1. Ka kuya ka Maheberu 12:1, ki lika mañi zelutokwa kueza kuli lufite kwa mafelelezo a siyano ya bupilo?

 BIBELE ibapanya bupilo bwaluna bwa Sikreste kwa siyano. Bamati babamata mwa siyano yeo kuyo fita kwa mafelelezo, bakafiwa mupuzo wa bupilo bobusa feli. (2 Tim. 4:7, 8) Lutokwa kueza molukonela kaufela kuli luzwelepili kumata, sihulu bakeñisa kuli lutuha lufita kwa mafelelezo a siyano yeo. Muapositola Paulusi yanaamatile mwa siyano ya bupilo kuyo fita kwa mafelelezo, naatalusize lika zekona kulutusa kuyo fita kwa mafelelezo a siyano. Naalutaluselize kuli luswanela ‘kulula nto kaufela yebuima ni kumata ka buitiiso mwa siyano yelulukiselizwe.’—Mubale Maheberu 12:1.

2. ‘Kulula nto kaufela yebuima’ kutalusañi?

² Paulusi hanaañozi kuli luswanela ‘kulula nto kaufela yebuima,’ kana naatalusa kuli hakuna nto niyekana yaswanela kushimba Mukreste? Batili. Kono naatalusa kuli luswanela kulula nto kaufela yebuima yesatokwahali. Nto yebuima yecwalo yakona kulupaleliswa kumata hande mi ika lukatalisa. Kuli lumate ka buitiiso, luswanela kulemuha kapili ni kulula nto kaufela yebuima yesatokwahali, ili yekona kulupaleliswa kumata hande. Kono haluswaneli kulula milwalo yeluswanela kushimba. Haiba lueza cwalo, haluna kuzwelapili kumata mwa siyano. (2 Tim. 2:5) Ki ifi milwalo yeluswanela kushimba?

3. (a) Ka kuya ka Magalata 6:5, ki lika mañi zeluswanela kushimba? (b) Lukanyakisisañi mwa taba ye, mi ki kabakalañi?

 ³ Mubale Magalata 6:5. Paulusi naatalusize nto yeñwi yeluswanela kushimba. Naañozi kuli: “Yomuñwi ni yomuñwi ukashimba mulwalo wahae.” Paulusi naaama kwa lika zabata Mulimu kuli lueze, ili lika zelusa koni kuezezwa ki mutu yomuñwi. Mwa taba ye, lukanyakisisa zeuama ‘mulwalo waluna’ ni molukona kuushimbela. Hape mwendi kunani lika zebuima zesatokwahali zelushimbile, lukalemuha lika zeo ni molukona kulilulela. Kushimba mulwalo waluna ni kulula nto kaufela yebuima yesatokwahali kuka lutusa kumata hande mwa siyano yaluna ya bupilo.

4. Ki kabakalañi hakusi taata kupeta buitamo bone luezize hane luneezi bupilo bwaluna ku Jehova? (Mubone ni siswaniso.)

⁴ Buitamo bone luezize hane luneezi bupilo bwaluna ku Jehova. Hane luneezi bupilo bwaluna ku Jehova, nelu musepisize kuli luka musebeleza ni kueza tato yahae. Luswanela kutaleleza buitamo bo. Kupeta buitamo bone luezize hane luneezi bupilo bwaluna ku Jehova ki buikalabelo bobutuna, kono haki mushimbo olusa koni kushimba. Kakuli mane  Jehova naalubupile kuli lueze tato yahae. (Sin. 4:11) Naalubupile ni takazo ya kumuziba ni kumulapela, ni ka siswaniso sahae. Ka mukwa ocwalo, lwakona kusutelela ku yena ni kutabela kueza tato yahae. (Samu 40:8) Hape haiba lueza tato ya Mulimu ni kulatelela Mwanaa hae, ‘lukakatuluswa.’—Mat. 11:28-30.

5. Ki lika mañi zekona kumitusa kupeta buitamo bone muezize hane muneezi bupilo bwamina ku Jehova? (1 Joani 5:3)

⁵ Mukona kushimba cwañi mulwalo wo? Lika zepeli zelatelela, zakona kutusa. Sapili, muzwelepili kutiisa lilato lamina ku Jehova. Mukona kueza cwalo ka kunahanisisa lika zende kaufela zamiezelize, ni limbuyoti zamisepisize kwapili. Haiba mulata hahulu Mulimu, kuka mibela hahulu bunolo kumuutwa. (Mubale 1 Joani 5:3.) Sa bubeli, mulikanyise Jesu. Jesu naakonile kuutwa Mulimu bakeñisa kuli naalapelanga ku Jehova kukupa kuli amutuse mi naaisize pilu kwa mbuyoti yanaaka fiwa. (Maheb. 5:7; 12:2) Ka kuswana ni Jesu, mulapele ku Jehova kuli amife maata mi muzwelepili kunahanisisa za sepiso ya bupilo bobusa feli. Haiba mulata hahulu Mulimu ni kulikanyisa Mwanaa hae, mukakona kupeta buitamo bone muezize hane muneezi bupilo bwamina ku Jehova.

6. Ki kabakalañi haluswanela kupeta buikalabelo bwaluna mwa lubasi? (Mubone ni siswaniso.)

⁶ Buikalabelo bwaluna mwa lubasi. Mwa siyano ya bupilo, luswanela kulata hahulu Jehova ni Jesu kufita molulatela ba mwa lubasi lwaluna. (Mat. 10:37) Nihakulicwalo, taba yeo haitalusi kuli haluswaneli kupeta buikalabelo bwaluna mwa lubasi, inge kuli kueza cwalo kulupaleliswa kutabisa Mulimu ni Kreste. Kono niti kikuli, luswanela kupeta buikalabelo bwaluna mwa lubasi kuli lutabise Mulimu ni Kreste. (1 Tim. 5:4, 8) Haiba lueza cwalo, lukaba ni tabo yetuna. Jehova waziba kuli kukaba ni tabo mwa lubasi haiba muuna ni musali babanyalani balatana ni kukutekana, haiba bashemi balata bana babona ni kubaluta, ni haiba bana bautwa bashemi babona.—Maef. 5:33; 6:1, 4.

7. Mukona kupeta cwañi buikalabelo bwamina mwa lubasi?

⁷ Mukona kushimba cwañi mulwalo wo? Kusina taba kuli munani buikalabelo mañi mwa lubasi, muswanela kusepa kelezo yende yefumaneha mwa Bibele, kufita kuitinga fa maikuto amina, sizo, kamba fa litaba zebabulela batu babaipapata kuli ki licaziba. (Liprov. 24:3, 4) Muitusise lihatiso zaluna zetomile fa Bibele. Mwa lihatiso zeo kunani liakalezo zende zekona kumitusa kuziba mwakusebeliseza likuka za mwa Bibele. Ka mutala, taba yeli, “Litaba Zetusa Mabasi” inani litaba zende zekona kutusa batu babanyalani, bashemi, ni babanca kutiyela miinelo yetaata yebakopana ni yona. b Muikatulele kusebelisa zeibulela Bibele, nihaikaba kuli babañwi mwa lubasi habaezi cwalo. Haiba mueza cwalo, lubasi lwamina lukatuseha, mi mukaikola limbuyoti zezwa ku Jehova.—1 Pit. 3:1, 2.

8. Likatulo zelueza likona kuluama cwañi?

⁸ Buikalabelo bolunani bona kabakala likatulo zelueza. Jehova ulufile tukuluho ya kuikezeza likatulo mi ubata kuli lueze likatulo zende ilikuli lutusiwe ni kuba ni tabo. Kono hape haalutibelangi kwa lika zemaswe zetahiswa ki likatulo zemaswe zene luezize. (Magal. 6:7, 8) Kacwalo, luamuhela buikalabelo bolunani bona kabakala likatulo zemaswe  zene luezize, manzwi ene lubulezi, kamba lika zene luezize lusika nahanisisa. Hape halueza lika zemaswe, lizwalo laluna lakona kulusisita. Nihakulicwalo, kuziba kuli lukaikalabela kabakala likatulo zaluna, kukona kulutusa kuipulela libi kapili-pili, kulukisa mafosisa ene luezize, ni kusakutela mafosisa aswana. Kuunga mihato yeo kukona kulutusa kuzwelapili kuba mwa siyano ya bupilo.

9. Ki lika mañi zemukona kueza haiba muezize katulo yemaswe? (Mubone ni siswaniso.)

⁹ Mukona kushimba cwañi mulwalo wo? Ki lika mañi zemukona kueza haiba muezize katulo yemaswe? Muhupule kuli hamukoni kucinca zene muezize kwamulaho. Musike mwasinyeza nako ni maata amina kwa kubata kuikemela kamba kuinyaza kamba kunyaza babañwi kabakala likatulo zemaswe zene muezize. Kono muitumelele mafosisa ene muezize mi muikataze kueza zelukile ka nako ya cwale. Haiba muikutwa bumaswe kabakala nto yemaswe yene muezize, mulapele ku Jehova ka buikokobezo, muitumelele mafosisa, mi mumukupe kuli amiswalele. (Samu 25:11; 51:3, 4) Mukupe batu bane mufoselize kuli bamiswalele, mi haiba kwatokwahala, mukupe tuso kwa baana-bahulu. (Jak. 5:14, 15) Muitute kwa mafosisa ene muezize, mi muikataze kusakutela mafosisa aswana. Hamunze mueza cwalo, mwakona kuba ni buikolwiso bwa kuli Jehova uka mibonisa sishemo ni kumifa tuso yemutokwa.—Samu 103:8-13.

10. Ki kabakalañi kuikutwa kuli kamita luswanela kueza zeñata hakukona kuluimeza? (Magalata 6:4)

¹⁰ Kuikutwa kuli kamita luswanela kueza zeñata. Lukaimelwa haiba luikutwa kuli kamita luswanela kueza zeñata kabakala kuibapanya ku babañwi. (Mubale Magalata 6:4.) Haiba kamita luibapanya ku babañwi, lwakona kuba ni muna ni moya wa kukangisana. (Magal. 5:26) Haiba lulika kueza zebaeza babañwi, nihaike kuli haluna buikoneli bwa kueza lika zeo mi miinelo hailulumelezi, lukaitahiseza feela butata. Mi haiba “salibelezi mutu hasiliyeha kutaha, sikulisa pilu,” uzibe kulika kueza lika zelusa koni, kuka luzwafisa hahulu nikufita! (Liprov. 13:12) Kueza cwalo kukona kutahisa kuli lufelelwe ki maata ni kupalelwa kumata hande mwa siyano ya bupilo.—Liprov. 24:10.

11. Ki lika mañi zekona kumitusa kusaikutwa kuli kamita muswanela kueza zeñata?

¹¹ Mukona kulula cwañi mulwalo wo? Musike mwaikutwa kuli mutokwa kueza lika zeñata hahulu kufita zabata Jehova kuli mueze. Kamita haana kulibelela kuli mumufe zemusina. (2 Makor. 8:12) Mukolwe kuli Jehova haabapanyangi zemukona kueza kwa lika zebaeza babañwi. (Mat. 25:20-23) Waitebuha sebelezo yemueza ka moyo wamina kaufela, busepahali bwamina, ni buitiiso bwamina. Mube ni buishuwo, mi mulemuhe kuli hamukoni kueza lika zeñwi kabakala lilimo zamina, buikangulo bwamina, ni miinelo yemuli ku yona. Ka kuswana ni Barizilai, muikatulele kusaamuhela buikalabelo bomusa koni kupeta kabakala buikangulo bwamina kamba lilimo zamina. (2 Sam. 19:35, 36) Ka kuswana ni Mushe, muamuhele tuso mi mufe babañwi misebezi yemiñwi hakukonahala. (Exo. 18:21, 22) Kuba ni buishuwo kuka mitusa kusaikutwa kuli kamita muswanela kueza zeñata, ili lika zekona kumikatalisa mwa siyano ya bupilo.

12. Kana lwaswanela kuikutwa mulatu kabakala likatulo zemaswe zebaeza babañwi? Mutaluse.

¹² Kuikutwa mulatu kabakala likatulo zemaswe zebaeza babañwi. Halukoni kuezeza babañwi likatulo; mi halukoni kutibela lika zemaswe zekona kubatahela kabakala likatulo  zabona zemaswe. Ka mutala, mwana ukona kuikatulela kutuhela kusebeleza Jehova hamulaho wa nako. Katulo yeo ikona kuutwisa hahulu bashemi butuku. Nihakulicwalo, bashemi bakaimelwa haiba baikutwa mulatu kabakala katulo yemaswe yaezize mwanaa bona. Jehova haabati kuli bashemi bashimbe mulwalo wo.—Maro. 14:12.

13. Ki lika mañi zebakona kueza bashemi haiba mwanaa bona uezize katulo yemaswe?

¹³ Mukona kulula cwañi mulwalo wo? Mulemuhe kuli Jehova ufile mañi ni mañi tukuluho ya kuiketela za kueza. Utuhelelanga mutu ni mutu kuikezeza likatulo. Likatulo zeo likopanyeleza katulo ya kumusebeleza kamba kutokwa. Jehova waziba kuli ka kuba bashemi hamusika petahala, mi ubata feela kuli mueze zemukona. Mwanaa mina ki yena yakaikalabela kabakala likatulo zaeza isiñi mina. (Liprov. 20:11) Niteñi, mwakona kubilaezwa ki mafosisa ene muezize ka kuba mushemi. Haiba ki cwalo, mutaluseze Jehova momuikutwela, mi mumukupe kuli amiswalele. Waziba kuli hamukoni kucinca mafosisa ene muezize kwamulaho kamba zenetahisizwe ki mafosisa ao. Mi haabati kuli mutibele mwanaa mina kwa butata bobutahiswa ki mafosisa anaaezize. Muhupule kuli haiba mwanaa mina aeza buikatazo bwa kukutela ku Jehova, uka muamuhela.—Luka 15:18-20.

14. Ki kabakalañi kuzwelapili kuikutwa mulatu haili mulwalo olutokwa kulula?

¹⁴ Kuzwelapili kuikutwa mulatu. Haluezize sibi, kwaswanela kuikutwa mulatu. Kono Jehova haabati kuli luzwelepili kuikutwa mulatu. Wo ki mulwalo oluswanela kulula. Haiba neluipulezi libi zaluna, nelubakile, mi lusweli kuikataza kuli lusike lwakutela sibi sesiswana, lwakona kusepa kuli Jehova uluswalezi. (Lik. 3:19) Jehova haabati kuli luzwelepili kuikutwa mulatu hase luungile mihato yeo. Waziba kuli kuzwelapili kuikutwa mulatu kukona kulutahiseza butata. (Samu 31:10) Haiba luikutwa hahulu bumaswe, lwakona kutuhela kuzwelapili kumata mwa siyano ya bupilo.—2 Makor. 2:7.

15. Ki lika mañi zeluswanela kueza haiba luzwelapili kuikutwa mulatu? (1 Joani 3:19, 20) (Mubone ni siswaniso.)

 ¹⁵ Mukona kulula cwañi mulwalo wo? Haiba luzwelapili kuikutwa mulatu, luise pilu kwa taba ya kuli Mulimu “uswalela libi habuniti.” (Samu 130:4) Haswalela batu bababakile habuniti, usepisa kuli: “Hanisana kuhupula sibi sabona.” (Jer. 31:34) Taba ye italusa kuli Jehova haana kulufa mulatu kabakala libi zene luezize kwamulaho. Kacwalo, musike mwaikutwa kuli butata bomukopana ni bona kabakala sibi sene muezize bubonisa kuli haasika miswalela. Mi musike mwaikutwa bumaswe kabakala kuli mafosisa ene muezize kwamulaho amipaleliswa kueza lika zeñwi mwa sebelezo yamina ku Jehova ka nako ya cwale. Jehova haazwelangipili kuhupula libi zene muezize, mi ni mina muswanela kueza nto yeswana.—Mubale 1 Joani 3:19, 20.

16. Ki lika mañi zeluswanela kulemuha ka kuba bamati?

¹⁶ Halunze lumata mwa siyano ya bupilo, luswanela ‘kumata ka mukwa oka lufumanisa mupuzo.’ (1 Makor. 9:24) Lukona kueza cwalo haiba lulemuha shutano ye mwahalaa milwalo yeluswanela kushimba ni milwalo yeluswanela kulula. Mwa taba ye, lunyakisisize mitala isikai feela ya lika zeluswanela kushimba ni lika zeluswanela kulula. Kono kusanani mitala yemiñwi hape. Jesu naabulezi kuli lwakona “[kuimezwa] ki kuca maswe, kunwa maswe, ni lipilaelo za bupilo.” (Luka 21:34) Mañolo abonisizwe mwa paragilafu ye ni mañolo amañwi, akona kulutusa kulemuha licinceho zelutokwa kueza halunze lumata mwa siyano ya bupilo.

17. Ki kabakalañi halukona kukolwa kuli lukafita kwa mafelelezo a siyano ya bupilo?

¹⁷ Lwakona kukolwa kuli lukafita kwa mafelelezo a siyano ya bupilo bakeñisa kuli Jehova uka lufa maata elutokwa. (Isa. 40:29-31) Kacwalo, muzwelepili kumata! Mulikanyise muapositola Paulusi yanaamatile ka taata kuli afumane mupuzo wanaalukiselizwe. (Mafil. 3:13, 14) Hakuna yakona kumimatela mwa siyano ye, kono ka tuso ya Jehova, mwakona kufita kwa mafelelezo. Jehova wakona kumitusa kushimba milwalo yamina ni kulula nto kaufela yebuima yesatokwahali. (Samu 68:19) Bakeñisa kuli Jehova u kwa lineku lamina, mukakona kumata mwa siyano ka buitiiso ni kufita kwa mafelelezo!