Kana Ne Mu Ka Zwelapili ku Sepahala?
Kana Ne Mu Ka Zwelapili ku Sepahala?
KI LITAHA ze kai ze shwile mabani? Ha ku na ya ziba, mwendi mane ki ba sikai fela ba ba isa pilu kwateñi—kakuli linyunywani ki ze ñata hahulu. Kono Jehova yena wa li isa pilu. Jesu n’a bulelezi balutiwa ba hae cwana ka ku ama kwa linyunywani zeo ze bonahala inge ze si na tuso: “Ha ku na taha, niheba i liñwi, ye wela fafasi Ndat’a mina a sa lumeli.” Kihona a ekeza kuli: “Mu si ke mwa saba; mu fita litaha ze ñata.”—Mateu 10:29, 31.
Hasamulaho balutiwa ne ba utwisisize hande mwa n’a ba ngela ka butuna Jehova. Muapositola Joani ili yo muñwi wa bona, n’a ñozi kuli: “Lilato la Mulimu ku luna li bonahezi ka se: Mulimu u lumile mwa lifasi Mwan’a hae a li muñwi ku Yena kuli lu pile ka yena.” (1 Joani 4:9) Jehova h’a si ka fa fela tiululo inosi kono hape u sepisa yo muñwi ni yo muñwi wa batanga ba hae kuli: “Ha ni na ku ku tuhela, ha ni na ku ku fulalela.”—Maheberu 13:5.
Kwa iponelwa hande kuli, lilato la Jehova kwa batu ba hae ha li shekeshi. Nihakulicwalo, puzo ye zuha ki ya kuli, ‘Kana lu kumalezi ku Jehova kuli mane ha lu na ku mu fulalela ni kamuta?’
Satani U Lika ku Loba Busepahali bwa Luna
Jehova ha n’a hohezi mamelelo ya Satani kwa busepahali bwa Jobo, Satani n’a mu fetuzi kuli: “Kikuli Jobo u saba Mulimu fela, a sa kutelwi ki se siñwi?” (Jobo 1:9) N’a akalelize kuli batu ba sepahala ku Mulimu ibile fela ‘ba kutelwa ki se siñwi.’ Kambe ku cwalo, u zibe he Mukreste ufi kamba ufi n’a ka tuhela ku sepahala—ibile fela kuli ku eza cwalo ku ka mu fumanisa se siñwi.
Mwa taba ya Jobo, Satani n’a kalile ka ku ipapata kuli Jobo n’a ka tuhela ku sepahala ku Mulimu ha n’a ka luza maluo a hae a n’a lata ka ku fitisisa. (Jobo 1:10, 11) Ha ne ku bonahalile kuli nyefulo yeo n’e li ya buhata, Satani kiha akaleza kuli: “Mutu s’a sweli kaufela wa si fana, kuli a pilise bupilo bwa hae!” (Jobo 2:4) Nihaike za n’a bulezi Satani z’a banga cwalo ku ba bañwi, Jobo n’a si ka tuhela ku sepahala kwa hae. Litaba ze ñozwi za ikale li paka hande taba yeo. (Jobo 27:5; 42:10-17) Kana mwa sepahala sina Jobo? Kamba kana mu ka tuhelela Satani ku loba busepahali bwa mina? Mu ipeye mwa munahano ha lu nze lu nyakisisa litaba ze ñwi ze ama Mukreste kaufela.
Muapositola Paulusi n’a lumela kuli busepahali tota bwa Sikreste bwa kona ku tiya luli. N’a ñozi kuli: “Ni kozwi kuli nihaiba lifu, nihaiba bupilo, . . . nihaiba ze li teñi cwale, nihaiba ze sa ta, . . . nihaiba nto ye ñwi ye bupilwe, ha ku na se si kona ku lu kauhanya ni lilato la Mulimu, le li li teñi ku Jesu Kreste Mulen’a luna.” (Maroma 8:38, 39) Ni luna lwa kona ku ba ni buikolwiso bo bu swana haiba lilato la luna ku Jehova li tiile. Lilato le li cwalo ki tamo ye sa shwi ye sa koni ku fenyiwa nihaiba ki lifu.
Haiba silikani sa luna ni Mulimu si cwalo, ni 2 Makorinte 4:16-18) Haiba lwa lata Jehova ka pilu ya luna kaufela, ni kamuta ha lu na ku mu swabisa.—Mateu 22:37; 1 Makorinte 13:8.
kamuta ha lu na ku ipuza kuli, ‘Kana lilimonyana ze taha li ka ni fumana ni sa sebeleza Jehova?’ Ku kakanya ko ku cwalo ne ku ka bonisa inge kuli ku sepahala kwa luna ku Mulimu ku itingile ku ze kona ku ezahala mwa bupilo bwa luna. Busepahali sakata ha bu si ka itinga fa miinelo ye zwa ku sili. Kono bu itingile fa mufuta wa mutu ye lu li yena mwahali. (Niteñi, lu si libali kuli Satani kamita u bata ku loba busepahali bwa luna. U kona ku lu lika kuli lu komiwe ki litakazo za nama, ku kukuezwa ki litaka, kamba ku tuhelela makayamana a mañwi ku lu fulalelisa niti. Lifasi le li kauhani ni Mulimu li tusana hahulu ni Satani mwa twaniso yeo, nihaike mifokolo ya luna tota i mu konisa ku peta musebezi wa hae ka bunolo. (Maroma 7:19, 20; 1 Joani 2:16) Nihakulicwalo, ku na ni miinelo i sikai y’e lu tusa mwa ndwa yeo; o muñwi wa ku yona kikuli lu ziba milelo ya Satani.—2 Makorinte 2:11.
Ki ifi milelo ya Satani? Mwa liñolo la n’a ñolezi Maefese, Paulusi n’a talusize kuli milelo yeo ki “makilikicani.” (Maefese 6:11, NW; litaluso za kwatasi) Satani u lu beela tushambwe mwa nzila kuli a lobe busepahali bwa luna. Ka tohonolo, lwa kona ku lemuha makilikicani ao, kakuli lu ñolezwi mikwa ya Satani mwa Linzwi la Mulimu. Ku lika kwa Satani mwa ku sinya busepahali bwa Jesu ni bwa Jobo ku lu supeza linzila ze ñwi z’a itusisanga kuli a lobe busepahali bwa luna bwa Sikreste.
Busepahali bwa Jesu Ne Bu Sa Konwi ku Lobiwa
Kwa makalelo a bukombwa bwa Jesu, Satani n’a bile ni buikanyiso bwa ku lika Mwan’a Mulimu ka ku mu shemaeta kuli a fetule licwe ku ba buhobe. Ki lyano kwa butuna! Jesu n’a si ka ca ka mazazi a mashumi a mane, kacwalo u lukela ku ba ya n’a lapile luli. (Luka 4:2, 3) Satani n’a bata kuli onaf’o Jesu a feze tala ye n’e mu sweli, ili ku eza cwalo ka nzila ye lwanisana ni tato ya Jehova. Ni kacenu, litaba za buhata za lifasi li susueza ku kolwisa litakazo onaf’o, ku si na ku isa hahulu pilu ku ze ka zwa mwateñi. Ba ipulelela kuli, ‘U swanela ku eza cwalo onafa,’ kamba ku bulela fela kuli, ‘A ku eze fela!’
Kambe Jesu n’a felize tala ya hae a sa nahani ze n’e ka zwa mwateñi, Satani fo n’a kabe a konile ku tuhelisa Jesu ku sepahala. Jesu n’a talimile taba ka mubonelo wa kwa moya, mi n’a alabile ka ku tiya a li: “Ku ñozwi kuli: Mutu h’a na ku pila buhobe fela.”—Luka 4:4; Mateu 4:4.
Satani kiha cinca muezezo wa hae. Ka ku bondolola taluso ya Mañolo, ili ao Jesu n’a amile ku ona, Diabulosi a susueza Jesu ku tula fa muongola wa tempele. Satani a ipapata a li, ‘Lingeloi li tamehile ku ku sileleza.’ Jesu n’a si na mulelo wa ku kupa silelezo ya ka makazo ku Ndat’ahe ka libaka fela la ku bata ku iponahalisa. Jesu n’a ize: “U si ke wa lika Mulena Mulimu wa hao.”—Mateu 4:5-7; Luka 4:9-12.
Lyano la Satani la mafelelezo ne li nongile hahulu. Na likile ku eza tumelelano ni Jesu ka ku mu fa lifasi kamukana ni kanya ya lona, Mateu 4:8-11; Luka 4:5-8.
kuli yena a eze fela kezo i liñwi ya ku mu lapela. Zeo ki zona ze tuna ka ku fitisisa za n’a kona ku fana Satani. Kono Jesu n’a ka eza cwañi kezo ya ku lapela sila se situna sa Ndat’ahe? N’a si ke a eza cwalo! Jesu n’a alabile kuli: “Kubamela Mulena Mulimu wa hao, mi u sebeleze Yena a nosi.”—Buikatazo bwa hae kaufela ha se bu palile, Satani ‘a zwa ku Jesu, ku isa kwa nako ye ñwi.’ (Luka 4:13) Seo si bonisa kuli Satani n’a zwezipili ku bata kolo ya ku lika busepahali bwa Jesu. Nako ne i fumanwi ibata iba hamulaho wa lilimo ze peli ni licika muta Jesu n’a kalile ku tusa balutiwa ba hae ku itukiseza kuli n’a ka tuha a bulaiwa. Muapositola Pitrosi n’a ize: “U ikutwele butuku, Mulena; ze cwalo li si ke za ku tahela.”—Mateu 16:21, 22.
Kana kikuli kelezo ye sishemo yeo kono ili ye fosahezi ne i tabisize Jesu, ka ku ba kuli ne i zwa ku yo muñwi wa balutiwa ba hae? Kapili-pili Jesu n’a lemuhile kuli manzwi ao ki a milelo ya Satani, isi ya Jehova. Kreste a alaba ka ku tiya a li: “Zwa ku na, Satani, u sitataliso ku na; kakuli ha u utwi za Mulimu, konji za batu fela.”—Mateu 16:23.
Bakeñisa lilato la Jesu le li tiile ku Jehova, Satani n’a palezwi ku loba busepahali bwa hae. Ha ku na sa n’a ka eza Diabulosi kamba tiko ifi kamba ifi ye n’e ka fokolisa busepahali bwa Jesu ku Ndat’ahe ya kwa lihalimu. Kana lu ka ikatulela ku eza nto ye swana muta miinelo i tatafaza ku zwelapili ku sepahala kwa luna? Mutala wa Jobo u ka lu tusa ku utwisisa hande matata e lu kona ku kopana ni ona.
Ku Sepahala Mwatas’a Likayamana
Sina mwa n’a bonezi Jobo, makayamana a kona ku lu wela ka nako ifi kamba ifi. N’a inyalezi hande mi n’a na ni bana b’a lishumi, hape n’a na ni mukwa wa ku isa pilu ku za Mulimu. (Jobo 1:5) Kono Jobo inge a s’a zibi, busepahali bwa hae ku Mulimu ne bu zekilwe mwa kuta ya kwa lihalimu, mi Satani n’a ikatulezi ku lika mwa n’a ka konela kaufela kuli a lobe busepahali bwa hae.
Ku si ka fita ni nako, Jobo a sinyehelwa ki liluo la hae. (Jobo 1:14-17) Kono, busepahali bwa Jobo ne bu tuzi tiko yeo kakuli n’a si ka toma sepo ya hae fa mali. Ka ku hupula nako ya n’a fumile, Jobo n’a ize: “Haiba ne ni itingile fa gauda, . . . haiba ne ni tabiswa ki bufumu bwa ka, kakuli ki bo buñata, . . . ni mo, ki bumaswe . . . , kakuli fo, ne ni ka be ni latuzi Mulimu ya kwahalimu.”—Jobo 31:24, 25, 28.
Nihaiba kacenu lwa kona ku sinyehelwa ki maluo a luna kaufela mwa nakonyana fela. Munna wa pisinisi y’a li yo muñwi wa Lipaki za Jehova n’a putelezwi mali a mañata hahulu, ku mu siya ki ya lenga ni s’a sweli. U itumelela ka ku bulela kuli: “Ne se ni batile ku kula pilu. Mane, ni bona kuli ne ni kabe ni i kulile kambesi fela silikani sa ka ni Mulimu. Kono bumai b’o ne bu ni tusize ku lemuha buniti bwa kuli ne ni sa ezi pili za Mulimu mwa bupilo bwa ka. Munati wa ku fumana mali ne u hanelela ku pahamela lika ze ñwi kaufela.” Ku zwa onaf’o, Paki yo u fukulize kwa pisinisi ya hae, mi hañata u ezanga bupaina bwa ku tusa, ili ku neela lihora ze 50 kamba ku fitelela mwa bukombwa bwa Sikreste ka kweli. Niteñi, matata a mañwi a kona ku ba a matuna hahulu ku fita a mutu ya sinyehezwi ki liluo.
Jobo ha n’a sa nahana za ku sinyeha kwa maluo a hae, a zibiswa kuli bana ba hae b’a lishumi ba shwile. Niteñi, n’a sa tundamezi ku bulela kuli: “Ku lumbekwe Libizo la [Muñ’a] Bupilo!” (Jobo 1:18-21) Kana ne lu ka zwelapili ku sepahala ha ne lu ka shwelwa mwa nako i liñwi ki ba sikai mwa lubasi lwa luna? Francisco, muokameli wa Sikreste mwa naha ya Spain n’a shwezwi ki bana ba babeli mwa kozi ya fa mukwakwa ya mbasi. Na omba-ombilwe ki ku sutelela bukaufi ku Jehova ni ku ekeza kwa kabelo ya hae mwa bukombwa bwa Sikreste.
Jobo ni ha n’a mbemukisizwe cwalo ki mafu a bana ba hae, miliko ya hae ne i sa labutuka. Satani a mu lenga butuku bo butuna, bo bu nyenyisa. Ka nako yona yeo, Jobo a fiwa kelezo ye fosahalile ki musal’a hae. N’a mu elelize kuli: “U kute Mulimu, mi u shwe!” Jobo n’a si ka isa pilu kwa kelezo yeo, mi n’a si ka “fosa ka mulomo wa hae.” (Jobo 2:9, 10) Busepahali bwa hae ne bu si ka itinga fa tuso ya lubasi lwa hae, kono ne bu itingile fa silikani sa hae se situna ni Jehova.
Flora, y’o munn’a hae ni mwan’a hae yo muhulu wa mushimani ne ba fulalezi Bukreste lilimo ze fitelela ze lishumi kwamulaho, w’a utwisisa mwa n’a swanela ku ikutwela Jobo. U itumelela kuli: “Lubasi lwa hao ha lu tuhela ku ku tusa ka nako i liñwi, wa kona ku tunkeha maswe kwa pilu. Kono ne ni ziba kuli ne ni si ke na fumana tabo kwande a kopano ya Jehova. Kacwalo na yema ka ku tiya ni ku beya Jehova mwa sibaka sa pili, inze ni lika ku zwelapili ku ba musali ni me yo munde. Ne ni lapelanga kamita, mi Jehova n’a ni tiisize. Ni mutu ya tabile kakuli, ku si na taba ni twaniso ye tiile ya bo munn’a ka, ni zibile ku itinga ku Jehova ka ku tala.”
Mukwa o tatama wa n’a itusisize Satani kuli a lobe busepahali bwa Jobo ne u ama balikani ba balalu ba Jobo. (Jobo 2:11-13) U lukela ku ba ya n’a tomohile hahulu pilu ha ba kala ku mu nyaza. Kambe n’a lumezi manzwi a bona, n’a ka bolomokiwa ki sepo ya hae ku Jehova Mulimu. Kelezo ya bona ya ku mu zwafisa ne i ka loba pilu ya hae ni busepahali bwa hae, mi kacwalo mulelo wa Satani ne u kabe u petahalile.
Ka ku fapahana, Jobo n’a zwezipili ku bulela kuli: “Ku fitela mane ni shwa, ha ni na ku tuhela ku sepahala kwa ka!” (Jobo 27:5, NW) N’a si ka bulela kuli, ‘Ha ni na ku lumeleza mina banna kuli mu felise ku sepahala kwa ka!’ Jobo n’a ziba kuli ku sepahala kwa hae ne ku itingile ku yena ni kwa lilato la hae ku Jehova.
Tushambwe Twa Kale Tu Swasa Mbuya Ye Nca
Ni ka nako ye Satani u sa itusisa likelezo ze fosahalile kamba lipulelo ze si ka nahanisiswa hande za balikani ni balumeli ba bañwi. Ku zwafiswa ki ba ba mwa puteho ku kona ku lu fokolisa ka bunolo ku fita nyandiso ye zwelela ku ba ba kwande a puteho. Eluda wa Sikreste ya n’a iponezi ndwa ya meto mafubelu mwa busole u bonisa fapahano ye mwahal’a ndwa ni butuku bwa n’a utwile bakeñisa likezo ni lipulelo ze si ka nahanisiswa hande za Bakreste ba bañwi. Ka za likezo ni lipulelo zeo, n’a ize: “Kona nto ye t’ata ka ku fitisisa ye ni kile na kopana ni yona.”
Ka mubonelo o muñwi, ne lu kana lwa filikanywa maswe ki mifokolo ya balumeli ba bañwi kuli mane lu tuhela ku ba bulelisa kamba mane ku kala ku shutanga mikopano ya Sikreste. Ku kana kwa bonahala inge kuli nto ya butokwa hahulu ku luna ki ku itoba pilu. Kono kwa swabisa luli ku ba ni mubonelo wa makutelakaufi cwalo ni ku tuhelela silikani sa luna ni Jehova, lona liluo la luna la butokwa hahulu, ku fokoliswa ki likezo kamba lipulelo za ba bañwi. Ha lu ka lumeleza nto yeo ku ezahala, lu ka kwecekiwa ki ka kañwi ka tushambwe twa kale-kale twa Satani.
Ki niti kuli lu libelela ku bona lipimo ze pahami mwa puteho ya Sikreste. Kono haiba lu libelela ze tulile tikanyo kwa balapeli ba bañwi, ili ba ba si ka petahala kale, lu tamehile ku nyefa luli. Ka ku fapahana, Jehova u tokwa ze likani kwa batanga ba hae. Haiba lu likanyisa mutala wa hae, lu ka bata ku swalela mifokolo ya bona. (Maefese 4:2, 32) Muapositola Paulusi n’a file kelezo ye: “Niha mu ka halifa mu si ke mwa eza sibi; mu si ke mwa likelelwa ki lizazi mu nze mu halifile, mi mu si ke mwa fa Diabulosi sibaka.”—Maefese 4:26, 27.
Sina mo i boniseza hande Bibele, Satani u itusisa linzila za bupumi ze ñata ilikuli, haiba ku konahala, a fumane mukwa wa ku loba ka ona busepahali bwa Bakreste. To tuñwi twa tushambwe twa hae twa kateleha mwa meto a luna bo mutu ba ba fokola, kono to tuñwi tona tu butuku. Ku zwelela ku ze lu buhisani, mwa kona ku bona libaka ha mu sa lukeli ku kwecekiwa ka ku patiswa. Ka lilato la mina le lituna ku Mulimu, mu ikatulele ku bonahaza Diabulosi ku ba lihata ni ku nyakalalisa pilu ya Jehova. (Liproverbia 27:11; Joani 8:44) Mu si libali kuli, busepahali sakata bwa Sikreste ha bu lukeli ku tokolomohiwa, ku si na taba ni miliko ye lu ka kopana ni yona.