Ku Ituta kwa Tusa ni ku Tabisa

“Wa i bata . . . u ka fumana ku ziba za Mulimu.”—LIPROVERBIA 2:4, 5.

1. Ku balela fela ku itabisa ku kona ku lu katulusa hahulu cwañi?

BATU ba bañata ba balelanga fela ku itabisa. Haiba litaba ki ze nde, ku li bala ku kona ku katulusa hande hahulu. Kwand’a ku bala Bibele kamita, Bakreste ba bañwi ba ikolanga hahulu ku bala fa ni fani mwa Lisamu, Liproverbia, ni litaba za Evangeli, kamba likalulo ze ñwi za Bibele. Bunde fela bwa manzwi ni muhupulo bu ba tiseza munyaka o mutuna. Ba bañwi ba ikatulusanga ka ku bala Yearbook of Jehovah’s Witnesses, magazini ya Awake!, litaba za bupilo bwa batu ze ñozwi mwa magazini ye, kamba litaba ze hatisizwe ka za kwaikale, za sibupeho sa naha, ni za ka taho.

2, 3. (a) Litaba ze tungile za kwa moya li kona ku likanyezwa cwañi kwa lico ze tiile? (b) Ku ituta ku amañi?

² Hailif’o ku bala fela ka ku itabisa ku kona ku ba nto ya ku ikatulusa, ku ituta kona ku tokwa ku itusisa munahano. Francis Bacon, muituti wa mihupulo ya batu wa kwa England, n’a ñozi kuli: “Libuka ze ñwi ki za ku lupa, ze ñwi ki za ku miza, mi ze ñwi ze sikai ki za ku tafuna ni ku luba.” Bibele kaniti ki ye ñwi ya libuka ze na ni ku tafunwa ni ku lubiwa. Muapositola Paulusi n’a ñozi kuli: “[Ka za Kreste, ya n’a swaniselizwe ki Melekisedeke Mulena ya n’a li Muprisita] ne lu ka bulela ze ñata fahalimu a taba yeo, kono ku li talusa ku tata, kakuli mu fetuhile ba ba na ni buzwa kwa ku utwa. . . . Lico ze tiile ki za ba ba hulile, ba ba na ni kutwisiso ya ku keta ze nde ku ze maswe, kabakala ku itwaelisa cwalo.” (Maheberu 5:11, 14) Lico ze tiile li lukela ku tafunwa pili li si ka miziwa kale ni ku y’o lubiwa mwa mba. Litaba ze tungile za kwa moya li tokwa ku nahanisiswa pili li si ka kena kale ni ku bulukiwa mwa pilu.

³ Dikishinari ye ñwi i talusa kuli “ku ituta” ki “kezo kamba mukwa wa ku itusisa munahano mwa ku fumana zibo kamba kutwisiso, inge cwalo ka ku bala, ku batisisa, ni cwalo-cwalo.” Kacwalo ku ituta haki ku bala fela litaba ka lubilo, mwendi lu nze lu lala manzwi. Ku ituta ki musebezi, mi ku tokwa ku itusisa munahano ni m’ata a mina a ku lemuha. Kono ku ituta niha ku tokwa buikatazo, ha ku talusi kuli ha ku koni ku tabisa.

Ku Eza ku Ituta ku Ba Ko ku Tabisa

4. Ka ku ya ka walisamu, ku ituta Linzwi la Mulimu ku kona ku katulusa ni ku tusa cwañi?

⁴ Ku bala ni ku ituta Linzwi la Mulimu ku kona ku katulusa ni ku tiisa. Walisamu n’a ize: “Mulao wa [Muñ’a] Bupilo u petehile, u katulusa moya; bupaki bwa [Muñ’a] Bupilo bwa sepahala, bu talifisa ya si na kutwisiso. Litaelo za [Muñ’a] Bupilo li lukile, li tabisa pilu; mulao wa [Muñ’a] Bupilo u kenile, u bonisa meto.” (Samu 19:7, 8)  Milao ni litaelo za Jehova li katulusa moya wa luna, li ekeza kwa buiketo bwa luna bwa kwa moya, li lu tiseza tabo mwa pilu, ni ku tonisa meto a luna kuli lu bone hande-nde milelo ye minde ya Jehova. Haki ku tabisa ni k’o!

5. Ku ituta ku kona ku lu tiseza cwañi tabo ye tuna?

⁵ Lu ikolanga ku eza musebezi wa luna ha lu bona ze nde ze zwa mwateñi. Kacwalo, kuli ku ituta ku be ko ku tabisa, lu swanela ku akufa ku itusisa zibo ye lu sa zo fumana. Jakobo n’a ñozi kuli: “Ya talimisisa mwa Mulao o petehile, ona Mulao wa tukuluho, mi a tiiseza mwateñi, isi muutwi fela ya libala, kono muezi ya eza musebezi, mutu y’o u ka fuyaulwa ku z’a eza kaufela.” (Jakobo 1:25) Ku itusisa ka butu lisupo ze lu sa zo ituta ku tisa nyakalalo ye tuna. Ku eza patisiso ka mulelo wa ku alaba puzo ye lu buzizwe mwa musebezi wa luna wa ku kutaza kamba ku luta ni kona ku ka lu tiseza tabo ye tuna.

Ku Hulisa Lilato la ku Lata Linzwi la Mulimu

6. Muñoli wa Samu 119 n’a bonisize cwañi lilato la hae la ku lata linzwi la Jehova?

⁶ Mulukisi wa Samu 119, mwendi ili yena Ezekiasi ha n’a sa li nabi yo munyinyani, n’a bonisize lilato la hae la ku lata linzwi la Jehova. N’a lokile kuli: “Ni ka tabela litaelo za hao, ha ni na ku libala linzwi la hao. Likelezo za hao, zona, ki tabo ya ka. . . . Ni ka tabela milao ya hao, ki yona ye ni lata. Za sishemo sa hao li te ku na, kuli ni pile, kakuli ni tabela mulao wa hao. Pilu ya ka i shukezwi ku piliswa ki Wena, [Muñ’a] Bupilo; mi ni tabela mulao wa hao.”—Samu 119:16, 24, 47, 77, 174.

7, 8. (a) Ka ku ya ka dikishinari ye ñwi, ‘ku tabela’ Linzwi la Mulimu ku talusañi? (b) Lu kona ku bonisa cwañi lilato la luna la ku lata Linzwi la Jehova? (c) Ezira n’a itukisize cwañi pili a si ka bala kale Mulao wa Jehova?

⁷ Dikishinari ye ñwi ya za Mañolo a Siheberu ha i talusa linzwi le li tolokilwe kuli ‘ku tabela’ mwa Samu 119, i li: “Ka mo li itusiselizwe mwa timana 16, linzwi leo li swana ni [manzwi a’ talusa likezo za] ku nyakalala . . . ni ku nahanisisa . . . Mutatamanelo ki wo: ku nyakalala, ku nahanisisa, ku tabela . . . Nto yeo mwendi i bonisa kuli ku nahanisisa ka mulelo ki yona nzila ya ku tabela ka yona linzwi la Yahweh. . . . Taluso yeo i kopanyeleza ni maikuto a mutu.” *

8 Ee, lilato la luna la ku lata Linzwi la Jehova li swanela ku zwelela mwa pilu, mona mo ku zwelela maikuto. Lu swanela ku tabela ku ba ni nako ya ku nahanisisa litaba ze ñwi ze lu sa z’o bala. Lu swanela ku kengeyela mihupulo ye tungile ya kwa moya, ku ipeya ku yona, ni ku i yeya. Seo si tokwa nahanisiso ya ka ku kuza ni tapelo. Sina Ezira, lu tokwa ku isa pilu ya luna kwa ku bala ni ku ituta Linzwi la Mulimu. Ku ñozwi ka za hae kuli: “Ezira n’a isize pilu ya hae kwa ku bata mulao wa [Muñ’a] Bupilo, ni ku sebeza ka ona, ni ku luta mwa Isilaele milao ni likatulo.” (Ezira 7:10) Mu lemuhe milelo ye milalu kwa n’a isize pilu ya hae Ezira: ku ituta, ku sebelisa za n’a ituta, ni ku luta. Lu swanela ku latelela mutala wa hae.

Ku Ituta Ki Kezo ya Bulapeli

9, 10. (a) Walisamu n’a bonisize ka linzila lifi kuli n’a nahana Linzwi la Jehova? (b) Linzwi la Siheberu le li tolokilwe kuli ku “nahana” li talusañi? (c) Ki kabakalañi ha ku li kwa butokwa kuli l’u nge tuto ya Bibele ku ba “kezo ya bulapeli”?

⁹ Walisamu u bulela kuli n’a nahana milao, litaelo, ni likelezo za Jehova. U opela kuli: “Se ni ka nahana ki litemuso za hao, ni lemuhe ni linzila za hao. Ni ka isa mazoho a ka kwa milao  ya hao ye ni lata, mi ni ka nahana litaelo za hao. Hasi mo ni latela mulao wa hao! Na u nahana musihali kaufela. Ni fita ba ba ni lutile kaufela kwa kutwisiso; kakuli ni nahanile likelezo za hao.” (Samu 119:15, 48, 97, 99) Ku “nahana” Linzwi la Jehova ku talusañi?

¹⁰ Linzwi la Siheberu le li tolokilwe kuli ku “nahana” hape li talusa “ku yeya, ku kengeyela,” “ku nyakisisa taba mwa pilu ya hao.” “Li talusa ku nahanisisa ka ku kuza misebezi ya Mulimu . . . ni linzwi la Mulimu.” (Theological Wordbook of the Old Testament) Linzwi la ku “nahana” f’o li talusa “ku yeya kwa walisamu,” “tuto ya hae ye susuezwa ki lilato” la ku lata mulao wa Mulimu, ili ye ngiwa ku ba “kezo ya ku lapela.” K’u nga kuli tuto ya Linzwi la Mulimu ki kalulo ya bulapeli bwa luna ku ekeza kwa butokwa bwa tuto yeo. Kacwalo i swanela ku eziwa ka tokomelo ili ka tuso ya tapelo. Ku ituta ki kalulo ya bulapeli bwa luna mi ze lu itutelanga kikuli lu zwisezepili bulapeli bwa luna.

Ku Batisisa Hahulu mwa Linzwi la Mulimu

11. Jehova u patululela cwañi batu ba hae mihupulo ye tungile ya kwa moya?

¹¹ Ka tompo ye tuna, walisamu n’a ize: “Misebezi ya hao, hasi misebezi kwa butuna, [Muñ’a] Bupilo! Mihupulo ya hao i tibile hahulu.” (Samu 92:5) Mi muapositola Paulusi n’a bulezi za linto “ze tungile za Mulimu,” ona mihupulo ye tungile yeo Jehova a patululela batu ba hae “ka Moya” wa hae o sebeza kwa sitopa sa mutanga ya sepahala, ya na ni kutwisiso. (1 Makorinte 2:10; Mateu 24:45) Sitopa sa mutanga si tukufalezwi ku fa lico za kwa moya ku bote. Ba banca si ba fa “mabisi” kono “ba ba hulile” si ba fa “lico ze tiile.”—Maheberu 5:11-14.

12. Mu fe mutala wa “ze tungile za Mulimu” ze talusizwe ki sitopa sa mutanga.

¹² Kuli lu utwisise “ze tungile za Mulimu” zeo, lu tokwa ku ituta ka buniti ni ku nahanisisa Linzwi la hae. Ka mutala, ku hasanyizwe litaba ze nde ze bonisa ka m’o Jehova a kona ku fela katulo ye lukile mi hape ni ku bonisa mufelañeke. Ha bonisa mufelañeke, haki kuli u keshebisa katulo ya hae; kono mufelañeke wa Mulimu ki poniso ya katulo ye lukile ya hae ni lilato la hae. Ha atula muezalibi, Jehova pili wa bonanga haiba kwa konahala ku bonisa mufelañeke ka mutomo wa sitabelo sa tiululo sa Mwan’a hae. Haiba muezalibi h’a baki kamba ki mufetuheli, Mulimu u fanga katulo a sa utweli muezalibi y’o mufelañeke o sa mu swaneli. Kono ka mw’a ezeza kaufela, ha biukangi likuka za hae ze pahami. * (Maroma 3:21-26) ‘O! buliba bwa butali bwa Mulimu!’—Maroma 11:33.

13. Lu swanela ku bonisa cwañi buitebuho kwa “palo” ya liniti za kwa moya ze se lu patululezwi?

¹³ Sina walisamu, lu tabela taba ya kuli Jehova u lu bulelelanga mihupulo ya hae ye miñata. Davida n’a ñozi kuli: “Mihupulo ya hao Mulimu, hasi mo i ni fitela! Mwa buñata bwa yona i eza palo ye kuma kai! Ha ni ka lata ku i bala fo i kuma, i fita lishabati kwa buñata.” (Samu 139:17, 18) Nihaike kuli zibo ye lu na ni yona kacenu ki kalulo ye nyinyani-nyani fela ya mihupulo  ye miñata-ñata y’a ka patulula Jehova mwa nako ya kamita-ni-mita, lu itebuha hahulu “palo” ya liniti za butokwa za kwa moya ze se lu patululezwi mi lu batisisa hahulu kamita mwa palo, kamba taluso, ya Linzwi la Mulimu.—Samu 119:160, NW, litaluso za kwatasi.

Buikatazo ni Liitusiso Za Ngana Za Tokwahala

14. Liproverbia 2:1-6 i koñomeka cwañi kuli mutu u tokwa ku ikataza kuli a itute Linzwi la Mulimu?

¹⁴ Tuto ye tungile ya Bibele i tokwa buikatazo. Nto yeo ya bonahala hande-nde ha lu bala ka tokomelo Liproverbia 2:1-6. Mu lemuhe manzwi a’ bonisa kuli lu na ni ku eza se siñwi ao Mulena Salumoni ya butali n’a itusisize kuli a koñomeke buikatazo bo bu tokwahala kuli mutu a fumane zibo, butali, ni kutwisiso ya Mulimu. N’a ñozi kuli: ‘Mwan’a ka, ha u ka amuhela manzwi a ka, mi wa buluka milao ya ka ku wena, kuli u sikekele zebe ya hao kwa butali, mi u ise pilu ya hao kwa kutwisiso; mane ha u ka lilela zibo, wa tiisa ku biza tuto, wa i bata sina silivera, wa i pumbula sina maluo a’ patilwe mwa mubu, fo, u ka utwisisa kuli, ku saba [Muñ’a] Bupilo ki nto mañi, mi u ka fumana ku ziba za Mulimu. Kakuli [Muñ’a] Bupilo ki Yena ya fana butali, zibo ni kutwisiso li zwa mwa mulomo wa hae.’ Ee, tuto ye tusa i tokwa patisiso, ku pumbula, inge ya bata-bata maluo a patilwe.

15. Ki ifi swanisezo ya mwa Bibele ye bonisa kuli miitutelo ye minde ya tokwahala?

¹⁵ Tuto ye fumisa kwa moya hape i tokwa miitutelo ye minde. Salumoni n’a ñozi kuli: “Silepe ha si na ni buzwa mi si sa shemunwi, ya sebeza ka sona u ka tokwa ku sebeza ka tata.” (Muekelesia 10:10) Mubeleki ha itusisa silepe se si si na buhali kamba ha sa itusisi sona hande, u ka tokwa ku sebeza ka t’ata hahulu mi musebezi wa hae u ka ba wa ku mbwanjingela fela. Ni zona lituso ze lu fumana mwa nako ya ku ituta li kona ku ba ze fapana-fapana, ka ku ya ka miitutelo ya luna. Liakalezo ze nde hahulu za mwa ku zwisezapili miitutelo ya luna li kona ku fumanwa mwa Tuto 7 ya Buka ya Muzamaisezo wa Sikolo sa Bukombwa sa Teokratiki. *

16. Ki lifi liakalezo ze nde ze filwe ze ka lu tusa ku eza tuto ye tungile?

¹⁶ Mubeleki ha kalisa ku sebeza, u beyanga fakaufi liitusiso z’a ka tokwa. Ni luna ha lu kalisa ku ituta, lu swanela ku keta libuka ze lu ka tokwa ze mwa libulukelo la luna la libuka. Ka ku hupula kuli ku ituta ki musebezi mi ku tokwa ku itusisa munahano, hape ki ko kunde ku ina hande. Haiba lu bata ku tona mwa munahano, ku ina fa sipula kwa tafule ku kona ku ba ko kunde hahulu ku fita ku lobala fa mumbeta kamba ku ina mwa sipula sa mukanamo. Ha se mu itutile ka nakonyana, mwendi mu ka fumana kuli kw’a tusa ku ikotolola hanyinyani kamba ku zwela fande ku yo fukelwa ki kamoya.

17, 18. Mu fe mitala ya mwa ku itusiseza libuka ze nde ze li teñi.

¹⁷ Hape lu na ni libuka ze ñata ze nde ka ku fitisisa. Buka ye tusa ka ku fitisisa ku zeo ki Bibele ya New World Translation. Bibele yeo mutumbi kamba likalulo za yona cwale se i fumaneha mwa lipuo ze 37. Hatiso ya kamita ya New World Translation i na ni lisupo fa mañolo ili ze libisa kwa mañolo a mañwi. Hape i na ni “Mukoloko wa Libuka za Bibele” o bonisa libizo la muñoli, ko ne i ñolezwi buka, ni nako ye nyakisisizwe. Hape i na ni mukoloko wa manzwi a Bibele, litaluso za kwa mafelelezo, ni limapa. Mwa lipuo ze ñwi, yona Bibele yeo i hatisizwe mwa butuna, mi i bizwa Reference Bible. Yona yeo i na ni ze bulezwi kaufela zeo ni ze ñwi ze ñata, ku kopanyeleza cwalo ni litaluso za kwatasi ze tungile, ili hape ze kolokisizwe kwa mafelelezo a yona. Kana mwa itusisanga ka ku tala libuka ze fumaneha mwa puo ya mina kuli li mi tuse ku batisisa hahulu mwa Linzwi la Mulimu?

¹⁸ Libuka ze ñwi ze tusa hahulu ki ze peli ze talima litaba za Bibele ka butungi, ze bizwa  Insight on the Scriptures. Haiba mu na ni libuka zeo mwa puo ye mu ziba, u zibe li be zona ze mu itusisa hahulu ha mu ituta. Li ka mi fa litaba ze ekezehile ka za lituto ze ñata za mwa Bibele. Buka ye ñwi ye tusa cwalo i bizwa “Liñolo Kamukana Li Tahile ka Moya wa Mulimu, mi Li Na ni Tuso.” Ha mu kalisa ku bala buka ye ñwi ya Bibele, ki ko kunde ku bala za buka yeo ya Bibele mwa buka ya “Liñolo Kamukana” kuli mu zibe litaba za teñi ka za naha ni miinelo ya nako fo ne i ñolezwi, ni litaba ze kusufalizwe ze mwa buka yeo ya Bibele ni mo li lu tuseza. Hape nto ye ekelizwe kwa libuka ze ñata ze hatisizwe ki tukiso ya fa kompyuta ye bizwa Watchtower Library, ye mwa lipuo ze 9 cwale.

19. (a) Jehova u lu feziñi libuka ze nde za tuto ya Bibele? (b) Ki sifi se si tokwahala kuli mutu a bale ni ku ituta hande Bibele?

¹⁹ Jehova u file liitusiso zeo kaufela ka “mutanga ya sepahala, ya na ni kutwisiso” kuli a tuse batanga ba hae ba fa lifasi-mubu ku ‘bata ni ku fumana ku ziba za Mulimu.’ (Liproverbia 2:4, 5) Miitutelo ye minde i lu konisa ku ba ni zibo ye tuna ka za Jehova ni ku ikola silikani se sinde hahulu ni yena. (Samu 63:1-8) Ee, ku ituta ki musebezi, kono ki musebezi o tabisa ili o tusa. Nihakulicwalo, ku tokwahala nako, mi mwendi mu nahana kuli, ‘Ni ka fumana kai nako ya ku bala hande Bibele ni ku eza tuto ya ka butu?’ Nto yeo i ka nyakisiswa mwa taba ya mafelelezo ya puhisano ye.

[Litaluso za kwatasi]

Lipuzo za Lundululo

• Lu kona ku eza cwañi kuli tuto ya luna ya ka butu i be ye katulusa ili ye tusa?

• Sina walisamu, lu kona ku bonisa cwañi ‘ku tabela’ ni ku “nahana” Linzwi la Jehova?

• Liproverbia 2:1-6 i bonisa cwañi kuli mutu u tokwa ku ikataza kuli a itute Linzwi la Mulimu?

• Ki lifi libuka ze nde z’a lu file Jehova?

[Lipuzo za Tuto]

[Siswaniso se si fa likepe 23]

Ku nahanisisa ka ku kuza ni ku lapela ku lu tusa ku hulisa lilato la ku lata Linzwi la Mulimu

[Maswaniso a fa likepe 26]

Kana mwa itusisanga ka ku tala libuka ze li teñi kuli mu batisise hahulu mwa Linzwi la Mulimu?