1. Ki lika mañi zekona kulutusa kuikola kuituta bupolofita bwa mwa Bibele?

 MUZWALE wa mukulwani yabizwa Ben, utalusa kuli: “Nalata kuituta bupolofita bwa mwa Bibele.” Kana mwalumelelana ni yena? Kamba kana muikutwa kuli kutaata kuutwisisa bupolofita bwa mwa Bibele? Mwendi mane mwakona kuikutwa kuli kuituta litaba za bupolofita hakutabisi. Nihakulicwalo, hamuka ituta zeñata ka za libaka Jehova hanaatahisize kuli bupolofita buñolwe mwa Linzwi lahae, mwendi mubonelo wamina ukacinca.

2. Lukanyakisisañi mwa taba ye?

² Mwa taba ye, lukanyakisisa libaka haluswanela kuituta bupolofita bwa mwa Bibele ni molukona kuitutela bupolofita bo. Kihona lukanyakisisa bupolofita bobubeli bobufumaneha mwa buka ya Daniele ni kubona mo kuutwisisa bupolofita bo kukona kulutuseza ka nako ya cwale.

3. Ki lika mañi zeluswanela kueza kuli luutwisisa bupolofita bwa mwa Bibele?

³ Luswanela kukupa tuso kuli luutwisise bupolofita bwa mwa Bibele. Halunyakisiseñi mutala wo. Luungeñi kuli muizo pota kwa sibaka sesiñwi semusa zibi kono mulikanaa mina yemuzamaya ni yena wasiziba hande. Waziba hande hahulu fomuzamaela ni koulibile mukwakwa ni mukwakwa. Kusina kukakanya, mukaitumela hahulu kuli mulikanaa mina naalumezi kumisindeketa! Jehova uswana sina mulikani yo, mi waziba hande hahulu zekaezahala ku luna kwapili. Kacwalo, kuli luutwisise bupolofita bwa mwa Bibele, lutokwa kuikokobeza ni kukupa Jehova kuli alutuse.—Dan. 2:28; 2 Pit. 1:19, 20.

4. Ki kabakalañi Jehova hanaatahisize kuli bupolofita buñolwe mwa Linzwi lahae? (Jeremia 29:11) (Mubone ni siswaniso.)

 ⁴ Ka kuswana ni mushemi yomunde, Jehova ubata kuli bana bahae bayo pila bupilo bobunde kwapili. (Mubale Jeremia 29:11.) Kono ka kushutana ni bashemi ba batu, Jehova wakona kutalusa zekaezahala kwapili ka kunepahala luli! Naatahisize kuli bupolofita buñolwe mwa Linzwi lahae, ilikuli luzibe za likezahalo za butokwa pili lisika ezahala kale. (Isa. 46:10) Bupolofita bwa mwa Bibele ki mpo yelilato yezwa ku Ndataa luna wa kwa lihalimu. Kono ki lika mañi zekona kumitusa kukolwa kuli bupolofita bwa mwa Bibele bukatalelezwa luli?

5. Babanca bakona kuitutañi ku zeneezahezi ku Muzwale Max?

⁵ Kwa sikolo, babanca hañata bakopananga ni batu babasa kuteki Bibele. Litaba zebabulela ni muzamao wabona likona kutahisa kuli Lipaki babasali babanca bakakanye litaba zebalumela. Halunyakisiseñi zeneezahezi ku muzwale yabizwa Max. Utalusa kuli: “Hane nisakena sikolo, nenikalile kukakanya ka za haiba litaba zene baniluta bashemi baka neeli za niti, ni kuli Bibele neiñozwi ka kususumezwa ki moya wa Mulimu.” Ki lika mañi zene baezize bashemi bahae? Utalusa kuli: “Nihaike kuli nebaambozi ni na ka kuwa pilu, naziba kuli nebabilaezi.” Bashemi ba Muzwale Max nebaalabile lipuzo zahae ka kuitusisa Bibele. Muzwale Max ni yena naaezize nto yeñwi. Utalusa kuli: “Neniitutile bupolofita bwa mwa Bibele, mi nenitalusezanga babanca babañwi zene niitutile.” Ki lika mañi zenezwile mwateñi? Muzwale Max utalusa kuli: “Kueza cwalo neku nitusize kukolwa kuli Bibele neiñozwi ka kususumezwa ki moya wa Mulimu!”

6. Ki lika mañi zemuswanela kueza haiba mwa kakanya, mi ki kabakalañi?

⁶ Haiba ni mina mwakakanya litaba za niti ze mwa Bibele sina bo Max, hamuswaneli kuikutwa mulatu. Nihakulicwalo, muswanela kueza sesiñwi ka za taba yeo. Kukakanya kuswana sina mafumi. Haiba atuhelelwa, akona kusinya nto ya butokwa hanyinyani-hanyinyani. Kuli muzwise mafumi aswanisezo kwa tumelo yamina, muswanela kuipuza kuli: ‘Kana nalumela zeibulela Bibele ka za zekaezahala kwapili?’ Haiba mwakakanya, muswanela kuituta bupolofita bwa mwa Bibele bobutalelelizwe kale. Mukona kueza cwañi cwalo?

7. Daniele naalutomezi mutala mañi wa mwakuitutela bupolofita? (Daniele 12:10) (Mubone ni siswaniso.)

⁷ Daniele naalutomezi mutala omunde wa mwakuitutela bupolofita. Naituta bupolofita ka libaka leliswanela, ili kubata kuziba niti. Daniele hape naaikokobeza, mi naaziba kuli Jehova ukafa kutwisiso kwa batu baba muziba, ili babapila ka likuka zahae zekenile. (Dan. 2:27, 28; mubale Daniele 12:10.) Daniele naabonisize kuli naaikokobeza ka kuitinga ku Jehova kuli amutuse. (Dan. 2:18) Daniele hape naaitutanga ka tokomelo. Naaezanga lipatisiso mwa Mañolo anaañozwi ka kususumezwa ki moya wa Mulimu anaanani ona. (Jer. 25:11, 12; Dan. 9:2) Mukona kulikanyisa cwañi mutala wa Daniele?

8. Ki kabakalañi batu babañwi habahana kuli bupolofita bwa mwa Bibele bwatalelezwanga, kono luna luswanela kuezañi?

 ⁸ Munahanisise zemuitutela bupolofita. Kana muituta bupolofita bwa mwa Bibele kabakala kuli munani takazo yetuna ya kubata kuziba niti? Haiba ki cwalo, Jehova uka mitusa. (Joa. 4:23, 24; 14:16, 17) Nihakulicwalo, batu babañwi baitutanga bupolofita ka mabaka amañwi. Babañwi banahana kuli mwendi ka kueza cwalo bakafumana bupaki bobubonisa kuli Bibele haisika ñolwa ka kususumezwa ki moya wa Mulimu. Mi baikutwa kuli haiba ki cwalo, uzibe bakona kuitomela likuka ka za lika zelukile ni zesika luka ni kupila ka likuka zeo. Kono luna luswanela kuituta bupolofita ka libaka leliswanela. Kutuha fo, kunani kalemeno ka butokwa keluswanela kuba ni kona kuli luutwisise bupolofita bwa mwa Bibele.

9. Ki kalemeno mañi keluswanela kuba ni kona kuli luutwisise bupolofita bwa mwa Bibele? Mutaluse.

⁹ Mube ni buikokobezo. Jehova usepisa kuli ukatusa batu babaikokobeza. (Jak. 4:6) Kacwalo, luswanela kulapela ku yena kuli alutuse kuutwisisa bupolofita bwa mwa Bibele. Hape luswanela kulemuha kuli lutokwa kutusiwa ki batu baitusisa kwa kulufa lico za kwa moya ka nako yeswanela. (Luka 12:42) Jehova ki Mulimu yaonga-ongile lika ka nzila yeswanela; kacwalo, kwaswanela kulumela kuli uitusisa feela sikwata silisiñwi sa batu kuli alutuse kuutwisisa litaba za niti zefumaneha mwa linzwi lahae.—1 Makor. 14:33; Maef. 4:4-6.

10. Muitutañi ku zeneezahezi ku bo Esther?

¹⁰ Muitute ka tokomelo. Mukale ka kuketa bupolofita bomutabela, mi mueze lipatisiso ka za bona. Zeo ki zona zanaaezize kaizeli yabizwa Esther. Naatabela hahulu bupolofita bobubulela za kutaha kwa Mesia. Utalusa kuli: “Hane ninani lilimo ze 15, nenikalile kubatisisa bupaki bobubonisa kuli bupolofita bo nebuñozwi luli pili Jesu asika taha kale fa lifasi.” Kubala litaba ze mwa miputo ya kwa liwate la Dead Sea nekukolwisize kaizeli yo. Utalusa kuli: “Yemiñwi kwa miputo yeo neiñozwi pili Jesu asika taha kale fa lifasi; kacwalo, bupolofita bobu mwateñi bulukela kuba bone buzwa ku Mulimu.” Bo Esther bali: “Neninani kubala litaba ka kukuta-kutela kuli niliutwisise.” Kono batabile kakuli nebaezize buikatazo bo. Hamulaho wa kuituta ka tokomelo bupolofita bwa mwa Bibele bobushutana-shutana, batalusa kuli: “Neniiponezi hande kuli litaba ze mwa Bibele ki za niti.”

11. Kukolwa kuli litaba ze mwa Bibele ki za niti kukona kulutusa cwañi?

¹¹ Kubona mobutalelelizwe bupolofita bobuñwi bobu mwa Linzwi la Mulimu, kulutusa kusepa hahulu Jehova ni litaelo kaufela zalufa. Kutuha fo, bupolofita bwa mwa Bibele bulutusa kukolwa kuli lika likaba hande kwapili, kusina taba ni miinelo yetaata yelukopana ni yona ka nako ya cwale. Halunyakisiseñi ka bukuswani bupolofita bobubeli bwanaañozi Daniele bobusweli kutalelezwa ka nako ya cwale. Kuutwisisa bupolofita bo kwakona kulutusa kueza likatulo zende.

12. Mahutu a “sipi yezwakani ni lizupa lelibunolo” ayemelañi? (Daniele 2:41-43)

¹² Mubale Daniele 2:41-43. Mwa tolo yanaalolile Mulena Nebukadenezare yanaatalusize Daniele, mahutu a siswaniso sanaaboni mulena naaezizwe ka “sipi yezwakani ni lizupa lelibunolo.” Halubapanya bupolofita bo kwa bupolofita bobuñwi bobu mwa buka ya Daniele ni ya Sinulo, lulemuha kuli mahutu ayemela mubuso oswalisani wa Britain ni America, ona mubuso omutuna hahulu mwa lifasi kacenu. Daniele naabulezi za mubuso omutuna wo kuli: “Mubuso [wo] ukatiya kwa neku leliñwi ni kufokola kwa neku leliñwi.” Ki kabakalañi hauka fokola kwa neku leliñwi? Kakuli batu babaswanisezwa kwa lizupa lelibunolo baupaleliswa kubonisa maata sina sipi. b

13. Ki litaba mañi za butokwa za niti zeluituta kwa bupolofita bo?

¹³ Luituta lituto za butokwa za niti zeñata kwa siswaniso sanaatalusize Daniele, sihulu kwa mahutu asona. Sapili, Mubuso Omutuna wa Britain ni America ubonisize maata aona mwa linzila zeñwi. Ka mutala, neutusize hahulu kwa kuwina Ndwa ya Lifasi Yapili ni Ndwa ya Lifasi Yabubeli. Nihakulicwalo, mubuso omutuna wo ufokolisizwe mi ukazwelapili kufokoliswa ki mifilifili ye mwahalaa batu baba busiwa ki ona. Sa bubeli, mubuso oswalisani wo ukaba ona mubuso omutuna wa mafelelezo pili Mubuso wa Mulimu usika felisa kale mibuso kaufela ya batu. Nihaike kuli fokuñwi linaha zeñwi lilikanga kulwanisa Mubuso Omutuna wa Britain ni America, halina kuuyola. Luziba cwalo bakeñisa kuli “licwe” leliyemela Mubuso wa Mulimu lika tuba mahutu a siswaniso, yona kalulo yeyemela mubuso oswalisani wa Britain ni America.—Dan. 2:34, 35, 44, 45.

14. Kuutwisisa bupolofita bwa mahutu a sipi ni lizupa kukona kulutusa cwañi kueza likatulo zende?

¹⁴ Kana mukozwi kuli bupolofita bwa Daniele ka za mahutu a sipi ni lizupa ki bwa niti? Haiba ki cwalo, taba yeo ikaama mupilelo wamina. Hamuna kundongwama sifumu mwa lifasi le lelituha liyundiswa. (Luka 12:16-21; 1 Joa. 2:15-17) Kuutwisisa bupolofita bo hape kuka mitusa kulemuha butokwa bwa musebezi wa kukutaza ni kuluta. (Mat. 6:33; 28:18-20) Hamulaho wa kuituta bupolofita bo, mukaeza hande kuipuza kuli: ‘Kana likatulo zeniezanga libonisa kuli nikozwi kuli Mubuso wa Mulimu utuha ufelisa mibuso kaufela ya batu?’

15. Ki mañi “mulena wa kwa mutulo” ni “mulena wa kwa mboela” kacenu? (Daniele 11:40)

¹⁵ Mubale Daniele 11:40. Daniele kauhanyo 11 ibulela za malena bababeli, kamba mibuso ya bupolitiki yemibeli yelwanisana. Halubapanya bupolofita bo kwa bupolofita bobuñwi bwa mwa Bibele, lulemuha kuli Russia ni linaha zeswalisani ni yona ki yena “mulena wa kwa mutulo” mi Mubuso Omutuna wa Britain ni America ki yena “mulena wa kwa mboela.” c

16. Ki butata mañi bobakopana ni bona batu babapila mwa libaka zebusiwa ki “mulena wa kwa mutulo”?

¹⁶ Batu ba Mulimu babapila mwa libaka zebusiwa ki “mulena wa kwa mutulo” basweli kunyandiswa ki mulena yo. Lipaki za Jehova babañwi banatakilwe ni kulengiwa mwa tolongo kabakala tumelo yabona. Zaeza “mulena wa kwa mutulo” halisabisi mizwale baluna kono mane litiisa tumelo yabona. Libaka? Kakuli mizwale baluna baziba kuli kunyandiswa kwa  batu ba Mulimu kutaleleza bupolofita bobu mwa buka ya Daniele. d (Dan. 11:41) Kuziba taba yeo kwakona kulutusa kuzwelapili kuba ni sepo yetiile ni kusepahala ku Jehova.

17. Ki butata mañi bobakopani ni bona batu ba Mulimu babapila mwa libaka zebusiwa ki “mulena wa kwa mboela”?

¹⁷ Kwamulaho, “mulena wa kwa mboela” ni yena naanyandisize batu ba Jehova. Ka mutala, nekubile cwalo ka nako ya Ndwa ya Lifasi Yapili ni Ndwa ya Lifasi Yabubeli, mizwale babañata hane balengilwe mwa tolongo kabakala kuhana kuya kwa ndwa, mi Lipaki bane bali banana nebalelekilwe kwa likolo kabakala kuhana kucaela ndembela silutu. Mi mwa lilimo za cwanoñu fa, batanga ba Jehova babapila mwa libaka zebusiwa ki mulena yo bakopani ni miliko yesalemusehi ka bunolo yekona kubapaleliswa kusepahala kwa Mubuso wa Mulimu. Ka mutala, ka nako ya liketisa, Mukreste yomuñwi ukona kukenelwa ki muliko wa kuyemela sikwata sesiñwi sa lipolitiki kamba kuyemela yomuñwi wa batu babaipapata. Nihaike kuli haana kuvota luli, mwendi ukona kuikutwa kuli sikwata sesiñwi sa lipolitiki sakona  kueza hande hahulu kufita sesiñwi. Ki kwa butokwa hahulu kuzwelapili kusaikenya mwa litaba za lipolitiki ka likezo zaluna mane nihaiba ka lika zelunahana ni moluikutwela!—Joa. 15:18, 19; 18:36.

18. Luikutwanga cwañi halubona “mulena wa kwa mutulo” halwanisana ni “mulena wa kwa mboela”? (Mubone ni siswaniso.)

¹⁸ Batu babasina tumelo mwa bupolofita bwa mwa Bibele bakona kuikalelwa hahulu hababona “mulena wa kwa mboela” ‘hapumbana’ ni “mulena wa kwa mutulo.” (Dan. 11:40, litaluso ze kwatasi) Yomuñwi ni yomuñwi wa malena bao unani limbomba zemaata hahulu zekona kuyundisa batu kaufela fa lifasi. Kono lwaziba kuli Jehova haana kulumeleza kuli batu kaufela fa lifasi bayundiswe. (Isa. 45:18) Kacwalo, kusautwana koku mwahalaa “mulena wa kwa mutulo” ni “mulena wa kwa mboela” haku lubilaezi, kono mane kutiisa tumelo yaluna. Mi taba yeo ibonisa kuli mafelelezo a lifasi le a fakaufi.

19. Ki lika mañi zeluswanela kulemuha ka za bupolofita bwa mwa Bibele?

¹⁹ Haluzibi mobuka talelelezwa bupolofita bobuñwi bwa mwa Bibele. Mane nihaiba mupolofita Daniele naasautwisisi taluso ya litaba kaufela zanaañozi. (Dan. 12:8, 9) Kono kusautwisisa ka kutala mobuka talelelezwa bupolofita bobuñwi hakutalusi kuli habuna kutalelezwa. Kusina kukakanya, lwakona kuba ni buikolwiso bwa kuli Jehova uka lupatululela litaba zeluswanela kuziba ka nako yeswanela luli, sina feela mwanaaezelize kwamulaho.—Amo. 3:7.

20. Ki bupolofita mañi bwa mwa Bibele bobutabisa bolutuha luiponela inze butalelezwa, mi luswanela kuzwelapili kuezañi?

²⁰ Kukaba ni muhuwo wa “kozo ni buiketo.” (1 Mates. 5:3) Mi mibuso ya lifasi ikataseza bulapeli bwa buhata ni kubuyundisa. (Sin. 17:16, 17) Kihona ikataseza batu ba Mulimu. (Ezek. 38:18, 19) Likezahalo zeo likatahisa kuli ndwa ya mafelelezo, yona ndwa ya Armagedoni ikalise. (Sin. 16:14, 16) Lwakona kukolwa kuli likezahalo zeo lituha liezahala. Kufitela nako yeo ifita, haike luzweleñipili kubonisa buitumelo bwaluna ku Ndataa luna wa kwa lihalimu yalilato ka kuisa pilu kwa bupolofita bwa mwa Bibele ni kutusa babañwi kueza nto yeswana.