1, 2. (a) Ki kabakalañi halusa swaneli kukomoka haluba ni lipilaelo? (Mubone siswaniso sesi fahalimu.) (b) Lukanyakisisañi mwa taba ye?

LUPILA mwa linako zeziyeza hahulu. Satani Diabulosi unani buhali bobutuna mi “uzamaya sina tau yebuluma, yebata yeika ca.” (1 Pit. 5:8; Sin. 12:17) Kacwalo, hakukomokisi kuli nihaiba luna batanga ba Mulimu, lwabanga ni lipilaelo. Mane nihaiba batanga ba Jehova ba kwaikale babacwale ka Mulena Davida ‘nebabilaelanga’ ka linako zeñwi. (Samu 13:2) Muhupule kuli muapositola Paulusi ni yena nako yeñwi naaikalezwi ka za “liputeho kaufela.” (2 Makor. 11:28) Kono lukona kueza cwañi haiba luimezwa hahulu ki lipilaelo zaluna?

² Ndataa luna yalilato ya kwa lihalimu naatusize batanga bahae ba kwaikale, mi ni kacenu ulukisize linzila zetusa batanga bahae kufumana kimuluho kwa lipilaelo zabona. Bibele ilubulelela kuli: ‘Munepele lipilaelo zamina kaufela ku yena, kakuli wamiisa pilu.’ (1 Pit. 5:7) Kono mukona kueza cwalo ka mukwa ufi? Halunyakisiseñi linzila zeene zekona kumitusa kueza cwalo, ili tapelo yezwelela kwa pilu, kubala Linzwi la Mulimu ni kunahanisisa zemubala, kukupa moya okenile wa Jehova, ni  kutalusa maikuto amina ku mutu yemusepile. Halunze lunyakisisa linzila zeene ze, mukete fateñi nzila yeka mitusa hahulu.

3. Mukona cwañi ‘kunepela mushimbo wamina ku Jehova’ ka tapelo?

³ Muhato wapili olukona kuunga ki kusutelela ku Jehova ka tapelo yezwelela kwa pilu. Haiba muba mwa muinelo omitahiseza lipilaelo, kusalukuluha, kamba kuikalelwa, mubulele ze mwa pilu yamina kaufela ku Ndataa mina yalilato wa kwa lihalimu. Walisamu Davida naakupile Jehova kuli: “Uutwe tapelo yaka, wena Mulimu.” Mi hape mwa samu yeswana naabulezi kuli: “Unepele mushimbo wahao ku Jehova.” (Samu 55:1, 22) Hase muezize momukonela kaufela kutatulula butata bwamina, kulapela kuzwelela kwa pilu kukatahisa kuli mutuhele kubilaela. Kono tapelo ikona kumitusa cwañi kuli musike mwaimezwa ki minahano yebilaeza ni yelembwalisa?—Samu 94:18, 19, litaluso ze kwatasi.

4. Halunani lipilaelo, ki kabakalañi hakuli kwa butokwa kulapela?

⁴ Mubale Mafilipi 4:6, 7. Jehova wakona kulualaba haiba lutundamena kufitisa likupo zaluna zezwelela kwatasaa lipilu zaluna. Ka mukwa ufi? Ka kulufa kozo ya mwa munahano ilikuli luikutwe kulukuluha kwa maikuto azwafisa. Babañata baiponezi buniti bwa taba yeo. Ka nako yene babilaela ni kuikalelwa, naabatusize kuba ni kozo yetuna mwa lipilu zabona ili nto yefita kutwisiso ya batu. Ni mina mwakona kutusiwa ka nzila yeswana. Ka niti, “kozo ya Mulimu” yakona kumitusa kutiyela butata bufi kamba bufi bomukona kutalimana ni bona. Mwakona kusepa ka kutala sepiso ya Jehova yesishemo ya kuli: “Usike wabilaela, kakuli ki na Mulimu wahao. Nika kutiisa, ee, nika kutusa.”—Isa. 41:10.

5. Linzwi la Mulimu likona kulutahiseza cwañi kozo ya mwa munahano?

⁵ Nzila ya bubeli yelukona kufumana ka yona kozo ya mwa munahano, ki ka kubalanga Bibele ni kunahanisisa litaba zelubalile. Ki kabakalañi hakuli kwa butokwa kueza cwalo? Mwa Bibele kunani ketelelo ya kwa moya yekona kumitusa kuambuka, kukusufaza, kamba kufelisa lipilaelo. Musike mwalibala kuli sesitisa kuli Linzwi la Mulimu libe lelitusa ni kukatulusa kikuli linani manzwi a Mubupi abutali. Hamunze munahanisisa maikuto a Mulimu musihali kamba busihu, ni kubona momukona kuitusiseza ketelelo yetusa ya mwa Bibele, mukatiiswa hahulu. Jehova naabonisize kuli haiba lubala Linzwi lahae, lukatiya ni kuba ni ‘bundume’ mi haluna ‘kukenelwa ki sabo kamba luwewe.’—Josh. 1:7-9.

6. Manzwi a Jesu akona kumitusa cwañi?

⁶ Mwa Linzwi la Mulimu lufumana manzwi a Jesu aomba-omba. Manzwi ahae ni lituto zahae nelikatulusanga bane bamuteeleza. Buñata bwa batu nekuba belanga bunolo kusutelela ku yena kakuli naaomba-ombanga babalobehile lipilu, babafokozi, ni babazwafile. (Mubale Mateu 11:28-30.) Naabonisize kuli waisa pilu batu ka kubatusa kwa moya ni kwa mubili. (Mare. 6:30-32) Sepiso ya Jesu ya kubata kutusa isasebeza ni mwa linako zaluna. Yakona kumitusa ni mina sina feela mone batusehezi baapositola bane bazamaile ni Jesu. Hamutokwi kuba ni Jesu kuli mukone kutusiwa ki yena. Ka kuba Mulena mwa lihalimu, Jesu unani mufelañeke mi uzwelapili kuubonisa. Kacwalo, hamunani lipilaelo wakona ‘kumitusa’ ka nzila yesishemo ni “ka  nako yeswanela.” Ka niti, Jesu wakona kumitusa kutiyela lipilaelo zamina ni kumitusa kuba ni sepo ni bundume.—Maheb. 2:17, 18; 4:16.

7. Mukatusiwa cwañi Mulimu hakaalaba tapelo yamina ya kukupa moya okenile?

⁷ Jesu naasepisize kuli Ndataa luna ya kwa lihalimu ukafa moya wahae ku baba mukupa. (Luka 11:10-13) Muselo wa moya wa Mulimu ki yona nzila yabulaalu yemaata yekona kumitusa kutiyela lipilaelo zamina. Tulemeno totunde to twa moya, ona maata a Mulimu asebeza, tubonisa butu bwa Mulimu yamaata ote. (Mubale Magalata 5:22, 23; Makolo. 3:10) Hamunze muikataza kuba ni tulemeno to twa moya, mukazwelapili kuswalisana hande ni batu babañwi. Kacwalo, mukafumana kuli buñata bwa miinelo yenekona kumitahiseza lipilaelo haina kubateñi. Munahane ka bukuswani momukona kutusezwa ki muselo wa moya wa Mulimu.

8-12. Kuba ni muselo wa moya okenile wa Mulimu kukona kumitusa cwañi kutiyela lipilaelo kamba mane kuliambuka?

⁸ “Lilato, tabo, kozo.” Haiba muikataza kubonisa likute kwa batu babañwi, mukafumana kuli kuka mibela bunolo kutiyela maikuto amina a kulembwala. Ka mukwa ufi? Hamunze mubonisa lilato ni likute kwa mizwale bamina, mukaambuka miinelo yetahisa lipilaelo.—Maro. 12:10.

⁹ “Pilu-telele, sishemo, bunde.” Mukona kubonisa kuli mubata kupilisana ni babañwi ka kozo haiba muutwa kelezo ye, yeli: “Mubonisane sishemo, mube ni mukekecima, inze muswalelana ka pilu kaufela.” (Maef. 4:32) Haiba mueza cwalo, hakuna kuzuha miinelo yekona kutahisa lipilaelo. Hape kuka mibela bunolo kutalimana hande ni miinelo yetiswa ki kusapetahala kwa batu.

¹⁰ “Tumelo.” Kacenu, lipilaelo zaluna litahiswanga hahulu ki masheleñi ni maluwo aluna. (Liprov. 18:11) Kono kuba ni tumelo yetiile ya kuli Jehova uka lubabalela kuka lutusa kutiyela lipilaelo kamba mane kuliambuka. Ka mukwa ufi? Mwakona kuambuka lipilaelo zeñata ka kulatelela kelezo ya muapositola Paulusi yetile ka susumezo ya moya wa Mulimu, ya kuli ‘mukolwe ka zemunani zona cwale.’ Paulusi uekeza kuli: “Kakuli [Mulimu] uize: ‘Hanina kumisiya nikamuta, mi hanina kumiyubeka nikamuta.’ Kuli lube ni bundume mi lubulele, luli: ‘Jehova ki yena yanitusa; hanina kusaba sesiñwi. Saka nieza mutu ki sika mañi?’”—Maheb. 13:5, 6.

¹¹ “Bunolo, buiswalo.” Munahane ka za momukona kutusezwa haiba mubonisa tulemeno to. Kueza cwalo kuka mitusa kusaeza lika zekona kumitahiseza lipilaelo ili kuambuka lika zecwale ka “zebaba, buhali, mabifi, kutatauka, ni lipulelo zemaswe.”—Maef. 4:31.

¹² Niti kikuli mutokwa kubonisa buikokobezo kuli musepe silelezo ya “lizoho lelimaata la Mulimu” ni kunepela “lipilaelo zamina kaufela ku yena.” (1 Pit. 5:6, 7) Kono haiba muikataza kuba ni buikokobezo, Mulimu uka mishemuba ni kumitusa. (Mika 6:8) Kuba ni buikokobezo kuka mitusa kulemuha lika zemukona kueza ni zemusa koni, mi kueza cwalo kukatahisa kuli lipilaelo zamina likusufale bakeñisa kuli musepile Mulimu.

13. Jesu naatalusañi hanaabulezi kuli: “Musike mwabilaela”?

¹³ Kwa Mateu 6:34 (mubale), lufumana kelezo ya butokwa ya Jesu yeli: “Musike mwabilaela.” Kono kukona kubonahala taata kusebelisa kelezo yeo. Jesu naatalusañi hanaabulezi kuli: “Musike mwabilaela”? Naasatalusi kuli batanga ba Mulimu habana kuba ni lipilaelo ka nako yeñwi mwa bupilo  bwabona; kakuli luitutile kuli Davida ni Paulusi ka linako zeñwi nebabilaelanga. Kono Jesu naatusa balutiwa bahae kulemuha kuli kubilaela kokusa swaneli kamba kubilaela hahulu hakufelisi matata. Lizazi ni lizazi linani matata alona, kacwalo, Bakreste habaswaneli kuekeza kwa matata ebanani ona ka kunahana za lipilaelo za kwamulaho kamba za kwapili. Mukona kusebelisa cwañi kelezo ya Jesu kuli muimululwe kwa lipilaelo zemiimeza?

14. Mukona kuezañi haiba mubilaezwa ki lika zene muezize kwamulaho?

¹⁴ Mutu ukona kuba ni lipilaelo bakeñisa likezo zahae za kwamulaho kamba mafosisa anaaezize kwamulaho. Ukona kukatazwa hahulu ki lizwalo kabakala nto yeñwi yakile aeza kwamulaho, nihaike kuli sekufitile lilimo zeñata. Ka linako zeñwi, Mulena Davida naaikutwanga kuli ‘lifoso zahae nelizengela fa toho yahae.’ Naaitumelezi kuli: “Pilu yaka yeutwa butuku initongisa ka kutumusa.” (Samu 38:3, 4, 8, 18) Mwa muinelo wo, ki nto mañi luli yanaaswanela kueza Davida? Naaezizeñi? Naasepile kuli Jehova uka mubonisa makeke ni kumuswalela. Ka buikolwiso, abulela kuli: “Tabo ki ya mutu yaswalezwi mulatu wahae.”—Mubale Samu 32:1-3, 5.

15. (a) Ki kabakalañi hamusa swaneli kubilaezwa ki lika zeezahala ka nako ya cwale? (b) Ki mihato mañi yemukona kuunga kuli mukusufaze kwa lipilaelo? (Mubone mbokisi yeli, “Linzila Zekona Kulutusa Kukusufaza Kwa Lipilaelo.”)

¹⁵ Fokuñwi mwakona kubilaezwa ki lika zeezahala ka nako ya cwale. Ka mutala, Davida hanaañola Samu 55, naaikalezwi kubulaiwa. (Samu 55:2-5) Nihakulicwalo, naasika tuhelela lipilaelo zeo kufelisa buikolwiso bwahae ku Jehova. Davida naalapelanga hahulu ka za matata ahae, kono hape naaziba kuli ki kwa butokwa kuunga mihato yeneka mutusa kufelisa lika zenetahisa lipilaelo. (2 Sam. 15:30-34) Muitute sesiñwi kwa mutala wa Davida. Mwa sibaka sa kutuhelela lipilaelo kumiimeza, muunge mihato yeka mitusa kufelisa lika zetahisa lipilaelo mi kihona mukalapela ku Jehova ka buikolwiso bwa kuli uka mitusa.

16. Taluso ya libizo la Mulimu ikona kutiisa cwañi tumelo yamina?

¹⁶ Mukreste wakona kuba ni lipilaelo zesaswaneli haiba abilaezwa hahulu ki matata akona kubateñi kwapili. Kono haluswaneli kubilaezwa hahulu kamba kuikalelwa ka za lika zelusa zibi. Libaka ki lifi? Kakuli hañata lika halibangi zemaswe sina mone lunahanela kuli likabela. Kuzwa fo, hakuna muinelo wasakoni kutatulula Mulimu, yena yemuswanela kunepela lipilaelo zamina kaufela. Libizo lahae liutwisiswa kuli litalusa “Yatahisa Kubateñi.” (Exo. 3:14) Taluso ya libizo la Mulimu ilukolwisa kuli wakona kutaleleza ka kutala mulelo wahae kwa batanga bahae. Mukolwe kuli Mulimu wakona kufa mupuzo batanga bahae babasepahala ni kubatusa kutalimana ni lipilaelo zetiswa ki lika zeneezahezi kwamulaho, zeezahala cwale, ni zekaezahala kwapili.

17, 18. Kuikambotanga hande kukona kumitusa cwañi kutiyela lipilaelo?

¹⁷ Nzila yabune yekona kumitusa kutiyela lipilaelo zamina ki kuikambotanga hande, ili kubulelela mutu yemusepile maikuto amina kaufela. Mutu yemunyalani ni yena, mulikanaa mina yomutuna, kamba muuna-muhulu mwa puteho wakona kumitusa kuli musike mwabilaela kutula tikanyo. “Lipilaelo ze mwa pilu ya mutu zaiimeza, kono manzwi amande aiwabelisa.” (Liprov. 12:25) Kuikambota ka kulukuluha kwakona kumitusa hahulu kuutwisisa lipilaelo zamina ni kulitatulula. Bibele ilubulelela kuli: “Milelo haikondangi hakusina kulelisana, kono lika zakonda hakunani baelezi babañata.”—Liprov. 15:22.

¹⁸ Jehova hape uitusisanga mikopano ya puteho yeezwa ka sunda ni sunda kuli atuse Bakreste kutatulula lipilaelo zabona. Kwa mikopano, yeo mukakopana ni balumeli babañwi babaiyakatwa mina ni babalata kususueza babañwi. (Maheb. 10:24, 25) ‘Kususuezana’ kokucwalo kuka mitiisa kwa moya, mi kukatahisa kuli kumibele bunolo kutiyela lipilaelo zemukona kuba ni zona.—Maro. 1:12.

19. Ki kabakalañi hamukona kuikolwisa kuli silikani samina ni Mulimu sakona kumitiisa?

¹⁹ Muuna-muhulu yomuñwi mwa puteho ya kwa Canada naaitutile butokwa bwa kunepela lipilaelo zahae ku Jehova. Muuna-muhulu yo, unani musebezi okatalisa hahulu wa buluti ni wa buelezi, mi hape unani butuku bwa kuikalelwanga hahulu. Muzwale yo utiyezi cwañi muinelo wahae? Muzwale yo, utalusa kuli: “Sesi nitusize hahulu ki kubeleka ka taata kuli nitiise silikani saka ni Jehova mi silikani seo sinitusize kutiyela maikuto aka a kuikalelwa hahulu. Tuso ya balikani ba niti ni mizwale ba kwa moya ki ya butokwa hahulu mwa miinelo yeziyeza. Hanipatelangi musalaaka maikuto aka. Baana-bahulu babañwi ni muokameli wa mupotoloho neba nitusize hahulu kuba ni mubonelo omunde. Hape nafumana tuso kwa sipatela, naeza licinceho ka mone niitusiseza nako, mi naitomela nako ya kupumula ni ya kueza lipapali za kutwaelisa mubili. Hamulaho wa nako, nakala kuikutwanga hande. Hakutaha lika zenisina maata fahalimu azona, nisiyanga lika zeo mwa mazoho a Jehova.”

20. (a) Lukona kunepela cwañi lipilaelo zaluna ku Mulimu? (b) Lukanyakisisañi mwa taba yetatama?

²⁰ Ka bukuswani, luitutile kuli ki kwa butokwa kunepela lipilaelo zaluna ku Mulimu ka kulapela kuzwelela kwa pilu, kubala Linzwi lahae ni kunahanisisa zelubalile. Hape lunyakisisize butokwa bwa kuba ni miselo ya moya wa Mulimu, kutalusanga maikuto aluna ku mutu yelusepile, ni kuswalisana ni Bakreste babañwi kuli lutiisane. Taba yetatama ikanyakisisa nzila yeñwi yeo Jehova alubabalela ka yona, ili sepiso ya kuli kwapili uka lufa mupuzo.—Maheb. 11:6.