Mu Abane Mwa Nyakalalo Ya Ku Fana!
Mu Abane Mwa Nyakalalo Ya Ku Fana!
“Ku na ni mbuyoti mwa ku fana, ye fita ye mwa ku fiwa.”—LIKEZO 20:35.
1. Jehova u bonisa cwañi nyakalalo ya ku fana?
NYAKALALO ya ku ziba niti ni lituso ze zwa mwateñi ki limpo za butokwa ze zwa ku Mulimu. Ba ba zibile Jehova ba na ni mabaka a mañata a ku nyakalala. Kono, hailif’o ku na ni nyakalalo mwa ku amuhela mpo, ku na ni nyakalalo hape mwa ku fana. Jehova ki Mufani wa “mpo ye nde kaufela, ni mpo ye petehile kaufela,” mi hape ki “Mulimu ya tabile.” (Jakobo 1:17; 1 Timotea 1:11, NW) U fa lituto ze nde ku bote ba ba teeleza, mi u tabela ku ipeya ku utwa kwa bao a luta, sina bashemi ha ba nyakalala bana ba bona ha ba latelela litaelo za ka lilato.—Liproverbia 27:11.
2. (a) Ki sika mañi sa n’a bulezi Jesu ka za ku fana? (b) Ki mbuyoti mañi ye lu amuhela ha lu luta ba bañwi niti ya Bibele?
2 Ka ku swana, Jesu ha n’a li fa lifasi n’a tabile ku bona batu ha ba amuhela lituto za hae. Muapositola Paulusi n’a amile kwa manzwi a Jesu ha n’a bulezi kuli: “Ku na ni mbuyoti mwa ku fana, ye fita ye mwa ku fiwa.” (Likezo 20:35) Mbuyoti ye lu amuhela ha lu luta ba bañwi niti ya Bibele haki ya bunde fela bo bu tahiswa ki ku konisa mutu ku lumelelana ni litumelo za bulapeli bwa luna. Sa butokwa ni ku fita, ki nyakalalo ye tahiswa ki ku ziba kuli lu fa sika se sinde sa butokwa bo bu inelela. Ka ku fana kwa moya, lu kona ku tusa batu kuli ba ipumanele lituso cwale ni ku ya ku ile.—1 Timotea 4:8.
Ku Fana Ku Tahisa Nyakalalo
3. (a) Muapositola Paulusi ni Joani ne ba bonisize cwañi nyakalalo ya bona mwa ku tusa ba bañwi kwa moya? (b) Ki kabakalañi ku luta bana ba luna niti ya Bibele ha ku li poniso ya lilato?
3 Ee, sina Jehova ni Jesu ha ba nyakalala ka ku fa limpo za kwa moya, Bakreste ni bona ba nyakalala cwalo. Muapositola Paulusi n’a nyakalalile ka ku ziba kuli n’a tusize ba bañwi ku ituta niti ya Linzwi la Mulimu. N’a ñolezi kwa puteho ya kwa Tesalonika, kuli: “Sepo ya luna kiñi? kamba tabo ya luna, kamba kuwani ya luna ya bulena ye lu ka itumba ka yona? Ha ni li, ki mina, Mulena Jesu h’a ka taha? Ku cwalo, ku itumba kwa luna, ni tabo ya luna, ki mina.” (1 Matesalonika 2:19, 20) Ka nzila ye swana muapositola Joani, ka ku ama kwa bana ba hae ba kwa moya, n’a ñozi kuli: “Ha ku na se si ni tabisa ku fita se, ha ni utwa kuli bana ba ka ba zamaya mwa niti.” (3 Joani 4) Mu nahane hape nyakalalo ye tahiswa ki ku tusa bana ba luna ka sibili kuli ba be bana ba luna ba kwa moya! Bashemi ba bonisa lilato ha ba hulisa bana “ka ku ba lemusa, ni ka tuto ya Mulena.” (Maefese 6:4) Ka ku eza cwalo bashemi ba bonisa kuli ba iyakatwa buiketo bwa ku ya ku ile bwa bana ba bona. Bao ha b’a nga muhato, bashemi ba ba ni nyakalalo ye tuna ni buikolwiso.
4. Ki kezahalo mañi ye bonisa nyakalalo ya ku fana kwa moya?
4 Dell ki sikombwa ya li paina wa ka nako ye tezi. U na ni bana baketalizoho. U bulela kuli: “Ni lumelelana hahulu ni manzwi a muapositola Joani kakuli ni itumela hahulu kuli bana ba ka ba bane ba ‘zamaya mwa niti.’ Ni ziba kuli mabasi h’a swalisana mwa bulapeli bwa niti, ku tahisa tompo ni kanya ku Jehova. Kacwalo ni ikutwa ku ba ni buikolwiso bo butuna ka ku bona kuli wa fuyaula buikatazo bwa ka bwa ku suña niti kwa bana ba ka. Tibelelo ye nde ya bupilo bo bu sa feli mwa Paradaisi ni lubasi lwa ka i ni fa sepo mi i ni susueza ku itiisa ku si na taba ni matata ni mikwalelo.” Ka bumai, yo muñwi wa bana ba Dell n’a zwisizwe mwa puteho bakeñisa ku latelela nzila ye fosahezi. Niteñi, Dell u sebeza ka t’ata ili ku bukeleza mubonelo o munde. U bulela kuli, “Ni sepa kuli zazi le liñwi mwan’a ka u ka kutela ku Jehova ka buikokobezo ni ka buniti. Kono ni itebuha ku Mulimu kuli buñata bwa bana ba ka ba zwelapili ku mu sebeleza ka busepahali. Nyakalalo ye ni ikutwa ku ba ni yona i bile simbule luli se si ni fa m’ata.”—Nehemia 8:10.
Ku Eza Balikani Ba Kamita
5. Ha lu nze lu ifana mwa musebezi wa ku tahisa balutiwa, ki zibo ifi ye lu fa buikolwiso?
5 Jesu n’a laezi balateleli ba hae ku eza balutiwa ba Bakreste ni ku ba luta ka za Jehova ni z’a tokwa. (Mateu 28:19, 20) Jehova ni Jesu bubeli bwa bona ka ku sa ba ni buitati ba tusize batu ku ituta nzila ya niti. Kacwalo ha lu nze lu ifana kwa musebezi wa ku eza balutiwa, lu na ni buikolwiso bwa ku ziba kuli lu likanyisa mutala wa Jehova ni wa Jesu, sina mo ne ba ezelize Bakreste ba pili. (1 Makorinte 11:1) Ha lu swalisana cwalo ni Mulimu ya M’ata Ote ni Mwan’a hae ya lateha, bupilo bwa luna bu ba bwa butokwa. Kwa nyakalalisa luli ku ba mwahal’a “ba ba sebeza ni Mulimu”! (1 Makorinte 3:9) Mi kana haki ko ku nyangumuna kuli nihaiba mangeloi a na ni kabelo mwa musebezi w’o wa ku kutaza taba ye nde?—Sinulo 14:6, 7.
6. Ha lu nze lu abana mwa ku fana kwa moya, ki bomañi ba ba ba balikani ba luna?
6 Mane, ka ku abana mwa musebezi w’o wa ku fana kwa moya, lu kona ku fitelela ku ba fela ba ba sebeza ni Mulimu—lu kona ku eza silikani sa kamita ni yena. Bakeñisa tumelo ya hae, Abrahama n’a bizwa mulatiwa wa Jehova. (Jakobo 2:23) Ha lu nze lu satalala ku eza tato ya Mulimu, ni luna lwa kona ku ba balikani ba Mulimu. Haiba lu eza cwalo, hape lu ka ba balikani ba Jesu. N’a bulezi kwa balutiwa ba hae kuli: “Ni mi biza balikani, kakuli ni mi zibisize ze ni utwile kaufela ku Ndate.” (Joani 15:15) Buñata ba nyakalala ha b’a ngiwa ku ba balikani ba batu ba ba zibahala kamba makwambuyu, kono luna lu kona k’u ngiwa sina balikani ba batu ba babeli ba batuna ka ku fitisisa mwa pupo kaufela!
7. (a) Musali yo muñwi n’a fumani cwañi mulikani sakata? (b) Kana ni mina se mu kile mwa ba ni kezahalo ye swana?
7 Hape, ha lu tusa batu ku ziba Mulimu, ba ba balikani ba luna hape, ili ku lu tahiseza tabo ye ipitezi. Joan, y’a pila mwa United States, n’a kalisize ku ituta Bibele ni musali ya bizwa Thelma. Thelma niha n’a talimani ni twaniso ya mwa lubasi, n’a tundamezi mi n’a kolobelizwe hamulaho wa silimo. Joan n’a ñozi kuli: “Swalisano ya luna n’e si ka felela f’o; kono, ne i hulile ku ba silikani sa lilimo ze 35 cwale. Se lu ile hamoho hañata mwa bukombwa ni kwa mikopano ye mituna. Kwa nalule-lule, na tuta ku yo ina kwa sibaka se sinca ko ku tanda musipili wa likilomita ze 800. Kono Thelma u zwelapili ku ni lumela mañolo a’ lilato ni a’ mufutumala. U ni bulelelanga kuli w’a ni hupulanga hahulu ni ku itumela ku na ka ku ba mulikani ni mutala ku yena. Hape u itumelanga ku na kwa ku mu luta niti ku zwelela mwa Bibele. Ku ba ni mulikani yo mutuna ni y’a lateha cwalo ki mupuzo o mutuna wa buikatazo bo ne ni ezize bwa ku mu tusa ku ituta ka za Jehova.”
8. Ki ufi mubonelo o munde o ka lu tusa mwa bukombwa?
8 Tibelelo ya ku fumana mutu ya bata ku ituta niti i kona ku lu tusa ku itiisa nihaike kuli buñata bwa batu be lu katananga ba bonisanga hanyinyani kamba mane ha ba bonisangi ku tabela Linzwi la Jehova. Ku sa iswa pilu ko ku cwalo ku kona ku tahisa shemaeto kwa tumelo ya luna ni kwa buitiiso. Niteñi, mubonelo o munde u ka lu tusa. Fausto, y’a zwa kwa Guatemala, n’a bulezi kuli: “Ha ni kutaza ku ba bañwi, ni nahana ka mo ne ku ka bela ko kunde luli kambe mutu ye ni ambola ku yena n’a ka ba muzwale kamba kaizeli. Ni nahananga kuli niheba mutu a li muñwi ye ni ka katana u ka amuhela niti ya Linzwi la Mulimu kwa nalule-lule. Muhupulo w’o u ni tusa ku zwelapili mi u ni tahiseza nyakalalo sakata.”
Ku Ikubukanyeza Bufumu kwa Lihalimu
9. Jesu n’a buleziñi ka za sifumu sa kwa lihalimu, mi lu kona ku itutañi ku seo?
9 Ku tahisa balutiwa, kwa bana ba luna kamba kwa batu ba sili, kamita haki ko ku bunolo. Ku kana kw’a nga nako, pilu-telele, ni tundamo. Niteñi, mu hupule kuli, buñata ba tabela ku sebeza ka t’ata kuli ba ikubukanyeze lika ze ñata za kwa mubili, ili lika zeo hañata li sa ba tahisezi nyakalalo mi ili ze sa ini ku ya ku ile. Jesu n’a bulelezi bateelezi ba hae kuli ne ku li hande ku sebeleza lika za kwa moya. N’a bulezi kuli: “Mu si ke mwa ikubukanyeza bufumu mwa lifasi, fo ku na ni maswele ni mafumi a’ ca fateñi, ni fo ku na ni masholi ba ba punya mwateñi, ba ba uzwa. Kono mu ikubukanyeze bufumu kwalihamu, fo ku si na maswele a’ ca fateñi, ni fo ku si na masholi ba ba punya kwateñi, Mateu 6:19, 20) Ka ku latelela likonkwani za kwa moya—ili ze kopanyeleza ni ku abana mwa musebezi wa butokwa wa ku tahisa balutiwa—lu ka ba ni buikolwiso bwa ku ziba kuli lu eza tato ya Mulimu ni kuli u ka lu fa mupuzo. Muapositola Paulusi n’a ñozi kuli: “Mulimu hasi ya si ka luka, kuli a libale misebezi ya mina, ni lilato le mu bonisize kwa Libizo la hae.”—Maheberu 6:10.
ba ba uzwa.” (10. (a) Ki kabakalañi Jesu ha n’a bile ni sifumu sa kwa moya? (b) Jesu n’a ifanile cwañi, mi kona ku ifana k’o ku tahiselize ba bañwi lituso mañi ze tuna?
10 Haiba lu sebeza ka tukufalelo ili ku tahisa balutiwa, lu ikubukanyeza “bufumu kwa lihalimu,” ka ku lumelelana ni sa n’a bulezi Jesu. Seo si lu tahiseza nyakalalo y’e mwa ku amuhela. Haiba lu fana ka kutokwa buitati, lu ka ba ba ba fumisizwe luna ka sibili. Jesu yena ka sibili n’a sebelelize Jehova lilimo-limo ka busepahali. Mu nahane ka za sifumu sa n’a ikubukanyelize kwa lihalimu! Nihakulicwalo, Jesu n’a si ka iyakatwa za hae fela. Muapositola Paulusi n’a ñozi kuli: “[Jesu u] itobohile kabakala libi za luna, kuli a lu lamulele kwa lifasi le la cwale, le li maswe, ka ku lata kwa Mulimu Ndat’a luna.” (Magalata 1:4, litaku li siyamisizwe ki luna) Jesu n’a ifanile ka kutokwa buitati mwa bukombwa bwa hae. Hape n’a fanile bona bupilo bwa hae ka sibili ku ba tiululo ilikuli mwendi ba bañwi ne ba ka ba ni kolo ya ku ikubukanyeza bufumu kwa lihalimu.
11. Ki kabakalañi limpo za kwa moya ha li li za butokwa hahulu ku fita za kwa mubili?
11 Ka ku luta batu za Mulimu, lu ba tusa ku bona ka mo ni bona ba kona ku kubukanyeza sifumu sa kwa moya se si sa feli. Ki mpo ifi ye tuna ku fita yeo ye mu kona ku fa? Haiba mu fa mulikan’a mina waci ye tula, mota, kamba nihaiba ndu, mwendi mulikani y’o u ka ba ya tabile ni ku itumela luli, mi mu ka ba ni nyakalalo ya ku fana. Kono mpo yeo i ka ba mwa muinelo mañi mwa lilimo ze 20? Mwa lilimo ze 200? Mwa lilimo ze 2,000? Kwa neku le liñwi, haiba mu ifana ku tusa mutu ku sebeleza Jehova, u kona ku fumana tuso kwa mpo yeo ku ya ku ile.
Ku Bata Ba Ba Bata Niti
12. Ba bañata ba ifanile cwañi mwa ku tusa ba bañwi kwa moya?
12 Kuli ba abane mwa nyakalalo ya ku fana kwa moya, batu ba Jehova ba fitile kwa mafelelezo a lifasi. Likiti-kiti ba siile mahae ni mabasi a bona ni ku yo eza sebelezo ya bulumiwa kwa linaha ili k’o ne ba na ni ku itwaeza lipuo ni mipilelo ye minca. Ba bañwi ba tutezi kwa libaka ze na ni butokwi bo butuna bwa bashaeli ba Mubuso mwa linaha za bona. Ba bañwi se ba itutile puo ya mwa naha isili, ili ku fumana kolo ye nca ya ku kutaza kwa batu ba ba taha mwa lilalanda za bona. Ka mutala, hamulaho wa ku uta bana ba babeli ili ba se ba sebeleza fa sibaka sa tamaiso sa mwa lifasi kaufela sa Lipaki za Jehova, bosinyalana ba bañwi ba mwa New Jersey, kwa U.S.A., ne ba kalisize ku eza bupaina mi ne ba itutile puo ya Sichaina. Mwahal’a lilimo ze talu, ne ba zamaisize lituto za Bibele kwa batu ba ba bulela Sichaina ba ba fita fa 74 be ne ba li fa koleji y’e li mabapa. Kana mwa kona ku yandulula bukombwa bwa mina ka nzila ye ñwi ilikuli mu fumane nyakalalo ye tuna mwa musebezi wa ku tahisa balutiwa?
13. Ki sifi se mu kona ku eza haiba mu bata kuli bukombwa bwa mina bu tahise hahulu siselo?
13 Mwendi mu nyolelwa ku zamaisa tuto ya Bibele kono ha mu si ka kona ku eza cwalo. Muekelesia 11:6) Ka nako ya cwale, mu hupule banna ba ba sepahala ba ba cwale ka Nuwe ni Jeremia. Nih’a ne li ba banyinyani fela be ne ba amuhezi se ne ba kutalize, ba bañwi ne ba ezize cwalo, mi bukombwa bwa bona ne bu petilwe. Sa butokwa ni ku fita, ne bu tabisize Jehova.
Mwa linaha ze ñwi ku t’ata ku fumana ba ba tabela. Mwendi batu be mu katana ha ba bonisi ku tabela Bibele. Haiba ku cwalo, mwendi mwa kona ku talusa takazo ya mina ka ku kuta-kutela mwa tapelo, ka ku ziba kuli Jehova ni Jesu Kreste bubeli bwa bona ba iyakatwa hahulu musebezi w’o mi ba kona ku mi libisa ku mutu ya swana sina ngu. Mu kupe liakalezo ku ba ba li mwa puteho ya mina ba ba na ni yeloseli ye tuna kamba ba ba eza bukombwa bo bu tahisa hahulu miselo. Mu itusise zibo ni liakalezo ze fiwa kwa mikopano ya Sikreste. Mu fumane tuso kwa kelezo ye fiwa ki baokameli ba maeto ni basali ba bona. Fahalimu a seo, mu si ke mwa lisela. Munna ya butali n’a ñozi kuli: “Cala peu ya hao isali kakusasana, mi u si ke wa pumulisa mazoho a hao ka swalala; kakuli ha u zibi kuli ku ka mela peu ifi.” (Ku Ikataza Mo Mu Konela Kaufela
14. Jehova u bona cwañi ba ba supezi inze ba mu sebeleza?
14 Mwendi miinelo ya mina ha i mi lumelezi ku fita fa sikonkwani se mu tabela mwa bukombwa. Ka mutala, busupali bu kona ku ciñekela ze mu kona ku eza mwa sebelezo ya Jehova. Niteñi, mu hupule sa n’a ñozi munna ya butali: “Milili ye li pululu, ki mushukwe wa ku kutekiwa, u fumanwa mwa mizamao ye lukile.” (Liproverbia 16:31) Ku Jehova, bupilo bo bu itusisizwe mwa sebelezo ya hae ki bona bo bu mu tabisa. Ka ku ekeza, Mañolo a bulela kuli: “Mu ka be mu supale, mane mu tunye limbi, inze li Na [Jehova] ya ka mi lwala; ni mi ezize, mi ni ka itwalela mina; e, ni ka mi lwala, ni ka mi pilisa.” (Isaya 46:4) Ndat’a luna wa kwa lihalimu ya lilato u sepisa ku tusa ni ku yemela batu ba hae ba ba sepahala.
15. Kana mwa lumela kuli Jehova wa utwisisa miinelo ya mina? Kabakalañi?
15 Mwendi mu tiyela makulanu, twaniso ye zwa ku sinyalana ya sa lumeli, buikalabelo bo butuna bwa mwa lubasi, kamba butata bo buñwi bo butuna. Jehova wa ziba mapalelwi ni miinelo ya luna, mi wa lu lata kabakala buikatazo bwa luna bo bu tiile bwa ku mu sebeleza. Seo ki sa niti nihaike kuli mwendi ze lu eza ki ze nyinyani ku ze ba eza ba bañwi. (Magalata 6:4) Jehova wa ziba kuli ha lu si ka petahala, mi h’a libeleli kuli lu eze lika ze lu sa koni. (Samu 147:11) Haiba lu eza ka buikoneli bwa luna kaufela, lu kona ku ba ni buikolwiso bwa kuli lu ba butokwa ku Jehova ni kuli h’a na ku libala likezo za luna za tumelo.—Luka 21:1-4.
16. Ki mwa nzila ifi yeo puteho mukatumbi i abana mwa ku tahisa mulutiwa?
1 Makorinte 14:24, 25) Banana ni ba ba nonobokile ba fa litaluso ze nyangumuna, ili ku bonisa mutu yo munca y’o kuli banana ba luna ba shutana ni banana ba lifasi. Bakuli, ba ba fokozi kwa mibili, ni basupali mwa puteho ba luta ba banca ka za se bu talusa buitiiso. Ku si na taba ni buhulu kamba bufokoli bwa luna, kaufel’a luna lu peta kalulo ya butokwa mwa ku tusa ba banca ha ba nze ba hulisa lilato la bona mwa niti ya Bibele ni ku zwelapili ku liba kwa kolobezo. Hora ni hora ye lu sebeza mwa bukombwa, musipili ni musipili wa makutisezo, puhisano ye nwi ni ye ñwi ye lu ba ni yona ni mutu ya tabela kwa Ndu ya Mubuso, i kona ku bonahala ku sa ba ye na ni tuso ka ili yona, kono ki kalulo ya musebezi o mutuna w’a sweli ku peta Jehova.
16 Mu hupule, hape, kuli musebezi wa ku tahisa balutiwa ki wa ku sebelisana. Ha ku na mutu a li muñwi ya kona ku tahisa mulutiwa, sina mane lilotoli li li liñwi la pula ha li sa koni ku fepa simela. Ki niti kuli Paki a li muñwi w’a kona ku fumana mutu ya tabela ni ku zamaisa tuto ya Bibele. Kono mutu yo munca y’o a sa kalisa fela ku taha kwa Ndu ya Mubuso, puteho mukatumbi ya mu tusa ku lemuha niti. Silikani se ba bonisa mizwale si bonisa ku sebeza kwa moya wa Mulimu. (17, 18. (a) Kwand’a ku abana mwa musebezi wa ku tahisa balutiwa, lu kona ku abana cwañi mwa nyakalalo ya ku fana? (b) Ka ku abana mwa nyakalalo ya ku fana, lu likanyisa mañi?
17 Mane, kwand’a ku abana mwa musebezi wa butokwa wa ku tahisa balutiwa, luna ka ku ba Bakreste hape lu abana mwa nyakalalo ya ku fana ka linzila ze ñwi. Lu kona ku buluka mali a linubu za ku tusa bulapeli bo bu kenile ni ku tusa ba ba li mwa butokwi. (Luka 16:9; 1 Makorinte 16:1, 2) Lu kona ku bata nako ye swanela ya ku bonisa kamuhelo ku ba bañwi. (Maroma 12:13) Lu kona ku satalala ku eza “batu kaufela hande, sihulu banabahabo luna ba balumeli.” (Magalata 6:10) Mi ka linzila ze bunolo kono ili za butokwa, lu kona ku lumela ba bañwi liñolo, luwaile, mpo, tuso, kamba ku ba bulelela manzwi a susueza.
18 Ka ku fana, lu bonisa kuli lu likanyisa Ndat’a luna ya kwa lihalimu. Hape lu bonisa lilato la luna la sizwale, ili sizibelo sa Bakreste ba niti. (Joani 13:35) Ku hupula lika zeo ku kona ku lu tusa ku abana mwa nyakalalo ya ku fana.
Kana Mwa Kona Ku Talusa?
• Jehova ni Jesu ba bonisize cwañi mutala wa ku fana kwa moya?
• Lu kona ku eza cwañi balikani ba kamita?
• Ki mihato mañi ye lu kona k’u nga kuli lu kondise hahulu bukombwa bwa luna?
• Batu kaufela mwa puteho ba kona ku abana cwañi mwa nyakalalo ya ku fana?
[Lipuzo za Tuto]
[Maswaniso a fa likepe 13]
Bana ha ba amuhela tuto, bashemi ba ikutwa ku ba mwa nyakalalo ye tuna ni buikolwiso
[Siswaniso se si fa likepe 15]
Mwa ku tahisa balutiwa, lu kona ku eza balikani sakata
[Siswaniso se si fa likepe 16]
Jehova wa lu lwala ha lu supala
[Maswaniso a fa likepe 17]
Ka linzila ze bunolo kono ili za butokwa lu fumana nyakalalo mwa ku fana