Mu Tiye Inge Ba Ba Bona Ya Sa Bonwi!
Mu Tiye Inge Ba Ba Bona Ya Sa Bonwi!
“[Mushe] n’a tiya, inge u bona ya sa bonwi.”—MAHEBERU 11:27.
1. Mwa Ngambolo ya hae ya fa Lilundu, Jesu n’a buleziñi se si lemuseha ka za Mulimu?
JEHOVA ki Mulimu ya sa bonwi. Mushe ha n’a kupile kuli a bone kanya ya Hae, Jehova a mu alaba kuli: “Ha u na ku bona pata ya ka, kakuli ha ku na mutu ya ni bona, ya ka pila.” (Exoda 33:20) Mi muapositola Joani n’a ñozi kuli: “Ha ku na mutu ya boni Mulimu haisali.” (Joani 1:18) Nihaiba Jesu ha n’a li mutu fa lifasi-mubu, n’a sa koni ku bona Mulimu. Kono mwa Ngambolo ya hae ya fa Lilundu, Jesu n’a ize: “Mbuyoti ki ya ba ba na ni pilu ye kenile, kakuli ba ka bona Mulimu.” (Mateu 5:8) Jesu n’a talusañi?
2. Ki kabakalañi ha lu sa koni ku bona Mulimu ka meto a luna a luli?
2 Mañolo a bonisa kuli Mulimu ki Moya o sa bonwi. (Joani 4:24; Makolose 1:15; 1 Timotea 1:17) Kacwalo, Jesu n’a sa talusi kuli luna batu ne lu ka kona ku iponela Mulimu ka meto a luna a luli. Ki niti kuli Bakreste ba ba tozizwe ha ba ka zuswa kwa bafu ka ku ba libupiwa za moya ba ka bona Jehova Mulimu mwa lihalimu. Kono batu ba ‘lipilu ze kenile’ ili ba ba na ni sepo ya ku pila ku ya ku ile fa lifasi-mubu ni bona ba kona ku “bona” Mulimu. Ku konahala cwañi cwalo?
3. Batu ba kona cwañi ku bona tulemeno to tuñwi twa Mulimu?
3 Lu ituta se siñwi ka za Jehova ka ku nyakisisa hande lika z’a bupile. Kacwalo lu kana lwa makazwa ki m’ata a hae ni ku fita fa ku lumela kuli ki yena Mulimu Mubupi. (Maheberu 11:3; Sinulo 4:11) Ka za seo, muapositola Paulusi n’a ñozi kuli: “Za Mulimu ze sa bonwi, ona mata a hae a kamita ni bumulimu bwa hae, ki ze bonahala hande haisamba lifasi li ezwa, inze li lemuhiwa mwa misebezi ya hae.” (Maroma 1:20) Kacwalo manzwi a Jesu ka za ku bona Mulimu a kopanyeleza ni ku kona ku bona tulemeno to tuñwi twa Jehova. Ku bona ko ku cwalo ku tomile fa zibo ye nepahezi mi ku lemuhiwa kwa neku la kwa moya ka “meto a lipilu.” (Maefese 1:18) Manzwi ni likezo za Jesu ni zona hape li bonisa ze ñata ka za Mulimu. Kacwalo, Jesu n’a ize: “Ya ni boni, u boni Ndate.” (Joani 14:9) Jesu n’a bonisize hande ka ku fitisisa butu bwa Jehova. Kacwalo ku ziba bupilo ni lituto za Jesu ku kona ku lu tusa ku bona tulemeno to tuñwi twa Mulimu.
Ku Lata za kwa Moya ki kwa Butokwa
4. Batu ba bañata kacenu ba bonisa cwañi kuli ha ba na tumelo?
4 Kacenu, tumelo ni lilato kwa lika za kwa moya ka niti ha li si ka ata. Paulusi n’a ize: “Tumelo hasi ya batu kamukana.” (2 Matesalonika 3:2) Batu ba bañata ba tupwikezi mwa lindongwamo za bona za ka butu mi ha ba na tumelo ku Mulimu. Likezo za bona za sibi ni ku sa ba ni tumelo kwa bona ku ba palelwisa ku mu bona ka meto a kutwisiso, kakuli muapositola Joani n’a ñozi kuli: “Ya eza maswe h’a si ka bona Mulimu.” (3 Joani 11) Kabakala kuli batu ba ba cwalo ha ba boni Mulimu ka meto a bona a luli, ba eza inge kuli yena h’a boni ze ba eza. (Ezekiele 9:9) Ba nyefula lika za kwa moya, mi kacwalo ha ba koni ku fumana “ku ziba za Mulimu.” (Liproverbia 2:5) Kacwalo kwa swanela Paulusi ha n’a ñozi kuli: “Mutu fela h’a amuheli za Moya wa Mulimu; kakuli ku yena ki butanya; mi h’a koni ku li ziba, kakuli li lemuhiwa ka moya.”—1 Makorinte 2:14.
5. Batu ba ba isa pilu kwa lika za kwa moya ba ziba buniti mañi?
5 Kono haiba lu isa pilu ku za kwa moya, lu ka ziba kamita kuli nihaike Jehova haki Mulimu ya batisisa mafosisa, wa zibanga ha lu latelela mihupulo kamba litakazo ze maswe. Kaniti luli, “mizamao ya mutu i fapil’a [Muñ’a] Bupilo, ki yena ya tatuba mutala wa hae kaufela.” (Liproverbia 5:21) Haiba lu komiwa ki sibi, lwa kona ku baka ni ku kupa swalelo ya Jehova kakuli lwa mu lata mi ha lu lati ku mu utwisa bumaswe.—Samu 78:41; 130:3.
Lu Tiiswa Kiñi?
6. Ku tiya ku talusañi?
6 Nihaike luna ha lu koni ku bona Jehova, kamita lu hupule kuli yena wa lu bona. Ku ziba kuli u teñi ni ku kolwa kuli u fakaufi ni ba ba lapela ku yena kaufela ku ka lu tusa ku tiya—ili ku sa shekesha mwa busepahali bwa luna ku yena. (Samu 145:18) Lwa kona ku ba sina Mushe, ya n’a ñozwi ka za hae ki Paulusi kuli: “Ka tumelo, a zwa mwa Egepita, mi h’a si ka saba buhali bwa mulena; kakuli n’a tiya, inge u bona ya sa bonwi.”—Maheberu 11:27.
7, 8. Bundume bwa Mushe ha n’a li fapil’a Faro ne bu zwelela kai?
7 Ha n’a peta musebezi wa n’a filwe ki Mulimu wa ku etelela Maisilaele ku ba zwisa mwa buhapwa bwa mwa Egepita, Mushe hañata n’a tahanga fapil’a Faro wa muhateleli mwa lapa la bulena mo ne ku talanga ba bahulu ba bulapeli ni mandun’a masole. Mwendi fa mamota a kwandu ne ku tezi milimu ya maswaniso. Kono Jehova, nih’a sa bonwi, n’a li wa luli ku Mushe, mi n’a sa swani ni maswaniso kaufela a n’a yemela milimu ya Egepita ye n’e sa pili. Ha ku komokisi Mushe ha n’a si ka kuñiswa ki Faro!
8 Mushe n’a fumani kai bundume bwa ku kuta-kutela ku taha fapil’a Faro? Mañolo a lu taluseza kuli “Mushe ne li mutu ya musa hahulu, ku fita mutu ni mutu ya mwa lifasi.” (Numere 12:3) Kwa bonahala hande kuli tumelo ya hae ye tiile ni ku kolwa kuli Mulimu n’a li ni yena ne ku file Mushe m’ata a n’a tokwahala mwa ku yemela yena “ya sa bonwi” fapil’a mulena wa Egepita ya situhu. Ba ba “bona” Mulimu ya sa bonwi ba bonisa tumelo ku yena ka linzila mañi kacenu?
9. Ki ifi nzila ye ñwi ye lu kona ka yona ku zwelapili ku tiya?
9 Nzila ye ñwi ya ku bonisa ka yona tumelo ni ku zwelapili ku tiya ka ku ba ba ba bona Ya sa bonwi ki ku kutaza ka bundume ku si na taba ni nyandiso. Jesu n’a lemusize balateleli ba hae kuli: “Mu ka toiwa ki batu kaufela kabakala Libizo la ka.” (Luka 21:17) Hape n’a ba taluselize kuli: “Mutanga h’a fiti mulen’a hae. Ha ba ni nyandisize, ba ka mi nyandisa ni mina; haiba ba mamezi linzwi la ka, ba ka mamela ni la mina.” (Joani 15:20) Manzwi a Jesu n’a bile a niti, kakuli hamulahonyana wa lifu la hae, balateleli ba hae ne ba nyandisizwe ka ku fumbelwa, ku tamiwa, ni ku natiwa. (Likezo 4:1-3, 18-21; 5:17, 18, 40) Nihaike ne ku na ni nyandiso, baapositola ba Jesu ni balutiwa ba bañwi ba zwelapili ku kutaza taba ye nde ka bundume.—Likezo 4:29-31.
10. Ku kolwa kuli Jehova wa lu sileleza ku lu tusa cwañi mwa bukombwa?
10 Sina Mushe, balateleli ba Jesu ba kwa makalelo ne ba si ka sabiswa ki lila za bona ze ñata ze n’e bonahala. Balutiwa ba Jesu ne ba na ni tumelo ku Mulimu, mi kacwalo, ne ba kona ku tiyela nyandiso ye tuna ye ne ba li ku yona. Ee, ne ba zwezipili ku tiya inge ba ba bona Ya sa bonwi. Kacenu, ku ziba kamita kuli Jehova wa lu sileleza ku lu fa bundume, ili ku lu ezisa kuli lu si ke lwa saba mwa musebezi wa luna wa ku kutaza Mubuso. Linzwi la Mulimu li li “ku saba batu, ku isa mutu mwa lilaba; kono ya sepa [Muñ’a] Bupilo u ka bonelwa.” (Liproverbia 29:25) Kabakaleo, ha lu kuteli mwatasi kabakala ku saba nyandiso; mi hape ha lu swabeli bukombwa bwa luna. Tumelo ya luna i lu susumeza ku kutaza ka bundume ku be lu yahile ni bona, be lu beleka ni bona, be lu kena ni bona likolo, ni ba bañwi.—Maroma 1:14-16.
Ya Sa Bonwi U Etelela Batu ba Hae
11. Ka ku ya ka Pitrosi ni Juda, ba bañwi be ne ba li mwa puteho ya Sikreste ne ba bonisize cwañi kutokwa tumelo?
11 Tumelo i lu ezisa ku bona Jehova ku ba yena ya etelela kopano ya hae ya fa lifasi-mubu. Kacwalo lu ambuka moya wa ku nyaza ba ba na ni buikalabelo mwa puteho. Muapositola Pitrosi ni Juda, munyan’a Jesu ku bom’ahe, ne ba lemusize ka za ba bañwi be ne ba si na tumelo kuli mane ne ba nyefuzi banna be ne ba etelela mwahal’a Bakreste. (2 Pitrosi 2:9-12; Juda 8) Kana babatisisi ba milatu ba ba cwalo ne ba kabe ba bulezi cwalo kambe Jehova n’a li teñi mi ne ba ka kona ku iponela yena ka meto a bona a luli? Kutokwa! Kono ka libaka la kuli Mulimu h’a bonwi, banna ba nama bao ne ba palezwi ku hupula kuli ba na ni ku ikalabela ku yena.
12. Lu swanela ku bonisa moya mañi ku ba ba etelela mwa puteho?
12 Ki niti kuli mwa puteho ya Sikreste ku inzi batu ba ba si ka petahala. Maeluda fokuñwi ba ezanga mafosisa ao fokuñwi a kana a lu ama ka butu. Nihakulicwalo, Jehova u itusisa batu ba ba cwalo kwa ku lisa mutapi wa hae. (1 Pitrosi 5:1, 2) Banna ni basali ba ba isa pilu ku za kwa moya ba lemuha kuli yeo ki nzila ye ñwi yeo Jehova a etelela batu ba hae ka yona. Kacwalo, ka ku ba Bakreste, lu ambuka moya wa ku nyaza, ili wa ku bilaela, mi lu bonisa likute kwa tukiso ya Mulimu ya teokratiki. Ka ku utwa ba ba etelela mwahal’a luna, lu bonisa kuli lwa bona Ya sa bonwi.—Maheberu 13:17.
Ku Bona Mulimu Kuli Ki Yena Muluti wa Luna ya Pahami
13, 14. Ku bona Jehova kuli ki yena Muluti ya Pahami ku talusañi ku mina?
13 Ku na ni kalulo ye ñwi hape ye tokwa ku bona kwa kwa moya. Isaya n’a polofitile kuli: “U ka talima [Muluti wa hao ya Makaza, NW] ka meto.” (Isaya 30:20) Kuli lu lemuhe kuli Jehova ki yena ya lu luta ka kopano ya hae ya fa lifasi-mubu, lu tokwa tumelo. (Mateu 24:45-47) Ku bona Mulimu kuli ki yena Muluti wa luna ya Pahami ha ku talusi fela ku ba ni mikwa ye minde ya ku ituta Bibele ni ku ya kwa mikopano ya Sikreste kamita. Ku talusa hape ku itusisa ka ku tala lika za kwa moya z’a lu fa Mulimu. Ka mutala, lu tokwa ku isa mamelelo ye tuna kwa ketelelo ya fa Jehova ka Jesu ilikuli lu si ke lwa yenduka kwa moya.—Maheberu 2:1.
14 Fokuñwi ku fumana tuso ka ku tala kwa lico za kwa moya ku tokwa buikatazo bo bu ipitezi. Ka mutala, lu kana lwa ba ni mukwa kwa ku talima-talimanga fela mwa litaba ze ñwi za Bibele ze lu fumana t’ata ku utwisisa. Ha lu bala limagazini za Tora ya ku Libelela ni Awake!, mwendi mane lwa tulanga litaba ze ñwi kakuli ze ambolwa teñi haki ze lu tabela. Kamba lu kana lwa tuhelela minahano ya luna ku yembuluka ha lu li kwa mikopano ya Sikreste. Kono ha lu nahanisisa hande fa lisupo ze ambolwa, lwa kona ku zwelapili ku teeleza hande. Buitebuho bwa luna bo butuna kwa ketelelo ya kwa moya ye lu amuhela bu bonisa kuli lwa lemuha kuli Jehova ki yena Muluti wa luna ya Pahami.
Lu Na ni ku Ikalabela
15. Ba bañwi ba ezize cwañi mane inge kuli Jehova h’a ba boni?
15 Tumelo ku Ya sa bonwi ki ya butokwa hahulu mwa “nako ya maungulo” ye kakuli bumaswe ki bo buñata hahulu. (Daniele 12:4) Ku sa sepahala ni buhule li atile hahulu. Kaniti, ku butokwa ku hupula kuli Jehova wa bona likezo za luna nihaiba ka nako yeo batu ba sa koni ku lu bona. Ba bañwi se ba libezi nto yeo. Ha ba sa bonwi ki ba bañwi, ba kana ba ikenya mwa muzamao o si wa ka mañolo. Ka mutala, ba bañwi ha ba si ka lwanisa muliko wa ku buha za ku itabisa ka zona ni maswaniso a mapunu fa Intaneti, fa TV, ni ka ku itusisa lipangaliko ze ñwi za mwa linako za cwale. Ka ku ba kuli ku ikenya mwa lika ze cwalo ku kona ku ezahalela kwa mukunda, ba bañwi ba ezize mane inge kuli Jehova h’a boni ze ba eza.
16. Ki lika mañi ze swanela ku lu tusa ku latelela lipimo za Jehova ze pahami?
16 Ki ko kunde ku hupula manzwi a muapositola Paulusi a li: “Mutu kaufela ku luna u ka ba ni ku ikalabela ku Mulimu, ka za hae.” (Maroma 14:12) Lu tokwa ku ziba kuli fo lu ezeza sibi kaufela, lu foseza Jehova. Ku ziba seo ku swanela ku lu tusa ku latelela lipimo za hae ze pahami ni ku pima muzamao o masila. Bibele i lu hupulisa kuli: “Ku ze bupilwe, ha ku na ze sa bonahali fapil’a hae; kono lika kaufela li inzi fande, mi li atami, mwa meto a hae Yena ye lu na ni ku ikalabela ku Yena.” (Maheberu 4:13) Ki niti kuli lu lukela ku ikalabela ku Mulimu, kono ze lu ezeza tato ya hae ni ku latelela lipimo za hae ze lukile ki ka libaka la kuli lu mu lata hahulu. Kacwalo lu be ni maseme mwa litaba ze cwale ka keto ya za ku itabisa ka zona ni swalisano ya luna ni ba lilama li sili.
17. Jehova u bona ze lu eza ka cisehelo ye cwañi?
17 Jehova wa lu cisehela luli, kono seo ha si talusi kuli u libelezi kuli lu fose mi a lu fe koto. U bona ze lu eza ka buiyakato bwa lilato, inge bwa ndate ya bata ku fa mupuzo kwa bana ba hae ba ba utwa. Kwa omba-omba luli ku ziba kuli Ndat’a luna wa kwa lihalimu u tabiswa ki tumelo ya luna mi ki “Yena ya fa ba ba mu bata mupuzo.” (Maheberu 11:6) Haike lu be ni tumelo ye tezi ku Jehova ni ku ‘mu sebeleza ka pilu ya luna kaufela.’—1 Makolonika 28:9.
18. Ka libaka la kuli Jehova wa lu bona ni ku lemuha busepahali bwa luna, Mañolo a lu fa buikolwiso mañi?
18 Liproverbia 15:3 i li: “Meto a [Muñ’a] Bupilo a mwa mabaka kaufela. Inz’a talima ba ba maswe ni ba bande.” Ee, Jehova u talima batu ba ba maswe mi u sebelisana ni bona ka ku ya ka muzamao wa bona. Kono haiba lu mwahal’a “ba bande,” lwa kona ku kolwa kuli Jehova wa bona likezo za luna za busepahali. Kwa tiisa tumelo luli ku ziba kuli ‘musebezi wa luna o tata ha u na ku ba o si na tuso ku Mulena’ ni kuli yena ya sa bonwi h’a na ku ‘libala misebezi ya luna, ni lilato le lu bonisize kwa Libizo la hae’!—1 Makorinte 15:58; Maheberu 6:10.
Ku Mema Jehova kuli A Lu Tatube
19. Ku ba ni tumelo ye tiile ku Jehova ku tisa lituso mañi ze ñwi?
19 Ka ku ba batanga ba Jehova ba ba sepahala, lu ba butokwa ku yena. (Mateu 10:29-31) Niha sa bonwi, wa kona ku ba wa luli ku luna, mi lwa kona ku lata silikani sa luna sa butokwa ni yena. Ku ba ni mubonelo o cwalo ka za Ndat’a luna wa kwa lihalimu ku lu fa lituso ze ñata. Tumelo ya luna ye tiile i lu tusa ku ba ni pilu ye kenile ni lizwalo le linde ku Jehova. Tumelo ye si na buipumisi hape i lu tibela ku ba ni mupilelo o sa swalehi hande. (1 Timotea 1:5, 18, 19) Tumelo ya luna ye tiile ku Mulimu i fa mutala o munde mi i kona ku susueza be lu li ni bona. (1 Timotea 4:12) Fahalimw’a zeo, tumelo ye cwalo i tahisa muzamao w’a tabela Jehova, ili ku tabisa pilu ya hae.—Liproverbia 27:11.
20, 21. (a) Ki kabakalañi ha ku li ko ku lakazeha kuli Jehova a lu bone? (b) Lu kona cwañi ku sebelisa Samu 139:23, 24 ku luna beñi?
20 Haiba lu ba ba butali luli, lu ba ba tabile kuli Jehova wa lu bona. Lu bata kuli a lu bone mi hape lu lakaza kuli a tatubisise mihupulo ni likezo za luna. Ha lu lapela, ne lu ka eza hande ku mema Jehova kuli a lu tatube ni ku bona haiba ku na ni mihupulo ye maswe ye lu na ni yona. Kaniti wa kona ku lu tusa ku tatulula butata bwa luna ni ku eza licinceho lifi kamba lifi ze tokwahala. Walisamu Davida n’a opezi ka ku swanela kuli: “U ni sefe Mulimu, mi u zibe pilu ya ka; u ni like, mi u zibe mihupulo ya ka. U bone haiba ku na ni mukwa o muñwi o maswe ku na, mi u ni zamaise mwa nzila ya bupilo bo bu sa feli.”—Samu 139:23, 24.
21 Davida n’a kupile Jehova kuli a mu sefe kuli a bone haiba ne ku na ni “mukwa o muñwi o maswe” ku yena. Sina walisamu, kana ha lu lakazi kuli kambe Jehova wa sefa lipilu za luna kuli a bone haiba lu na ni milelo ye maswe? Haiba ku cwalo, ka tumelo lu kupe ku Jehova kuli a lu tatube. Kono ku cwañi haiba lu katazwa ki pilaelo ka za mafosisa a mañwi kamba haiba ku na ni nto ye ñwi ye maswe ku luna? Fohe lu zwelepili ku lapela ku Jehova, yena Mulimu wa luna ya lilato, ni ku latelela ka buikokobezo ketelelo ya moya wa hae o kenile ni kelezo ya Linzwi la hae. Lwa kona ku kolwa kuli u ka lu tusa ku ya mwa nzila ye ka lu libisa kwa bupilo bo bu sa feli.—Samu 40:11-13.
22. Tundamo ya luna ka za Ya sa bonwi i swanela ku ba ifi?
22 Ee, Jehova u ka lu fa bupilo bo bu sa feli haiba lu peta z’a tokwa. Kono lu lukela ku lemuha kuli u na ni m’ata, sina mwa n’a lemuhezi muapositola Paulusi ha n’a ñozi kuli: “Ku Mulena wa kamita, ya sa shwi, ya sa bonwi, Yena Mulimu anosi, ku fiwe likute ni kanya, mwa linako ni linako. Amen.” (1 Timotea 1:17) Haike kamita lu bonise kuli lwa saba Jehova ka sabo ye cwalo, ye zwelela kwa pilu. Mi ku be cwañi kamba cwañi, lu si shekeshi ni kamuta mwa tundamo ya luna ya ku zwelapili ku tiya inge ba ba bona Ya sa bonwi.
Ne Mu Ka Alaba Cwañi?
• Batu ba kona cwañi ku bona Mulimu?
• Haiba Jehova ki wa luli ku luna, lu ka eza cwañi ha lu nyandiswa?
• Ku bona Jehova kuli ki yena Muluti wa luna ya Pahami ku talusañi?
• Ki kabakalañi ha lu swanela ku lakaza kuli Jehova a lu tatube?
[Lipuzo za Tuto]
[Siswaniso se si fa likepe 18]
Mushe, ka ku sa kuñiswa ki Faro, a eza inge kuli n’a kona ku bona Jehova, yena Mulimu ya sa bonwi
[Siswaniso se si fa likepe 21]
Ni kamuta lu si ezi inge kuli Jehova h’a koni ku bona ze lu eza
[Siswaniso se si fa likepe 23]
Lu bata ka cisehelo zibo ya ku ziba Mulimu kakuli lu mu bona ku ba Muluti wa luna ya Pahami