Munzi O fa Lilundu

MWA ngambolo ya hae ye zibahala ya fa lilundu Jesu n’a bulelezi balutiwa ba hae kuli: “Mina mu liseli la lifasi. Munzi o yahilwe fa lilundu ha u koni ku patwa.”—Mateu 5:14.

Minzi ye miñata ya mwa Juda ni mwa Galilea ne i yahiwa fa malundu isi mwa misindi kwatasi. Libaka le lituna la ku keta ku yaha fahalimw’a malundu ne li la silelezo. Kwanda limpi ze n’e tasezanga, linukwani ne li sinyanga minzi ya Maisilaele. (2 Malena 5:2; 24:2) Bayahi ba ba bundume ne ba kona ku lwanela ka bunolo mandu a’ titihanyizwe fahalimw’a lilundu ku fita munzi o mwa libala, ili o ne u tokwa ku silelezwa ka lukwakwa lo lutelele.

Bakeñisa kuli makwakwa a kwa mandu a Majuda hañata n’a pentiwanga ka mupende o musweu, mandu ao kaufela a’ titihani fa lilundu ili a pentilwe busweu n’a kona ku bonelwa kwahule mwa maneku kaufela. (Likezo 23:3) Mwa silengelenge sa lizazi mwa Palestine, minzi ya fa malundu yeo ne i benya inge liponiso, inge mo i sa ezeza minzi ye swana ni yona ya mwa Mediteranea kacenu.

Jesu n’a itusisize muinelo o’ iponelwa w’o wa mwa matakanyani a Galilea ni Judea kwa ku luta balateleli ba hae kalulo y’a peta Mukreste wa niti. N’a ba bulelezi kuli: “Liseli la mina a li bonise batu cwalo, kuli ba bone misebezi ya mina ye minde, mi ba lumbe Ndat’a mina ya kwa lihalimu.” (Mateu 5:16) Hailif’o Bakreste ha ba ezi misebezi ye minde kuli ba lumbwe ki batu, muzamao wa bona o munde wa lemuhiwa.—Mateu 6:1.

Sihulu mizamao ye minde ye cwalo i bonahalanga mwa nako ya mikopano ya sikiliti ya Lipaki za Jehova. Mutende o muñwi wa mwa Spain, ha ne u biha za mukopano o n’o sa zo ezahala, ne u ize: “Hailif’o bulapeli bo buñata ha bu ciseheli litaba za bulapeli, Lipaki za Jehova bona nya. Bakeñisa kuli ha ba lati kuli butokwa bwa Bibele bu kuyuke, ba sebelisa Linzwi la Mulimu.”

Thomas, ya na babalelanga libapalelo la kwa mutulo-wiko wa Spain le ne ba itusisanga Lipaki kamita, n’a tabelanga ku ba mwahal’a batu ba ba sebelisa Linzwi la Mulimu. A cinca lizazi la ku tuhela musebezi wa hae ka lisunda li sikai ilikuli a be kwa mukopano wa sikiliti wa Lipaki za Jehova. Hamulaho wa mukopano, ba bañata be ne ba bile teñi ku kopanyeleza cwalo ni banana, ha ne ba til’o itumela ku yena ka swalisano ya hae mwahal’a lilimo ze n’e fitile ni ku to mu lakaleza bunde ha ka tuhela musebezi, a cipita miyoko. A li: “Ku mi ziba mina batu ku bile kezahalo ye nde ka ku fitisisa mwa bupilo bwa ka.”

Munzi o fa lilundu u hoha mamelelo ya mushalimeli kakuli wa umbuka ni kuli mandu a masweu kaufela a’ fateñi a benyiswa ki liseli la lizazi. Ka ku swana, Bakreste ba niti ba zwa mubano kakuli ba lika ku latelela lipimo ze pahami za mwa Mañolo za busepahali, muzamao, ni muhau.

Ku tuha f’o, Bakreste ba benyisa liseli la niti ka musebezi wa bona wa ku kutaza. Muapositola Paulusi n’a bulezi ka za Bakreste ba mwa lilimo za mwanda wa pili kuli: “Ka ku bona kuli lu beilwe fa sebelezo yeo ka sishemo se lu ezizwe, ha lu fokoli . . . kono ka  ku bonahaza niti, lu ipaka hande kwa lizwalo la mutu ni mutu, fapil’a Mulimu.” (2 Makorinte 4:1, 2) Niha ne ba fumana twaniso ko ne ba kutaza kaufela, Jehova n’a fuyauzi bukombwa bwa bona, kuli ibat’o ba ka silimo sa 60 C.E., Paulusi n’a kona ku ñola kuli taba ye nde n’e kutazwa “kaufela mwatas’a lihalimu.”—Makolose 1:23.

Kacenu, Lipaki za Jehova ni bona ha ba keshebisi musebezi wa bona wa ku ‘benyisa liseli la bona kwa batu,’ ka mwa n’a laelezi Jesu. Ka ku bulela ni ka lihatiso, Lipaki za Jehova ba hasanya taba ye nde ya Mubuso mwa linaha ze 235 lifasi kaufela. Ba toloka lihatiso za bona ze tomile fa Bibele mwa lipuo ze bat’o ba ze 370 ilikuli liseli la Bibele li fite kwa batu ba bañata ka mo ku konahalela kaufela.—Mateu 24:14; Sinulo 14:6, 7.

Mwa libaka ze ñata, Lipaki ba satalalile ku ituta lipuo za batu ba ba zwa mwa linaha lisili ili mo musebezi wa ku kutaza u kwalezwi kamba u sa lumelezwi ku eziwa ka ku tala. Ka mutala, mwa mileneñi ye mituna i sikai ya mwa North America, ku tile batu ba bañata hahulu ku zwa kwa China ni Russia. Lipaki ba mwa sibaka ba likile ku ituta Sichaina, si-Russia, ni lipuo ze ñwi kuli ba kutaze taba ye nde ku ba ba sa zo taha. Mane, ku sweli ku eziwa lituto za ka bubebe mwa lipuo li sikai ilikuli taba ye nde i kone ku kutaziwa hape ku ba bañwi simu ha i sa “libelezi ku kutulwa.”—Joani 4:35.

Mupolofita Isaya n’a polofitile kuli: “Kwa mazazi a kwapili, lilundu la [Muñ’a] Bupilo li ka tomwa fa ngo ya malundu, li ka umbuka tulundu; mi macaba kaufela a ka ya kwateñi.” Ka muzamao ni ka bukombwa bwa bona, Lipaki za Jehova ba sweli ku tusa batu kai ni kai ku taha kwa “lilundu la [Muñ’a] Bupilo” kuli ba to lutwa ka za linzila za Mulimu ni ku ituta ku zamaya mwa nzila ya Hae. (Isaya 2:2, 3) Ze nde ze zwile mwateñi ki kuli, sina mwa n’a boniselize Jesu, kaufela ba ‘lumba Ndat’a bona ya kwa lihalimu,’ Jehova Mulimu.—Mateu 5:16; 1 Pitrosi 2:12.