Mwa Kona ku Tula Bulutu

KI MAÑI ya ka bulela kuli a samba a ba a ikutwe ku tabeha ko ku tahiswa ki bulutu? Ki ze ñata ze kona ku lu utwisa bulutu. Kono sihulu basali ba ba si ka nyalwa fateñi kamba limbelwa kamba ba ba lelekilwe, ba kona ku ba ni bulutu bo butuna hahulu.

Ka mutala, kalibe yo muñwi wa Mukreste ya bizwa Frances u li: “Ha ni to kwanisanga lilimo ze 23, ne ku bonahalile kuli balikani ba ka kaufela ba nyezwi, mi ne ni siyalezi ni nosi.” * Ku ikutwa buinosi ku kona ku ekezeha nako ha inze i ya mi tibelelo ya ku nyalwa i ba ye nyinyani hahulu. Sandra, ili yo cwale s’a sutelela kwa lilimo ze 50, u itumelela kuli: “Ne ni si ka lela ku sa nyalwa, mi ni sa tabela ku nyalwa haiba ku konahala.” Angela, ya s’a li wa lilimo za mwa ma-50 u talusa kuli: “Ne ni si ka eza keto ya ku sa nyalwa, kono kona mo li bezi lika cwalo. Mizwale ba makwasha ne li ba banyinyani hahulu kwa sibaka ko ne ni lumezwi ku y’o eza bupaina bo bu ipitezi.”

Basali ba bañata ba Sikreste ba iketelanga ku sa nyalwa kakuli ba utwa kelezo ya Jehova ya kuli mu nyalane, kono “fela ibe ku Mulena,” mi yeo ki nto ye nde. (1 Makorinte 7:39) Ba bañwi ba konanga ku zwelapili ku ba mwa bukwasha, kono ba bañwi ba fumananga kuli takazo ya ku bata ku nyalwa ni ku pepa bana ya hulanga lilimo ha li nze li ya. Sandra u itumelela kuli: “Ku tonda se siñwi mwa maikuto, ko ku tahiswa ki kutokwa wa ku nyalana ni yena, ha ku feli ku na.”

Mabaka a mañwi, a cwale ka ku babalela bashemi ba basupali, a kona ku hulisa maikuto a bulutu. Sandra u li: “Bakeñisa kuli ha ni si ka nyalwa, lubasi ne lu libelela kuli na ni babalele bashemi ba luna ba basupali. Mi ki na sihulu ya petile buikalabelo b’o ka lilimo ze 20, nihaike kuli lu pepilwe lu li b’a silezi. Bupilo ne bu ka ba bunolo kambe ni na ni munna wa ku ni tusa.”

Frances n’a bulezi nto ye ñwi ye ekezanga kwa bulutu bwa hae. U li: “Fokuñwi batu ba ni buzanga ka ku nonga kuli, ‘Kiñi ha u sa nyalwi?’ Pulelo ye cwalo i ni utwisanga inge ki na muñi ya ipatiselize ku sa nyalwa. Ibat’o ba kwa mukiti wa linyalo kaufela o ni fumaneha teñi, ku banga ni ya ni buza puzo ye sabisa hahulu ye ya kuli, ‘Kanti u ka nyalwa lili?’ Mi ni kalisanga ku nahana kuli, ‘Haiba mizwale ba ba lata za kwa moya ha ba ni tabeli, mwendi ha ni na tulemeno to tunde twa Sikreste kamba mwendi ha ni yo munde fela.’”

Maikuto a buinosi ni bulutu a konwa ku feliswa cwañi? Haiba ku na ni, ki sifi se ba kona ku eza ba bañwi kuli ba tuse?

 Mu Itinge ku Jehova

Walisamu n’a opezi kuli: “U lwalise [Muñ’a] Bupilo mulwalo wa hao, mi u ka ku tiisa. H’a na ku lumela kuli ya na ni niti a nyanganyiswe.” (Samu 55:22) Linzwi la “mulwalo” mwa litaba za Siheberu li talusa luli kuli “kabelo,” mi li ama kwa linongosi ni lipilaelo ze lu kana lwa ba ni zona kabakala ze lu sa koni ku pima z’e lu tahela mwa bupilo. Jehova wa ziba hande hahulu milwalo yeo ku fita ufi kamba ufi mi wa kona ku lu fa m’ata a ku kona ku talimana ni yona. Ku itinga ku Jehova Mulimu ki kona ko ku tusize Angela ku tiyela maikuto a bulutu. Ka ku ama kwa bukombwa bwa hae bwa ka nako ye tezi, u hupula cwana: “Ha ne ni kalile ku eza bupaina, na ni ye ne ni sebezanga ni yena ne lu pila kwahule ni puteho ye n’e li mwa sibaka seo. Ne lu itutile ku itinga ka ku tala ku Jehova, mi ku itinga ku Jehova k’o ku ni tusize hahulu mwa bupilo bwa ka kaufela. Ha ni banga ni mihupulo ye maswe, ni bulelelanga Jehova mi wa ni tusanga. Samu 23 i ni omba-ombile hahulu, mi ni i balanga hañata-ñata.”

Muapositola Paulusi n’a bile ni mushimbo o mutuna. Ka linako ze talu, n’a ‘lapezi ku Mulena kuli muutwa wa mwa mubili wa hae u zwiswe ku yena.’ Paulusi n’a si ka tusiwa ka makazo, kono n’a amuhezi sepiso ya kuli n’a ka tusiwa ki sishemo sa Mulimu. (2 Makorinte 12:7-9) Paulusi hape n’a fumani mwa ku kolwela ka za n’a na ni zona. N’a ñozi hamulaho kuli: “Kai ni kai, ni mwa linto kaufela, ni itutile ku pila nihaiba ka ku kula lico kamba ku lapa, ku atelwa kamba ku taelelwa. Ni kona linto kamukana ka Kreste ya ni fa mata.”—Mafilipi 4:12, 13.

Mutu u kona ku fumana cwañi m’ata ku Mulimu ha ikutwa ku zwafa kamba bulutu? Paulusi n’a ñozi kuli: “Mu si ke mwa bilaela ka se siñwi; kono mwa linto kaufela mu zibise Mulimu se mu bata ka tapelo ni ka kupo ye na ni buitumelo. Mi kozo ya Mulimu ye fita kutwisiso kaufela, i ka buluka lipilu za mina ni mihupulo ya mina ku Jesu Kreste.” (Mafilipi 4:6, 7) Sandra u sebelisa kelezo yeo. U talusa kuli: “Ka ku ba likwasha, nako ye ñata ni banga ni nosi. Nto yeo i ni fanga nako ye ñata ya ku lapela ku Jehova. Ni utwana hahulu ni yena mi ni kona ku bulela ku yena ka tukuluho ka za butata bwa ka ni lika ze ni ikola.” Mi Frances u li: “Ku lwanisa mihupulo ye maswe ni nosi ki mungendenge o sa feli. Kono ku punyeza Jehova maikuto a ka kwa ni tusa hahulu. Ni kozwi kuli Jehova wa iyakatwa lika ze kona ku ni ama kwa moya ni mwa maikuto.”—1 Timotea 5:5.

“Mu Lwalisane Milwalo”

Mwahal’a mizwale ba Sikreste, mutu h’a tokwi ku lwala milwalo a nosi. Muapositola Paulusi n’a elelize kuli: “Mu lwalisane milwalo, mi mu pete cwalo mulao wa Kreste.” (Magalata 6:2) Ka swalisano ya luna ni Bakreste ba bañwi, lwa kona ku fumana “linzwi le li bulelwa ka musa” le li susueza ili le li ka lu imulula kwa mushimbo wa bulutu.—Liproverbia 12:25.

Hape, mu hupule s’a bulela Mañolo ka za mwan’a Muatuli Jefita wa Isilaele. Pili a si ka tula kale bana ba Amoni be ne ba mu lwanisa, Jefita n’a itamile ka luci kuli n’a ka fa Jehova mutu wa pili ku ba ndu ya hae ya n’a ka taha ku to kandelela ku yena. Kwa taha mwan’a hae wa musizana. (Baatuli 11:30, 31, 34-36) Nihaike nto yeo ne ka tokwa kuli musizana y’o a zwelepili mwa bukwasha ni ku siya mulelo wa hae wa ku bata ku ba ni lubasi, mwan’a Jefita a ifana ka ku itatela kwa buitamo bwa ndat’ahe mi a yo sebeza kwa tempele mwa Shilo bupilo bwa hae kaufela. Kana buitomboli bwa hae ne bu si ka lemuhiwa? Ne bu lemuhilwe: “Ka mwaha ni mwaha, basizana ba Isilaele ba y’o [babaza, NW] mwan’a Jefita wa Mugiliadi, mazazi a mane, ka mwaha ni mwaha.” (Baatuli 11:40) Ee, pabazo i kona ku susueza ba ba i fiwa. Kacwalo, lu si libali ku babaza ba ba swanela.

Hape lu ka eza hande ku nyakisisa mutala wa Jesu. Nihaike kuli sizo sa Majuda ne si hanisa banna ku ambola ni basali, Jesu n’a tandile  nako ni Maria ni Mareta. Ka mo ku bonahalela, ne ba li limbelwa kamba basali be ne ba si ka nyalwa. Jesu n’a bata kuli sibeli sa bona ba ikole lituso za kwa moya za silikani sa hae. (Luka 10:38-42) Lwa kona ku likanyisa mutala wa Jesu ka ku memelanga likaizeli za luna ba kwa moya ba ba si ka nyalwa kwa likezahalo za ku itabisa ni ka ku eza litukiso za ku yanga ni bona mwa ku kutaza. (Maroma 12:13) Kana ba itebuhanga ku iswa mamelelo ko ku cwalo? Kaizeli yo muñwi n’a ize: “Na ziba kuli mizwale ba ni lata ni ku ni tabela, kono ni itebuhanga ha ba bonisanga ku ni tabela luli ka butu.”

Sandra u talusa kuli: “Bakeñisa kuli ha lu na mabasi, lu tokwa hahulu ku latiwa, ku ikutwa kuli lu lilama za lubasi lwa mizwale ni likaizeli ba kwa moya.” Kaniti Jehova wa babalela ba ba cwalo, mi lwa swalisana ni yena ha lu ba bonisa kuli lwa ba tokwa ni ku ba lata. (1 Pitrosi 5:6, 7) Buiyakato bo bu cwalo bu ka lemuhiwa, kakuli “ya tusa mubotana u cisa [Muñ’a] Bupilo sikoloti; mi [Muñ’a] Bupilo u ka mu kutiseza se si mu lukela.”—Liproverbia 19:17.

“Mutu ni Mutu U ka Lwala Mulwalo wa Hae”

Nihaike kuli ba bañwi b’a kona ku tusa, ni kuli kemelo ya bona ya kona ku ba ye tusa hahulu, “mutu ni mutu u ka lwala mulwalo wa hae.” (Magalata 6:5) Kono mwa ku lwala mulwalo wa bulutu, lu lukela ku pima mabeta a mañwi. Ka mutala, lwa kona ku tulwa ki bulutu haiba lu sa lati ku ambola. Kono lwa kona ku tula bulutu ka lilato. (1 Makorinte 13:7, 8) Ku fana ni ku ikabela ki nzila ye nde ka ku fitisisa ya ku fumana ka yona tabo—ku si na taba ni miinelo ya luna. (Likezo 20:35) Kaizeli yo muñwi ya li paina ya sebeza ka t’ata n’a ize: “Ha ni na nako ye ñata ya kuli ni ikutwe bulutu. Ha ni ikutwa ku ba ni tuso ni ku pateha, ha ni ikutwi bulutu.”

Hape lu tokomele kuli ha lu sineneketwi ki bulutu ni ku kena mwa silikani se si sa swaneli. Ka mutala, kwa swabisa hakalo ku tuhelela takazo ya ku bata ku kena mwa linyalo ku lu libaza matata a mañata a tahiswa ki ku nyalana ni muhedeni mi sihulu ni ku keshebisa kelezo ya Mañolo ya ku pima ku itwesa coko ye cwalo! (2 Makorinte 6:14) Musali yo muñwi wa Mukreste ya lelekilwe n’a ize: “Ku na ni nto ye maswe hahulu ku fita ku ba likwasha. Ki ku nyalana ni mutu ya sa swaneli.”

Butata bo bu sa konwi ku tatululwa bu kana bwa tokwa ku tiyelwa, niheba fela ka nako ya cwale. Ka tuso ya Mulimu, maikuto a bulutu a kona ku tiyelwa. Ha lu nze lu zwelapili ku sebeleza Jehova, haike lu be ni sepo ya kuli zazi le liñwi litakazo kaufela za luna li ka talelezwa ka nzila ye nde ka ku fitisisa.—Samu 145:16.

[Litaluso za kwatasi]

[Maswaniso a fa likepe 28]

Bulutu bwa konwa ku tulwa ka ku fana ni ku ikabela