Mu Be ni Tumelo mwa Linzwi la Bupolofita la Mulimu!

“Lu na ni linzwi la bapolofita le li tiile ku fita.”—2 PITROSI 1:19.

1, 2. Bupolofita bwa pili bo bu kile bwa ñolwa ki bufi, mi ki puzo mañi ye ñwi ye ne bu tahisize?

JEHOVA ki Yena ya n’a bulezi bupolofita bwa pili bo bu kile bwa ñolwa. Adama ni Eva ha se ba ezize sibi, Mulimu a taluseza noha kuli: “Ni ka beya toyano mwahal’a mina, ni wena ni musali, ni mwahal’a peu ya hao ni peu ya musali; peu yeo i ka ku pyata toho, wena u i lume fa lisito.” (Genese 3:1-7, 14, 15) Manzwi a bupolofita ao n’a fitile fela fa ku utwisiswa ka ku tala hamulaho wa lilimo ze mianda-nda.

² Bupolofita bwa pili b’o ne bu fa sepo ya luli kwa batu ba ba li baezalibi. Mañolo hasamulaho n’a zibahalize Satani Diabulosi ku ba yena “noha ya kale.” (Sinulo 12:9) Kono ki mañi ya n’a ka ba Peu ya Mulimu ye sepisizwe?

Ku Bata Peu

3. Abele n’a bonisize cwañi kuli n’a na ni tumelo mwa bupolofita bwa pili?

³ Ka ku sa swana ni ndat’ahe, Abele ya n’a li mulumeli yena n’a na ni tumelo mwa bupolofita bwa pili. Ku bonahala kuli Abele n’a lemuhile kuli ne ku tokwahala ku sululwa kwa mali kuli libi li swalelwe. Kacwalo, tumelo ne i mu ezisize ku fa sitabelo sa folofolo se ne si amuhezwi ki Mulimu. (Genese 4:2-4) Kono ne ku si ka fitwa fa ku zibwa kuli Peu ki mañi.

4. Mulimu n’a sepisize Abrahama nto mañi, mi yona sepiso yeo ne i bonisañi ka za Peu ye sepisizwe?

⁴ Lilimo ze bat’o ba ze 2,000 ku zwa ku Abele, Jehova n’a file Abrahama, toho ya lubasi, sepiso ye ya bupolofita: “Kwa ku fuyola, ni ka ku fuyola, mi kwa ku atisa, ni ka atisa lusika lwa hao, lu be sina linaleli za lihalimu . . . Macaba kamukana a lifasi a ka fiwa mbuyoti ka lusika lwa hao.” (Genese 22:17, 18) Manzwi ao n’a amile Abrahama mwa talelezo ya bupolofita bwa pili. Ne a bonisa kuli mwa lusika lwa Abrahama ki mona mo ne ku ka zwa Peu, yeo ka yona misebezi ya Satani ne i ka feliswa. (1 Joani 3:8) “[Abrahama] h’a si ka bilaela ka sepiso ya Mulimu ka ku sa lumela.” Lipaki ba Jehova ba mwa linako pili Bukreste bu si ka taha kale be ne ba “si ka amuhela ze ne ba sepisizwe” ni bona ne ba si ka tuhela ku lumela. (Maroma 4:20, 21; Maheberu 11:39) Kono ne ba zwezipili ku lumela mwa linzwi la bupolofita la Mulimu.

5. Peu ya Mulimu ye sepisizwe ne i talelelizwe ka mañi, mi ki kabakalañi ha mu alaba cwalo?

⁵ Muapositola Paulusi n’a zibahalize Peu ye sepisizwe ya Mulimu ha n’a ñozi kuli: “Lisepiso ne li filwe Abrahama ni lusika lwa hae. Ha ku si ka bulelwa: Ni masika a hae, inge ki a mañata; kono ki lu lu luñwi, ha ku izwe: Ni kwa lusika lwa hao, kikuli Kreste.” (Magalata 3:16) Peu yeo ka yona macaba n’a ka fiwa mbuyoti ne i si ka kopanyeleza bana ba Abrahama kaufela. Baikulu ba Ishimaele mwan’a hae, ni baikulu ba bana ba hae ba n’a pepile ku Ketura, ne ba si ka itusiswa mwa ku fuyaula batu. Peu ye n’e ka tahisa  ku fuyaula ne i tile ka mwan’a hae Isaka ni muikulyae Jakobo. (Genese 21:12; 25:23, 31-34; 27:18-29, 37; 28:14) Jakobo n’a bonisize kuli “macaba” ne a ka utwa Shilo wa mwa lusika lwa Juda, kono hasamulaho ne ku bonisizwe kuli Peu ne i ka zwelela mwa lusika lwa Davida. (Genese 49:10; 2 Samuele 7:12-16) Majuda ba mwa lilimo za mwanda wa pili ne ba libelela kuli ne ku ka taha mutu a li muñwi ya li Mesiya, kamba Kreste. (Joani 7:41, 42) Mi bupolofita bwa Mulimu ka za Peu ne bu talelelizwe ka Mwan’a hae, yena Jesu Kreste.

Mesiya wa Taha!

6. (a) Lu swanela ku utwisisa cwañi bupolofita ka za lisunda ze 70? (b) Jesu n’a ‘takuzi sibi’ lili mi ili ka mukwa ufi?

⁶ Mupolofita Daniele n’a ñozi bupolofita bwa butokwa ka za Mesiya. Mwa silimo sa pili sa Dariusi wa Mumede, a lemuha kuli Jerusalema ye ne i bile matota ka lilimo ze 70 ne i li fakaufi ni ku yahiwa sinca. (Jeremia 29:10; Daniele 9:1-4) Daniele ha n’a nze a lapela, lingeloi Gabriele la taha ni ku to mu zibisa kuli ‘ne ku tomilwe lisunda ze 70 za kuli sibi si takulwe.’ Mesiya n’a ka bulaiwa mwahal’a sunda ya bu 70. “Lisunda ze 70 za lilimo” ne li kalile ka 455 B.C.E., Aritazerisi I, mulena wa Peresia ha n’a file ‘taelo ya kuli Jerusalema i yahiwe.’ (Daniele 9:20-27; toloko ya Moffatt; Nehemia 2:1-8) Mesiya n’a ka taha hamulaho wa lisunda ze 7 ni lisunda ze 62. Zona lilimo zeo ze 483 ne li kalile ka 455 B.C.E. ku isa 29 C.E., Jesu ha n’a kolobelizwe mi Mulimu a mu toza ka moya o kenile kuli a be Mesiya, kamba Kreste. (Luka 3:21, 22) Jesu n’a ‘takuzi sibi’ ka ku fana bupilo bwa hae ku ba sitabelo ka 33 C.E. (Mareka 10:45) Ao ki mabaka a tiile luli a’ kona ku lu ezisa ku ba ni tumelo mwa linzwi la bupolofita la Mulimu! *

7. Ka ku itusisa Mañolo, mu bonise m’o Jesu n’a talelelize bupolofita ka za Mesiya.

⁷ Tumelo mwa linzwi la bupolofita la Mulimu i lu konisa ku ziba kuli Mesiya ki mañi. Bañoli ba Mañolo a Sigerike a Sikreste ne ba itusisize buñata bwa bupolofita bo buñata ka za Mesiya bo bu ñozwi mwa Mañolo a Siheberu kwa ku ama ku Jesu. Ka mutala: Jesu n’a pepilwe ki mwalyanjo mwa Betelehema. (Isaya 7:14; Mika 5:2; Mateu 1:18-23; Luka 2:4-11) N’a bizizwe ku zwa mwa Egepita, mi limbututu ne li bulailwe hamulaho wa ku pepwa kwa hae. (Jeremia 31:15; Hosea 11:1; Mateu 2:13-18) Jesu n’a itwesize matuku a luna. (Isaya 53:4; Mateu 8:16, 17) Ka mo ne ku polofitezwi, n’a keni mwa Jerusalema a pahami mwan’a mbongolo. (Zakaria 9:9; Joani 12:12-15) Manzwi a walisamu n’a talelelizwe Jesu ha s’a kokotezwi masole ha ne ba ikabezi liapalo za hae ni ku laula siapalo sa hae sa fahalimu. (Samu 22:18; Joani 19:23, 24) Litaba za kuli masapo a Jesu n’a si ka lobiwa ni kuli n’a tabilwe ka lilumo ni zona ne li talelelize bupolofita. (Samu 34:20; Zakaria 12:10; Joani 19:33-37) Yeo ki mitala i sikai fela ya bupolofita ka za Mesiya ye ne i itusisizwe kwa ku ama ku Jesu ki bañoli ba Bibele ba ba buyelezwi ki Mulimu. *

Mu Lumbeke Mulena Ya Li Mesiya!

8. Yo Muhulu wa Mazazi ki mañi, mi bupolofita bo bu ñozwi kwa Daniel 7:9-14 ne bu talelelizwe cwañi?

⁸ Mwa silimo sa pili sa Mulena Belishazare wa Babilona, Jehova a fa Daniele mupolofita wa hae tolo ni lipono ze komokisa. Mupolofita y’o pili a bona libatana z’e ne ze tuna-tuna. Lingeloi la Mulimu la talusa kuli libatana zeo ne li “malena a mane,” ili ku talusa kuli ne a yemela mibuso ye m’ata ya lifasi ye n’e ka tatamana. (Daniele 7:1-8, 17) Ku tuha f’o, Daniele a bona Jehova, yena “Yo Muhulu wa Mazazi,” a inzi fa lubona ka kanya. A atula maswe libatana zeo ka ku li amuha bubusi ni ku sinya sibatana sa bune. Mi ya n’a filwe ku busa ku ya ku ile fahalimw’a “ba mishobo kaufela, ni ba macaba, ni ba lipuo kaufela” ki “ya swana sina mwan’a mutu.” (Daniele 7:9-14) B’o ki bupolofita bo bu makaza bo bu ama ku beiwa fa lubona kwa “Mwan’a mutu,” yena Jesu Kreste, mwa lihalimu ka 1914!—Mateu 16:13.

9, 10. (a) Likalulo-kalulo za siswaniso sa mwa tolo ne li supa kwa nto mañi? (b) Ne mu ka talusa cwañi talelezo ya Daniele 2:44?

 ⁹ Daniele n’a ziba kuli Mulimu u “tulula malena, ni ku yolisa malena fa bulena.” (Daniele 2:21) Ka ku ba ni tumelo ku Jehova, “Yena ya patulula ze patilwe,” mupolofita y’o a fa taluso ya tolo ya siswaniso se situna-tuna sa n’a lolile Nebukadenezare mulena wa Babilona. Likalulo-kalulo za sona ne li supa kwa ku busa ni ku wa kwa mibuso ya lifasi ye m’ata ye cwale ka Babilona, mubuso wa Mamede ni Maperesia, mubuso wa Magerike, ni wa Maroma. Mulimu hape n’a itusisize Daniele kwa ku taluhanya likezahalo za lifasi ze n’e ka to fita mwa mazazi a luna ni ku fitelela.—Daniele 2:24-30.

¹⁰ Bupolofita ne bu ize: “Mwa mazazi a malena ao, Mulimu wa mwa lihalimu u ka tahisa mubuso o si na ku sinyeha ku ya ku ile; mi bulena bwa ona ha bu na ku shimbulukela kwa sicaba si sili. Mubuso wo, u ka ketula ni ku feza mibuso kaufela; kono ona u ka ba teñi kamita ni ku ya ku ile.” (Daniele 2:44) “Linako za bamacaba” ha ne li felile ka 1914, Mulimu n’a tomile Mubuso wa kwa lihalimu o’ buswa ki Kreste. (Luka 21:24; Sinulo 12:1-5) Ka yona nako yeo, ka m’ata a Mulimu, “licwe” la Mubuso wa Bumesiya ne li pumilwe kwa “lilundu” la bubusi bwa Mulimu bwa pupo kamukana. Fa Armagedoni, licwe leo li ka nata siswaniso ni ku si sila-sila ku si eza mufuse. Ka ku ba lilundu le li li mulonga o busa “lifasi kaufela,” Mubuso wa Bumesiya u ka ba wa ku ya ku ile.—Daniele 2:35, 45; Sinulo 16:14, 16. *

11. Ku fetuha kwa Jesu ne ku bonisa cimo nto mañi, mi yona pono yeo ne i amile cwañi Pitrosi?

¹¹ Ka ku hupula za ku ba kwa hae mulena mwa Mubuso, Jesu n’a bulelezi balutiwa ba hae kuli: “Ku ba ba yemi mo, ku na ni ba bañwi ba ba si na ku shwa, konji ba bone pili Mwan’a mutu a taha mwa mubuso wa hae.” (Mateu 16:28) Mazazi a silezi hamulaho wa f’o, Jesu a ya ni Pitrosi, Jakobo, ni Joani fa lilundu le li lumbile fa n’a iz’o fetuhela fapil’a bona. Baapositola ba nze ba kwahezwi ki lilu le li benya, Mulimu a li: “Yo ki Mwan’a ka ya latwa, ye ni katelwa; mu mu utwe.” (Mateu 17:1-9; Mareka 9:1-9) K’o luli ne li ku bona cimo Kreste a li mwa kanya ya Mubuso! Ki ka lona libaka leo Pitrosi ha n’a bulezi ka za yona pono ye makaza yeo kuli: “Hape lu na ni linzwi la bapolofita le li tiile ku fita.”—2 Pitrosi 1:16-19. *

12. Ki kabakalañi ye ha i li yona nako luli ya ku bonisa kuli lu na ni tumelo mwa linzwi la bupolofita la Mulimu?

¹² Ku bonahala kuli “linzwi la bapolofita” li ama bupolofita bo bu mwa Mañolo a Siheberu ka za Mesiya hamoho ni manzwi a Jesu a kuli n’a ka taha “ka mata a matuna ni ka kanya ye tuna.” (Mateu 24:30) Taba ya ku fetuha ne i tiisize linzwi la bapolofita ka za ku taha kwa Kreste mwa kanya a li mulena wa Mubuso. Honafa, ku taha kwa hae mwa kanya ku ka tahisa sinyeho ya ba ba sa sepahali ni ku fuyaulwa kwa ba ba na ni tumelo. (2 Matesalonika 1:6-10) Talelezo ya bupolofita bwa Bibele i bonisa kuli a ki “mazazi a maungulelo.” (2 Timotea 3:1-5, 16, 17; Mateu 24:3-14) Ka ku ba yena Mutahisi wa Katulo ya Jehova, Mikaele, yena Jesu Kreste, u itukiselize ku felisa muinelo o maswe wo wa linto ka nako ya ‘ñalelwa ye tuna.’ (Mateu 24:21; Daniele 12:1) Kacwalo, ye luli ki yona nako ya ku bonisa kuli lu na ni tumelo mwa linzwi la bupolofita la Mulimu.

Mu Zwelepili Ku Ba Ni Tumelo mwa Linzwi la Bupolofita La Mulimu

13. Ki lifi ze kona ku lu tusa ku zwelapili ku lata Mulimu ni ku tiisa tumelo ya luna mwa linzwi la hae?

¹³ Kaniti, lwa pili ha ne lu zibile ka za litalelezo za linzwi la bupolofita la Mulimu ne lu nyakalalile. Kono kana ku zwelela f’o tumelo ya luna i kutile mwatasi mi lilato la luna li folile? Haike ni kamuta lu si ke lwa ba sina Bakreste ba kwa Efese be ne ba ‘tuhezi lilato la bona la pili.’ (Sinulo 2:1-4) Ku si na taba ni kuli lu sebelelize Jehova ka nako ye kuma kai, lwa kona ku kenelwa ki muinelo o cwalo konji haiba lu ‘bata pili mubuso wa Mulimu ni Ku Luka kwa Hae’ ilikuli lu ikubukanyeze bufumu kwa lihalimu. (Mateu 6:19-21, 31-33) Ku tukufalelwa mwa ku ituta Bibele, ku abana  kamita mwa mikopano ya Sikreste, ni ku cisehela mwa musebezi wa ku kutaza Mubuso ku ka lu tusa ku zwelapili ku lata Jehova, Mwan’a hae, ni Mañolo. (Samu 119:105; Mareka 13:10; Maheberu 10:24, 25) Hape zeo li ka tiisa tumelo ya luna mwa linzwi la Mulimu.—Samu 106:12.

14. Bakreste ba ba tozizwe ba fiwa cwañi mupuzo kabakala tumelo ya bona mwa linzwi la bupolofita la Jehova?

¹⁴ Sina linzwi la bupolofita la Mulimu ha ne li talelelizwe, lwa kona ku ba ni tumelo ya kuli ze li polofita za kwapili ni zona li ka talelezwa. Ka mutala, ku ba teñi kwa Kreste mwa kanya ya Mubuso se ku ezahezi, mi Bakreste ba ba tozizwe ba ba sepahalile ku isa lifu se ba iponezi talelezo ya sepiso ya bupolofita ye li: “Ya tula, ni ka mu fa ku ca kwa kota ya bupilo ye mwahali a [Paradaisi] ya Mulimu.” (Sinulo 2:7, 10; 1 Matesalonika 4:14-17) Jesu u fa bona ba ba tuzi bao “ku ca kwa kota ya bupilo” mwa “paradaisi ya Mulimu” ya kwa lihalimu. Ha ba zuswa kwa bafu ili ka Jesu Kreste, Jehova yena “Mulena wa kamita, ya sa shwi, ya sa bonwi, Yena Mulimu anosi” u ba fa bupilo bwa ku sa kona ku shwa ni ku bola. (1 Timotea 1:17; 1 Makorinte 15:50-54; 2 Timotea 1:10) Wo ki mupuzo o munde luli o tahiswa ki lilato le li sa foli la ku lata Mulimu, ni ku ba ni tumelo ye sa shekeshi mwa linzwi la hae la bupolofita!

15. Mutomo wa “lifasi le linca” ne u tomilwe ku bomañi, mi balikani ba bona ki bomañi?

¹⁵ Hamulahonyana ku zwa fo basepahali ba ba tozizwe ne ba zuselizwe ku ya mwa “[paradaisi] ya Mulimu” ya kwa lihalimu, bomasiyaleti ba Isilaele ya kwa moya be ne ba li fa lifasi-mubu ne ba lukuluzwi kwa “Babilona yo mutuna,” yona kopano ya mwa lifasi kamukana ya bulapeli bwa buhata. (Sinulo 14:8; Magalata 6:16) Mutomo wa “lifasi le linca” ne u tomilwe ku bona. (Sinulo 21:1) Kacwalo, ne ku pepilwe “naha,” mi ne i bisizwe paradaisi ya kwa moya ye eza hande mwa lifasi kaufela kacenu. (Isaya 66:8) Bolule-lule ba batu ba ba swana sina lingu ba ba li balikani ba Isilaele ya kwa moya ba sweli ku selahanela ku yona ka yona nako ye, ili mwa “mazazi a [maungulo, NW]—Isaya 2:2-4; Zakaria 8:23; Joani 10:16; Sinulo 7:9.

Nako ya Kwapili ya Batu I Polofitilwe mwa Linzwi la Bupolofita La Mulimu

16. Ba ba tusa ba ba tozizwe ka busepahali ba na ni litibelelo mañi?

¹⁶ Batusi ba ba sepahala ba ba ba tozizwe ba na ni litibelelo mañi? Ni bona ba na ni tumelo  mwa linzwi la bupolofita la Mulimu, mi ba na ni sepo ya ku kena mwa Paradaisi ya fa lifasi-mubu. (Luka 23:39-43) Teñi m’o, ba ka nwa mwa “nuka ya mezi a bupilo” mi ba ka foliswa ka “matali a [likota, NW]” ze calilwe mwa maneku a yona nuka yeo. (Sinulo 22:1, 2) Haiba mu na ni sepo ye nde yeo, haike mu zwelepili ku bonisa kuli mu lata hahulu Jehova ni ku bonisa tumelo mwa linzwi la hae la bupolofita. Haike mu be mwahal’a ba ba ka ikola tabo ye tuna ya bupilo bo bu sa feli mwa Paradaisi ya fa lifasi-mubu.

17. Bupilo bwa mwa Paradaisi ya fa lifasi-mubu bu ka kopanyeleza limbuyoti mañi?

¹⁷ Batu ba ba si ka petahala ha ba koni ku talusa ka ku tala mo bu ka bela bupilo mwa Paradaisi fa lifasi-mubu, kono linzwi la bupolofita la Mulimu li lu fa kutwisiso ya limbuyoti ze ba ka ba ni zona batu ba ba ipeya ku utwa. Mubuso wa Mulimu ha u ka ba ona u nosi o busa ni tato ya hae ha i ka ezwa fa lifasi sina mo i ezezwa kwa lihalimu, ha ku na batu ba mifilifili—mane nihaiba lifolofolo—ze “ka holofaza kamba ku sinya.” (Isaya 11:9; Mateu 6:9, 10) Ba ba lukile ba ka yaha mwa lifasi, mi “ba ka ikola kozo ye tuna.” (Samu 37:11) Ha ku na ku ba ni ba ba ka lapa, kakuli “buloto bu ka ba bo buñata mwa naha, mane ni fahalimu a malundu.” (Samu 72:16) Ha ku sa na ba ba ka lila miyoko ya maswabi. Makulanu a ka fela, mane nihaiba lifu ha li sa na ku ba teñi. (Isaya 33:24; Sinulo 21:4) Kana mwa kona ku nahanela nako fo ku si ke kwa ba ni baalafi, milyani, lipatela kamba ko ku alafiwa lipulumuki, mane ni mafu. Ki litibelelo kwa bunde!

18. (a) Daniele n’a sepisizweñi? (b) “Sanda” sa Daniele ikaba nto mañi?

¹⁸ Mane nihaiba mabita a batu a ka siyala mukungulu mafu h’a ka kala ku yoliwa ki zuho. Jobo, munna ya lukile n’a na ni sepo ye cwalo. (Jobo 14:14, 15) Mupolofita Daniele ni yena n’a na ni sepo ye cwalo, kakuli lingeloi la Jehova ne li mu omba-ombile ka ku mu sepisa kuli: “Haili wena, u zwelepili mwa nzila ya hao ku isa kwa mafelelezo. U ka fiwa pumulo, mi u ka zuha ku amuhela sanda sa hao, kwa mafelelezo a mazazi.” (Daniele 12:13) Daniele n’a sebelelize Mulimu ka busepahali ku isa kwa mafelelezo a bupilo bwa hae. Cwale u pumuzi mwa lifu, kono u ka “zuha” mwa “zuho ya ba ba lukile” mwa Puso ya Kreste ya Lilimo ze Sikiti. (Luka 14:14) “Sanda” sa Daniele ikaba sifi? Bupolofita bwa Ezekiele mwa talelezo ya bona ka za Paradaisi, bu bonisa kuli batu ba Jehova kaufela ba ka ba ni sibaka, ili mubu o’ ka abelwa ku si na sobozi, ili ka nzila ye lukile. (Ezekiele 47:13–48:35) Kacwalo, Daniele u ka ba ni sibaka mwa Paradaisi, kono sanda sa hae ha si na ku ba fela sa mubu. Si ka kopanyeleza ni sibaka sa hae mwa mulelo wa Jehova.

19. Ki lika mañi ze tokwahala kuli lu pile mwa Paradaisi ya fa lifasi-mubu?

¹⁹ Mina bo ni za sanda sa mina? Haiba mu na ni tumelo mwa Bibele, lona Linzwi la Mulimu, mwendi luli mu lakaza ku pila mwa Paradaisi ya fa lifasi-mubu. Mwendi mane mu inahanelanga ku ba mwateñi, inge mu ikola limbuyoti za yona ze ñata, inze mu babalela lifasi-mubu, ni ku amuhela ka tabo ba ba zuha kwa bafu. Esi mane batu ba simuluha luli mwa Paradaisi. Mulimu n’a bupezi batu ba babeli ba pili kuli ba pile mwa sibaka se si cwalo. (Genese 2:7-9) Mi u bata kuli batu ba ba ipeya ku utwa ba pile ku ya ku ile mwa Paradaisi. Kana mu ka eza lika ka ku ya ka Mañolo ilikuli mu to ba mwahal’a bolule-lule bao kwa mafelelezo ba ka to pila mwa Paradaisi ya fa lifasi-mubu? Mwa kona ku to fumaneha teñi haiba mu na ni lilato la niti la ku lata Ndat’a luna wa kwa lihalimu yena Jehova, ni haiba mu na ni tumelo ye tiile mwa linzwi la bupolofita la Mulimu.

[Litaluso za kwatasi]

Ne Mu Ka Alaba Cwañi?

• Bupolofita bwa pili ne li bufi, mi Peu ye sepisizwe ne li mañi?

• Ki bufi bo buñwi kwa bupolofita ka za Mesiya bo ne bu talelelizwe ku Jesu?

• Daniele 2:44, 45 i ka talelezwa cwañi?

• Linzwi la bupolofita la Mulimu li bonisa kuli nako ya kwapili ya batu ba ba ipeya ku utwa ikaba ye cwañi?

[Lipuzo za Tuto]

[Siswaniso se si fa likepe 16]

Kana mu na ni sepo ya ku pila mwa Paradaisi ya fa lifasi-mubu?