“Mulena U Zuhile Luli!”
“Mulena U Zuhile Luli!”
Mu nahane mo ne ba swabezi balateleli ba Jesu muta Mulen’a bona a bulaiwa. Sepo ya bona ne i bonahalile ku ba ye n’e shwile sina mubili wa n’a lobalize Josefa wa kwa Arimatea mwa libita. Ni litibelelo za bona za kuli Jesu n’a ka lukulula Majuda kwa coko ya Siroma ne li felile.
KAMBE seo ne si bile ona mafelelezo a taba, balateleli ba Jesu ne ba ka be ba hasani sina mo ne ba hasanezi balateleli ba bañata ba be ne ba ipapatile ku ba bo Mesiya. Kono Jesu n’a pila! Ka ku ya ka Mañolo, n’a bonahezi linako li sikai kwa balateleli ba hae nakonyana ku zwa fa lifu la hae. Kacwalo, ba bañwi ku bona ne ba susuelizwe ku huweleza: “Mulena u zuhile luli!”—Luka 24:34.
Balutiwa ne ba na ni ku yemela tumelo ya bona ku Jesu ya kuli n’a li yena Mesiya. Mwa ku eza cwalo, ba supa sihulu kwa zuho ya hae ku ba bupaki bo bu tiile bwa Bumesiya bwa hae. Kaniti luli, “baapositola ne ba paka zuho ya Jesu Kreste ka mata a matuna.”—Likezo 4:33.
Kambe ku na ni ya n’a bonisize fo ku sweu kuli zuho yeo ne li ya ku ngulungela—mwendi mane ka ku ezisa yo muñwi wa balutiwa ku lumela kuli ne ku li cwalo kamba ka ku bonisa kuli mubili wa Jesu ne u zwezipili ku ba mwa libita—fohe Bukreste ne bu ka be bu felezi isali kwa makalelo. Kono ne ku si ka ba cwalo. Ka ku ziba kuli Kreste n’a pila, balateleli ba Jesu b’a
shaela zuho ya hae kai ni kai, mi batu ba bañata ba fita fa ku lumela ku Kreste ya zuhile.Ki kabakalañi ni mina ha mu kona ku lumela mwa zuho ya Jesu? Ki bupaki mañi bo bu li teñi bwa kuli kezahalo yeo luli ne i bile teñi?
Ki Kabakalañi Bupaki Ha bu Na ni ku Nyakisiswa?
Litaba z’e ne kaufela za Evangeli li fa piho fa zuho ya Jesu. (Mateu 28:1-10; Mareka 16:1-8; Luka 24:1-12; Joani 20:1-29) * Likalulo ze ñwi za Mañolo a Sigerike a Sikreste li bulela ka ku tiya ka za zuho ya Jesu kwa bafu.
Ha ku komokisi zuho ya Jesu ha i zibahalizwe ki balateleli ba hae! Haiba luli n’a kutiselizwe kwa bupilo ki Mulimu, ao ki makande a’ mbwetukisa ao lifasi li ki le la utwa haisali. Ku talusa kuli Mulimu u teñi. Hape, ku talusa kuli Jesu w’a pila ni ka nako ye.
Seo si lu ama cwañi? Jesu n’a lapezi kuli: “Mi bupilo bo bu sa feli, kikuli ba ku zibe, Wena, Mulimu a nosi wa niti, ni y’o lumile, yena Jesu Kreste.” (Joani 17:3) Ee, lwa kona ku fumana zibo y’e pilisa ya Jesu ni Ndat’ahe. Ka ku sebelisa zibo yeo, niha lu ka shwa, lu ka kona ku zusiwa kwa bafu, kakuli Jesu n’a zusizwe. (Joani 5:28, 29) Lwa kona ku ba ni sepo ya bupilo bwa kamita mwa lifasi-mubu le li li paradaisi mwatas’a Mubuso wa Mulimu wa kwa lihalimu ka Mwan’a hae ya kanyisizwe, yena Jesu Kreste, Mulena wa malena.—Isaya 9:6, 7; Luka 23:43; Sinulo 17:14.
Kacwalo he, puzo ya kuli Jesu n’a zuhile kwa bafu luli kamba kutokwa, ki ya butokwa. I ama bupilo bwa luna bwa cwale ni litibelelo za luna za kwapili. Ki ka libaka leo lu mi mema ku nyakisisa lisupo z’e ne ze fa bupaki bwa kuli Jesu n’a shwile ni kuli n’a zusizwe kwa bafu.
Jesu N’a Shwezi fa Kota Luli
Bahononi ba bañwi ba talusa kuli, niha n’a kokotezwi, Jesu n’a si ka shwela luli fa kota. Ba bulela kuli n’a li fela fakaufi ni ku shwa mi ni kuli n’a wetulusizwe ki ku bata kwa mwa libita. Kono, limbule z’e li teñi kamukana li fa bupaki bwa kuli ne li mubili o’ si na bupilo wa Jesu wo ne u bulukilwe mwa libita.
Bakeñisa kuli Jesu n’a bulaezwi fapil’a nyangela, ne ku na ni bupaki bwa kuli n’a shwezi fa kota luli. Lifu la hae ne li pakilwe ki yo muhulu wa masole ya na talima za pulao yeo. Yo muhulu wa masole y’o ne li caziba ili yo musebezi wa hae ne u kopanyeleza ku bona teñi kuli lifu li ezahalile. Ku tuha f’o, ne li hamulaho wa ku ikolwisa kuli Jesu n’a shwile ki hona Mubusisi wa Siroma Potiasi Pilato a lumeleza Josefa wa kwa Arimatea k’u nga mubili wa Jesu kuli u yo bulukwa.—Mareka 15:39-46.
Libita Ne Li Fumanwi Mukungulu
Libita la mukungulu ne li file balutiwa bupaki bwa pili ka za zuho ya Jesu, mi bupaki b’o ha bu koni ku hanyezwa. Jesu n’a pumbekilwe mwa libita le li nca, le ne li si k’a itusiswa kale. Ni li li bukaufi ni sibaka kwa n’a kokotezwi mi ne kuli bunolo ku li fumana ka linako zeo. (Joani 19:41, 42) Litaba za Evangeli kaufela li lumelelana kuli balikani ba Jesu ha ne ba fitile kwa libita kakusasana lizazi le li tatama hamulaho wa lifu la hae, mubili wa hae ne u li siyo.—Mateu 28:1-7; Mareka 16:1-7; Luka 24:1-3; Joani 20:1-10.
Libita la mukungulu ne li mbwetukisize lila za Jesu, sina mo ne li mbwetukiselize mane ni balikani ba hae. Lila za hae ne li satalalile ku bona teñi kuli wa shwa ni ku pumbekiwa. Ha se ba petile sikonkwani sa bona, ba tokomela kuli ba beya teñi mukanteli ni ku kwahela libita. Niteñi, kakusasa wa lizazi la pili mwa viki, libita ne li li mukungulu.
Kana balikani ba Jesu ne ba zwisize mubili wa
hae mwa libita? Ha ku koni ku ba cwalo, kakuli litaba za Evangeli li bonisa kuli ne ba swabile hahulu hamulaho wa lifu la hae. Fahalimw’a seo, balateleli ba hae ne ba si ke b’a zwelapili mwa nyandiso ni lifu ka nto ye ne ba ziba ku ba ya buhata.Ki mañi ya na bisize libita mukungulu? Ne i si ke ya kona ku ba lila za Jesu be ne b’a ngile mubili. Niha ne ba ka be ba ezize cwalo, ne ba ka be ba u shokomozi hamulaho ilikuli ba kolise balutiwa ba Jesu be ne ba tiisa taba ya kuli Jesu n’a zuhile mi n’a pila. Kono ze cwalo ne li si ka ezahala, kakuli ki Mulimu ya n’a ngile muhato.
Hamulaho wa liviki, lila za Jesu ne ba si ka eza likañi Pitrosi ha n’a pakile kuli: “Mina banna ba Isilaele, a mu utwe litaba zeo: Jesu wa Nazareta, munna ye mu supelizwe ki Mulimu, ka likezo ze mata, ni ka liponiso, ni ka ze komokisa z’a ezize Mulimu ka yena mwahal’a luna, sina ha mu ziba ni mina, munna yo a betekwa, ka mulelo o tiile wa Mulimu, ni ka ku izibela kwa Hae pili; mi mu mu kokotezi fa [kota ya linyando, NW] ka mazoho a ba ba maswe, mu mu bulaile. Mulimu u mu zusize kwa bafu, a mu lukulula ku ze sabisa za lifu; kakuli ne ku si na mw’a ka tamelwa ki lona. Kakuli Davida h’a mu bulela, u ize: Ni beile Mulena fapil’a ka kamita; . . . mane ni yona nama ya ka i ka pumula ka sepo; kakuli ha u na ku liselela moya wa ka mwa sibaka sa ba ba shwile; ya ketilwe ki Wena, ha u na ku mu tuhela kuli a bone ku bola.”—Likezo 2:22-27.
Buñata Ne ba Boni Jesu ya Zuhile kwa Bafu
Mwa buka ya Likezo, muñoli wa litaba za Evangeli Luka n’a talusize kuli: “[Baapositola] bao, h’a s’a utwisizwe butuku, [Jesu] u kile a iponisa ku bona inz’a pila, ka liponiso ze ñata; ba mu bona mazazi a mashumi a mane, mi n’a nz’a bulela za mubuso wa Mulimu.” (Likezo 1:2, 3) Buñata bwa balutiwa ne ba boni Jesu ya n’a zuhile kwa bafu ka linako ze siyani-siyani—mwa simu, mwa nzila, ka nako ya ku ca, fa likamba la Lisa la Tiberiya.—Mateu 28:8-10; Luka 24:13-43; Joani 21:1-23.
Batatubisisi ba honona buniti bwa ku iponahaza k’o. Ba bulela kuli bañoli ne ba ikupulezi litaba zeo, kamba ba fumana ku s’a lumelelana ku zona litaba zeo. Ka mo ku inezi fela, ku shutananyana ko ku mwa litaba za Evangeli ku bonisa kuli ne ku si na ku shongana ka za teñi. Zibo ya luna ka za Jesu y’a ekezeha muñoli yo muñwi h’a lu fa lisupo ili ku ekeza kwa litaba za likezahalo ze ñwi za mwa nako ya bupilo bwa Kreste mwa lifasi.
Kana liponahalo za Jesu hamulaho wa zuho ya hae ne li za mandingwe? Mubonelo o cwalo ufi kamba ufi ha u na mutomo, kakuli n’a bonwi ki batu ba bañata. Mwahal’a bona ne ku na ni mandui, basali, mubeleki wa muso, mane ni muapositola wa mukakanyi Tomasi, ili yo n’a kolisizwe hamulaho wa ku bona sisupo se si sa hononwi sa kuli Jesu na zusizwe kwa bafu. (Joani 20:24-29) Ka linako ze shutana-shutana, balutiwa ba Jesu pili ne ba palezwi ku ziba Mulen’a bona y’a zuhile kwa bafu. Ka nako ye ñwi, batu ba ba fitelela 500 ba mu bona, ili bao buñata bwa bona ne ba sa pila ka nako yeo muapositola Paulusi n’a itusisize kezahalo yeo ku ba bupaki mwa ku yemela zuho.—1 Makorinte 15:6.
Jesu Ya Pila W’a Ama Batu
Zuho ya Jesu haki taba ye lukela ku zibiwa fela kamba ya ku buhisana fela. Buniti bwa kuli w’a pila bu amile batu kai ni kai ka nzila ye nde. Ku zwa mwa lilimo za mwanda wa pili, buñata-ñata bwa batu se ba sikuluhile ku zwa kwa ku sa isa pilu kamba ku lwanisa hahulu Bukreste ku ya mwa ku kolwa ko ku tezi kuli ki bulapeli bwa niti. Ki sika mañi se si ba cincize? Tuto ya Bibele i ba bonisize kuli Mulimu n’a zuselize Jesu kwa bupilo bwa ku ba sibupiwa sa kwa moya se si na ni kanya. (Mafilipi 2:8-11) Ba bonisize tumelo ku Jesu ni kwa mpo ya Mulimu ya ku punyuha ka tiululo ya sitabelo sa Kreste. (Maroma 5:8) Batu ba ba cwalo ba fumani tabo sakata ka ku eza tato ya Mulimu ni ka ku pila ka ku latelela lituto za Jesu.
Mu nyakisise seo ku ba Mukreste mwa lilimo za mwanda wa pili ne ku si talusa. Ne si ku ipumanela libubo, m’ata, kamba sifumu. Ka ku fapana luli, buñata bwa Bakreste ba pili ‘ha ba amuhiwa tutu ya bona ka tata, ba lumela ka tabo,’ bakeñisa tumelo ya bona. (Maheberu 10:34) Bukreste ne bu tokwa bupilo bwa buitomboli ni nyandiso ili yeo hañata mafelelezo a yona ne li lifu.
Ba si ka ba kale balateleli ba Kreste, ba bañwi ne ba ka be ba konile ku ba ni libubo ni maluwo. Saule wa kwa Tarese n’a itutile ku zwelela ku muluti ya n’a bubana wa Mulao Gamaliele mi na s’a kalisize ku ba ya pahami fapil’a Majuda. (Likezo 9:1, 2; 22:3; Magalata 1:14) Niteñi, Saule a ba muapositola Paulusi. Yena ni ba bañwi ba bañata ba fulalela libubo ni m’ata ze fumaneha mwa lifasi. Kabakalañi? Kuli ba fe lushango lwa sepo ya niti y’e tomile fa lisepiso za Mulimu ni lwa buniti bwa kuli Jesu Kreste n’a zusizwe kwa bafu. (Makolose 1:28) Ne ba tabela ku nyandisezwa nto ye ne ba ziba kuli ne i tomile fa niti.
Ku cwalo ni ku bolule-lule kacenu. Mwa kona ku ba fumana mwa liputeho za Lipaki za Jehova mwa bupala bwa lifasi kaufela. Lipaki ba mi mema ka mufutumala kwa mukiti wa ka silimo wa lifu la Kreste, ili o ka ba teñi hamulaho wa ku likela kwa lizazi la Sunda, April 8, 2001. Ba ka ba ba ba tabile ku ba ni mina fa kezahalo yeo mane ni kwa mikopano ya bona kaufela ya tuto ya Bibele ye ezezwanga kwa Mandu a bona a Mubuso.
Mwa kona ku ituta ze ñata, isi fela ka za lifu ni zuho ya Jesu kono hape ni za bupilo ni lituto za hae. Wa lu mema ku taha ku yena. (Mateu 11:28-30) M’u nge muhato cwale kuli mu fumane zibo ya Jehova Mulimu ni Jesu Kreste. Ku eza cwalo ku kona ku tahisa bupilo bo bu sa feli mwatas’a Mubuso wa Mulimu ka Mwan’a hae ya lateha.
[Litaluso za kwatasi]
^ para. 8 Kuli mu bone bupaki ka za buniti bwa litaba za Evangeli, mu bone “The Gospels—History or Myth?” mwa The Watchtower ya May 15, 2000.
[Siswaniso se si fa likepe 7]
Bolule-lule ba fumana tabo sakata mwa ku ba balateleli ba Jesu Kreste
[Manzwi a bañi ba siswaniso fa likepe 6]
Ku Zwelela mwa Self-Pronouncing Edition of the Holy Bible, ye kopanyeleza King James version ni Revised version