Mwa Kona Ku Tiyela ku Zwafa!

MUNNA yo muñwi ya butali n’a kile a ñola kuli: “Ha u [zwafa, NW] mwa lizazi la ziyezi, mata a hao ki a manyinyani.” (Liproverbia 24:10) Haiba ne mu kile mwa zwafa, mwendi mu ka lumela manzwi ao.

Ha ku na mutu ya sa zwafangi. Ku zwafa ko kunyinyani ku kana kw’a nga fela lizazi kamba mazazi a mabeli kihona ku ombala. Kono haiba ku bile ni ze utwisa butuku kamba ze nyemisa, butata b’o bu kana bwa ina nako ye telele. Bakreste ba bañwi ba ba sepahalile ka lilimo-limo ba zwafile hahulu kuli mane se ba tuhezi ku yanga kwa mikopano ya puteho ni mwa bukombwa bwa mwa simu.

Haiba mu ikutwa ku zwafa, mu si ke mwa fela sepo! Batanga ba ba sepahala ba kwaikale ne ba konile ku tiyela ku zwafa, mi ka tuso ya Mulimu, ni mina mwa kona.

Ba Bañwi Ha Ba Mi Tunka kwa Pilu

Ha ku konahali kuli mu si ke mwa utwa manzwi a’ utwisa pilu butuku kamba ku ezwa maswe. Kono mwa kona ku sa lumeleza mafosisa a ba bañwi ku mi palelwisa ku sebeleza Jehova. Haiba yo muñwi u mi tunkile kwa pilu, mwendi mu ka tuseha ha mu ka nahana m’o Anna, mahe Samuele, n’a ngezi muinelo o muñwi o zwafisa.

Anna n’a bata bana meto-telee, kono ne li mumba. Penina muhalizo wa hae n’a s’a pepezi munn’a hae bana ba bashimani ni ba basizana. Ku fita ku utwela Anna butuku kabakala matomola a hae, Penina a mu nga kuli ki sila mi a mu shemaeta hahulu kuli mane Anna “n’a lila, a sa ci ni lico.”—1 Samuele 1:2, 4-7.

Zazi le liñwi, Anna a ya kwa tabernakele ku yo lapela. Eli, muprisita yo mutuna wa Isilaele, a lemuha kuli milomo ya Anna ne i nyanganya. Eli, ka ku sa ziba kuli Anna n’a lapela, a nahana kuli n’a kozwi. Eli a buza a li: “U ka ba ya kolilwe nako ye kuma kai? Veine ya hao i ku fele!” (1 Samuele 1:12-14) Mu nahane fela mwa n’a kana a ikutwezi Anna! N’a tile kwa tabernakele kuli a t’o tiiswa pilu. Kaniti n’a sa libeleli kuli yo muñwi wa batu ba ba pahami ka ku fitisisa mwa Isilaele n’a ka mu tameleza taba!

Nto yeo ne i ka zwafisa hahulu Anna. N’a kabe a lumpukile fela mwa tabernakele, ni ku konka ku sa kutela teñi hape ibile fela kuli Eli n’a sa li muprisita yo mutuna kwateñi. Niteñi, ha ku na kakanyo ya kuli Anna n’a itebuha hahulu silikani sa hae ni Jehova. N’a ziba kuli Jehova n’a si ke a tabela ha n’a ka eza cwalo. Tabernakele ne li ona mutomo wa bulapeli bo bu kenile. Jehova n’a beile libizo la hae teñi k’o. Mi Eli niha n’a si ka petahala, ne li yena muyemeli wa Jehova ya N’a iketezi.

Kalabo ye likute ya Anna kwa tamilikezo ya Eli i lu fa mutala o munde hahulu kacenu. N’a sa lati ku tamelezwa taba, kono n’a alabile ka likute le lituna. N’a alabile kuli: “Batili [muñ’a] ka, na ni musali ya na ni pilu ye swabile, ha ni si ka nwa veine kamba nto ye ñwi ye kola; kono ni sululela pilu ya ka fapil’a [Muñ’a] Bupilo. U si ke wa talima mutang’a hao kuli ki mwan’a Beliali, kanti ku fitela cwale nze ni buleliswa ki ziyezi ye tuna ya ka, ni ki butuku bwa ka.”—1 Samuele 1:15, 16.

Kana za n’a talusa Anna ne li utwisisizwe? Ee luli. Niteñi, n’a bulezi ni Eli ka maseme, a sa liki ku mu nyaza kabakala tamilikezo ya hae. Eli ni yena, a mu alaba ka sishemo, a li: “U zamaye ka kozo, mi Mulimu wa Isilaele a ku fe s’o kupile ku Yena!” Taba ha se i felizwe cwalo, Anna “kih’a ikela. Cwale a ca, mi mwa pata ya  hae ha ku si ka bonwa maswabi hape.”—1 Samuele 1:17, 18.

Lu itutañi mwa taba ye? Anna n’a felize fapano ka bubebe, kono n’a ezize cwalo ka likute le lituna. Kabakaleo, n’a bukelelize silikani sa hae se sinde ni Jehova ni Eli. Kaniti ku ambolisana ko kunde ni masemenyana li kona ku tibela butatanyana ku ba butata bo butuna!

Lu lukela ku lemuha kuli, kuli ba ba fapani ba feze fapano ya bona, kaufel’a bona ba swanela ku ikokobeza ni ku otoloha ka bunolo. Haiba mulumeli yo muñwi ha lati kuli mu tatulule taba ha se mu likile kuli i tatululwe, mu kana mwa sa ba ni sa ku eza kwand’a ku siya taba yeo mwa mazoho a Jehova, inze mu sepile kuli u ka i tatulula ka nako ya hae ili ka mw’a latela.

Kana Mu Bolomokilwe ki Matohonolo A Mañwi?

Ba bañwi ba zwafile kabakala kuli ne ba si na mukwa kwand’a ku tuhela matohonolo a mañwi e ne ba lata hahulu mwa sebelezo ya Mulimu. Ne ba ikola ku sebeleza mizwale ba bona, mi ha ne ba bolomokilwe ki tohonolo yeo, ne ba ikutwile kuli ha ba sa na tuso ku Jehova kamba kwa kopano ya hae. Haiba kona mo mu ikutwela cwalo, mwendi mu ka utwisisa taba ka butungi ka ku nahana mutala wa Mareka, ili hape ya bizwa Joani Mareka, ya n’a ñozi buka ye ñwi ya mwa Bibele.—Likezo 12:12.

Mareka n’a ile ni bo Paulusi ni Barnabasi mwa musipili wa bona wa pili wa bulumiwa, kono a kauhana ni bona fahali mi a kutela kwa Jerusalema. (Likezo 13:13) Hamulaho, Barnabasi n’a bata kuli Mareka a ye hape ni bona mwa musipili o muñwi. Kono Bibele i li: “Paulusi a hupula kuli, hasi tukelo ku nga ni bona mutu ya n’a ba siile ba sa li mwa Pamfilia, a si ka ya ni bona mwa musebezi wa bona.” Barnabasi a hana. Taba i zwelapili kuli: “Fohe fapano ye tuna ya taha, ye konile mane ku ba kauhanya [bo Paulusi ni Barnabasi]. Barnabasi a nga Mareka, mi a silela kwa Sipera. Paulusi yena a iketela Silasi, mi a funduka.”—Likezo 15:36-40.

Mwendi Mareka n’a zwafile maswe ha n’a lemuhile kuli muapositola Paulusi ya n’a kutekeha n’a sa lati ku sebeza ni yena ni kuli taba ka za hae ne i tisize kauhano mwahal’a Paulusi ni Barnabasi. Kono taba ha i feleli f’o.

Bo Paulusi ni Silasi ne ba sa tokwa wa ku zamaya ni yena. Ha ba fita mwa Listra, ba fumana wa ku yolisa Mareka, ili mutangana ya bizwa Timotea. Mwendi ka nako yeo y’a t’o ketwa, Timotea n’a s’a kwanisize fela lilimo ze peli kamba ze talu hamulaho wa ku kolobezwa. Kono Mareka n’a swalisani ni puteho ya Sikreste ku zwa fo ne i tomezwi—ili nako ye telele ku fita mane nihaiba yena Paulusi. Niteñi, ya n’a amuhezi tohonolo ye tuna yeo ki Timotea.—Likezo 16:1-3.

Mareka n’a ikutwile cwañi ha n’a utwile kuli ya n’a mu yolile ki mwanana ku yena, ili ya si na yeloseli ye likana ni ya hae? Bibele ha i buleli mwa n’a ikutwezi. Kono i bonisa kuli Mareka n’a zwezipili ku tiya mwa sebelezo ya Jehova. N’a itusisize matohonolo a n’a sa na ni ona. Niha n’a sa koni ku sebeza ni bo Paulusi ni Silasi, n’a konile ku ya ni Barnabasi kwa Sipera, ili habo yena Barnabasi. Mareka hape n’a sebelize ni Pitrosi mwa Babilona. Hamulaho, a ba ni kolo ya ku sebeza ni yena Paulusi ni Timotea mwa Roma. (Makolose 1:1; 4:10; 1 Pitrosi 5:13) Hamulaho, Mareka mane a buyelelwa ku ñola ye ñwi ya libuka z’e ne za Evangeli!

Ku na ni tuto ye tuna ku zeo kaufela. Mareka n’a si ka nahana hahulu za tohonolo ye ne i mu bolomokile kuli mane a palelwe ku itebuha matohonolo a n’a sa kona ku ba ni ona. Mareka n’a patehile mwa sebelezo ya Jehova, mi Jehova n’a mu fuyauzi.

Kacwalo haiba mu bolomokilwe ki tohonolo ye ñwi, mu si ke mwa zwafa. Haiba mu zwelapili ku ba ni sepo ni ku pateha ku sebeza, mu kana mwa fiwa matohonolo a mañwi. Ku na  ni ze ñata za ku eza mwa musebezi wa Mulena.—1 Makorinte 15:58.

Mutanga Ya Sepahala Wa Zwafa

Haki nto ye bunolo ku lwanela tumelo. Fokuñwi, mu kana mwa zwafa. Hamulaho, mu kana mwa ikutwa bufosi kabakala ku zwafa k’o, ni ku nahana kuli mutanga ya sepahala wa Mulimu ha swaneli ku ikutwa cwalo ni hanyinyani. Mu nahane Elia, yo muñwi wa bapolofita ba Isilaele ba ba tumile.

Jezabele muoli wa Isilaele, ya n’a tukufalezwi hahulu-hulu ku yemela bulapeli bwa Baale, ha n’a utwile kuli Elia u bulaile bapolofita ba Baale, a konka kuli n’a ka mu bulaya. Elia n’a kile a talimana ni lila ze tuna ku fita Jezabele, kono ka sipundumukela, a zwafa hahulu kuli mane sa n’a bata fela ki ku shwa. (1 Malena 19:1-4) Ne ku kona ku ezahala cwañi cwalo? N’a libezi nto ye ñwi.

Elia n’a libezi ku talimela ku Jehova Ya n’a kona ku mu fa m’ata. Ki mañi ya n’a file Elia m’ata a ku zusa mufu ni a ku lwanisa bapolofita ba Baale? Ki Jehova. Kaniti, Jehova n’a ka kona ku mu fa m’ata a ku talimana ni buhali bwa Muoli Jezabele.—1 Malena 17:17-24; 18:21-40; 2 Makorinte 4:7.

Mañi ni mañi wa kona ku tuhela ku sepa Jehova ka nakonyana. Sina Elia, mu kana mwa ba ni mubonelo wa butu ka za butata bo buñwi ku fita ku itusisa “butali bo bu zwa kwahalimu” mwa ku bu tatulula. (Jakobo 3:17) Kono Jehova n’a si ka fulalela Elia kabakala ku fokola nakonyana k’o.

Elia n’a matezi kwa Beeresheba kihona a ya mwa lihalaupa, ili mwa n’a nahana kuli n’a si ke a fumanwa ki mutu. Kono Jehova a mu fumana. A luma lingeloi ku yo mu omba-omba. Lingeloi la bona teñi kuli Elia n’a na ni sinkwa se si sa z’o beswa sa ku ca, ni mezi a mande a ku nwa. Elia ha s’a pumuzi, lingeloi la mu laela ku zamaya likilomita ze bat’o ba ze 300 ku ya kwa Lilundu la Horebe, kw’a n’a ka yo tiisezwa hape ki Jehova.—1 Malena 19:5-8.

Fa Lilundu la Horebe, Elia a iponela bupaki bwa m’ata a Jehova bo bu tiisa tumelo. Kihona Jehova ka linzwi le li shobota, le li sisani a mu kolwisa kuli n’a si a nosi. Jehova n’a na ni yena, mi ba bañwi b’a 7000 ne ba na ni yena, Elia niha n’a sa ba zibi. Hamulaho, Jehova a mu fa musebezi. N’a si ka fulalela Elia kuli ha sa li mupolofita wa hae!—1 Malena 19:11-18.

Tuso I Teñi

Haiba fokuñwi mwa zwafanga hanyinyani, mu ka fumana kuli mu ka ikutwa kwateñi hande haiba mu pumula hahulu kamba ku ca lico ze tiisa mubili. Nathan H. Knorr, ya n’a li silama sa Sitopa Se Si Busa sa Lipaki za Jehova ku fitela ha shwa ka 1977, n’a kile a lemuha kuli butata bo butuna hañata bu bonahalanga bunyinyani mutu ha s’a pumuzi hande busihu. Kono haiba butata b’o bwa kuta-kutela, tatululo yeo mwendi ha i koni ku bu felisa—mu ka tokwa tuso kuli mu lwanise zwafo.

Jehova n’a lumile lingeloi ku t’o tiisa Elia. Kacenu, Mulimu u tiisa ka maeluda ni Bakreste ba bañwi ba ba hulile kwa moya. Maeluda luli ba kona ku ba “sina mukunda ha ku fuka moya.” (Isaya 32:1, 2) Kono kuli mu fumane ku tiiswa ki bona, mu kana mwa tokwa ku ya ku bona. Elia niha n’a zwafile maswe, n’a ile kwa Lilundu la Horebe ku yo amuhela litaelo ku Jehova. Lu fumana litaelo ze tiisa ka puteho ya Sikreste.

Ha lu amuhela tuso ni ku talimana ka bundume ni litiko, ze cwale ka ku tunkiwa kwa pilu kamba ku bolomokiwa ki matohonolo, lu yema kwa lineku la Jehova mwa taba ya butokwa. Ki taba ifi yeo? Satani n’a hanyelize kuli batu ba sebeleza Jehova ka libaka fela la kuli ku na ni ze ba fumana ku yena. Satani ha hani kuli lu ka sebeleza Mulimu haiba lika kaufela mwa bupilo li zamaya hande, kono u hanyeza kuli lu ka tuhela ku sebeleza Mulimu ha lu tahelwa ki butata. (Jobo, likauhanyo 1 ni 2) Ha lu zwelapili ku tiya mwa sebelezo ya Jehova ku si na taba ni ku zwafa, lu kona ku tusa mwa ku alaba nyazo ya buhata ya Diabulosi.—Liproverbia 27:11.

 Anna, Mareka, ni Elia kaufela ne ba na ni butata bo ne bu ba byanguzi tabo ya bona ka nakonyana. Kono ne ba tiyezi butata bwa bona ni ku pila bupilo bo bunde. Ka tuso ya Jehova, ni mina mwa kona ku tiyela ku zwafa!