MWAHALAA Lipaki za Jehova babasebeza ka taata mwa linaha mokutokwahala hahulu bakutazi ba Mubuso, kunani likaizeli ba makwasha babañata. Babañwi babona basebelelize mwa linaha lisili ka lilimo zeñata. Ki lika mañi zenee batusize lilimo-limo kwamulaho, kuli batutele kwa linaha lisili? Ki lika mañi zebaitutile ka kusebeleza mwa linaha lisili? Bupilo bwabona bucincize cwañi? Nelubuisani ni babañwi ba likaizeli bao babanani yeloseli. Haiba mu kaizeli wa likwasha yatabela hahulu kuabana mwa bukombwa bobutahisa tabo luli, mukatusiwa hahulu ki litaba zebabulezi likaizeli ba. Mane batu ba Mulimu kaufela bakatusiwa ka kunyakisisa mutala wa likaizeli ba.

Kana mwaikutwanga kuli hamukoni kuyo kusebeleza mwa naha isili sina paina wa likwasha? Bo Anita, baba mwa lilimo za ma 70, nebakakanyanga ka za haiba nebanani buikoneli bwa kueza cwalo. Nebahulezi kwa England, ili kone bakalezi bupaina inze banani lilimo ze 18. Babulela kuli: “Nenitabela kuluta batu za Jehova, kono nenisa nahanangi kuli nakona kuyo sebeleza kwa naha isili. Nenisika ituta puo ya kwa naha isili mi neniinga kuli hanikoni kuituta puo ya kwa naha isili. Kacwalo, hane niamuhezi memo ya kuli niyo kena Sikolo sa Giliadi, nenikomokile hahulu. Nenikomokile kuli na, ka kuba mutu yasina buikoneli, nenimemilwe kuyo kena sikolo seo. Kono senihupula kuli: ‘Haiba Jehova uunga kuli nakona kueza cwalo, nikalika.’ Fo neli lilimo zefitelela 50 kwamulaho. Kuzwa feela ka yona nako yeo, nisebelize sina mulumiwa mwa Japan.” Bo Anita baekeza kuli: “Fokuñwi nibulelelanga likaizeli ba mikulwani kuli: ‘Hamupepe mikotana yamina mi muswalisane ni na mwa musebezi omutuna ka kufitisisa wa kusebeleza mwa linaha lisili!’ Nitabile hahulu kuli likaizeli babañata baezize cwalo.”

Buñata bwa likaizeli babasebelelize mwa linaha lisili, kwa makalelo nebazina-zina kututela kwa linaha lisili. Nebakonile cwañi kuba ni bundume bwa kueza cwalo?

Bo Maureen, baba mwa lilimo za ma 60 bakandeka kuli: “Hane nihula, neninyolelwa kupila bupilo bobunani mulelo, ili bupilo bwa kutusa babañwi.” Habakwanisa lilimo ze 20, batutela kwa Quebec, mwa Canada, ili kwa sibaka kone kutokwahala hahulu mapaina babañata. Babulela kuli: “Hamulaho, naamuhela memo ya kuyo kena Sikolo sa Giliadi, kono nenisaba kuya kwa sibaka senisa zibi kusina balikani baka.” Baekeza kuli: “Hape nenisa tabeli kusiya bo ma bene bababalela bo ndate bene bakula. Natanda masihu amañata inze nilapela ku Jehova ka za taba yeo, mi nenilila hane ninze nilapela cwalo. Hane niambozi ni bashemi baka ka za  litaba zene niikalelwa, banisusueza kuamuhela memo yeo. Hape neniboni kuli puteho yaluna neitusa hahulu bashemi baka. Hane niiponela Jehova mwanaatuseza lubasi lwahesu, naba ni sepo ya kuli ni na uka nibabalela. Ka nako yeo, nese niitukiselize kufunduka!” Bo Maureen nebakalisize sebelezo yabona ka 1979, mi basebelize sina mulumiwa kwa West Africa ka lilimo zefitelela 30. Kacenu, bo Maureen basasebeza sina paina yaipitezi, inze bababalela bo maa bona kwa Canada. Habahupula nako yene basebeleza mwa naha isili, babulela kuli: “Kamita Jehova unifile zene nitokwa ka nako yene nilitokwa.”

Bo Wendy, baba mwa lilimo za ma 60, nebakalile bupaina mwa Australia inze basanonoboka. Bahupula kuli: “Neninani maswabi amatuna mi neku nibelanga taata kuambola ni batu benisa zibi. Kono musebezi wa bupaina neu nilutile kuambola ni batu ba mufuta kaufela, kacwalo senikala kuba ni bundume. Hamulaho, seniba ni bundume bobutuna. Musebezi wa bupaina neu niluta kuitinga ku Jehova, mi senikala kuikutwa kuli nenikona kuyo sebeleza kwa naha isili. Hape namemiwa ki kaizeli wa likwasha yanaasebelize sina mulumiwa kwa Japan ka lilimo zefitelela 30 kuli niye kwa Japan kuli luyo kutaleza kwateñi ka likweli zetaalu. Kusebeza hamoho ni yena neku nisusuelize hahulu kuyo sebeleza mwa naha isili.” Mwa lilimo za ma 1980, bo Wendy batutela kwa naha ya Vanuatu, ili sioli sesifumaneha kwa sibaka sesieza likilomita ze 1,770 kwa upa wa Australia.

Bo Wendy basasebeleza kwa Vanuatu, mi ka nako ye, basebeleza fa ofisi ya toloko. Babulela kuli: “Nibanga ni tabo yetuna hanibona likwata ni liputeho halinze litomiwa mwa libaka ze kwahule. Kusebeleza Jehova mwa lioli ze, ibile tohonolo yetuna hahulu ku na.”

Bo Kumiko, baba mwa lilimo za ma 60, nebasebeza sina paina wa kamita mwa Japan habatalusezwa ki paina yene basebezanga ni yena kuli batutele kwa Nepal. Bo Kumiko babulela kuli: “Azwelapili kunikupa hape ni hape kuli lutute, kono nazwelapili kuhana. Neniikalezwi za kuituta puo yenca ni kuituta kupila mwa sibaka sesinca. Hape butata bobuñwi neli bwa kuli, nelusina masheleñi a kuitusisa kuli lututele mwa naha isili. Ka nako yene nisanahana za kuli nikaezañi, naba mwa kozi ya honda mi naipumana mwa sipatela. Mwa sipatela nahupula kuli: ‘Ki mañi yaziba sesikona kunitahela hape? Nakona kukenelwa ki butuku bobutuna ni kupalelwa kuikola tohonolo ya kuyo sebeleza kwa naha isili sina paina. Kana hanikoni kuyo sebeza mwa naha isili nihaiba feela ka silimo silisiñwi?’ Nenilapezi hahulu ku Jehova kuli anituse kueza katulo.” Hase balukuluzwi mwa sipatela, bo Kumiko bapotela naha ya Nepal, mi hasamulaho, bona ni paina yanaasebeza ni bona batutela kwa naha yeo.

 Habaiheta kwamulaho mwahalaa lilimo zebato ba ze 10 zebasebelelize mwa naha ya Nepal, bo Kumiko babulela kuli: “Matata ene niikalezwi naakauhani ni na sina mone kubezi kwa Liwate Lelifubelu. Nitabile hahulu kuli neniingile muhato wa kuyo sebeleza kwa sibaka kone kutokwahala hahulu bakutazi. Hañata, haniikambotanga litaba za mwa Bibele ni lubasi loluñwi, batu babañwi baketalizoho kamba ba 6 babapila bukaufi, batahanga kuto teeleza. Nihaiba banana babanyinyani banikupanga kuli nibafe trakiti ya litaba za mwa Bibele. Kwatabisa luli kukutaleza mwa sibaka se, kakuli batu babañata batabela kuutwa lushango lwaluna.”

Niti kikuli likaizeli ba makwasha bababundume bene lubuisani ni bona, nebakopananga ni matata. Nebatiyezi cwañi matata ao?

Bo Diane, babazwa kwa Canada, babulela kuli: “Kwa makalelo, neku nibezi taata luli kupila kwahule ni lubasi lwahesu.” Ka nako ya cwale, ba mwa lilimo za ma 60, mi basebelize sina mulumiwa mwa Ivory Coast (yesebizwa Côte d’Ivoire) ka lilimo ze 20. Babulela kuli: “Nenikupile Jehova kuli anituse kulata batu ba mwa sibaka sene nikutaleza ku sona. Yomuñwi wa baluti baka kwa Sikolo sa Giliadi, Muzwale Jack Redford, naalutaluselize kuli kwa makalelo mwendi lwakona kusitatala, nihaiba kukomokiswa ki miinelo ya mwa sibaka seluka kutaleza ku sona, sihulu haiba lubona batu bababotanile hahulu. Kono naabulezi kuli: ‘Musike mwaisa pilu kwa bubotana bwa batu. Kono muise pilu kwa batu, mutalime lifateho zabona ni meeto abona. Mubone mobaikutwela habautwa litaba za niti za mwa Bibele.’ Neniezize hona cwalo, mi kueza cwalo neli nto yende luli! Hane niikambotanga taba ya Mubuso yeomba-omba ni batu, nenibonanga meeto abona habenya ka tabo!” Ki lika mañi zeñwi zenetusize bo Diane kuli bakone kutwaela bupilo bwa kusebeleza mwa naha isili? Babulela kuli: “Baituti baka ba Bibele nebabile balikani baka babatuna, mi nenibanga ni tabo yetuna hani babona habaanga muhato wa kuba batanga ba Jehova babasepahala. Kwa sibaka kone nilumezwi kuyo sebeleza kwafetuha kuba haesu. Nafumana bo ma ni bo ndate, bahulwani ni banyani ni likaizeli ba kwa moya, sina feela mwanaasepiselize Jesu.”—Mare. 10:29, 30.

Bo Anne, baba mwa lilimo za ma 40, basebeleza mwa naha yeñwi ya mwa Asia, ili moukwalezwi musebezi waluna. Babulela kuli: “Ka lilimo-limo zenisebelelize mwa libaka zeshutana-shutana mwa linaha lisili, nipilile ni likaizeli bene banani lisimuluho ni mikwa yeshutana hahulu ni yaka. Fokuñwi, miinelo yeo neitahisanga kuli lushelane ni kuutwisana butuku kwa lipilu. Hane kuezahalanga cwalo, nenilikanga kuziba hande likaizeli bene nipila ni bona, kuli niutwisise hande sizo sabona. Hape nenilika ka taata kubabonisa lilato ni kubautwisisa  hande. Nitabile kuli buikatazo bwaka nebutusize luli, mi butahisize kuli nibe ni balikani babatuna babañata, baba nitusa kuzwelapili mwa musebezi waka.”

Ka 1993, bo Ute, babazwa kwa Germany, baba mwa lilimo za ma 50, nebalumilwe kuyo sebeza sina mulumiwa kwa Madagascar. Bakandeka kuli: “Kwa makalelo, neku nibezi taata kuituta puo yenebulelwa mwa sibaka seo, kutwaela kucisa kwa mwa sibaka seo, ni kutiyela butuku bwa malaria, mufuta omuñwi wa likokwani za mwa mezi, ni mufuta omuñwi wa mabuku. Kono nenitusizwe hahulu. Likaizeli ba mwa sibaka seo, bana babona, ni baituti baka ba Bibele neba nilutile puo ka pilu-telele. Kaizeli yene nisebeza ni yena naanibabalelanga hane nikulanga. Kono sa butokwa nikufita kikuli, Jehova naanitusize. Nenilapelanga kamita ku Mulimu, ili kumutaluseza lika zenee nibilaeza. Hase niezize cwalo, nenilibelelanga ka pilu-telele, fokuñwi ka mazazi, mi ka linako zeñwi ka likweli, kuli litapelo zaka lialabiwe. Jehova naatatululanga matata aka kaufela.” Bo Ute sebasebelelize mwa Madagascar ka lilimo ze 23.

Ka kuswana ni babañwi babayo sebelezanga kwa libaka kokutokwahala hahulu bakutazi, likaizeli ba makwasha babapila mwa linaha lisili, hañata babulelanga kuli kusebeleza mwa linaha lisili kutahisize kuli bapile bupilo bobunde hahulu. Ki lifi zeñwi za limbuyoti zebaikozi?

Bo Heidi, babazwa kwa Germany, baba mwa lilimo za ma 70, sebasebelize sina mulumiwa mwa Ivory Coast (yesebizwa Côte d’Ivoire) kuzwa ka 1968. Babulela kuli: “Tabo yetuna yenibile ni yona ki kubona bana baka ba kwa moya ‘habazwelapili kuzamaya mwa niti.’ Babañwi bene niitutanga ni bona Bibele, cwale seli mapaina ni baana-bahulu mwa liputeho. Buñata bwabona banibizanga kuli Ima kamba Kuku. Yomuñwi wa baana-bahulu bao ni musalaa hae ni bana bahae baniinga kuli ni yomuñwi wa lubasi lwabona. Kaniti, Jehova unifile mwana, mukwenyani, ni baikulu babalaalu.”—3 Joa. 4.

Bo Karen, babazwa kwa Canada, baba mwa lilimo za ma 70, basebelelize kwa West Africa ka lilimo zefitelela 20. Babulela kuli: “Bupilo bwa kuba mulumiwa bunilutile kubonisa hahulu buitomboli, lilato, ni pilu-telele. Hape kusebeza hamoho ni batu ba mwa linaha zeñata, kunitusize kuutwisisa hande babañwi. Niitutile kuli kunani linzila zeñata za kupeta ka zona lika. Mi niikutwa kuba yafuyauzwi hahulu cwale ka kuba ni balikani babande mwa lifasi kaufela! Nihaike kuli bupilo bwaluna ni misebezi yaluna icincize, lusali balikani.”

Bo Margaret, babazwa kwa England, baba mwa lilimo za ma 70, nebasebelize sina mulumiwa kwa Laos. Bakandeka kuli: “Kusebeleza mwa naha isili neku nikonisize kuiponela hande ka mo Jehova amemela batu ba mishobo ni lisimuluho kaufela mwa kopano yahae. Taba yeo neitiisize hahulu tumelo yaka. Itahisize kuli nisepe hahulu kuli Jehova ki yena yaetelela kopano yahae ni kuli milelo yahae ikatalelezwa.”

Kaniti, likaizeli ba makwasha babasebeleza mwa linaha lisili batoma mutala omunde hahulu mwa musebezi wa kukutaza. Baswanela kubabazwa luli. (Baat. 11:40) Hape palo yabona isweli yaekezeha. (Samu 68:11) Kana mwakona kucinca mupilelo wamina ni kulatelela mutala wa likaizeli babasebeza ka taata belubuisani ni bona mwa taba ye? Haiba mwakona kueza cwalo, kusina kukakanya, ‘mukalwaza mi mukaiponela kuli Jehova ki yomunde.’—Samu 34:8.