Mu Zibahaze Taba ye Nde ka Tukufalelo
Mu Zibahaze Taba ye Nde ka Tukufalelo
“Mu be ni ku tukufalelwa mwa moya; mu sebeleze Mulena.”—MAROMA 12:11.
1, 2. Bakreste ba ikataza ku ba ni mubonelo mañi kamita ka ku ba bakutazi ba taba ye nde?
MUTANGANA u tabezi mubeleko w’a sa zo fumana. Lizazi la pili l’a ya kwa musebezi, u libelela hahulu litaelo za mubelekisi wa hae. U bata ku eza musebezi wa hae wa pili mi ha lati ku u bapalisa. U tukufalelwa ku u eza hande hahulu.
2 Ka nzila ye swana, luna Bakreste lu kona ku ikutwa kuli lu babeleki ba banca. Bakeñisa kuli lu sepile ku pila ku ya ku ile, ku kona ku bulelwa kuli kihona lu sa zo kalisa ku sebeleza Jehova. Kaniti Mubupi wa luna u lu bulukezi misebezi ye miñata ye lu ka eza kamita-ni-mita. Kono musebezi wa pili o lu filwe ki wa ku zibahaza taba ye nde ya Mubuso wa hae. (1 Matesalonika 2:4) Lu ikutwa cwañi ka za musebezi w’o w’a lu file Mulimu? Sina mutangana yani, lu bata ku u eza ka m’ata a luna kaufela, ka mafulofulo, ka tabo—ee, ka tukufalelo!
3. Ku tokwahalañi kuli lu eze hande ka ku ba sikombwa sa taba ye nde?
3 Kono ku zwelapili ku ba ni mubonelo o munde o cwalo ku kona ku ba t’ata. Kwand’a bukombwa bwa luna, lu na ni misebezi ye miñwi ye miñata, mi ye miñwi ku yona i kana ya lu katalisa kwa mubili ni mwa munahano. Hañata, lu konanga ku eza misebezi ye miñwi yeo hamoho ni ku eza hande bukombwa. Kono i kona ku ba nto ye t’ata kamita. (Mareka 8:34) Jesu n’a koñomekile kuli, kuli luna Bakreste lu eze hande, lu tokwa ku mbindana.—Luka 13:24.
4. Lipilaelo za ka zazi li kona ku fokolisa cwañi mayemo a luna a kwa moya?
4 Misebezi ha i li ye miñata hahulu cwalo, ku bunolo fokuñwi ku ikutwa ku eshulwa kamba ku imelwa. “Ku bilaela za bupilo” ku kona ku feza tukufalelo ni buitebuho bwa luna kwa misebezi ya teokratiki. (Luka 21:34, 35; Mareka 4:18, 19) Kabakala ku sa petahala, lu kana lwa tuhela ‘lilato la luna la pili.’ (Sinulo 2:1-4) Lu kana lwa ezeza fela mulao likalulo ze ñwi za sebelezo ya luna ku Jehova. Bibele i fa cwañi susuezo ye tokwahala kuli lu zwelepili ku tukufalelwa mwa bukombwa?
Inge ‘Mulilo O Cisa’ mwa Lipilu za Luna
5, 6. Muapositola Paulusi n’a ngile cwañi tohonolo ya hae ya ku kutaza?
5 Bukombwa bw’a lu file Jehova ki bwa butokwa hahulu-hulu mi ha bu swaneli k’u ngiwa ku ba nto-nto fela. Muapositola Paulusi n’a boni kuli ku kutaza taba ye nde ki tohonolo ye tuna hahulu, mi n’a ikutwa ku sa swanela ku fiwa musebezi w’o. N’a ize: “Sishemo seo si filwe na, ni li yo munyinyani kwa balumeli kamukana; ki sa ku bulelela bamacaba bufumu bwa Kreste, bo bu sa konwi ku fumanwa butuna bwa bona; mi ni bonise batu kamukana litaba za kunutu yeo ye ne patilwe ku Mulimu haisali, Yena ya bupile linto kamukana.”—Maefese 3:8, 9.
6 Mubonelo o munde wa Paulusi kwa bukombwa ki mutala o munde hahulu ku luna. Mwa liñolo la n’a ñolezi ba kwa Roma, n’a ize: “N’itukiselize ku y’o bulela Evangeli.” N’a sa swabeli taba ye nde. (Maroma 1:15, 16) N’a na ni mubonelo o munde mi n’a tukufalezwi ku peta bukombwa bwa hae.
7. Mwa liñolo la n’a ñolezi ba kwa Roma, Paulusi n’a lemusize ka za nto mañi?
7 Muapositola Paulusi n’a boni tokwahalo ya ku tukufalelwa kamita, kacwalo a eleza Bakreste ba kwa Roma kuli: “Ka za ku ikataza, mu si ke mwa fokola; mu be ni ku tukufalelwa mwa moya; mu sebeleze Mulena.” (Maroma 12:11) Linzwi la Sigerike le li tolokilwe kuli ‘ku fokola’ li na ni taluso ya ku ba ni “buzwa, ndembwe.” Nihaikaba kuli ha lu si ka fokola luli mwa bukombwa bwa luna, kaufel’a luna lu tokwa ku tonela mikwa ya pili ye isa kwa buzwa bwa kwa moya ni ku eza licinceho ze swanela mwa mubonelo haiba lu lemuha kuli lu na ni mikwa yeo.—Liproverbia 22:3.
8. (a) Ki nto mañi ye ne i bile inge ‘mulilo o cisa’ mwa pilu ya Jeremia, mi ki kabakalañi? (b) Lu kona ku itutañi ku ze n’e ezahezi ku Jeremia?
8 Moya wa Mulimu hape u kona ku lu tusa ha lu zwafile. Ka mutala, mupolofita Jeremia nako ye ñwi n’a zwafile, mi a bata ku tuhela musebezi wa hae wa ku polofita. Mane ka za Jehova, a li: “Ha ni sa tola ni Mu bulela, nihaili ku bulela ka Libizo la Hae.” Kana seo ne si bonisa kuli Jeremia n’a fokozi hahulu kwa moya? Kutokwa. Mane, lilato la Jeremia la ku lata hahulu lika za kwa moya, ni Jehova, hamoho ni ku tukufalelwa niti kwa hae ne li mu file m’ata a ku zwelapili ku polofita. U talusa kuli: “Mwa pilu ya ka, [linzwi la Jehova ne li] swana sina mulilo o ni cisa, o kenyizwe mwa masapo a ka; ni eza ka tata kuli ni iswale, kono na palelwa.” (Jeremia 20:9) Ha ku komokisi kuli batanga ba Mulimu ba ba sepahala fokuñwi ba zwafanga. Kono ha ba lapelela tuso ku Jehova, u ka bona ze mwa lipilu za bona ni ku ba kapweka moya wa hae o kenile, haiba sina Jeremia, ba na ni linzwi la hae mwa lipilu za bona.—Luka 11:9-13; Likezo 15:8.
“Mu Si Ke Mwa Tima Moya”
9. Ki nto mañi ye kona ku tibela moya o kenile ku sebeza ku luna?
9 Muapositola Paulusi n’a elelize ba kwa Tesalonika kuli: “Mu si ke mwa tima Moya.” (1 Matesalonika 5:19) Kaniti, likezo ni mikwa ye lwanisana ni likuka za silumeli i kona ku tibela moya o kenile ku sebeza ku luna. (Maefese 4:30) Bakreste kacenu ba filwe musebezi wa ku kutaza taba ye nde. L’u nga tohonolo yeo ka butuna. Ha lu komoki ba ba sa zibi Mulimu ha ba nyefula musebezi wa luna wa ku kutaza. Kono Mukreste ha keshebisa bukombwa bwa hae ka bomu, a kana a tima moya wa Mulimu o fa m’ata.
10. (a) Mubonelo wa batu ba bañwi u kona ku lu fokolisa cwañi? (b) Ki ufi mubonelo o pahami wa za bukombwa bwa luna o’ bulezwi kwa 2 Makorinte 2:17?
10 Ba bañwi ba ba si mwa puteho ya Sikreste ba kana b’a nga kuli bukombwa bwa luna ki bwa ku abela fela lihatiso. Ba bañwi ba kana ba nahana ka mafosisa kuli ze lu yelanga fa ndu ni ndu kikuli batu ba lu fe linubu. Haiba lu tuhelela mibonelo ye maswe ye cwalo ku lu yaulula, lu kana lwa fokola mwa bukombwa. Ku fita ku tuhelela munahanelo o cwalo ku lu fokolisa, kamita lu beñi ni mubonelo w’o Jehova ni Jesu ba na ni ona ka za bukombwa bwa luna. Muapositola Paulusi n’a bulezi za mubonelo o pahami w’o ha n’a ize: “Ha lu swani sina ba bañata ba ba zwaka Linzwi la Mulimu; kono lu li bulela lu na ni niti; Mulimu mw’a lu fela Linzwi, lwa li bulela fapil’a Mulimu, lu li ku Kreste.”—2 Makorinte 2:17.
11. Ki nto mañi ye ne i konisize Bakreste ba pili ku zwelapili ku tukufalelwa niha ne ba nyandiswa, mi mutala wa bona u swanela ku lu susueza cwañi?
11 Jesu a sa zo shwa fela, balutiwa ba hae mwa Jerusalema ne ba talimani ni nyandiso. Ne ba sabisizwe ni ku laelwa kuli ba tuhele ku kutaza. Kono Bibele i bulela kuli ne ba “[tezi] Moya o Kenile, mi ba bulela Linzwi la Mulimu ba sa sabi.” (Likezo 4:17, 21, 31) Manzwi ao Paulusi n’a bulelezi Timotea lilimonyana hamulaho wa f’o, a bonisa mubonelo o munde o ba swanela ku ba ni ona Bakreste kamita. Paulusi n’a ize: “Mulimu h’a si ka lu fa moya wa boi; kono ki wa mata, ni wa lilato, ni wa kutwisiso. Cwale u si ke wa swabela bupaki bwa Mulen’a luna; nihaiba ku swabela na, ya inzi mwa litamo kabakala hae; kono u utwe butuku hamoho ni na, kabakala Evangeli, ka mata a Mulimu.”—2 Timotea 1:7, 8.
Lu Koloteziñi Ba Bañwi?
12. Ki lifi libaka le lituna le lu kutaleza taba ye nde?
12 Kuli lu be ni mubonelo o munde ka za bukombwa bwa luna, lu lukela ku ba ni mulelo o munde. Lu kutalezañi? Libaka le lituna li bulezwi ki walisamu, h’a li: “Ba ba kenile ba hao ba ka ku lumbeka [Jehova], ba ka bulela kanya ya mubuso wa hao, ba lumbe mata a hao. Ba taluseze bana ba batu likezo za hao ze tuna, ni kanya ya bulena bwa mubuso wa hao.” (Samu 145:10-12) Kaniti, ze lu kutaleza ki ku lumbeka Jehova fapil’a nyangela ni ku bonisa batu kamukana kuli libizo la hae li kenile. Nihaikaba kuli ki ba sikai fela ba ba lu teeleza, ku kutaza lushango lwa puluso ka busepahali ku lumbekisa Jehova.
13. Ki lifi ze lu susueza ku bulelela ba bañwi sepo ya puluso?
13 Ze lu kutaleza hape ki lilato la luna kwa batu ni kuli lu si ke lwa ba ni mulatu wa mali. (Ezekiele 33:8; Mareka 6:34) Ze zamaelela ni zeo ki za n’a talusize Paulusi ha n’a bulela ka za ba ba si mwa puteho ya Sikreste, a li: “Ni cile sikoloti kwa Magerike ni kwa Mañete, ku ba ba talifile ni ku ba ba sa zibi se siñwi.” (Maroma 1:14) Paulusi n’a ikutwa kuli n’a cile batu sikoloti sa ku ba bulelela taba ye nde, kakuli Mulimu u lata kuli “batu kamukana ba piliswe.” (1 Timotea 2:4) Kacenu, lu ikutwa ku ba ni lilato leo ni buikalabelo b’o kwa batu ba bañwi. Lilato la Jehova kwa batu ne li mu susuelize ku luma Mwan’a hae fa lifasi-mubu ku t’o ba shwela. (Joani 3:16) B’o ne li buitomboli bo butuna. Lu likanyisa lilato la Jehova ha lu itusisa nako ni m’ata a luna kuli lu bulelele ba bañwi taba ye nde ya ku piliswa ko ku konahaliswa ki sitabelo sa Jesu.
14. Bibele i talusa cwañi lifasi la batu ba ba si mwa puteho ya Sikreste?
14 Lipaki za Jehova b’a nga kuli batu ba bañwi ba kona ku kena mwa swalisano ya Sikreste. Lu lukela ku kutaza ka bundume, kono bundume bwa luna ha bu talusi bulwani. Ki niti kuli Bibele i itusisa manzwi a’ tiile ha i bulela ka za lifasi ka nañungelele. Paulusi ha buleli linzwi la “lifasi” ka ku babaza h’a bulela za “butali bwa lifasi le” ni “ku shukelwa za lifasi.” (1 Makorinte 3:19; Tite 2:12) Paulusi hape n’a hupulisize Bakreste ba kwa Efese kuli ha ne ba zamaya “ka mukwa wa lifasi le,” ne ba “shwile” kwa moya. (Maefese 2:1-3) Lipulelo zeo ni ze ñwi ze swana ni zona za lumelelana ni manzwi a muapositola Joani, a’ li: “Lifasi kamukana li lapalezi mwatas’a ya maswe.”—1 Joani 5:19.
15. Ha lu swaneli ku ezañi ka za batu ba ba si mwa puteho ya Sikreste, mi ki kabakalañi?
15 Kono mu hupule kuli lipulelo ze cwalo li itusisizwe kwa lifasi ka nañungelele le li ikauhanyize ku Mulimu, haki kwa batu ka buñwi. Bakreste ha ba ipi m’ata a ku atulela cimo m’o mutu a k’a ngela muhato kwa musebezi wa ku kutaza. Ha ba na fo ba ka atulela mutu kuli ki puli. Haki luna ba ba bulela mo i ka bela katulo Jesu ha ka taha ku t’o ketahanya “lingu” mwa “lipuli.” (Mateu 25:31-46) Jesu ki yena muatuli ya ketilwe; luna ha lu baatuli. Hape, se ku iponezwi kuli ba bañwi mane be ne ba na ni muzamao o maswe hahulu, ba amuhezi lushango lwa Bibele, ba cincize, ni ku ba Bakreste ba ba pila ka bukeni. Kacwalo, nihaike ha lu bati ku swalisana ni batu ba ba maswe, ha lu kata-kati ku ba bulelela sepo ya Mubuso fo lu bela ni kolo kaufela. Mañolo a bulela ka za ba bañwi be ne ba si ka ba kale balumeli kuli ne “ba ketezwi bupilo bo bu sa feli.” Hasamulaho ne ba bile balumeli. (Likezo 13:48) Kacwalo ha lu koni ku ziba ba ba ketilwe konji ha lu ba kutaza—mwendi mane hañata-ñata. Kabakaleo, lu ba ni “musa” ni “likute” ku ba ba si ka amuhela kale lushango lwa puluso, ka sepo ya kuli ba bañwi ku bona mwendi ba ka amuhela lushango lwa bupilo.—2 Timotea 2:25; 1 Pitrosi 3:15.
16. Ki lifi libaka le liñwi le lu bata ku bela ni “bukwala bwa ku luta”?
16 Ku ituta ku ba baluti ba ba bukwala ku ka ekeza kwa tukufalelo ya luna ya ku zibahaza taba ye nde. Ki w’o mutala: Papali ye ñwi ye tabisa i kana i sa tabelwi ki mutu ya sa zibi ku i bapala. Kono ku ya i bapala hande, ya tabisa luli. Ku cwalo ni kwa Bakreste ba ba ituta ku ba ni “bukwala bwa ku luta.” Ba banga ni tabo ye tuna mwa bukombwa. (2 Timotea 4:2, NW; Tite 1:9) Paulusi n’a elelize Timotea kuli: “Tundamena ku itahisa ku Mulimu unz’o lumelelwa, u li mubeleki ya sa nyazwi, ya aba Linzwi la niti ka mukwa o lukile.” (2 Timotea 2:15) Lu kona ku ituta cwañi bukwala bwa ku luta?
17. Lu kona ku ituta cwañi ku ‘shukelwa’ zibo ya Bibele, mi zibo ye cwalo i ka lu tusa cwañi mwa bukombwa?
17 Nzila ye ñwi ki ka ku ekeza kwa zibo ye nepahezi. Muapositola Pitrosi u lu susueza kuli: “Sina bana ba ba s’a zw’o pepwa, mu shukelwe mabisi a moya, a’ si ka zwakwa, kuli ka ona mu hulele ze pilisa.” (1 Pitrosi 2:2) Mbututu ya ikanguzi hande ka taho u shukelwanga mabisi. Kono Mukreste a kana a tokwa ku ituta ku ‘shukelwa’ zibo ya Bibele. Seo si kona ku ezwa mutu ha ba ni mikwa ye minde ya ku ituta ni ku bala. (Liproverbia 2:1-6) Buikatazo ni buikalimelo bwa tokwahala kuli lu be baluti ba ba bukwala ba Linzwi la Mulimu, kono buikatazo bo bu cwalo bu tisanga ze nde. Tabo ye zwanga mwa ku nyakisisa Linzwi la Mulimu i ka lu tiseza ku tukufalelwa mwa moya wa Mulimu, ili ku lakaza ku bulelela ba bañwi lika ze lu ituta.
18. Mikopano ya Sikreste i kona ku lu tusa cwañi ku aba linzwi la niti ka mukwa o lukile?
18 Mikopano ya Sikreste ni yona i lu tusa hahulu ku itusisa ka bukwala Linzwi la Mulimu. Mañolo a Bibele h’a balwa ka nako ya lingambolo za nyangela ni lipuhisano ze ñwi za ka Mañolo, neikaba hande ku latelela mwa Libibele za luna. Lu ka eza hande ku teeleza ka tokomelo kwa lingambolo kaufela kwa mikopano, hamoho ni ze ama luli musebezi wa luna wa ku kutaza. Ni kamuta lu si keshebisi liponiso, mwendi ka ku ituhelela ku sa isa teñi pilu. Ni fona f’o, lu tokwa buikalimelo ni ku teeleza hahulu. (1 Timotea 4:16) Mikopano ya Sikreste i tiisa tumelo ya luna, i lu tusa ku shukelwa Linzwi la Mulimu, ni ku lu luta ku tukufalelwa ku shaela taba ye nde.
Lu Kona ku Sepa Tuso ya Jehova
19. Ki kabakalañi ku abananga kamita mwa ku kutaza ha ku li kwa butokwa?
19 Bakreste ba ba ‘tukufalezwi mwa moya’ ili ba ba zibahaza ka tukufalelo taba ye nde ba ikataza ku eza bukombwa kamita. (Maefese 5:15, 16) Ki niti kuli miinelo ya batu ya fapana, mi haki batu kaufela ba ba kona ku tanda nako ye swana mwa musebezi w’o wa ku pilisa ba bañwi. (Magalata 6:4, 5) Kono mwendi sa butokwa hahulu ku fita buñata bwa nako ye lu tanda mwa musebezi wa ku kutaza ki ku bulelela ba bañwi kamita sepo ya luna. (2 Timotea 4:1, 2) Ha lu kutaza hahulu, lu ka lemuha hahulu butokwa bwa musebezi w’o. (Maroma 10:14, 15) Lu ka ba hahulu ni makeke ni kutwelo-butuku ha lu ka katananga batu ba bande ba ba lila ni ku tonga ili ba ba si na sepo.—Ezekiele 9:4; Maroma 8:22.
20, 21. (a) Ki ufi musebezi o’ kwapil’a luna? (b) Jehova u lu tusa cwañi mwa musebezi wa luna?
20 Jehova u lu file taba ye nde. W’o ki ona musebezi wa pili w’a lu file luna “ba ba sebeza” ni yena. (1 Makorinte 3:6-9) Lu tukufalezwi ku eza musebezi w’o wa lu file Mulimu ka moyo kaufela, ka mo lu konela kaufela. (Mareka 12:30; Maroma 12:1) Mwa lifasi, ku sa na ni batu ba bañata ba ba ketilwe ba ba nyolelwa ku ziba niti. Musebezi ki o mutuna, kono lwa kona ku sepa kuli Jehova u ka lu tusa ha lu nze lu peta bukombwa bwa luna ka ku tala.—2 Timotea 4:5.
21 Jehova u lu file moya wa hae ni “lilumo la Moya,” lona Linzwi la Mulimu. Ka ku ba ni tuso yeo, lwa kona ku bulela ‘lu sa sabi, lu zibise kunutu ya Evangeli.’ (Maefese 6:17-20) Haike ni luna lu bulelwe mwa n’a ñolezi muapositola Paulusi kwa Bakreste ba kwa Tesalonika kuli: “Evangeli ya luna ha i si ka taha ku mina ka manzwi fela; kono i tahile ka mata, ni ka Moya o Kenile, ni ka ze kolisa hahulu.” (1 Matesalonika 1:5) Ee luli, haike lu zibahaze taba ye nde ka tukufalelo!
Lundululo Ye Kuswani
• Kabakala lipilaelo za mwa bupilo, kiñi ze kona ku ezahala kwa tukufalelo ya luna mwa bukombwa?
• Takazo ya luna ya ku zibahaza taba ye nde i swanela ku ba cwañi inge ‘mulilo o cisa’ mwa lipilu za luna?
• Ki ifi mibonelo ye maswe ka za bukombwa ye lu swanela ku pima?
• Kamita, lu swanela k’u nga cwañi batu ba ba sa lumeli ze lu lumela?
• Jehova u lu tusa cwañi ku ba ni tukufalelo kamita mwa musebezi wa ku kutaza?
[Lipuzo za Tuto]
[Maswaniso a fa likepe 23]
Bakreste ba likanyisa tukufalelo ya bo Paulusi ni Jeremia
[Maswaniso a fa likepe 24]
Tukufalelo ya luna mwa bukombwa i tiswa ki lilato la luna la ku lata Mulimu ni batu