Lipuzo Zezwa Kwa Babali
Ki kabakalañi manzwi a makalelo kwa Samu 12:7 hatolokilwe kuli “uka basileleza,” ili kuama kwa batu “babanyandile” (timana 5) kufita kutolokiwa kuli ‘uka asileleza,’ ili kuama kwa “manzwi a Jehova” (timana 6)?
Litaba zeñwi zeswalisana ni timana ye libonisa kuli iama kwa batu luli.
Kwa Samu 12:1-4, lubala kuli batu “babasepahala habasa liyo.” Cwale halunyakisiseñi Samu 12:5-7, zona litimana zebulezwi mwa puzo yaluna.
“‘Bakeñisa kuli babanyandile bahatelelwa,
Bakeñisa kutonga kwa babotana,
Nikayema ni kuunga muhato,’ kubulela Jehova.
‘Nika balamulela ku baba basheununa.’
Manzwi a Jehova ki akenile;
Aswana sina silivera yekenisizwe mwa mulilo, yekenisizwe ha 7.
Uka basileleza, wena Jehova;
Ukasileleza mañi ni mañi wabona kwa lusika lo, kuya kuile.”
Timana 5 ibonisa zabulela Jehova ka za batu “babanyandile.” Uka balamulela.
Timana 6 iekeza ka kubulela kuli “manzwi a Jehova ki akenile,” “sina silivera yekenisizwe.” Taba yeo ibonisa moluikutwela ka za manzwi a Jehova.—Samu 18:30; 119:140.
Cwale halunyakisiseñi timana yetatama, Samu 12:7 ili: “Uka basileleza, wena Jehova; Ukasileleza mañi ni mañi wabona kwa lusika lo, kuya kuile.” Luziba cwañi kuli manzwi a mwa puo ya Siheberu ya kwa makalelo aswanela kuama kwa batu “babanyandile” isiñi kwa “manzwi a Jehova”?
Bakeñisa kuli timana 7 itatamiwa ki timana 6 yebulela ka za “manzwi a Jehova,” batu babañwi bakona kunahana kuli timana 7 iswanela kutalusa kuli Mulimu ‘wasilelezanga’ manzwi ahae. Mi lwaziba kuli Mulimu ubukelelize Bibele kusina taba kuli balwanisi nebalikile ka taata kusinya Libibele ni kuhanisa kuli Bibele itolokiwe.—Isa. 40:8; 1 Pit. 1:25.
Nihakulicwalo, manzwi abulezwi mwa timana 5, ni ona ki a niti. Jehova utusize ni kusileleza batu ‘babanyandile’ ni ‘babahatelelwa’ mi ukazwelapili kueza cwalo.—Jobo 36:15; Samu 6:4; 31:1, 2; 54:7; 145:20.
Kacwalo, luziba cwañi kuli timana 7 yaswanela luli kuama kwa batu?
Litaba zeñwi zeswalisana ni samu yeo libonisa cwalo.
Kwa Samu 12:1, Davida ubulela za batanga ba Jehova “babasepahala” bane bapumilwe ki batu babamaswe. Kuzwa fo, lubala kuli Jehova ukaanga muhato wa kulwanisa batu bababulela buhata. Samu ye ilutusa kukolwa kuli Mulimu ukaanga muhato wa kulwanela batu bahae bakeñisa kuli manzwi ahae akenile.
Kacwalo, timana 7 ibulela kuli Jehova ukalamulela ni kusileleza batu babanyandiswa ki batu babamaswe.
Mwa likopi zesepeha za Mañolo a Siheberu timana itolokilwe kuli “uka basileleza.” Mwa toloko ya Sigerike ya Septuagint kuitusisizwe manzwi aama kwa batu habeli mwa timana 7, ili kuama kwa batu babasepahala babanyandiswa ni kuhatelelwa. Timana 7 ifeza ka kubulela kuli “mañi ni mañi” wa batu babasepahala bao ukasilelezwa “kwa lusika lo,” ili kutalusa batu bababeile bumaswe mwa sibaka sapili. (Samu 12:7, 8) Mwa Mañolo a Siarami atolokilwe kuzwa mwa Siheberu, timana 7, ibulela kuli: “Wena MULENA, ukasileleza babalukile, uka balamulela kwa lusika lolumaswe lo kuya kuile.” Litaba zeo ki bupaki bobuñwi bobubonisa kuli Samu 12:7, haiami kwa manzwi a Mulimu.
Kabakaleo, timana ye ifa batu “babasepahala” sepo ya kuli Mulimu ukaanga muhato wa kubatusa.