1. Ki ifi yeñwi ya lika zeluitebuha hahulu ka za Jesu? Mutaluse.

NTO yeñwi yeluitebuha hahulu ka za Jesu kikuli unani buikoneli bwa kuutwisisa miinelo yetaata yelukopana ni yona ka kuba batu babasika petahala. Jesu hanaali fa lifasi, ‘naatabanga ni babatabile’ mi ‘naalilanga ni babalila.’ (Maro. 12:15) Ka mutala, balutiwa bahae ba 70 hane bakutile inze batabile hamulaho wa kuyo peta hande musebezi wa kukutaza, Jesu “awabelwa ka moya okenile.” (Luka 10:17-21) Kono hanaaboni batu bane balata Lazaro inze balila kabakala kuli naashwile, Jesu “atomoha pilu mi aziyeleha.”—Joa. 11:33.

2. Ki sika mañi sene situsize Jesu kuutwela batu butuku?

² Ki sika mañi sene situsize mutu yapetahalile yo kuutwela butuku batu babasika petahala ni kubashwela makeke? Nto yenetusize Jesu kueza cwalo kikuli naalata batu. Sina mokutaluselizwe mwa taba yefelile, Bibele mane ibulela kuli ‘batu ki bona banaalata hahulu.’ (Liprov. 8:31) Lilato leo neli mutusize kuziba hande mobanahanela batu. Muapositola Joani naañozi cwana ka za Jesu kuli: “Naaziba sesili ku mutu.” (Joa. 2:25) Jesu naaiyakatwa batu. Batu hane balemuhile kuli Jesu naabalata, baamuhela lushango lwa Mubuso lwanaakutaza ku bona. Kacwalo, ni luna haiba lubonisa batu bolukutaza ku bona kuli lwabalata, bakaamuhela lushango lwaluna.—2 Tim. 4:5.

3-4. (a) Lukaanga cwañi musebezi wa kukutaza haiba luiyakatwa batu bolukutaza ku bona? (b) Lukanyakisisañi mwa taba ye?

³ Muapositola Paulusi naaziba kuli musebezi wa kukutaza ki taelo yenefilwe kwa Bakreste kaufela, mi ni luna lwaziba cwalo. (1 Makor. 9:16) Kono haiba luiyakatwa batu bolukutaza ku bona, haluna kueza musebezi wa kukutaza ka libaka feela la kuli ki taelo yelufilwe. Lukabata kubonisa kuli lwabaisa pilu mi lubata kubatusa. Lwaziba kuli “kunani tabo yetuna mwa kufana  yefita ye mwa kufiwa.” (Lik. 20:35) Kacwalo, haiba lukutaza ka mulelo wa kuli lubata kutusa batu, lukaikola kueza musebezi wo.

⁴ Mwa taba ye, lukanyakisisa molukona kuboniseza kuli lwaisa pilu batu bolukutaza ku bona. Pili, lukanyakisisa mutala wa Jesu wa kuisa pilu batu. Hasamulaho, lukanyakisisa molukona kulikanyiseza mutala wahae mwa linzila zeene.—1 Pit. 2:21.

5-6. (a) Jesu naaisize pilu bo mañi? (b) Ki kabakalañi Jesu hanaashwezi makeke batu banaakutalize ku bona sina mone kupolofitezwi kwa liñolo la Isaya 61:1, 2?

⁵ Halunyakisiseñi mutala wa Jesu wa kuisa pilu batu. Nako yeñwi, Jesu ni balutiwa bahae nebakatezi hahulu hamulaho wa kukutaza taba yende kusina kupumula. Mane nebasina nihaiba ‘nako ya kuli bace sico.’ Kacwalo, Jesu aya ni balutiwa bahae kwa “mukunda kokusina batu,” ilikuli ‘bapumule kwateñi hanyinyani.’ Kono batu babañata baziba za taba yeo, mi bamatela kwa sibaka kwanaaya Jesu ni balutiwa bahae ni kuyo fita kwateñi pili bona basika punya kale. Jesu naaikutwile cwañi hanaaizo fita kwa sibaka seo ni kubona batu bao? Bibele ibulela kuli “abashwela makeke, * kakuli nebaswana sina lingu zesina mulisana. Mi akala kubaluta lika zeñata.”—Mare. 6:30-34.

⁶ Mulemuhe libaka lene litahisize kuli Jesu ashwele batu makeke, ili kubonisa kuli naabaisa pilu. Bibele ibulela kuli batu bao “nebaswana sina lingu zesina mulisana.” Mwendi Jesu naalemuhile kuli babañwi ku bona batu bao neli babotana, mi nebasebezanga ka taata kuli bafumane lika zeneka batusa kuuta mabasi abona. Mwendi babañwi ku bona nebalembwalile kabakala kushwelwa ki mutu yomuñwi yebalata. Haiba ki cwalo, uzibe Jesu uswanela kuba yanaautwisisa muinelo one bali ku ona. Sina mokutaluselizwe mwa taba yefelile, Jesu mwendi ni yena naakopani ni miinelo yetaata yeo. Bakeñisa kuli naabaisa pilu, akutaza  ku bona kuli abaomba-ombe.—Mubale Isaya 61:1, 2.

7. Lukona kulikanyisa cwañi mutala wa Jesu?

⁷ Luitutañi kwa mutala wa Jesu? Ni luna sina Jesu, lupila ni batu babaswana sina “lingu zesina mulisana.” Batu bao bakopana ni miinelo yemiñata yetaata. Haiba lukutaza taba yende ya Mubuso ku bona, luka baomba-omba. (Sin. 14:6) Kacwalo, halulikanyisa Mulenaa luna ka kutaza taba yende, lubonisa kuli ‘lushwela makeke batu ba mayemo a kwatasi ni babotana.’ (Samu 72:13) Lwaiyakatwa batu bao mi lubata kubatusa.

8. Ki nzila ifi yapili yelukona kubonisa ka yona kuli lwaisa pilu batu bolukutaza ku bona mwa bukombwa? Mufe mutala.

⁸ Ki lika mañi zekona kulutusa kuisa pilu batu bolukutaza ku bona? Luswanela kuipeya mwa muinelo obali ku ona ni kubaanga sina mone lukatabelela kuungelwa ki batu kambe ki luna bane bali mwa muinelo wabona. * (Mat. 7:12) Halunyakisiseñi linzila zeene zelukona kueza cwalo ka zona. Sapili, munyakisise zatokwa mutu ni mutu yemukutaza ku yena. Musebezi waluna wa kukutaza taba yende uswana ni musebezi waezanga mualafi. Mualafi yomunde ulikanga kubatisisa kuli azibe zatokwa mukuli ni mukuli. Ubuzanga lipuzo ni kuteeleza ka tokomelo mukuli hanzaa talusa mwaikutwela. Mualafi yo hanaa kumufa mulyani honafo feela, kono ukatanda nako inzaa mutatuba kuli azibe zakula, kihona aka mufa mulyani oswanela hasamulaho. Ni luna haluswaneli kuitusisanga mukutalezo oswana ku mañi ni mañi yeluambola ni yena mwa bukombwa. Kono luswanela kunyakisisanga muinelo wali ku ona, ni mwaangela lika.

9. Ki nto mañi yelusa swaneli kueza haluli mwa bukombwa? Mutaluse.

⁹ Hamukopana ni mutu mwa bukombwa, musike mwanahana kuli mwaziba mwainezi kamba zalumela ni libaka halumela cwalo, pili musika ambola kale ni yena. (Liprov. 18:13) Kono mulike kumubuza lipuzo ka maseme kuli mumuzibe hande ni kuziba zalumela. (Liprov. 20:5) Haiba kwaswanela mwa sizo samina, mumubuze ka za musebezi waeza, za lubasi lwahae, za simuluho yahae, ni mwaangela lika. Kubuza batu bolukutaza ku bona lipuzo, kulutusa kuziba muinelo obali ku ona. Mi hase luutwisisize muinelo wali ku ona mañi ni mañi, lwakona kubata nzila ya kubatusa ka yona sina mwanaaezelize Jesu.—Mubapanye 1 Makorinte 9:19-23.

10-11. Ka kuya ka liñolo la 2 Makorinte 4:7, 8, ki ifi nzila yabubeli yelukona kubonisa ka yona kuli lwaisa pilu babañwi? Mufe mutala.

¹⁰ Sabubeli, mulike kunahanisisa mobuinezi bupilo bwa batu bomukutaza ku bona. Lwakona kuutwisisa muinelo obali ku ona. Esi mane ni luna lutalimana ni miliko yeswana yebatalimana  ni yona ka kuba batu babasika petahala. (1 Makor. 10:13) Lwaziba kuli bupilo mwa lifasi lelimaswe le, butaata. Ki ka tuso feela ya Jehova halukona kutiyela miinelo yetaata yelukopana ni yona. (Mubale 2 Makorinte 4:7, 8.) Kono munahane feela mobutatafalezi bupilo bwa batu babasa lapeli Jehova mwa lifasi le, ili babasa tusiwi ki yena. Ka kuswana ni Jesu, lubashwela makeke, ki lona libaka halubata kubataluseza “taba yende ya lika zende hahulu.”—Isa. 52:7.

¹¹ Halunyakisiseñi mutala wa muzwale yabizwa Sergey. Bo Sergey nebanani hahulu maswabi pili basika ituta kale niti. Nebasa lukuluhangi kuambola ni batu babañwi. Kono hamulaho wa nako, balumela kuituta Bibele. Bo Sergey batalusa kuli: “Hane ninze niituta Bibele, neniitutile kuli Bakreste baswanela kutaluseza babañwi litaba zebalumela. Neniikutwa kuli na nenisike nakona kueza cwalo.” Niteñi, banahana za muinelo obali ku ona batu babasa zibi niti, mi balemuha kuli bupilo bwabona nebutatafezi hahulu kabakala kuli nebasa zibi Jehova. Batalusa kuli: “Lika zenca zene niituta, neli nitahiselize tabo yetuna ni kozo ya mwa munahano. Neniziba kuli babañwi ni bona nebatokwa kuziba litaba zeo.” Bo Sergey nebalemuhile kuli kuutwela babañwi butuku, neku batusize kuba ni bundume bwa kukutaza. Bo Sergey batalusa kuli: “Nenikomokile hahulu kuli kutaluseza babañwi litaba ze mwa Bibele neku nitusize kufelisa sabo yene nibanga ni yona. Hape neku nitusize kutiisa tumelo yaka.” *

12-13. Ki kabakalañi haluswanela kuba ni pilu-telele kwa batu boluituta ni bona Bibele? Mufe mutala.

¹² Sabulaalu, mube ni pilu-telele kwa batu bomuituta ni bona Bibele. Muhupule kuli mwendi ki lona lwapili ku bona kuutwa litaba zeñwi za mwa Bibele zeluzibile luna ka nako yetelele. Mi babañata baikutwa kuli lituto zebalutiwa mwa keleke yabona ki za niti. Bakona kuikutwa kuli bulapeli bwabona butahisa kuli baswalisane ni lubasi lwabona, babuluke sizo  sabona, ni kubaswalisanisa ni batu baba mwa silalanda sebapila ku sona. Lukona kutusa cwañi batu babacwalo?

¹³ Halunyakisiseñi mutala wo: Kuezahalangañi haiba mbilici yeñwi seli yakale, ibonahala kusatiya, mi itokwa kuyoliswa? Hañata, kuyahiwanga mbilici yeñwi yenca, yakale inge isali teñi. Mbilici yenca hase ifelizwe kuyahiwa, mbilici yakale yalutululwangwa. Ka mukwa oswana, ni luna lutokwa kutusa batu kuitebuha litaba zenca zebasweli kuituta mwa Bibele pili basika fulalela kale tumelo yabona yakale. Hase bautwisisize litaba zenca zebaituta, kuka babela bunolo kusiya lituto zene balumela zene baanga kuli ki za niti. Kutusa batu kueza licinceho zeo kukona kuunga nako yetelele.—Maro. 12:2.

14-15. Lukona kutusa cwañi batu babasa zibi za sepo ya kupila kuya kuile mwa Paradaisi fa lifasi kamba babasa iutwisisi feela? Mufe mutala.

¹⁴ Haiba luba ni pilu-telele kwa batu bolukutaza ku bona, haluna kulibelela kuli bakautwisisa kamba kuamuhela lituto za niti za mwa Bibele basa liutwa feela. Kono bakeñisa kuli lwabaisa pilu, luka batusa kuutwisisa litaba za mwa Mañolo hanyinyani-hanyinyani. Ka mutala, halunyakisiseñi molukona kutuseza mutu kuutwisisa sepo yelunani yona ya kuli batu bakapila kuya kuile mwa paradaisi fa lifasi. Batu babañata hakuna sebaziba ka za taba yeo kamba haba iutwisisi feela. Bakona kulumela kuli mutu haashwa hasana kupila hape. Kamba bakona kunahana kuli batu kaufela babaeza zende bakaya kwa lihalimu. Lukona kutusa cwañi batu babalumela cwalo?

¹⁵ Muzwale yomuñwi utalusa zaezanga kuli atuse batu babacwalo. Pili, ubalanga liñolo la Genese 1:28. Kihona abuza muñaa ndu kuli: “Mulimu naabata kuli batu bapile kai mi bapile bupilo bobucwañi?” Batu babañata bamualabanga kuli: “Mulimu naabata kuli batu bapile bupilo bobunde fa lifasi.” Hasamulaho, muzwale yo ubalanga liñolo la Isaya 55:11, ni kubuza muñaa ndu ka za haiba mulelo wa Mulimu ucincize. Hañata, batu baalabanga kuli mulelo wa Mulimu hausika cinca. Muzwale yo ufezanga ka kubala liñolo la Samu 37:10, 11, ni kubuza mobuka bela bupilo kwapili. Ka kuitusisa Mañolo ka nzila yecwalo, muzwale yo utusize batu babañata kuutwisisa kuli Mulimu usabata kuli batu bapile kuya kuile mwa Paradaisi fa lifasi.

16-17. Ka kuya ka liñolo la Liproverbia 3:27, lukona kubonisa cwañi kuli lwaisa pilu batu bolukutaza ku bona? Mufe mutala.

¹⁶ Sabune, mubonise kuli mwaisa pilu batu bomukutaza ku bona ka kubaezeza lika zeñwi kuli mubatuse. Ka mutala, mwendi mupotezi muñaa ndu ka nako yesaswaneli. Lukona kuikupela swalelo ni kubuza haiba lwakona kukutela ku yena ka nako isili yakapatuluha. Kono kucwañi haiba muñaa ndu utokwa kutusiwa kueza nto yeñwi? Kamba mwendi muñaa ndu ukulile kamba usupezi, mi utokwa  mutu yaka muezeza lika zeñwi? Mwa miinelo yecwalo, lwakona kutusa mutu yo.—Mubale Liproverbia 3:27.

¹⁷ Kaizeli yomuñwi naatiisize hahulu muñaa ndu ka kumuezeza nto yeñwi yende yekona kuungiwa kuba yenyinyani. Kaizeli yo naaikutwile hahulu bumaswe kabakala kuli muñaa ndu naashwezwi ki mbututu yahae, mi amuñolela liñolo. Mwa liñolo leo, abonisa mwateñi mañolo a mwa Bibele aomba-omba. Musali yo ni muunaa hae nebaikutwile cwañi? Wamusali utalusa kuli: “Nenitomohile hahulu pilu mabani. Liñolo lamina neli luomba-ombile luli. Niitumela hahulu kuli nemu luñolezi liñolo. Nilibalile hañata-ñata mabani, mane mwendi kufitelela ha 20. Luitumela kuli mulubonisize sishemo, muluisize pilu, ni kulutiisa. Lwaitumela luli kuzwelela kwatasaa pilu.” Kaniti luli, ni luna lukatusa batu bolukutaza ku bona haiba lulika kuipeya mwa muinelo wabona ni kueza sesiñwi kuli lubatuse.

18. Ka kuya ka liñolo la 1 Makorinte 3:6, 7, ki mubonelo mañi omunde oluswanela kuba ni ona?

¹⁸ Luswanela kuba ni mubonelo oswanela haluli mwa bukombwa. Ki niti kuli lwakona kutusa batu kuituta za Mulimu, kono luswanela kuhupula kuli musebezi kaufela hausika itinga ku luna. (Mubale 1 Makorinte 3:6, 7.) Jehova ki yena yatusanga batu kuituta ka za hae. (Joa. 6:44) Mutu wakona kuamuhela taba yelukutaza ku yena kamba kusa iamuhela ka kuya ka moiinezi pilu yahae. (Mat. 13:4-8) Muhupule kuli batu babañata nebasika amuhela lushango lwa Jesu, nihaike kuli Jesu ki yena Muluti yomunde hahulu yakile apila fa lifasi! Kacwalo, haluswaneli kuzwafa haiba batu babañata basaamuheli lushango lolukutaza ku bona.

19. Ki limbuyoti mañi zeluka ikola haiba lubonisa kuli lwaisa pilu batu bolukutaza ku bona?

¹⁹ Haiba lubonisa batu bolukutaza ku bona kuli lwabaisa pilu, lukaikola limbuyoti zeñata. Lukaikola hahulu musebezi wa kukutaza. Lukaba ni tabo yetuna yetiswa ki kufana. Mi lukatusa batu ba “lipilu zende bababata bupilo bobusa feli” kuamuhela taba yende. (Lik. 13:48) Kacwalo, “halusa nani kolo, lueze zende kwa batu kaufela.” (Magal. 6:10) Haluka eza cwalo, lukaba ni tabo kakuli lukanyisa Ndataa luna ya kwa lihalimu.—Mat. 5:16.