Mu ye kwa litaba za mwahali

Mu ye kwa litaba za mwahali

Kana Mwa Hupula?

Kana Mwa Hupula?

Kana Mwa Hupula?

Kana mu ikozi ku bala limagazini za cwanoñu fa za Tora ya ku Libelela? Mu bone nji mwa kona ku alaba lipuzo ze latelela:

Kutwelo-butuku ki nto mañi, mi ki kabakalañi Bakreste ha ba lukela ku i hulisa?

Ki m’ata a ku kona ku ipeya mwa sibaka sa yo muñwi, inge cwalo ku utwa mwa pilu ya luna butuku bw’a utwa yo muñwi. Bakreste ba elezwa ku bonisa ‘maikuto a li mañwi, mukekecima ni musa.’ (1 Pitrosi 3:8) Jehova u lu tomezi mutala wa ku ba ni kutwelo-butuku. (Samu 103:14; Zakaria 2:8) Lwa kona ku hulisa kutwelo-butuku ya luna ka za seo ka ku teeleza, ku talimisisa, ni ku nahanisisa.—4/15, makepe 24-6.

Kuli lu be ni tabo sakata, ki kabakalañi foliso ya kwa moya ha i lukela ku ba ya pili matuku ni buyanga li si ka foliswa?

Batu ba bañata ba ba mwa buikangulo bo bunde ha ba na tabo, mi ba imezwi hahulu ki matata. Kono Bakreste ba bañata bao kacenu ba kula buyanga bwa kwa mubili ba sebeleza Jehova ba tabile hahulu. Ba ba sweli ku foliswa kwa moya ba ka ba ni tohonolo ya ku foliswa kwa matuku kaufela a kwa mubili mwa lifasi le linca.—5/1, makepe 6-7.

• Ki kabakalañi Maheberu 12:16 ha i kolohanya Isau hamoho ni lihule?

Taba ya mwa Bibele i bonisa kuli Isau n’a na ni moya wa ku bata ku fumana mupuzo wa honaf’o, mi n’a nyefuzi lika ze kenile. Mutu yo muñwi kacenu ha n’a ka tuhelela moya o cwalo ku hula, kwa kona ku mu ezisa sibi se situna, inge cwalo buhule.—5/1, makepe 10-11.

• Tertullian n’e li mañi, mi u zibahala hahulu ka lifi?

N’a li muñoli ni caziba wa za bulapeli ya n’a pilile mwa lilimo za mwanda wa bubeli ni wa bulalu C.E. U zibahala hahulu ka ku ñola litaba ze ñata ze n’e yemela bo bu twi ki Bukreste. Ha n’a sweli ku fa kemelo ya hae, n’a tahisize mihupulo ni lituto za butali bwa batu ze n’e tomile mutomo wa lituto ze sinya, inge cwalo ya Silalu.—5/15, makepe 29-31.

• Ki kabakalañi matuku, miambo, ni lifu ha li si ze tahiswa sihulu ki sihozo?

Ba sayansi ba li mwendi ku na ni ze ñwi za sihozo ze tahisa matuku a batu, mi ba bañwi ba lumela kuli miambo i tahiswa ki ze lu hoza. Kono Bibele i bonisa ko ba simuluha batu, hamohocwalo ni mo ne ku tahezi kuli sibi ni ku sa petahala li kataze batu. Hailif’o butu bwa luna bu kona ku amiwa ki ze lu hozize, ku sa petahala kwa luna ni miinelo mo lu ipumana ki zona ze lu ama hahulu.—6/1, makepe 9-11.

• Kaemba ka kuma ke ne ka fumanwi kwa Oxyrhynchus, mwa Egypt, ka bonisa cwañi ka za ku itusiswa kwa libizo la Mulimu?

Kaemba kao ka Jobo 42:11, 12 ka ka zwa mwa Bibele ya Sigerike ya Septuagint ka na ni litaku za Tetragrammaton (litaku z’e ne za Siheberu za libizo la Mulimu.) Bo ki bupaki bo buñwi bwa kuli libizo la Mulimu mwa Siheberu ne li li teñi mwa toloko ya Septuagint, yeo hañata-ñata bañoli ba Mañolo a Sigerike a Sikreste ne ba ngile ku yona manzwi.—6/1, likepe 30.

• Likezahalo za mufilifili ili ze lubeta ze n’e ezahalanga mwa malwanelo a mwa Mubuso wa Maroma se li bapanyizwe ni lipapali lifi za mwa miteñi ya cwale ze buhiwa ki batu?

Poniso ya cwanoñu fa mwa libuhelotuna le li bizwa Colosseum la mwa Rome, mwa Italy, ne li akalelize ze swana ze ezahala kacenu ka ku kopanya lividio ze ñwi za lipoho ze lwana, balwani ba batuna ba liñindi, likangisano za limota ni mitututu, ni ku lwana kwa babuhi kwa libaka za lipapali za kacenu. Bakreste ba pili ne ba lemuhile kuli Jehova h’a lati mufilifili kamba batu ba mufilifili, mi Bakreste kacenu ni bona ba lukela ku ba ni mubonelo o swana. (Samu 11:5)—6/15, likepe 29.

Ha lu nze lu satalala kuli lu be baluti ba bande, lu kona ku itutañi kwa mutala wa Ezira?

Ezira 7:10 i bonisa lika z’e ne za n’a ezize Ezira, ili lika ze lu kona ku satalala ku likanyisa. I li: ‘Ezira n’a [1] isize pilu ya hae [2] kwa ku bata mulao wa Muñ’a Bupilo, ni [3] ku sebeza ka ona, ni [4] ku luta mwa Isilaele milao ni likatulo.’—7/1, likepe 20.

• Ki mwa miinelo ifi ye mibeli m’o musali wa Sikreste a swanela ku itama taulo kwa toho?

Muinelo o muñwi u kona ku ba wa fa lapa. H’a itama taulo kwa toho, u bonisa kuli wa lemuha kuli munn’a hae ki yena ya na ni buikalabelo bwa ku etelela mwa tapelo ni mwa ku luta Bibele. O muñwi ki wa za misebezi ya kwa puteho, k’o a bonisa kuli wa lemuha kuli banna ba ba kolobelizwe ki bona ba ba laelwa ka Mañolo ku luta ni ku etelela. (1 Makorinte 11:3-10)—7/15, makepe 26-7.

• Ki kabakalañi Bakreste ha ba lemuha kuli yoga haki mukwa fela wa ku tiisa mubili ni kuli i lubeta?

Mulelo wa yoga ka ku ba wa ku twaeza mubili ki ku libisa mutu kwa ku ba mwa buñwi ni nto ye m’ata ye fita za lifasi le. Ka ku sa lumelelana ni milao ya Mulimu, yoga i ama ku yemisa mihupulo kaufela. (Maroma 12:1, 2) Yoga i kona ku beya mutu mwa mabeta a litumelo za balimu ni mabibo. (Deuteronoma 18:10, 11)—8/1, makepe 20-2.