Ka M’o Jehova A Lu Zamaiseza
Ka M’o Jehova A Lu Zamaiseza
“U ni zamaise mwa mukwakwa o lukile.”—SAMU 27:11.
1, 2. (a) Jehova u zamaisa cwañi batu ba hae kacenu? (b) Ki sifi se si amiwa mwa ku itebuha hahulu mikopano?
JEHOVA ki yena Simbule sa liseli ni niti, sina mo ne lu itutezi mwa taba ye felile. Linzwi la hae la lu monyehela ha lu nze lu zamaya mwa mukwakwa o lukile. Jehova u lu zamaisa ka ku lu luta linzila za hae. (Samu 119:105) Sina walisamu wa kwaikale, lu itebuha ku zamaiswa ki Mulimu mi lu lapela kuli: “[Muñ’a] Bupilo, u ni lute nzila ya hao; mi u ni zamaise mwa mukwakwa o lukile.”—Samu 27:11.
2 Nzila ye ñwi yeo Jehova a lu luta ka yona kacenu ki ka mikopano ya Sikreste. Kana lwa itusisa ka ku tala tukiso ye lilato ye ka (1) ku yanga teñi kamita, (2) ku teeleza ka tokomelo ze bulelwa, ni (3) ku abana mwa lipuhisano ze ama baputehi? Mi kana lwa itebuhanga ha lu fiwa liakalezo ze ka lu tusa ku zwelapili mwa “mukwakwa o lukile”?
Kana Mwa Yanga kwa Mikopano Kamita?
3. Mutanga yo muñwi wa ka nako ye tezi n’a itutile cwañi mukwa o munde wa ku yanga kamita kwa mikopano?
3 Bahasanyi ba Mubuso ba bañwi ba fumanehile kwa mikopano kamita ku kala kwa bwanana. Musali yo muñwi ya li Paki ya Jehova ni sikombwa sa ka nako ye tezi u hupula kuli: “Na ni bahulwani ba ka ha ne lu sa li banana mwa lilimo za ma-1930, ne lu sa tokwangi ku buza bashemi ba luna ka za haiba ne lu ka ya kwa mikopano. Ne lu ziba kuli lu ka ya konji ha ne ba kula. Lubasi lwa luna ne lu sa shutangi mikopano.” Sina Anna, mupolofita wa musali, kaizeli y’o ‘h’a zwangi’ kwa sibaka sa ku lapelela Jehova.—Luka 2:36, 37.
4-6. (a) Ki kabakalañi bahasanyi ba Mubuso ba bañwi ha ba sa fumanehangi kamita kwa mikopano? (b) Ki kabakalañi ku yanga kwa mikopano ha ku li kwa butokwa?
4 Kana mu ba bañwi ba ba yanga kamita kwa mikopano ya Sikreste, kamba kana se mu kopananga fela ka siwela? Bakreste ba bañwi be ne ba ikutwa kuli ne ba eza hande ne ba ikatulezi ku itatuba. Ka liviki ze sikai, ne ba ñolanga mukopano ni mukopano o ba fumanehile ku ona. Ha ne ba tatubile ze ñozwi zeo hamulaho wa nako ye tomilwe, ne ba komokile ku bona palo ya mikopano ye ne ba shutile.
5 Mutu n’a kana a li: ‘Ku na ni libaka. Batu ba patehile hahulu kacenu mi ku t’ata ku yanga kamita kwa mikopano.’ Ki niti luli kuli lu pila mwa linako ze t’ata. Mi mane, ku si na kakanyo butata bu ka ekezeha. (2 Timotea 3:13) Kono nto yeo ki yona mane ye swanela ku lu fumanehisa kamita kwa mikopano, nji cwañi? Ha lu sa ifepi kamita ka lico ze nde za kwa moya z’e lu tiisa, ha lu koni ku sepa ku tiyela butata bo bu tahiswa ki muinelo wo. Mane, ha lu sa kopani kamita ni ba bañwi, lu kana lwa wela mwa muliko wa ku fulalela “nzila ya ba ba lukile”! (Liproverbia 4:18) Ki niti, ha lu fita kwandu hamulaho wa ku mbindana lizazi mutumbi, fokuñwi lu kana lu sa tabeli ku ya kwa mukopano. Kono ha lu ya teñi, niha lu katezi, lu ipumanela lituso mi lu susueza Bakreste ba bañwi kwa Ndu ya Mubuso.
6 Maheberu 10:25 i bulela libaka le liñwi la butokwa ha lu swanela ku yanga kamita kwa mikopano. Teñi k’o, muapositola Paulusi u eleza Bakreste ba bañwi kuli ba kopanange “sihulu ka ku bona kuli lizazi le lituna li sutelezi.” Ee, ha lu lukeli ku libala kuli “lizazi la Mulimu” li fa ngo ni mulomo. (2 Pitrosi 3:12) Ha ne lu k’a nga kuli mafelelezo a muinelo wo a kwahule, ne lu kana lwa pateha ku eza fela za ka butu ku fita ku eza za kwa moya ze tokwahala, ze cwale ka ku yanga kwa mikopano. Mi sina Jesu mwa n’a lemuselize, ‘lizazi leo li ka swana la t’o lu tulukela lu si ka itukisa.’—Luka 21:34.
Mu Be Bateelezi ba Bande
7. Ki kabakalañi ha ku li kwa butokwa kuli banana ba teeleze kwa mikopano?
7 Ku yanga fela kwa mikopano ha ku si ka likana. Lu swanela ku teeleza ka tokomelo, ku isa pilu ku ze bulelwa kwateñi. (Liproverbia 7:24) Ni banana ba eze cwalo. Mwanana ha li kwa sikolo, u tokwiwa ku teeleza ku bo muluti ba hae, niha sa tabeli tuto ye itutiwa kamba niha sa i utwisisi. Muluti wa ziba kuli mwanana ha lika ku teeleza, u ka fumana tuso ye ñwi ku se si itutiwa. Kacwalo ki nto ye utwahala kuli banana ba ba kena sikolo ba teeleze kwa litaelo ze fiwa kwa mikopano ya puteho ku fita ku ba tuhelela ku lobala mikopano i sa kala fela. Ki niti kuli mwahal’a liniti za butokwa ze mwa Mañolo, ku na ni “litaba ze ñwi ze tata kwa ku li utwiseza.” (2 Pitrosi 3:16) Kono ha lu swaneli ku nyinyafaza buikoneli bwa mwanana bwa ku ituta lika. Mulimu ha nyinyafazi buikoneli bwa banana. Mwa miteñi ya ze mwa Bibele, n’a laezi batanga ba hae ba banana kuli ‘ba utwe, mi ba itute ku saba Muñ’a Bupilo Mulimu wa bona, mi ba tokomele ku eza litaba kaufela za milao yeo.’ Ku si na kakanyo banana ne ba sa koni ku utwisisa milao ye miñwi ye t’ata. (Deuteronoma 31:12; mu bapanye Livitike 18:1-30.) Jehova ni kacenu u sa tokwa kuli banana ba itute.
8. Bashemi ba bañwi ba ezangañi kuli ba tuse bana ba bona ku teeleza kwa mikopano?
8 Bashemi ba Sikreste ba lemuha kuli bana ba bona ba fumana lika za kwa moya ze ñwi ze ba tokwa ka ku ituta zona kwa mikopano. Kacwalo, bashemi ba bañwi ba lukisanga kuli bana ba bona ba lobale pili ba si ka ya kale kwa mikopano ilikuli ba yo fita kwa Ndu ya Mubuso ba nze ba katuluhile ni ku kona ku ituta. Bashemi ba bañwi fa mazazi a mikopano, ba kana ba fukuleza bana ba bona nako ya ku buha televishini kamba mane ku sa ba lumeleza ku i buha. (Maefese 5:15, 16) Mi bashemi ba ba cwalo ba tibelanga lika ze ñata ze filikanya, ni ku susuezanga bana ba bona ku teeleza ni ku ituta, ka ku ya ka buhulu ni buikoneli bwa bona.—Liproverbia 8:32.
9. Ki sifi se si kona ku lu tusa ku ituta ku teeleza?
9 Jesu n’a bulela ku ba bahulu ha n’a ize: “Mu bone mo mu utwela.” (Luka 8:18) Kacenu, ku eza cwalo ku t’ata. Mi ki niti, ku teeleza ka tokomelo ki musebezi o t’ata, kono mutu u kona ku ituta ku teeleza. Ha mu nze mu teeleza kwa ngambolo ya Bibele kamba ngambolo ye ñwi, mu like ku lemuha lisupo ze tuna. Mu nahane ze ñwi z’a ka tuha a bulela mubuleli. Mu utwe lisupo ze mu kona ku itusisa mwa bukombwa bwa mina kamba za ku sebelisa mwa bupilo. Mwa pilu ya mina, mu lundulule lisupo ha li nze li bulelwa. Mu ñole lisupo ka bukuswani.
10, 11. Bashemi ba bañwi ba tusize cwañi bana ba bona ku ba bateelezi ba bande, mi ki ifi miezezo ye mu fumani ku ba ye tusa?
10 Mukwa o munde wa ku teeleza u itutiwanga hande kwa bwanana. Mane pili banana ba bañwi ba si ka fita kale fa lilimo za ku kena sikolo ni ku ituta ku bala ni ku ñola, bashemi ba bona ba ba susuezanga ku ñola “lisupo” kwa mikopano. Ba ñolanga swayo ye ñwi fa pepa muta manzwi a’ zibahala a’ cwale ka “Jehova,” “Jesu,” kamba “Mubuso” a bulelwa. Ka nzila yeo, banana ba kona ku ituta ku teeleza ze bulelwa fa libulelelo.
11 Nihaiba banana ba bahulunyana fokuñwi ba tokwa ku susuezwa ku teeleza. Toho yo muñwi wa lubasi ha n’a lemuhile kuli mwan’a hae wa lilimo ze 11 n’a sa teelezi kwa mukopano o mutuna wa Sikreste, a fa mwan’a hae Bibele ni ku mu bulelela ku apulanga mañolo e ba punda babuleli. Bondat’ahe, be ne ba sweli ku ñola lisupo, ba talimela mwan’a bona y’o ha nze a sweli Bibele. Hamulaho, mushimani y’o a teeleza hahulu ku ze n’e bulelwa kwa mukopano.
Linzwi la Mina Li Utwahale
12, 13. Ki kabakalañi ku opela ni ba bañwi mwa puteho ha ku li kwa butokwa?
12 Mulena Davida n’a opezi kuli: “Ni yemanga fakaufi ni aletare ya hao, [Muñ’a] Bupilo, kuli ni utwahalise linzwi la buitumelo.” (Samu 26:6, 7) Mikopano ya Lipaki za Jehova i lu fa kolo ye nde ya ku bulela tumelo ya luna patalaza. Nzila ye ñwi ye lu kona ku eza cwalo ki ka ku opela ni ba bañwi mwa puteho. Yeo ki kalulo ya butokwa ya bulapeli bwa luna, kono ya kona ku keshebiswa ka bunolo.
13 Banana ba bañwi ba ba si ka ziba kale ku bala ba petanga manzwi a lipina za Mubuso ze ka opelwa kwa mikopano ka viki ni viki. Ba tabela hahulu ku opela hamoho ni ba bahulu. Kono banana ha ba nze ba hula, ba kana ba sa tabeli hahulu ku opela lipina za Mubuso. Ba bahulu ba bañwi ni bona ha ba opelangi ka ku lukuluha kwa mikopano. Kono, ku opela ki kalulo ya bulapeli bwa luna, sina bukombwa bwa mwa simu ha bu li kalulo ya bulapeli bwa luna. (Maefese 5:19) Lu ezanga mo lu konela kaufela ku lumbeka Jehova mwa bukombwa bwa mwa simu. Mi hape lwa kona ku mu tompa ka ku mu opelela milumbeko ka ku tumusa ili ka pilu kaufela, ibe kuli lu na ni linzwi le linde kamba kutokwa.—Maheberu 13:15.
14. Ki kabakalañi litaba ze lu ituta kwa mikopano ya puteho ha li swanelwa ku itukisezwa cimo ka tokomelo?
14 Hape lu lumbeka Mulimu ha lu fa likalabo ze yahisa ka nako ya lingambolo ze tokwa puhisano ya baputehi. Seo si tokwa buitukisezo. Mutu u tokwa ku tanda nako ye telele kuli a nahanisise ze tungile za Linzwi la Mulimu. Muapositola Paulusi, ya n’a li muituti yo mutuna wa Mañolo, n’a lemuhile nto yeo. N’a ñozi kuli: “O! buliba bwa bufumu ni bwa butali ni bwa zibo ya Mulimu!” (Maroma 11:33) Mina litoho za mabasi, ki kwa butokwa kuli mu tuse yo muñwi ni yo muñwi mwa lubasi kuli a batisise butali bwa Mulimu, bo bu patuluzwi mwa Mañolo. Mu tome nako ye ñwi mwahal’a tuto ya Bibele ya lubasi kuli mu taluse lika ze t’ata ni ku tusa lubasi lwa mina ku itukiseza mikopano.
15. Ki lifi liakalezo ze kona ku tusa mutu ku alaba h’a li kwa mikopano?
15 Haiba mu bata ku alabanga hahulu kwa mikopano, mwa kona ku itukiseza cimo manzwi a mañwi e mu bata ku bulela. Ha mu tokwi ku bulela ze t’ata. Ha mu bala ka buikolwiso liñolo la Bibele le li swanela kamba ku bulela ku zwelela kwa pilu manzwi a sikai a’ ketilwe hande, nto yeo i ka itebuhiwa. Bahasanyi ba bañwi ba kupanga muzamaisi wa tuto ku ba supa ku fa kalabo ya pili mwa paragilafu ye ba ketile, kuli ba si ke ba yawa kolo ya ku bulela tumelo ya bona.
Ba Ba Si Na Kutwisiso Ba Talifa
16, 17. Ki ifi kelezo yeo eluda yo muñwi n’a file mutang’a bukombwa, mi ki kabakalañi ha ne i tusize?
16 Kwa mikopano ya Lipaki za Jehova, kamita lu hupuliswanga ku bala Linzwi la Mulimu ka zazi. Ku eza cwalo kwa lu tiisa. Hape ku lu tusa ku eza likatulo ze nde, ku tuhela mikwa ye maswe, ku tiyela miliko, ni ku yoyelwa kwa moya haiba lu ezize mafosisa.—Samu 19:7.
17 Maeluda ba puteho ba ba yeziseli ba itukiselize ku fa kelezo ya mwa Mañolo ye lu tokwa. Lu tokwa fela ku i “ka” ku bona ka ku ba kupa kelezo ya mwa Bibele. (Liproverbia 20:5) Zazi le liñwi, mutang’a bukombwa yo muñwi wa mwanana ili y’a mafulofulo a kupa ku eluda yo muñwi liakalezo za mwa ku bela mutu ya tusa hahulu ba bañwi mwa puteho. Eluda y’o ya n’a ziba hande mutangana y’o, a apula Bibele ya hae kwa 1 Timotea 3:3, ye bulela kuli mutu ya ketilwe u swanela ku ba ya “musa.” Ka sishemo, eluda a bulela ka m’o mutangana y’o n’a kona ku sebelisanela ni ba bañwi ka musa. Kana mutangana y’o n’a ikutwile ku fosezwa ha n’a elelizwe cwalo patalaza? Kutokwa! N’a ize: “Bo eluda ne ba itusisize Bibele. Kacwalo na lemuha kuli kelezo yeo ne i zwelela ku Jehova.” Mutang’a bukombwa y’o a utwa kelezo yeo ka buitebuho mi u sweli ku eza zwelopili ye nde.
18. (a) Ki sifi se ne si tusize yo munca yo muñwi wa Mukreste ku tiyela miliko ha n’a li kwa sikolo? (b) Ki afi mañolo a Bibele e mu hupulanga ha mu tahelwa ki miliko?
18 Linzwi la Mulimu hape li kona ku tusa ba banca ku “saba litakazo za kwa bucaha.” (2 Timotea 2:22) Kalibe yo muñwi y’a li Paki ya Jehova ili ya sa zo feza sikolo se si pahami n’a konile ku tiyela miliko mwahal’a lilimo kaufela za n’a li kwa sikolo kabakala ku nahanisisa ni ku sebelisa mañolo a mañwi a Bibele. N’a hupulanga kamita kelezo ye ñozwi kwa Liproverbia 13:20, ye li: “Ya kopana ni ba ba butali ni yena u ka talifa.” Kabakaleo, n’a tokomela ku eza fela silikani ni ba ba kuteka hahulu likuka za mwa Mañolo. N’a file libaka, a li: “Ni swana ni batu kaufela. Haiba ni eza silikani ni batu ba ba maswe, ni ka bata kuli ni ba tabise, mi nto yeo ya kona ku tisa butata.” Kelezo ya Paulusi ye ñozwi kwa 2 Timotea 1:8 ni yona ne i mu tusize. Paulusi n’a ñozi kuli: “U si ke wa swabela bupaki bwa Mulen’a luna . . . kono u utwe butuku hamoho ni na, kabakala Evangeli.” Ka ku utwa kelezo yeo, fo ne ku konahalela kaufela, n’a bulelela ka bundume ba mwa sitopa sa hae tumelo ya hae ye tomile fa Bibele. Fa n’a bulelelwa kaufela ku fa piho ku ba ba mwa sitopa sa hae, n’a ketanga taba ye ne mu konisa ku paka ka butali za Mubuso wa Mulimu.
19. Ki kabakalañi mutangana yo muñwi ha n’a palezwi ku tiyela miliko ya lifasi le, kono ki sifi se ne si mu file m’ata a kwa moya?
19 Haiba lu zwa mwa “nzila ya ba ba lukile,” Linzwi la Mulimu li kona ku lu tusa ku lukisa mafosisa a luna. (Liproverbia 4:18) Mutangana yo muñwi wa kwa Africa n’a itutile seo. Yo muñwi wa Lipaki za Jehova ha n’a mu potezi, a lumela ku ituta Bibele. N’a tabezi za n’a sweli ku ituta kono hañihañi a ba ni balikani ba ba maswe kwa sikolo. Nako ha i nze i ya, a kalisa buitamaeli. U itumelela kuli: “Lizwalo la ka ne li ni kataza, mi se ni tuhela ku yanga kwa mikopano.” Hamulaho, a kalisa ku yanga hape kwa mikopano. Mutangana y’o a bulela maikuto a hae, a li: “Ne ni fumani kuli ze n’e tisize zeo kaufela kikuli ne ni lapa kwa moya. Ne ni sa itutangi ka butu. Kona libaka ha ne ni sa koni ku tiyela miliko. Cwale se ni kalisa ku balanga Tora ya ku Libelela ni Awake! Hanyinyani-hanyinyani, na yoyelwa kwa moya ni ku cinca mupilelo wa ka. Nto yeo ne i file bupaki bo bunde ku be ne ba boni licinceho ze ne ni eza. Se ni kolobezwa, mi cwale ni ya tabile.” Ki sifi se ne si konisize mutangana y’o ku tula bufokoli bwa hae? Kakuli n’a yoyezwi kwa moya kabakala tuto ya Bible ya ka butu ya kamita.
20. Yo munca u kona ku tiyela cwañi litwaniso za Satani?
20 Ba banca ba Sikreste, mu sweli mwa lwaniswa kacenu! Kuli mu tiyele litwaniso za Satani, mu lukela ku ifepa ka lico za kwa moya kamita. Walisamu, y’o ku bonahala kuli ne li mutangana, n’a utwisisize seo. N’a itumezi ku Jehova kwa ku fa Linzwi la hae, ilikuli ‘mutangana a kenise mizamao ya hae.’—Samu 119:9.
Lu Ka Ya Kw’a Ka Lu Isa Mulimu Kaufela
21, 22. Ki kabakalañi ha lu sa swaneli k’u nga kuli nzila ya niti i t’ata hahulu?
21 Jehova n’a zwisize sicaba sa Isilaele mwa Egepita ni ku si isa mwa Naha ya Sepiso. Mutu n’a kana a’ nga kuli Mulimu n’a ketile nzila ye tatafezi ye sa tokwahali. Ku fita ku ba zamaisa mwa nzila ye bonahala bunolo, ili ye nongile hahulu ya liwate la Mediteranea, Jehova n’a zamaisize batu ba hae mwa nzila ye t’ata ya mwa lihalaupa. Kono luli nto ya n’a ezize Mulimu yeo ne li ye sishemo. Nihaike ki ye kuswani, nzila ya liwate ne i ka fitisa Maisilaele mwa naha ya Mafilisita ba lindwa. Ka ku ba zamaisa mwa nzila i sili, Jehova n’a tibezi batu ba hae ku lwana ni Mafilisita isali kwa makalelo.
22 Ka ku swana, nzila mw’a lu zamaisa Jehova kacenu fokuñwi i kana ya bonahala t’ata. Ka viki ni viki, lu banga ni misebezi ya Sikreste ye miñata, ye cwale ka mikopano ya puteho, tuto ya ka butu, ni sebelezo ya mwa simu. Linzila li sili li kana za bonahala bunolo. Kono kiha lu latelela fela ketelelo ya Mulimu lu kona ku fita kwa mafelelezo e lu sweli ku mbindanela ka t’ata. Kacwalo, lu zwelepili ku ipumanela tuto ya butokwa ku Jehova ni ku ba mwa “mukwakwa o lukile” kamita-ni-mita!—Samu 27:11.
Kana Mwa Kona ku Talusa?
• Ki kabakalañi sihulu ha lu tokwa ku yanga kamita kwa mikopano ya Sikreste?
• Bashemi ba kona ku ezañi kuli ba tuse bana ba bona ku teeleza kwa mikopano?
• Ki sifi se si amiwa mwa ku ba bateelezi ba bande?
• Ki sifi se si ka lu tusa ku alaba ha lu li kwa mikopano?
[Lipuzo za Tuto]
[Siswaniso se si fa likepe 16, 17]
Ku yanga kwa mikopano ya Sikreste ku lu tusa ku hupula lizazi la Jehova
[Maswaniso a fa likepe 18]
Ku na ni linzila ze ñata za ku lumbeka ka zona Jehova kwa mikopano ya Sikreste