezañi?

¹⁸ Haike luikatulele kumamela manzwi anaabulezi Paulusi mwa liñolo lanaañolezi Bakreste ba kwa Filipi sihulu ka nako ya cwale. Luzweleñipili kulemuha lika za butokwa hahulu, kusaba ni mulatu, kuambuka kusitatalisa babañwi, ni kubeya muselo olukile. Haluka eza cwalo, lilato laluna likaekezeha, mi lukatahisa tumbo ku Ndataa luna yalilato, Jehova.