Mu ye kwa litaba za mwahali

Mu ye kwa litaba za mwahali

Mu Yeme Mu Li Ba Ba Petehile ni Ku Ipeya Ku Feleleza

Mu Yeme Mu Li Ba Ba Petehile ni Ku Ipeya Ku Feleleza

Mu Yeme Mu Li Ba Ba Petehile ni Ku Ipeya Ku Feleleza

“U . . . mi lwanela kamita mwa milapelo, kuli mu yeme mu li ba ba petehile, mi mu ipeye ku feleleza kwa tato kaufela ya Mulimu.”—MAKOLOSE 4:12.

1, 2. (a) Batu ba kwande ne ba lemuhileñi ka za Bakreste ba kwa makalelo? (b) Buka ya Makolose i bonisa cwañi za cisehelo ye lilato?

BALATELELI ba Jesu ne ba iyakatwa hahulu ka za balapeli ba bañwi. Tertullian (ya n’a li muñoli wa mwa lilimo za mwanda wa bubeli ni wa bulalu C.E.) n’a talusize ka za sishemo se ne ba bonisize kwa lindiala, babotana, ni macembele. Lilato leo le ne ba bonisize ka likezo ne li tabisize hahulu be ne ba si balumeli kuli mane ba bañwi ku bona ba bulela ka za Bakreste kuli, ‘Ha mu bone mo ba latanela.’

2 Buka ya Makolose i bonisa cisehelo ye lilato ye cwalo ye ne ba bonisize bo Paulusi ni mulikan’a hae Epafrasi kwa mizwale ni likaizeli ba kwa Kolose. Paulusi n’a ba ñolezi kuli: Epafrasi wa “mi lwanela kamita mwa milapelo, kuli mu yeme mu li ba ba petehile, mi mu ipeye ku feleleza kwa tato kaufela ya Mulimu.” Mwahal’a silimo sa 2001, liñolo la silimo la Lipaki za Jehova li ka ba la ona manzwi ao a’ kwa Makolose 4:12 a li: “Mu yeme mu li ba ba petehile, mi mu ipeye ku feleleza kwa tato kaufela ya Mulimu.”

3. Ki lika mañi ze peli za n’a lapelezi Epafrasi?

3 Mwa kona ku bona kuli litapelo zeo Epafrasi n’a lapelela balatiwa ba hae ne li na ni likalulo ze peli: (1) kuli ba ‘yeme ba li ba ba petehile’ ni (2) kuli ba “ipeye ku feleleza kwa tato kaufela ya Mulimu.” Litaba zeo ne li beilwe mwa Mañolo kuli li lu tuse. Kacwalo mu ipuze kuli, ‘Ki lifi ze ni tokwa ku eza ka butu kuli ni yeme ni li ya petehile ni ku ipeya ku feleleza kwa tato kaufela ya Mulimu? Mi ha ni ka eza cwalo, ki lifi ze ka zwa mwateñi?’ Ha lu boneñi.

Mu Like Ka T’ata ku ‘Yema Mu Li Ba Ba Petehile’

4. Ba kwa Kolose ne ba tokwa ku ba ba ba “petehile” ka nzila ifi?

4 Epafrasi n’a lakaza hahulu kuli mizwale ni likaizeli ba hae ba kwa moya ba kwa Kolose ba ‘yeme ba li ba ba petehile.’ Linzwi la n’a itusisize Paulusi le li tolokilwe kuli ku ‘petahala,’ li kona ku talusa ku fita fa buhulu sakata. (Mateu 19:21; Maheberu 5:14; Jakobo 1:4, 25) Mwendi mwa ziba kuli ku ba Paki wa Jehova ya kolobelizwe ha ku talusi kuli kipeto mutu ki Mukreste ya hulile. Paulusi n’a ñolezi Maefese be ne ba pila kwa wiko wa Kolose, kuli balisana ni baluti ba lika ku tusa ‘kamukana [ku fita] fa buñwi bwa tumelo, ni bwa zibo ya Mwan’a Mulimu; mane [ba] y’o ba banna ba ba petehile, [ba] fite fa tikanyo ya siyemo sa Kreste se si petehile.’ Mwa sibaka se siñwi, Paulusi n’a susuelize Bakreste ku fita fa ku ba ‘ba ba hulile mwa ku talifa.”—Maefese 4:8-13; 1 Makorinte 14:20.

5. Lu kona cwañi ku ezisa ku petahala ku ba sikonkwani se situna?

5 Haiba mwa Kolose ne ku na ni be ne ba si ka hula kale ku fita fa buhulu kwa moya, seo ne si tokwa ku ba sona sikonkwani sa bona. Ni kacenu ku swanela ku ba cwalo. Ni ko ne lu kolobelizwe mashumi a lilimo kwamulaho kamba cwanoñu fa, kana lwa kona ku bona hande-nde kuli lu zwezipili mwa buikoneli bwa luna bwa ku nyakisisa lika ni mwa mibonelo ya luna? Kana lwa nyakisisanga likuka za Bibele pili lu si ka eza kale likatulo? Kana litaba ze ama Mulimu ni licisehelo za puteho li zamaya li ba zona za butokwa ka ku fitisisa mwa bupilo bwa luna, ku fita ku ba ze ezahalanga ka ku sa lela? Fa ha lu koni ku bonisa linzila kaufela ka mo lu kona ku boniseza ku hula k’o ko ku fita fa ku petahala, kono mu nyakisise mitala ye mibeli.

6. Ki kalulo mañi m’o mutu a kana a kona ku sebeleza ku fita fa ku petahala, sina mw’a inezi Jehova?

6 Mutala wa pili: L’u ngeñi kuli lu hulezi mwa sibaka mo ku na ni saluluti kamba sitoyo kwa batu ba mubala, naha, kamba sibaka si sili. Se lu ziba kuli Mulimu h’a ketululi mi ni luna ki mona mo lu swanela ku bela. (Likezo 10:14, 15, 34, 35) Mwa puteho kamba mwa mupotoloho wa luna, ku na ni batu ba bañwi ba ba cwalo, mi lu mwahal’a bona. Kono, mwa lipilu za luna, maikuto a luna a ku sa ba tabela kamba a ku ba hupulela bumaswe a fita kai? Kana lu ba ba itita, ili ku akufela ku nahanela ze maswe haiba mutu ya cwalo a lu foseza nihaiba mwa kanto ka kanyinyani? Mu ipuze kuli, ‘Kana ni lukela ku sebeleza fa ku ba ni mubonelo wa Mulimu wa ku sa ketulula?’

7. Ku fita fa ku petahala ka ku ba Mukreste ku kana kwa ama ku ba ni mubonelo mañi ku ba bañwi?

7 Mutala wa bubeli: Mafilipi 2:3 i bulela kuli lu si ke lwa eza ‘se siñwi ka kañi, kamba ka buipabazo kwa fela; kono ka buikokobezo lu hupule kuli ba bañwi ba lu fita.’ Lu zwela cwañi pili mwa kalulo yeo? Mañi ni mañi u na ni bufokoli ni buikoneli. Haiba kwamulaho ne lu akufelanga ku lemuha bufokoli bwa ba bañwi, kana se lu zwezipili, ili ku sa ba libelela ku ba ba ba bat’o ba ba ba “petehile”? (Jakobo 3:2) Nako ye, ku fita kwamulaho, kana se lu kona ku bona, mane ni ku batisisa linzila ka m’o ba bañwi ba li ba ba lu fita? ‘Na itumelela kuli kaizeli yo wa ni fita kwa ku ba ni pilu-telele.’ ‘Mutu yani u na ni tumelo ye fita ya ka.’ ‘Ku bulela fela niti, wa ziba ku luta ku ni fita.’ ‘Wa ni fita kwa ku sa halifa kapili.’ Mwendi ba kwa Kolose ba bañwi ne ba tokwa ku sebeleza fa kalulo yeo. Luna bo?

8, 9. (a) Epafrasi n’a lapelezi ba kwa Kolose kuli ba “yeme” ba li ba ba petehile ka kutwisiso ifi? (b) ‘Ku yema ba li ba ba petehile’ ne ku bonisañi ka za nako ya kwapili?

8 Epafrasi n’a lapezi kuli ba kwa Kolose ba ‘yeme ba li ba ba petehile.’ Kwa bonahala hande kuli Epafrasi n’a lapela ku Mulimu kuli, ka ku ya ka m’o ba kwa Kolose ne ba bezi ba ba petehile, ili Bakreste ba ba hulile, ite ba “yeme,” kamba ba zwelepili ku ba cwalo.

9 Ha lu koni ku nahana fela kuli mañi ni mañi ya ba Mukreste, mane nihaiba ya hulile kale, u ka zwelapili ku ba cwalo. Jesu n’a bulezi kuli mwan’a Mulimu yo muñwi ya n’a li lingeloi ‘n’a si ka ina mwa niti.’ (Joani 8:44) Mi Paulusi n’a hupulisize ba kwa Korinte ka za ba bañwi ba mwa linako za kwamulaho be ne ba sebelelize Jehova nakonyana kono ili be ne ba palezwi. N’a lemusize mizwale ba ba tozizwe ka moya kuli: “Ya hupula kuli u yemi, a itibelele, kuli a si ke a wa.” (1 Makorinte 10:12) Seo si tiiseza tapelo ya kuli ba kwa Kolose ba ‘yeme ba li ba ba petehile.’ Ha ne ba ka fita fa ku petahala, ili ku hula, ne ba tokwa ku tundamena, ba sa kuteli mwamulaho, ku katala, kamba ku yenduka. (Maheberu 2:1; 3:12; 6:6; 10:39; 12:25) Kacwalo ne ba ka ba ba ba “petehile” lizazi le ne ba ka potelwa ni ku amuhelwa.—2 Makorinte 5:10; 1 Pitrosi 2:12.

10, 11. (a) Epafrasi u lu file mutala mañi ka za tapelo? (b) Ka ku latelela za n’a ezize Epafrasi, ne mu ka bata ku eza katulo mañi?

10 Se lu buhisani kale ka za ku lapelela ba bañwi ka ku ba punda fa mabizo, ku nonga fa taba ha lu kupa Jehova kuli a ba tuse, ku ba omba-omba, ku ba fuyaula, ni ku ba fa moya o kenile. Litapelo zeo Epafrasi n’a lapelezi ba kwa Kolose ne li li cwalo. Mi lwa kona ku fumana, mi mane lu swanela ku fumana akalezo ya butokwa ku ona manzwi ao ka za ze lu swanela ku itapelela ku Jehova. Ku si na kuli cwañi, lu lukela ku kupa tuso ya Jehova ya kuli luna ka butu lu ‘yeme lu li ba ba petehile.’ Kana mwa ezanga cwalo?

11 Mwa kona ku lapela ka za muinelo wa mina. Mu bulelele Mulimu ka za fo se mu zamaela mwa ku ba ba ba “petehile,” ili ba ba hulile. Mu mu kupe ka t’ata kuli a mi tuse ku lemuha likalulo ze ñwi hape mo mu tokwa ku hula kwa moya. (Samu 17:3; 139:23, 24) Kaniti li teñi likalulo ze cwalo. Kacwalo, ku fita ku zwafa kabakala seo, mu lapele ka t’ata, ili ka ku utwahala hande ni ka ku nonga, kuli Mulimu a mi tuse ku zwelapili. Mu si ke mwa lapela fela hañwi ka za seo. Mane, mwa kona ku ikatulela kuli viki ye taha ye, mu ka lapela ka nako ye telele kuli mu ka ‘yema mu li ba ba petehile.’ Mi mu lele za ku eza cwalo hañata ha mu nze mu nyakisisa liñolo la silimo. Mwa litapelo za mina, mu ise mamelelo kwa mikwa ye mu kana mwa ba ni yona ya ku kutela mwamulaho, ku katala, kamba ku yenduka ku zwa mwa sebelezo ya Mulimu ni mo mu kona ku pimela ku eza cwalo.—Maefese 6:11, 13, 14, 18.

Mu Lapelele Kuli Mu Ipeye ku Feleleza

12. Sihulu ki kabakalañi ba kwa Kolose ha ne ba tokwa ku ‘ipeya ku feleleza’?

12 Epafrasi n’a lapelezi nto ye ñwi hape ye n’e tokwahala hahulu kuli ba kwa Kolose ba zwelepili ku yema ba nze ba amuheleha ku Mulimu. Nto yeo ya tokwahala ni ku luna. Ki nto mañi yona yeo? N’a ba lapelezi kuli ba “ipeye ku feleleza kwa tato kaufela ya Mulimu.” Ne ba potolohilwe ki lituto za buhata ni mihupulo ye sinya, mi ye miñwi ku yona ne i hanelela ku bonahala inge ya bulapeli bwa niti. Ka mutala, ne ba hapelezwa ku mamela mazazi a ipitezi ka ku itima lico kamba ku eza mikiti, sina mo ne ku kile kwa belanga mwa bulapeli bwa Sijuda. Baluti ba buhata ne ba isa mamelelo kwa mangeloi, ili mioya ye m’ata ye n’e i itusisizwe kwa ku fa Mulao ku Mushe. Mu nahane mo ne ku ka utwahalela ku ba mwa lisineneketo ze cwalo! Ne ku na ni mihupulo ye miñata-ñata ye lwanisana, ili ye lyanganisa.—Magalata 3:19; Makolose 2:8, 16-18.

13. Ki ku lemuha taba mañi ko ne ku ka tusa ba kwa Kolose, mi seo si kona ku lu tusa cwañi?

13 Paulusi n’a bonisize mafosisa a litaba zeo ka ku koñomeka mayemo a Jesu Kreste. “Sina ha mu amuhezi Mulena Jesu Kreste, mu zamaye cwalo ku yena, mu nze mu tibisa mibisi ku yena, mu tomwa ku yena, mu tiya mwa tumelo, mo mu lutezwi.” Ee, ne ku na ni tokwahalo (ku ba kwa Kolose ni ku luna) ya ku kolwa ka ku tala ka za mayemo a Kreste mwa mulelo wa Mulimu ni mwa bupilo bwa luna. Paulusi n’a talusize kuli: “Ku Kreste ki mo ku inzi mutalelela luli wa Bumulimu, ka mubili. Hape ku yena mu na ni linto kamukana ka ku tala, yena ye li toho ya bulena kamukana ni ya mibuso.”—Makolose 2:6-10.

14. Ki kabakalañi sepo ha ne i li nto ya luli ku be ne ba li mwa Kolose?

14 Ba kwa Kolose ne li Bakreste ba ba tozizwe ka moya. Ne ba na ni sepo ye ipitezi, ya ku pila kwa lihalimu, mi ne ba na ni libaka le linde la ku kumalela ku yona sepo yeo. (Makolose 1:5) Ne li ‘tato ya Mulimu’ kuli ba kolwe ka ku tiya ka za sepo ya bona. Kana ku na ni ku bona ya n’a lukela ku kakanya yona sepo yeo? Kutokwa! Ku swanela ku ba cwalo ni ku bao kaufela ba ba na ni sepo ye filwe ki Mulimu ya ku pila mwa paradaisi fa lifasi-mubu. Kwa bonahala hande kuli yona sepo ya ngana yeo ki kalulo ya ‘tato ya Mulimu.’ Cwale mu nyakisise lipuzo ze: Haiba mu sweli ku satalalela ku ba yo muñwi wa “buñata bo butuna” ba ba ka punyuha “ñalelwa ye tuna,” sepo ya mina ki ya luli cwañi? (Sinulo 7:9, 14) Kana ki kalulo ya ku ‘ipeya kwa mina ku feleleza kwa tato kaufela ya Mulimu’?

15. Paulusi n’a file mukoloko mañi o n’o kopanyeleza ni sepo?

15 Ha lu bulela kuli “sepo” ha lu talusi nto ye lakaziwa fela kamba nto y’a lola mutu inge a tona. Lu kona ku bona seo ku zwelela fa mukoloko wa lisupo za n’a file Paulusi kwa Maroma. Ku ona mukoloko w’o, nto ni nto ye bulelwa i swalisani ni ye latelela kamba ku libisa ku yona. Mu ise mamelelo kwa sibaka m’o Paulusi a beya “sepo” mwa taluso ya hae, ye li: “Lu itumba ni ka manyando; kakuli lu ziba kuli manyando a tahisa ku tiiseza, mi ku tiiseza ku tahisa ku sepahala; mi ku sepahala ku tahisa sepo. Mi sepo ha i tahisi maswabi; kakuli lilato la Mulimu li suluhezi mwa lipilu za luna, ka Moya o Kenile.”—Maroma 5:3-5.

16. Ha ne mu nze mu ituta niti ya Bibele, ki sepo mañi ye ne mu fumani?

16 Lipaki za Jehova ha ne ba fitisize lushango lwa Bibele ku mina lwa pili, mwendi ki niti ye ñwi ye n’e hohile mamelelo ya mina, ye cwale ka muinelo wa ba ba shwile kamba zuho. Ku ba bañata, nto ya pili ye ne ba lemuhile ki taba ye tomile fa Bibele ya ku kona ku pila mwa paradaisi fa lifasi-mubu. Mu hupule ha ne mu utwile yona tuto yeo lwa pili. Ki sepo kwa bunde! Ku kula ni ku supala ha ku sa na ku ba teñi, mwa kona ku zwelapili ku pila ku fita fa ku ikola ze i tahisa mifufuzo ya mina, mi ku ka ba ni ku pila ka kozo ni lifolofolo! (Muekelesia 9:5, 10; Isaya 65:17-25; Joani 5:28, 29; Sinulo 21:3, 4) Ne mu ipumanezi sepo ye nde hakalo!

17, 18. (a) Mukoloko w’o Paulusi n’a file kwa Maroma ne u libisize cwañi kwa sepo? (b) Ki sepo ya mufuta mañi ye taluswa kwa Maroma 5:4, 5, mi kana mu na ni sepo ye cwalo?

17 Mwendi nako ha ne i nze i ya, ne mu fumani twaniso kamba nyandiso. (Mateu 10:34-39; 24:9) Nihaiba mwa linako za cwanoñu fa, mandu a Lipaki mwa linaha ze shutana-shutana se a taluzwi kamba ba tunuhisizwe. Ba bañwi ba lindauzwi, ba amuhilwe lihatiso za bona za Bibele, kamba ba tamelelizwe litaba ki bahatisi ba makande. Nzila kaufela ye ne mu nyandisizwe ka yona kamba ki ifi, ne mu konile ku itumba ka manyando sina ka mo i bulelela Maroma 5:3, mi seo ne si tahisize ze nde. Mane hape sina mwa n’a ñolezi Paulusi, manyando n’a mi tahiselize ku tiiseza. Mi ku tiiseza kwa mi tahiseza ku sepahala. Ne mu ziba kuli ze ne mu eza ne li ze lukile, ne mu eza tato ya Mulimu, mi kacwalo ne mu sepile kuli ne mu na ni tumelezo ya hae. Ka ku ya ka manzwi a Paulusi, ne mu ikutwile kuli mwa “sepahala.” Ka ku zwelapili, Paulusi n’a ñozi kuli “ku sepahala ku tahisa sepo.” Nto yeo mwendi ha i utwisisehi. Ki kabakalañi Paulusi ha n’a beile “sepo” kwa mafelelezo a mukoloko? Kana ne mu si ka ba ni sepo kwa makalelo, ha ne mu utwile taba ye nde lwa pili?

18 Kwa bonahala hande kuli fa, Paulusi h’a talusi maikuto a pili e ne lu bile ni ona a sepo ya ku ba ni bupilo bo bu petehile. Z’a talusa li fitelela f’o; ki nto ye tungile ni ku fita, ye susueza ni ku fita. Ha lu itiisa ka busepahali ni ku lemuha kuli lu na ni tumelezo ya Mulimu, seo si ama hahulu maikuto a luna, ili ku ekeza ni ku tiisa sepo ya luna ye ne lu na ni yona pili. Sepo ye ne lu na ni yona yeo cwale i ba ya luli-luli, ye tiile ni ku fita, ili ya ka butu luli. Sepo ye tungile yeo ya bonahala hande ni ku fita. Ya kena mwa butu bwa luna, ili mwa likalulo kaufela za mubili wa luna. “Mi sepo ha i tahisi maswabi; kakuli lilato la Mulimu li suluhezi mwa lipilu za luna, ka Moya o Kenile.”

19. Sepo ya mina i swanela cwañi ku ba kalulo ya litapelo za mina za kamita?

19 Epafrasi n’a lapela hahulu kuli mizwale ni likaizeli ba hae ba kwa Kolose ba zwelepili ku amiwa ki ze n’e taha ni ku li kolwa ka ku tiya, ka ku ‘ipeya ku feleleza kwa tato kaufela ya Mulimu.’ Haike mañi ni mañi wa luna kamita a lapele ku Mulimu ka za sepo ya luna. Mwa litapelo za mina za ka butu, mu kopanye teñi ni sepo ya mina ka za lifasi le linca. Mu taluseze Jehova ka za mo mu li nyolelelwa, ka sepo ye tiile ya kuli li ka taha. Mu mu kupe ka t’ata kuli a mi tuse ku ekeza kwa buikolwiso bwa mina. Sina mwa n’a lapelezi Epafrasi kuli ba kwa Kolose ba “ipeye ku feleleza kwa tato kaufela ya Mulimu,” ni mina mu eze cwalo. Mu eze cwalo hañata.

20. Haiba ku ba ni ba banyinyani ba ba zwa mwa nzila ya Sikreste, ki kabakalañi nto yeo ha i sa swaneli ku lu zwafisa?

20 Mu si ke mwa hakanyiswa kamba ku zwafiswa ki taba ya kuli haki bote ba ba yema ba li ba ba petehile ni ku ipeya ku feleleza. Ba bañwi ba kana ba palelwa, ku yaululwa, kamba ku tuhela fela. Seo ne si ezahezi mwahal’a be ne ba li bukaufi hahulu ni Jesu, ili baapositola ba hae. Kono Judasi ha n’a bile mubeteki, kana baapositola ba bañwi ne ba kutezi mwamulaho kamba ku tuhela? Kutokwa! Pitrosi n’a itusisize Samu 109:8 kwa ku bonisa kuli ne ku na ni ya n’a ka yola Judasi. Ne ku ketilwe ya n’a mu yolile, mi ba ba sepahala ba Mulimu ba zwelapili mwa musebezi wa bona wa ku kutaza. (Likezo 1:15-26) Ne ba ikatulezi ku yema ba li ba ba petehile ni ku ipeya ka ku tala.

21, 22. Ku yema kwa mina mu li ba ba petehile, mi mu ipeya ku feleleza ku ka lemuseha ka nzila ifi?

21 Mwa kona ku kolwa ka ku tala kuli ku yema kwa mina mu li ba ba petehile ni ku ipeya ku feleleza kwa tato kaufela ya Mulimu ku ka lemuhiwa. Ku ka bonwa ni ku itebuhiwa. Ki bomañi?

22 Mizwale ni likaizeli ba mina ba ba mi ziba ni ku mi lata ba ka lemuha. Nihaike buñata bwa bona ha ba na ku mi bulelela, ze ka zwa mwateñi li ka ba sina ze lu bala kwa 1 Matesalonika 1:2-6 kuli: “Lu itumela ku Mulimu kamita, ka mina kaufela, lu nze lu mi hupula mwa litapelo za luna. Ha lu liseli ku hupula fapil’a Mulimu Ndat’a luna musebezi wa tumelo ya mina, ni sebelezo ya lilato la mina, ni ku tiya kwa sepo ye mu sepile Mulen’a luna Jesu Kreste ka yona. . . . Kakuli Evangeli ya luna ha i si ka taha ku mina ka manzwi fela; kono i tahile ka mata, ni ka Moya o Kenile, ni ka ze kolisa hahulu . . . ; ni mina mu likanyisize luna, ni Mulena.” Bakreste ba ba sepahala be mu li ni bona ba ka ikutwa cwalo ha ba nze ba bona kuli mu ‘yema mu li ba ba petehile, mi mu ipeya ku feleleza kwa tato kaufela ya Mulimu.’—Makolose 1:23.

23. Mwahal’a silimo se si taha, katulo ya mina i swanela ku ba ifi?

23 Ka nzila ye swana, Ndat’a mina wa kwa lihalimu u ka bona mi u ka taba. Mu kolwe cwalo. Kabakalañi? Kakuli mu yemi mu li ba ba petehile ni ku ipeya ku feleleza kwa “tato kaufela ya Mulimu.” Paulusi n’a ñolezi ba kwa Kolose ili ku ba susueza ka za kuli ba zamaya ‘ka mukwa o swanela Mulena, a ba katelwe kai ni kai.’ (Makolose 1:10) Ee, batu ba ba si ka petahala ba kona ku mu katelwisa ka ku tala. Mizwale ni likaizeli ba mina ba kwa Kolose ne ba ezize cwalo. Bakreste be mu li ni bona nako ye ni bona ba eza cwalo. Ni mina mwa kona ku eza cwalo! Kacwalo, mwahal’a silimo se si taha, haike litapelo za mina za ka zazi ni zazi ni likezo za mina za kamita li bonise kuli luli mu bata ku ‘yema mu li ba ba petehile, ni ku ipeya ku feleleza kwa tato kaufela ya Mulimu.’

Kana Mwa Kona ku Hupula?

• Ki lifi ze amiwa mwa ku ‘yema mu li ba ba petehile’?

• Ki lika mañi ka za mina ze mu swanela ku kopanyeleza mwa tapelo?

• Ka mo ku akalelizwe kwa Maroma 5:4, 5, ki sepo ye cwañi ye mu bata ku ba ni yona?

• Tuto ya luna i mi susuelize ku ba ni sikonkwani mañi mwahal’a silimo se si taha?

[Lipuzo za Tuto]

[Siswaniso se si fa likepe 13]

Epafrasi n’a lapelezi kuli mizwale ba hae ba zwelepili ku ba Bakreste ba ba hulile, ba ba kolwa ka ku tala ka za Kreste ni ka za sepo ya bona

[Maswaniso a fa likepe 16]

Bolule-lule ba batu ba bañwi ni bona ba na ni sepo ya mina ya luli ni buikolwiso bo bu tiile