LIPINA neli kalulo ya butokwa hahulu mwa sizo sa Maisilaele. Bibele hañata ibulela za batu babaitusisa liliziso ni kuopela lipina. Mane mwa Bibele kunani Mañolo amañata mokunani lipina, inge cwalo buka ya Lisamu, Pina ya Salumoni, ni Malilo. Buka yebulela za bupilo bwa batu mwa linako zeneñolwa Bibele, ibulela kuli Bibele ibonisa hande kuli Maisilaele nebaitusisanga lipina hane baeza misebezi yeshutana-shutana.

Lipina hakuezwa misebezi ya ka zazi. Maisilaele nebalizanga lipina kuli babonise mone baikutwela. (Isa. 30:29) Basali nebalizanga tulupanyana, kuopela ka tabo ni kubina ka nako ya coliso, fa mikiti, ni masole hane batulanga mwa ndwa. (Baat. 11:34; 1 Sam. 18:​6, 7; 1 Mal. 1:​39, 40) Maisilaele hape nebaopelanga hahulu ka maikuto lipina za malilo. (2 Makol. 35:25) Hatiso ya McClintock and Strong’s Cyclopedia ibulela kuli, “Maheberu nebalata hahulu lipina.”

Lipina mwa lapa la mulena. Malena ba Isilaele nebalata hahulu lipina. Mulena Saule naaketile Davida kuli abe muopeli wahae. (1 Sam. 16:​18, 23) Hasamulaho, Davida hanaabile mulena, naapangile liliziso za lipina, kuopela lipina zende, ni kuonga-onga sikwata sa baopeli bane balizanga lipina kwa tempele ya Jehova. (2 Makol. 7:6; Amo. 6:5) Mulena Salumoni naanani baopeli ba baana ni babasali mwa lapa lahae.—Muek. 2:8.

Lipina mwa bulapeli. Sa butokwa nikufita kikuli, Maisilaele nebaitusisanga lipina kwa kulapela Jehova. Mane kwa tempele mwa Jerusalema nekunani balizi ba lipina ba 4,000. (1 Makol. 23:5) Nebalizanga likambeliso, zelizwa za mihala, liharepa, ni litolombita. (2 Makol. 5:12) Kono baopeli bane bacuukile bao haki bona feela bane baitusisanga lipina kwa kulapela Jehova. Maisilaele babañata nebaopelanga Lipina za Babakambama hane bayanga kwa mikiti ya ka silimo kwa Jerusalema. (Samu 120–134) Ka kuya ka litaba zeneñozwi ki Majuda, Maisilaele nebaopelanga zeñwi za Lisamu a ka nako ya mukiti wa Paseka.

Lipina lisali za butokwa hahulu kwa batu ba Mulimu kacenu. (Jak. 5:13) Luopelanga lipina kuli lulumbeke Jehova. (Maef. 5:19) Lipina zaluswalisanisa ni mizwale ni likaizeli baluna. (Makolo. 3:16) Mi zalutiisanga halukopana ni miinelo yetaata. (Lik. 16:25) Kuopela lipina ki nzila yende yelukona kubonisa ka yona tumelo yaluna ku Jehova ni lilato laluna ku yena.