Lu Eza Ka Mo Lu Konela Kaufela!

“MU EZE ka mo mu konela kaufela.” Silama yo muñwi wa Sitopa Se Si Busa sa Lipaki za Jehova n’a kile a fa kelezo ye nde yeo ku mulumiwa. Kono kelezo ye bunolo cwalo ne i fezwiñi mulumiwa ya na ni yeloseli? Kana haki kuli balumiwa kaufela ki batu ba ba itiisa ba ba talimana ni litambani, linoha, ku cisa, matuku, ni matata a mañwi?

Niti kikuli balumiwa ba Lipaki za Jehova haki banna ni basali ba ba ipitezi. Ki Bakreste ba ba susuelizwe ki lilato le li tungile la ku lata Jehova ni batu ba bañwi ku yo sebeleza mwa linaha li sili. Ba lika ku sebeleza Jehova ka mo ba konela kaufela, ka ku sepa kuli yena wa ba tiisa.—Maefese 6:10.

Kuli lu itute ze ñata ka za musebezi wa bulumiwa, ha l’u ngeñi kuli lu tanda lizazi inze lu potela hae ye ñwi ya balumiwa mwa West Africa.

Lizazi mwa Musebezi wa Bulumiwa

I tuha i kwana 7:00 hrs. Lu fitile fa hae ya balumiwa ka nako ye swanela ya kuli lu abane mwa nyakisiso ya Liñolo la zazi. Lu amuhelwa hande-nde ki balumiwa b’a 10 ni ku memelwa kwa mukushuko. Ha lu nze lu zibana, yo muñwi wa balumiwa, ya s’a bile mwa musebezi wa bulumiwa ka lilimo ze ñata, u kalisa ku kandeka ze sehisa za n’a ipumani ku zona mwa bukombwa. Kono likande la luna li pumelwa ki muzamaisi wa liñolo la zazi y’a hupulisa sikwata sa batu ba ba tabile kuli nako i kwanile ya ku nyakisisa liñolo la zazi. Puhisano i ka ezwa mwa Sifura. Niha lu sa zibi puo yeo, kwa iponelwa hande ku zwelela kwa mubulelelo wa bona kuli balumiwa ba sweli ku eza hande mwa ku ziba puo yeo niha i si puo ya bona.

Hamulaho wa puhisano ya ka Mañolo, ku fiwa tapelo ye zwelela kwa pilu, mi cwale se li nako ya ku kushuka. Ha lu nze lu ikola liconyana za bubeke, mulumiwa ya bapani ni luna u lu susueza ku beya fateñi tuemba-emba twa makonde. Lu mu taluseza kuli ha lu tabeli makonde, kono u lu kolwisa kuli lu ka a tabela haiba lu lika ku ca kwa makonde ao a limwa mwa sibaka seo. Kacwalo lu beya tuemba to tu likani fa bubeke bwa luna. U bulezi niti luli! Makonde a’ a tabusa—a munati inge linosi! Mi lu talusezwa kuli sinkwa se si ezizwe ka muezezo wa Sifura se si sweli ku fiwa si ezizwe kakusasana mwa kantolo ka ka li fa buse bwa mukwakwa.

Hamulaho wa mukushuko, lu ka tanda lizazi mukatumbi ni bosinyalana ba balumiwa, be lu ka biza kuli ki bo Ben ni Karen. Lu utwile ka za sibaka se si na ni siselo mwa West Africa mo, mi lu iyakatwa ku fumana hande buniti bwa piho yeo.

 Ha lu fita fa sitishini sa limbasi, lu fumana batu ba ba bat’o ba ba 12 inze ba libelela. Hañi-hañi, balikani ba luna ba balumiwa ba ambolisana ka cisehelo ni musali ni mwan’a hae ka za taba ye ama za Bibele. Ka ku sa ziba Sifura, luna konji ku yema fela ni ku menya-menya! Musali yo h’a nze a amuhela limagazini za Tora ya ku Libelela ni Awake!, mbasi ni yona ya fita, mi cwale mañi ni mañi u satalala ku kena, kaufela ka nako i liñwi! Ha lu nze lu mbindanela ku kena, lu sundiwa ki sikwata se si kwamulaho. Lu fumana t’ata ku tomela ha lu nze lu zamaya ku ya kwamulaho wa mbasi. Mumatisi a sa fundula fela mota, pilu ya luna i mwa hanu. Fokuñwi, mbasi ya yema, ni ku soñeta mwateñi batu ba bañwi hape. Lu menyeza be lu zamaya ni bona, mi ni bona hape ba lu menyeza. Lu nyolelwa hahulu ku ambola ni bona!

Mbasi ya luna ha inze i mata, lu nangela mwa lihaulo ni ku bona likezahalo ze shutana-shutana kwa mukwakwa. Basali ba babeli ba zamaelela hamoho inze ba tengenyize mishimbo ye bukiti. Yo muñwi u tengenyize sikotolo se situna sa mezi. Munna wa pisinisi u yalile kubo kwatuko a mukwakwa mi u zelisize fateñi tubongobongo twa lela ku lekisa. Kai ni kai ku na ni batu ba ba leka kamba ku lekisa ibat’o ba nto ifi kamba ifi ye konwa ku lekiwa kamba ku lekiswa.

Ka ku sa libelela, Ben ya yemi fakaufi ni na u lemuha kuli ku na ni nto ye sweli ku mu njomaka fa lihutu. I kona ku bañi? Mbasi i sinani batu, kono u sa njomwa hape. U kwanisa ku talima kwatasi. U bona pato ye mwa mukotana o’ kwa mahutu a hae. Pato yeo fokuñwi i sweli ku zwisanga toho mwa mukotana ni ku mu njoma! Ben u talusa kuli mwendi muñ’a pato yeo u i isa kwa tekiso.

Ha lu fita kwa sibaka ko lu kutaleza, lu tabiswa ki ku ziba kuli lu potela silalanda mo ku pila batu ba mwa Africa luli. Ha lu fita kwa ndu ya pili, Ben wa kwashela ka m’ata kuli a tambokiswe ki muñ’a ndu. Ki mo ba “ngongotelanga fa minyako” batu ba mwa kalulo ye ya lifasi. Ku taha mutangana mi u talusa kuli u patehile, kono wa lu mema ku taha hamulaho mwahal’a nako ya kakusasana.

Fa ndu ye ñwi, lu fumana musali y’a bulela puo ye ñwi ya sa zibi Ben. Musali y’o u biza mwan’a hae kuli a mu tolokele za bulela Ben. Ben ha feza, musali u amuhela broshuwa ye tomile fa litaba za mwa Bibele, mi mwan’a hae u sepisa ku mu taluseza ze mwateñi. Fa ndu ya bulalu, ku na ni micaha ba sikai ba ba inzi fa patelo. Ba babeli ba siyela baenyi lipula za bona ka bubebe. Ku taha puhisano ye nyangumuna ka za ku itusisa sifapano mwa ku lapela. Ku ezwa litukiso za ku zwelapili ku ambolisana sunda ye tatama. Cwale se li nako ya ku kutela ku mucaha ya n’a patehile ye ne lu fumani fa ndu ya pili. Ka mo ku bonahalela u utwile kale ka za puhisano ya luna ni micaha be lu fumani fa patelo. U na ni lipuzo ze ñata ka za Bibele mi u kupa ku ituta Bibele. Ha s’a tatubile fa kalenda ya hae, Ben u lumela ku kuta hape ka nako ye swana sunda ye tatama. Ha lu nze lu kuta kwa hae ya balumiwa ku yo ca sico sa musihali, bo Ben ni Karen ba talusa kuli ba na ni ku lukisa ka tokomelo ye tuna musebezi wa bona wa lituto za Bibele kakuli ba kona ku kalisa ka bunolo lituto za Bibele ze ñata ku fita ze ba kona ku zamaisa.

Lwa ba lumba kwa ku bulela hande Sifura. Ben u talusa kuli yena ni Karen ba sebelize mwa bulumiwa ka lilimo ze silezi, mi se ba kalisa ku ikutwa ku ziba hande puo ya Sifura. Ba lu taluseza kuli ku ituta puo ye nca ne si nto ye bunolo, kono ba konisizwe ki tundamo.

Ka 12:30 hrs. balumiwa kaufela ba kopana hamoho kwa sico sa musihali. Lu lemuha kuli ka zazi, mulumiwa a li muñwi u fiwa ku lukisa lico za kakusasana ni za musihali ni ku tapisa mikeke hamulaho. Kacenu,  mulumiwa yo muñwi u halikile kuhu ye tabusa ni makwili a tatehilwe ka mutatehelo wa Sifura, mi u beile teñi ni tomato—ili nto ya n’a kona hahulu ku eza!

Ben ni Karen ba lelile ku ezañi musihali? Ba talusa kuli batu kaufela ba sabanga kazazi ku kala ka 13:00 hrs. ku isa 15:00 hrs., kacwalo balumiwa hañata ba itusisa kalulo ya nako yeo kwa ku ituta kamba ku ipumulisa. Lwa utwisisa luli Karen h’a lu bulelela kuli ha k’u ngangi nako ye telele kuli balumiwa ba banca ba twaele muinelo wo!

Hamulaho wa ku ipumulisa, lu kutela mwa bukombwa bwa mwa simu. Munna ya n’a tabela ili y’o Ben n’a likile ku potela ka nakonyana h’a fumanehi fa ndu ni ka nako ye, kono Ben ha kwashela ku taha micaha ba babeli. Ba lu bulelela kuli muñ’a ndu u bulezi ka za ku taha kwa Ben ni ku koñomeka kuli ba fiwe buka ya ku ituta ka yona Bibele, yona ya Zibo Ye Isa kwa Bupilo bo Bu Sa Feli. Lu tabile ku ba siyela kopi ya buka yeo. Ku tuha f’o, lu ka kwela mbasi y’e lu isa kwa sibaka k’o Karen a ka yo zamaisa tuto ya Bibele ku musali ya tabela.

Ha lu nze lu mata mwa mukwakwa mo ku pitihani batu, lu bulelelwa ki Karen kuli n’a katani musali y’o zazi le liñwi ha ne ba zamaile mwa mota i liñwi hamohocwalo ni bazamai ba bañwi. Karen n’a file musali yo trakiti ya ku bala mwa musipili. Musali yo a bala trakiti yeo mi hamulaho a kupa i sili. A bala yeo ka cisehelo ye tuna ni ku fita. Kwa mafelelezo a musipili, Karen a lukisa ku potela musali yo kwa ndu ya hae mi n’a kalile tuto ya Bibele ye nde mwa broshuwa ya Ki Sifi Seo Mulimu A Tokwa ku Luna? Kacenu, Karen u yo feza tuto ya buketalizoho mwa broshuwa yeo.

Lu ikozi ku ba mwa bukombwa bwa mwa simu, kono lu na ni lipuzo ze siyezi ka za musebezi wa bulumiwa. Balumiwa bao ba lu sepisa kuli ha lu ka kuta kwa ndu, ba ka yo lu ezeza lico ze bunolo ni ku alaba lipuzo za luna.

Mo Ba Kwaniseza

Ha lu nze lu ikola mai a halikilwe, sinkwa sa Sifura, ni mafi, lu ituta ze ñata ka za bupilo bwa balumiwa. Hañata la Mubulo ki lona le ba pumulanga balumiwa kamba ku eza za bona za ka butu. Ka lizazi leo balumiwa ba bañata ba tandanga nako inge ba ñolela mabasi kamba balikani. Ku bona ku utwa za kwa hae ku butokwa hahulu, mi balumiwa ba ikolanga ku lumela ni ku amuhela mañolo.

Bakeñisa kuli balumiwa ba pila ni ku sebeza mwa libaka ze bapani, ku butokwa hahulu kuli ba zwisezepili ku ambolisana ko kunde ka ku eza siango ni balumiwa ba bañwi ni ka ku buisana litaba za kwa moya. Kacwalo, balumiwa ba ezanga kamita tuto ya Bibele ya ka butu, mi la Mubulo ni la Mubulo manzibwana ba kopananga ku ituta Bibele hamohocwalo ni magazini ya Tora ya ku Libelela. Ben a bonisa kuli balumiwa ba lisimuluho ze shutana-shutana ha ba pila hamoho, kwa banga ni ku shutananyana mwa mihupulo, kono tukiso ya kwa moya ya tuto ya lubasi i ba tusa ku pilisana ka kozo ni swalisano. Hape u koñomeka kuli ku sa ikunga kwa tusa.

Buikokobezo ni bona ki bwa butokwa  hahulu. Balumiwa ba lumiwanga kuli ba yo sebeza, isi ku yo sebelezwa. Balikani ba luna ba lemuhile kuli nto ye ñwi ye t’ata hahulu ku i bulela mwa puo ifi kamba ifi ki ku itumelela kuli “ni fosize,” sihulu haiba mutu u tokwa ku itilelela ka za nto ya n’a bulezi kamba ku eza ka ku sa lela. Ben u lu hupulisa ka za mutala o mwa Bibele wa Abigaili, ya n’a kile a ikokobeleza sinundwe sa munn’a hae mi kacwalo a nolofaza muinelo o ne u ka tahisa butata. (1 Samuele 25:23-28) Ku kona ku ‘pilisana mwa kozo’ ku tokwahala hahulu kuli mutu a be mulumiwa yo munde.—2 Makorinte 13:11.

Ka kweli ni kweli balumiwa ba ezanga mukopano wa ku buhisana litaba ze ama balumiwa bao, hamohocwalo ni ku tomahanya licinceho. Hamulaho, ba ikola tuco-co hamoho. Ku luna tukiso yeo i bonahala ku ba ye sebeza—mi ki ye nde.

Lu sa feza fela ku lalela, lu ya kwa ku zamaya-zamaya fa hae ya balumiwa. Lu lemuha kuli nihaike kuli yeo haki hae ye ipitezi, balumiwa ba swalisana mwa ku i kenisa. Ku na ni friji, mushini wa ku tapisisa liapalo, ni sitofu. Karen u lu bulelela kuli mwa linaha ze futumala ze cwale ka za kwa West Africa, ku kana kwa ba ni mishini ya ku batisa moya. Malobalo a swanela, lico ze nde, ni litaelo ze bunolo ka za buikangulo li tusa balumiwa ku zwelapili mwa buikangulo ni ku kona ku sebeza.

Mu Nahane Ze Nde

Lu tabisizwe ki ze lu boni kaufela. Kana lwa kona ku tabela musebezi wa bulumiwa? Lu kona ku ziba cwañi? Be lu potezi ba lu bulelela lika li sikai za ku nahana.

Ba lu bulelela pili kuli balumiwa ba Sikreste ha ba yangi kwa ku yo ikenya mwa matata. Ba bata batu ba ba sepahala ba ba bata ku ituta ka za lisepiso za Mulimu ze makaza. Balumiwa ba neelanga ibat’o ba lihora ze 140 ka kweli ni kweli mwa bukombwa bwa mwa simu, kacwalo ba na ni lilato la ku lata bukombwa.

Lu komoka kuli, ‘Kono ku cwañi ka za linoha, mikolozwani, ni litambani?’ Ben u lu bulelela kuli hailif’o zeo za kona ku fumaneha mwa libaka ze ñata mo ba sebelezanga balumiwa, bona bao b’a li twaelanga. U ekeza kuli kai ni kai ko ba sebeleza balumiwa ku na ni bunde bwa kwa teñi bo bu ipitezi, mi hañi-hañi, balumiwa ba nahana fela lika ze nde za musebezi wa bona. Miinelo ye n’e kona ku bonahala ku ba ye “sienyi” i fita fa ku twaelwa, mane fokuñwi ni ku ikoliwa. Mulumiwa yo muñwi ya kile a sebeleza mwa West Africa ka lilimo-limo pili miinelo ya ka butu i si ka mu kutiseza kale habo yena n’a ize ne ku mu bezi t’ata ku siya musebezi wa hae ku fita mwa n’a siyezi naha ya habo lilimo-limo kwamulaho. Sibaka sa musebezi wa hae wa bulumiwa ne se si bile habo yena.

Kana Mu Itukisize?

Bo Ben ni Karen ba lu bulelezi ze ñata za ku nahana. Mina bo? Kana se mu kile mwa nahana ku sebeza sina mulumiwa mwa naha i sili? Haiba ku cwalo, mwendi mu fakaufi ni ku peta muhupulo w’o ku fita mo ne mu hupulela. Nto ye ñwi ya butokwa hahulu ki ku ba ni lilato la ku lata bukombwa bwa ka nako ye tezi ni ku ikola musebezi wa ku tusa ba bañwi. Mu hupule kuli balumiwa haki batu ba ba ipitezi kono ki banna ni basali ba ba swana ni ba bañwi. Ba eza ka mo ba konela kaufela kuli ba pete musebezi wa butokwa hahulu.

[Maswaniso a fa likepe 27]

Lizazi le liñwi ni le liñwi li kala ka puhisano ya liñolo la mwa Bibele

[Maswaniso a fa likepe 28, 29]

Bupilo bwa ku ba mulumiwa bu kona ku ba bo bu kolwisa hahulu

[Siswaniso se si fa likepe 29]

Maswaniso a kwa Africa