Mu ye kwa litaba za mwahali

Mu ye kwa litaba za mwahali

Muezanga Cwañi Likatulo?

Muezanga Cwañi Likatulo?

“Mu zwelepili ku lemuha tato ya Jehova kuli ki ifi.” —MAEFESE 5:17.

LIPINA: 69, 57

1. Ki ifi mitala ya milao yebulezwi mwa Bibele, mi kuutwa milao yeo kulutusa cwañi?

MWA Bibele, Jehova ulufile milao yelubulelela hande zabata kuli lueze. Ka mutala, ulubulelela kuli haluswaneli kulapela milimu ya maswaniso, kuuzwa, kukolwa bucwala, kamba kueza lika za buhule. (1 Makorinte 6:9, 10) Mi Jesu yena Mwanaa Jehova, naafile taelo kwa balutiwa bahae, yeli: “Mu lute batu ba macaba kaufela ku ba balutiwa, mu ba kolobeze ka libizo la Ndate ni la Mwana ni la moya o kenile, mu ba lute ku mamela lika kaufela ze ni mi laezi. Mi ha mu bone! ni inzi ni mina mazazi kaufela ku isa kwa maungulelo a muinelo wa lifasi.” (Mateu 28:19, 20) Lika kaufela zeo Jehova ni Jesu balutaluseza kueza, lilelezwi kulutusa. Milao ya Jehova iluluta molukona kuipabalelela ni kubabalela mabasi aluna, mi ilutusa kuba babaiketile hande kwa mubili ni kuba babatabile. Sabutokwa nikufita kikuli haluutwa litaelo za Jehova, kukopanyeleza cwalo ni taelo ya kukutaza, lwamutabisa, mi yena walufuyaula.

2, 3. (a) Ki kabakalañi Bibele haisa lufi milao mwa miinelo kaufela ya bupilo? (b) Ki lipuzo mañi zeluka nyakisisa mwa taba ye? (Mubone siswaniso sesi fa likepe 15.)

2 Kono Bibele hailufi milao mwa muinelo ni muinelo olukona kutalimana ni ona mwa bupilo. Ka mutala, mwa Bibele hakuna litaelo zenongile zeama mutinelo. Taba yeo ibonisa kuli Jehova unani butali. Nihaike kuli mitinelo izwelapili kucinca-cinca mi batu mwa lifasi batina ka linzila zeshutana-shutana, litaba zeibulela Bibele lisebeza ka nako kaufela. Hape mwa Bibele hakuna milao yemiñata yebulela ka za misebezi yeluswanela kuketa, kamba lika za kuitabisa ka zona zeluswanela kuketa, kamba kubulela luli lika zeluswanela kueza kuli lube babaiketile kwa mubili. Jehova ulumeleza mañi ni mañi hamohocwalo ni litoho za mabasi kuli baeze likatulo mwa miinelo yeo kaufela.

3 Kacwalo, halubata kueza katulo ya butokwa yekaama bupilo bwaluna mi lulemuha kuli hakuna mulao mwa Bibele otalusa ka za katulo yeo, lwakona kuipuza kuli: ‘Kana Jehova waisa pilu kwa katulo yenieza? Kana ukatabiswa ki keto kaufela yenika eza ibile feela kuli hakuna mulao wa mwa Bibele oniloba? Nikona kuziba cwañi kuli ukatabiswa ki liketo zenieza?’

LIKATULO ZELUEZA ZALUAMA NI KUAMA BABAÑWI

4, 5. Likatulo zelueza likona kuluama cwañi mi likona kuama cwañi babañwi?

4 Batu babañwi baikutwa kuli bakona kueza lika kaufela zebabata kueza. Kono lubata kueza lika zekatabisa Jehova. Kacwalo, pili lusika eza kale katulo yeñwi, lutokwa kunahana zeibulela Bibele ni kulilatelela. Ka mutala, Bibele ilutaluseza mwaikutwela Mulimu ka za kuitusisa mali, kacwalo, lulatelela zeibulela. (Genese 9:4; Likezo 15:28, 29) Luswanela kulapela ku Jehova kuli alutuse kueza likatulo zeka mutabisa.

5 Likatulo zelueza zaluama. Halueza katulo yende, lukaba ni silikani sesitiile ni Jehova. Halueza katulo yemaswe, silikani saluna ni yena sikasinyeha. Likatulo zelueza hape zakona kuama batu babañwi. Halulati kueza nto ifi kamba ifi yekona kufilikanya mizwale baluna kamba kufokolisa tumelo yabona. Hape halulati kutahisa lifapahano mwahalaa mizwale mwa puteho. Kacwalo, ki kwa butokwa kueza likatulo zende.—Mubale Maroma 14:19; Magalata 6:7.

6. Ki nto mañi yeswanela kuluetelela halueza likatulo?

6 Bibele haisa lubuleleli luli zeluswanela kueza fa taba yeñwi, lukona kueza cwañi likatulo zende? Mwa sibaka sakueza feela lika zelutabisa, luswanela kunahana ka tokomelo ka za muinelo oluli ku ona ni kueza katulo yekatabisa Jehova. Haiba lueza cwalo, luikolwise kuli Jehova uka lutusa kueza zelukile.—Mubale Samu 37:5.

JEHOVA UBATA KULI NIEZEÑI?

7. Mwa Bibele hakusina mulao fa taba yeñwi, lukona kuziba cwañi sabata Jehova kuli lueze?

7 Kono lukona kuziba cwañi sesika tabisa Jehova? Maefese 5:17 ilutaluseza kuli: “Mu zwelepili ku lemuha tato ya Jehova kuli ki ifi.” Haiba mwa Bibele hakuna mulao onongile, luswanela kulemuha, kamba kuutwisisa, sabata Jehova kuli lueze mwa muinelo oluli ku ona. Lukona kueza cwañi cwalo? Luswanela kulapela kuyena ni kulumeleza moya wahae kuluetelela.

8. Jesu naalemuhile cwañi sanaabata Jehova kuli aeze? Mufe mutala.

8 Jesu kamita naalemuhanga sanaabata Jehova kuli aeze. Ka mutala, habeli sicaba hane silapile, Jesu naalapezi ni kufepa sicaba seo ka makazo. (Mateu 14:17-20; 15:34-37) Kono Jesu hanaalapile mwa lihalaupa mi alikiwa ki Diabulosi kuli afetule macwe kuba buhobe, naahanile. (Mubale Mateu 4:2-4) Naaziba hande Ndatahe, kabakaleo naaziba kuli Jehova naasike atabela kuli aitusise moya okenile kuli aifepe. Naaziba kuli Ndatahe naaka muetelela ni kumufa sico ka nako yanaaka sitokwa.

9, 10. Ki nto mañi yeka lutusa kueza likatulo zende? Mutaluse.

9 Ka kuswana ni mwanaaezelize Jesu, lwakona kueza likatulo zende haiba luitinga ku Jehova kuli aluetelele. Bibele ibulela kuli: “U sepe Muñaa Bupilo ka pilu ya hao kaufela, mi u si ke wa tiyela fa butali bwa hao; u beye Muñaa Bupilo mwa milelo ya hao kaufela, mi yena u ka lukisa linzila za hao. U si ke wa ipona butali; saba Muñaa Bupilo mi u kauhane ni bumaswe.” (Liproverbia 3:5-7) Haluituta Bibele ni kuituta mwanahanela Jehova, lukautwisisa zabata kuli lueze haluli mwa muinelo omuñwi. Haluka ituta hahulu mwanahanela Jehova, kuka lubela bunolo kueza likatulo zeka mutabisa. Halueza cwalo, luutwa ketelelo ya Mulimu.—Ezekiele 11:19.

10 Luunge kuli musali yanyezwi usweli kuleka lika mi ubona makatulo amande. Kono makatulo ao atula. Nihaike kuli muunaa hae hayo ka nako yeo, musali yo waziba mwakaikutwela muunaa hae haiba aleka makatulo atula ao. Uziba cwañi taba yeo? Sebanyalani ka nako yetelelenyana, kabakaleo waziba mobaswanela kuitusiseza pene yabona. Ka nzila yeswana, haluituta mwanahanela Jehova ni lika zaezize kwamulaho, lukaziba zabata kuli lueze haluli mwa miinelo yeshutana-shutana.

MUKONA KUZIBA CWAÑI MWANAHANELA JEHOVA?

11. Ki lipuzo mañi zelukona kuipuza halubala kamba kuituta Bibele? (Mubone mbokisi yeli: “ Hamuituta Bibele, Muipuze Kuli”)

11 Mukona kuziba cwañi mwanahanela Jehova? Nto ya butokwa hahulu yelukona kueza ki kubala ni kuituta Bibele kamita. Halunze lueza cwalo, lwakona kuipuza kuli: ‘Taba ye, inilutañi ka za Jehova? Ki kabakalañi hanaaezize cwana?’ Mi sina mwanaaezelize Davida, ni luna luswanela kukupa Jehova kuli alutuse kumuziba hande. Davida naañozi kuli: “Muñaa Bupilo, u ni bonise linzila za hao; u ni lemuse sikuka sa hao. U ni zamaise mwa niti ya hao, mi u ni lute, kakuli ki Wena Mulimu ya ni pilisa; ni talimezi ku Wena lizazi kaufela.” (Samu 25:4, 5) Haluituta taba yeñwi ka za Jehova, lwakona kunahana ka za miinelo folukona kuitusiseza taba yeo. Kana lwakona kuitusisa taba yeo mwa lubasi, kwa musebezi, kwa sikolo, kamba mwa bukombwa? Haiba lunahana ka za muinelo omuñwi, kuka lubela bunolo kuziba mwanaaka batela Jehova kuli luitusise taba yeo.

Kuli luzibe mwanahanela Jehova, luswanela kubala ni kuituta Bibele kamita

12. Libuka zaluna ni mikopano likona kulutusa cwañi kuziba hande mwanahanela Jehova mwa litaba zeñwi?

12 Nzila yeñwi yekona kulutusa kuziba mwanahanela Jehova, ki kuteeleza ka tokomelo kwa litaba za mwa Bibele zeiluluta kopano yahae. Ka mutala, haiba kunani katulo yelubata kueza, libuka zecwale ka Watch Tower Publications Index ni Buka ya Lipatisiso ya Lipaki za Jehova, lika lutusa kuziba mwanahanela Jehova mwa taba yeo. Mikopano ya Sikreste ni yona yakona kulutusa haiba luteeleza ka tokomelo ni kualaba, ni haluka nahanisisa fa litaba zelutiwa. Kueza cwalo kuka lutusa kunahana sina mwanahanela Jehova. Mi cwale lukakona kueza likatulo zemutabisa mi ukafuyaula likatulo zeo.

MUSIKA EZA KALE KATULO, MUNAHANISISE MWANAHANELA JEHOVA

13. Mufe mutala obonisa molukona kuezeza katulo yende halunyakisisa mwanahanela Jehova.

13 Halunyakisiseñi mutala obonisa molukona kuezeza katulo yende haiba lunahanisisa mwanahanela Jehova. Mwendi mubata kueza bupaina. Mi muezize licinceho mwa bupilo bwamina kuli mukone kutanda nako yeñata mwa bukombwa. Kono hamuzibi hande nji mukaba ni tabo luli mwa bupilo hamukaba ni masheleñi amanyinyani ni lika lisikai. Niti kikuli Bibele haibuleli kuli lutokwa kuba mapaina kuli lusebeleze Jehova. Lwakona kuzwelapili kumusebeleza ka busepahali inze luli bahasanyi. Niteñi Jesu naabulezi kuli Jehova ufuyaula batu babaitombola kabakala Mubuso. (Mubale Luka 18:29, 30.) Bibele hape ibulela kuli Jehova watabelanga halueza ka molukonela kaufela kumulumbeka, mi ubata kuli lube ni tabo halunze lumusebeza. (Samu 119:108; 2 Makorinte 9:7) Halulapela ni kunahanisisa fa litaba zeo, lukaeza katulo yende ili yeswanela mwa muinelo oluli ku ona, mi Jehova ukafuyola katulo yeo.

14. Mukona kuziba cwañi kuli mutinelo omuñwi watabisa Jehova?

14 Ki wo mutala omuñwi: Luunge kuli mutabela hahulu litino zamufuta omuñwi, kono mwaziba kuli batu babañwi mwa puteho bakona kusitatala haiba mutina litino zeo. Bibele haibuleli sesiñwi ka za mufuta wa litino zeo. Cwale mukona kuziba cwañi mwanahanela Jehova? Bibele ilubulelela kuli: “Basali ba ikabise ka liapalo ze swanela, ka buishuwo ni munahano o munde, isiñi ka ku ota milili ka nzila ye ipitezi ni ku ikabisa ka gauda kamba lipelela kamba liapalo ze tula hahulu, kono ibe ka nzila ye swanela basali ba ba ipulela kuli ba ineezi ku Mulimu, fo kikuli, ka misebezi ye minde.” (1 Timotea 2:9, 10) Batanga ba Jehova kaufela, kukopanyeleza cwalo ni baana, bakona kuituta kwa manzwi ao. Haiba lunani buishuwo, lukanahana ka za mobakona kuikutwela babañwi haluapala litino zeñwi. Mi kabakala kuli lwalata mizwale baluna, halulati kubafilikanya kamba kubaswabisa. (1 Makorinte 10:23, 24; Mafilipi 3:17) Haiba lunahanisisa zeibulela Bibele ni mwanahanela Jehova, lukaeza likatulo zeka mutabisa.

15, 16. (a) Jehova uikutwanga cwañi haiba luzwelapili kunahana lika zemaswe za buhule? (b) Haluketa za kuitabisa ka zona, lukona kuziba cwañi lika zetabisa Jehova? (c) Luswanela kueza cwañi likatulo zetuna?

15 Mwa Bibele, luituta kuli Jehova uikutwanga hahulu bumaswe mi waswabanga batu habaeza ni kunahana lika zemaswe. (Mubale Genese 6:5, 6) Taba ye ibonisa hande kuli Jehova halati kuli lunahanange lika zemaswe za buhule. Kakuli mane haiba luzwelapili kunahana lika zecwalo, lwakona kulieza. Kono Jehova ubata kuli lunahanange lika zekenile ni zende. Mulutiwa Jakobo naañozi kuli butali bwa Jehova “pili ki bo bu kenile, kihona bu ba ni kozo, ha bu ñañeleli mihupulo, bu lata ku utwa, bu tezi muhau ni miselo ye minde, ha bu na sishweka, ha bu na buipi.” (Jakobo 3:17) Kacwalo, Bibele iluluta kuli haluswaneli kueza lika za kuitabisa ka zona zekona kutahisa kuli lunahane kamba kulakaza lika zesika kena ni zemaswe. Mi haiba luutwisisa hande zalata Jehova ni zatoile, lukaziba hande libuka, mafilimu, ni lipapali zeluswanela kuketa. Haluna kutokwa kubuza batu babañwi ka zeluswanela kueza.

16 Haiba kunani katulo yelubata kueza, hañata kubanga ni linzila lisikai zelukona kuketa kuitusisa mi kaufelaa zona zakona kutabisa Jehova. Kono haiba lubata kueza katulo yetuna, ki hande kubuza muuna-muhulu kamba muzwale kamba kaizeli yomuñwi yanani yeloseli kuli alutuse. (Tite 2:3-5; Jakobo 5:13-15) Niteñi haluswaneli kukupa mutu yo kuli aluezeze katulo. Kono luswanela kunahanisisa litaba zeluziba za mwa Bibele kuli luikezeze katulo. (Maheberu 5:14) Muapositola Paulusi naabulezi kuli: “Mutu ni mutu u ka itwalela mulwalo wa hae.”—Magalata 6:5.

17. Lutusiwa cwañi halueza likatulo zetabisa Jehova?

17 Halueza likatulo zetabisa Jehova, lukasutelela hahulu ku yena mi uka lutabela ni kulufuyaula. (Jakobo 4:8) Mi tumelo yaluna ku Jehova ikatiya hahulu. Kacwalo, haike lunahanisisange litaba zelubala mwa Bibele kuli luzibe mwanahanela. Mi kamita kukabanga ni nto yenca yeluka ituta ka za Jehova. (Jobo 26:14) Kono haiba luituta hahulu ka za hae ka nako yacwale, lukaba ni butali mi lukaezanga likatulo zende. (Liproverbia 2:1-5) Mihupulo ni milelo ya batu yacincanga, kono Jehova yena hacinci. Walisamu naabulezi kuli: “Milelo ya Muñaa Bupilo, yona ki ya kamita, i tiile; sa lela mwa pilu ya hae si ka ina mwa linako za masika ni masika.” (Samu 33:11) Ka mukwa ocwalo, lukaeza likatulo zende hahulu haiba luituta kunahana sina mwanahanela Jehova mi kihona lueza zemutabisa.