1. Ki lifi zeñwi za limpo zalufile Jesu?

 HAKUNA mutu yabonisize hahulu sishemo sina Jesu. Hanaali fa lifasi, naaitusisize maata ahae a kueza limakazo kuli atuse babañwi. (Luka 9:​12-17) Naafile mpo yetuna ka kufitisisa, ili kufana bupilo bwahae kabakala luna. (Joa. 15:13) Kuzwa feela fazusezwa kwa bafu, Jesu uzwezipili kubonisa bufani. Sina feela mwanaasepiselize, ukupile Jehova kulufa moya wahae okenile kuli ululute ni kuluomba-omba. (Joa. 14:​16, 17, litaluso ze kwatasi; 16:13) Mi ka kuitusisa mikopano yaluna ya puteho, Jesu uzwelapili kulutusa kuziba mwakupetela hande musebezi wa kutusa batu mwa lifasi kaufela kuli babe balutiwa.—Mat. 28:​18-20.

2. Ki bo mañi “limpo zeli batu” bababulezwi kwa Maefese 4:​7, 8?

² Halunyakisiseñi yeñwi ya limpo zalufile Jesu. Muapositola Paulusi naañozi kuli Jesu hasaakambamezi kwa lihalimu, “naafile limpo zeli batu.” (Mubale Maefese 4:​7, 8.) Paulusi naatalusize kuli Jesu naafile limpo zeo kuli atuse puteho mwa linzila zeshutana-shutana. (Maef. 1:​22, 23; 4:​11-13) Kacenu, “limpo zeli batu” likopanyeleza likombwa za puteho, baana-bahulu ba puteho, ni baokameli ba mupotoloho. a Ki niti kuli baana ba habasika petahala, mi baezanga mafosisa. (Jak. 3:2) Kono Mulenaa luna Jesu Kreste uitusisa bona kuli alutuse, mi ki limpo ku luna.

3. Mufe mutala obonisa zelukona kueza kaufelaa luna kuli lutuse “limpo zeli batu” kupeta musebezi wabona?

³ Jesu ufile “limpo zeli batu” musebezi wa butokwa wa kutiisa puteho. (Maef. 4:12) Kono kaufelaa luna lwakona kubatusa kupeta buikalabelo bwa butokwa bo. Lwakona kubapanya taba yeo  kwa musebezi wa kuyaha Ndu ya Mubuso. Babañwi baezanga musebezi wa kuyaha luli, kono babañwi bona batusanga mwa musebezi ka kulukisa lico, kubona za nzila, ni kutusa ka linzila zeñwi. Ka mukwa oswana, kaufelaa luna lwakona kutusa likombwa za puteho, baana-bahulu ba puteho, ni baokameli ba mupotoloho kupeta hande buikalabelo bwabona ka zelubulela ni zelueza. Halunyakisiseñi molutusezwa ki misebezi yebaeza ka taata, ni molukona kuboniseza kuli lwaitebuha bona ni molukona kuboniseza buitebuho bwaluna ku Jesu, yena yalufile “limpo zeli batu.”

LIKOMBWA ZA PUTEHO BAEZA “MISEBEZI YETUSA BABAÑWI”

4. Ki ifi yemiñwi ya “misebezi yetusa babañwi” yene baezanga likombwa za puteho mwa linako za baapositola?

⁴ Mwa linako za baapositola, mizwale babañwi nebaketilwe kuba likombwa za puteho. (1 Tim. 3:8) Kubonahala kuli ki bona bane baezanga “misebezi yetusa babañwi” yanaabulezi Paulusi. (1 Makor. 12:28) Kacwalo, kubonahala kuli likombwa za puteho nebaezanga misebezi yemiñwi ya butokwa ilikuli baana-bahulu baise hahulu pilu kwa kuluta ni kulisa. Ka mutala, mwendi likombwa za puteho nebatusanga mwa musebezi wa kukopisa Mañolo kamba kuleka lika zeneitusiswa mwa musebezi wo.

5. Ki ifi yemiñwi ya misebezi yetusa babañwi yebapeta likombwa za puteho kacenu?

⁵ Halunyakisiseñi yemiñwi ya misebezi yetusa babañwi yebapeta likombwa za puteho mwa puteho yamina. (1 Pit. 4:10) Bakona kufiwa misebezi yecwale ka kubona za liakaunti za puteho kamba likalulo za kukutaleza, kukupa lihatiso ni kubona teñi kuli bahasanyi balifumana, kubona za lipangaliko za mulumo ni mavidio, kuba bababaleli, kamba kutusa mwa musebezi wa kubabalela Ndu ya Mubuso. Misebezi yeo kaufela ki ya butokwa mi itusa kuli lika lizamaye hande mwa puteho. (1 Makor. 14:40) Kutuha fo, likombwa za puteho babañwi bafanga lingambolo mwa mukopano wa bupilo bwaluna bwa Sikreste ni bukombwa ni kufa lingambolo za nyangela. Sikombwa sa puteho hape wakona kuketiwa kuli abe mutusi wa muokameli wa sikwata sa sebelezo ya mwa simu. Ka linako zeñwi, likombwa za puteho babakwanisize zetokwahala bakona kukupiwa kuya ni baana-bahulu kwa misipili ya bulisana.

6. Ki afi mabaka amañwi atahisa kuli luitebuhe likombwa za puteho babasebeza ka taata?

⁶ Misebezi yebaeza likombwa za puteho itusa cwañi puteho? Kaizeli yabizwa Beberly b wa kwa Bolivia, utalusa kuli: “Niitumela hahulu kwa likombwa za puteho, kakuli batahisanga kuli niikole hahulu mikopano. Misebezi yabona itahisanga kuli, nikone kuopela, kufa likalabo, kuteeleza kwa lingambolo, ni kubuha mavidio ni maswaniso. Babonanga za silelezo ya sibaka ni kutusa babafumanehile kwa mikopano ka kuitusisa progilamu yekonahalisa kuli batu babonane. Hamulaho wa mikopano, baetelelanga mwa musebezi wa kukenisa sibaka, kubona za liakaunti, ni kubona teñi kuli lwafumana lihatiso zelutokwa. Niitumela hahulu ku bona!” Kaizeli yabizwa Leslie yapila kwa Colombia ili yo muunaa hae ki muuna-muhulu, utalusa kuli: “Bo muunaaka batusiwa hahulu ki misebezi yeshutana-shutana yebapeta likombwa za puteho. Kambesi kutusiwa ki likombwa za puteho, bo muunaaka nebaka pateha hahulu; kacwalo, niitumela hahulu kwa mizwale ba kakuli batabela kutusa mi baisa pilu kwa musebezi.” Kusina kukakanya, ni mina ki mona momuikutwela cwalo.—1 Tim. 3:13.

7. Lukona kubonisa cwañi kuli lwaitebuha likombwa za puteho? (Mubone ni siswaniso.)

⁷ Nihaike kuli lwakona kuitumela kwa likombwa za puteho mwa pilu, Bibele ilususueza kuli: “Mubonise buitumelo.” (Makolo. 3:15)  Muzwale yabizwa Kristofer yali muuna-muhulu kwa Finland, ubonisanga cwana buitumelo bwahae, uli, “Nilumanga litaba za mwa Bibele ka kuitusisa kadi kamba kashango ka fa foni mi nitalusanga ka kunonga mwanisusuelelize sikombwa sa puteho kamba libaka haniitebuha misebezi yapeta.” Bo Pascal ni bakubona bo Jael, ili babapila kwa New Caledonia, balapelelanga likombwa za puteho ka kunonga. Bo Pascal batalusa kuli, “Cwanoñu fa, lwahupulanga baana babaketilwe mwa puteho bao mwa litapelo zaluna za buitumelo ni likupo.” Jehova wautwanga litapelo zecwalo, mi puteho kaufela yatusiwanga.—2 Makor. 1:11.

BAANA-BAHULU BA PUTEHO “BABASEBEZA KA TAATA MWAHALAA MINA”

8. Ki kabakalañi Paulusi hanaañozi kuli baana-bahulu ba mwa linako za baapositola ‘nebasebeza ka taata’? (1 Matesalonika 5:​12, 13)

⁸ Baana-bahulu ba mwa linako za baapositola nebasebeza ka taata mwa puteho. (Mubale 1 Matesalonika 5:​12, 13; 1 Tim. 5:17) ‘Nebazamaisa’ lika mwa puteho, ili kuzamaisa mikopano ni kueza likatulo sina sitopa sa baana-bahulu. ‘Nebaelezanga’ mizwale ni likaizeli babona, ili kubafa kelezo yenongile ka lilato kuli basileleze puteho. (1 Mates. 2:​11, 12; 2 Tim. 4:2) Nihakulicwalo, baana bao hape nebasebeza ka taata kuli bafumanele mabasi abona zene batokwa ni kuzwelapili kuba ni tumelo ni silikani sesitiile ni Jehova.—1 Tim. 3:​2, 4; Tite 1:​6-9.

9. Ki bufi bobuñwi bwa buikalabelo bobanani bona baana-bahulu mwa liputeho kacenu?

⁹ Baana-bahulu kacenu bapatehile hahulu. Ki bakutazi. (2 Tim. 4:5) Baetelelanga ka tukufalelo mwa musebezi wa kukutaza, kuonga-onga musebezi wa kukutaza mwa kalulo ya simu ya puteho, ni kululuta kuba bakutazi ni baluti babande. Hape basebezanga sina baatuli babanani sishemo ni babasina ketululo. Mukreste haezize sibi sesituna, baana-bahulu balikanga ka taata kumutusa kuli abe ni silikani sesinde hape ni Jehova. Kono ka nako yeswana, babanga ni tokomelo kuli babukeleze bukeni mwa puteho. (1 Makor. 5:​12, 13; Magal. 6:1) Kono sihulu, baana-bahulu bazibahala ka kuba balisana. (1 Pit. 5:​1-3) Baitukisezanga ni kufa lingambolo zetomile fa Mañolo, kuikataza kuziba mañi ni mañi mwa puteho, ni kueza misipili ya bulisana. Baana-bahulu babañwi batusanga mwa musebezi wa kuyaha ni kubabalela Mandu A Mubuso, kuonga-onga mikopano yemituna, kusebeza mwa Tutengo Totuswalisanisa Lipaki ni ba Sipatela ni kuba mwa Likwata za Kupotela Bakuli, ni kueza misebezi yemiñwi cwalo. Kaniti luli, baana-bahulu basebeza ka taata kabakala luna!

10. Ki afi mabaka amañwi atahisa kuli luitebuhe baana-bahulu babasebeza ka taata?

¹⁰ Jehova naapolofitile kuli balisana baka lubabalela hande ni kuli haluna “kusaba kamba kungangama.” (Jer. 23:4) Kaizeli yabizwa Johanna yapila kwa Finland, naaiponezi buniti bwa taba yeo bo mahe hane bakulile butuku bobutuna. Utalusa kuli: “Nihaike kuli kwanibelanga taata kutaluseza babañwi moniikutwela, muuna-muhulu yomuñwi yene nisika twaelana ni yena hande naanibonisize pilu-telele, kulapela ni na, ni kunikolwisa kuli Jehova wanilata. Hanihupuli luli litaba zanaa nibulelezi kaufela, kono nihupula kuli neniikutwile kusilelezwa. Nilumela kuli Jehova naalumile muzwale yani kuto nitusa ka nako luli yeswanela.” Baana-bahulu ba mwa puteho yamina bamitusize cwañi?

11. Lukona kubonisa cwañi kuli lwaitebuha baanabahulu? (Mubone ni siswaniso.)

¹¹ Jehova ubata kuli lubonise kuli lwaitebuha baana-bahulu kuzwelela kwatasaa pilu “kabakala musebezi wabona.” (1 Mates. 5:​12, 13) Bo Henrietta babapila kwa Finland, batalusa kuli: “Baana-bahulu baitatelanga kutusa babañwi, kono taba yeo haitalusi kuli banani nako ni  maata kufita babañwi kamba kuli hakuna butata bobakopana ni bona mwa bupilo. Ka linako zeñwi nibabulelelanga feela kuli: ‘Mwaziba? Mu baana-bahulu babande luli. Nibata kuli muzibe taba yeo.’” Kaizeli yabizwa Sera yapila kwa Türkiye, c utalusa kuli: “Baana-bahulu batokwa kususuezwa, ilikuli bazwelepili kueza musebezi wabona. Kacwalo, lwakona kubañolela kadi, kubamemela kwa sico, kamba kusebeza ni bona mwa bukombwa.” Kana kunani muuna-muhulu yemuitebuha hahulu kabakala zapeta? Mubate linzila za kubonisa ka zona buitebuho bo.—1 Makor. 16:18.

BAOKAMELI BA MUPOTOLOHO BALUSUSUEZA

12. Ki tukiso mañi yenesusuezanga liputeho mwa linako za baapositola? (1 Matesalonika 2:​7, 8)

¹² Kreste Jesu naafile puteho “limpo zeli batu” kuli batuse puteho ka nzila yeñwi hape. Ka kuetelelwa ki yena, baana-bahulu mwa Jerusalema nebalumile Paulusi, Barnabasi, ni babañwi cwalo sina baokameli ba maeto. (Lik. 11:22) Kabakalañi? Ka libaka leliswana lene baketezwi likombwa za puteho ni baana-bahulu: kuli basusueze liputeho. (Lik. 15:​40, 41) Baana ba nebaezize buitomboli bobutuna mane ni kubeya bupilo bwabona mwa lubeta kuli balute ni kususueza babañwi.—Mubale 1 Matesalonika 2:​7, 8.

13. Ki bufi buikalabelo bobuñwi bwa baokameli ba mupotoloho?

¹³ Musebezi wa baokameli ba mupotoloho utokwa kuli bazamaye hahulu. Babañwi bazamayanga misipili yemitelele hahulu kuzwa kwa puteho yeñwi kuya ku yeñwi. Sunda ni sunda, muokameli wa mupotoloho ufanga lingambolo zeñata, kueza misipili ya bulisana, ni kuzamaisa mukopano wa mapaina, wa baana-bahulu, ni mikopano ya kuzwela mwa simu. Uitukisezanga  lingambolo ni kuonga-onga mikopano ya mupotoloho ni yemituna. Ulutanga likolo za mapaina, kuonga-onga mukopano oipitezi wa mapaina ba mwa mupotoloho, ni kueza misebezi yemiñwi cwalo—fokuñwi ibanga ya ka putako—yakupilwe kueza ki ofisi ya mutai.

14. Ki afi mabaka amañwi atahisa kuli luitebuhe baokameli ba mupotoloho babasebeza ka taata?

¹⁴ Liputeho litusiwa cwañi ki musebezi wa butokwa obapeta baokameli ba mupotoloho? Muzwale yomuñwi wa kwa Türkiye naabulezi cwana ka za musebezi obaezanga baokameli ba maeto, naaize: “Nako ni nako haba lupotelanga nisusuezwanga kutanda nako yeñata kutusa mizwale ni likaizeli baka. Nikopani ni baokameli ba mupotoloho babañata, kono hakuna nihaiba alimuñwi ku bona yakile atahisa kuli niikutwe kuli upatehile hahulu kamba kuli haaatumelehi.” Kaizeli yabizwa Johanna yabulezwi kwamulaho, naasebelize ni muokameli wa mupotoloho mwa bukombwa, kono nebasika fumana batu fa mandu. Utalusa kuli: “Nihakulicwalo, hanina kulibala lizazi lani. Bahulwani baka bababeli babasali kihona hane basazo tutela kwa sibaka sisili, mi neba nisiyezi hahulu bulutu. Muokameli wa mupotoloho yo naanisusuelize hahulu ni kunitusa kulemuha kuli halunze lusebeleza Jehova ka nako ya cwale kukona kulubela taata kupila bukaufi ni ba lubasi lwaluna ni balikani baluna, kono mwa lifasi lelinca lukaba ni kolo ya kutanda nako yeñata ni bona.” Ka mukwa oswana, buñata bwaluna lufitile fa kuitebuha baokameli ba mupotoloho kabakala zebaeza kuli balutuse.—Lik. 20:37–21:1.

15. (a) Ka kuya ka 3 Joani 5-8, lukona kubonisa cwañi kuli lwaitebuha baokameli ba mupotoloho? (Mubone ni siswaniso.) (b) Ki kabakalañi haluswanela kubonisa kuli lwaitebuha basali ba baana babaketilwe, mi lukona kueza cwañi cwalo? (Mubone mbokisi yeli, “ Muhupule Basali Babona.”)

¹⁵ Muapositola Joani naasusuelize Gayusi kuli abonise moya wa kuamuhela baenyi kwa mizwale bane bapotelanga liputeho ni “[kubafundula]  ka mukwa oswaneleha ku Mulimu.” (Mubale 3 Joani 5-8.) Nzila yeñwi yelukona kueza cwalo ka yona ki ka kumemela muokameli wa mupotoloho kwa sico. Nzila yeñwi ki ka kufumaneha kwa mikopano ya kuzwela mwa simu yazamaisanga ka nako yapotela puteho. Bo Leslie bababulezwi kwamulaho, babonisanga buitebuho bwabona ka linzila zeñwi hape. Batalusa kuli: “Nikupanga Jehova kuli abatuse kufumana zebatokwa. Na ni bo muunaaka hape lwabañolelanga mañolo, kubataluseza moba lutusezanga haba lupotelanga.” Muhupule kuli baokameli ba mupotoloho ni bona ki batu feela sina luna. Ka linako zeñwi, bakulanga, kuba ni lipilaelo, mane ni kuikutwa kuzwafa. Mwendi tapelo ya muokameli wa mupotoloho yakona kualabiwa ka manzwi amina amande kamba ka mpo yamina yeitikanelezi!—Liprov. 12:25.

LUTOKWA “LIMPO ZELI BATU”

16. Ka kuya ka Liproverbia 3:​27, ki lipuzo mañi zebakona kuipuza mizwale?

¹⁶ Mwa lifasi kaufela, lutokwa mizwale babañata kuli babe “limpo zeli batu.” Haiba mu muzwale yakolobelizwe, kana mwakona kutusa ka nzila yeo? (Mubale Liproverbia 3:27.) Kana mwatabela kukwanisa zetokwahala kuli mube sikombwa sa puteho? Haiba mu sikombwa sa puteho, kana mwatabela kusebeza ka taata kuli mukwanise zetokwahala kuli mube muuna-muhulu? d Kana mwakona kulukisa miinelo yamina kuli mukupe kukena Sikolo sa Bakutazi ba Mubuso? Sikolo seo sikatahisa kuli Jesu aitusise hahulu mina. Haiba muikutwa kuli hamukoni kukwanisa zetokwahala, mulapele ku Jehova. Mumukupe kuli amituse ka kumifa moya wahae okenile kuli mukone kupeta hande musebezi ufi kamba ufi omukona kufiwa.—Luka 11:13; Lik. 20:28.

17. “Limpo zeli batu” babonisañi ka za Mulenaa luna, yena Kreste Jesu?

¹⁷ Mizwale baketile Jesu kuli babe “limpo zeli batu” ki bupaki bobubonisa kuli uzwezipili kuluetelela mwa mazazi a mafelelezo a. (Mat. 28:20) Lwaitumela hahulu kuli lunani Mulena yanani lilato, bufani, yaziba zelutokwa, ni yalufile mizwale babakwanisize zetokwahala kuli balutuse. Kacwalo, mubate linzila zemukona kubonisa ka zona kuli mwaitebuha baana babasebeza ka taata bao. Mi kamita muitumelange ku Jehova, yena simbule sa “mpo yende kaufela ni mpo yepetehile kaufela.”—Jak. 1:17.