Lu Swanela K’u Nga Cwañi Miliko?

MILIKO! Mañi ni mañi u na ni ku talimana ni yona. I kana ya tahiswa ki ku sa utwana ni ba bañwi, kutokwa mali, makulanu, ku hapelezwa ki ba bañwi kuli lu eze ze maswe, ku nyandiswa, ku lwanisezwa buikambuso bwa luna kamba ku sa lapela maswaniso, ni ze ñwi ze ñata. Miliko ibe ifi kamba ifi hañata i kalelwisanga hahulu batu. Lu kona ku talimana cwañi hande ni yona? Kana ku na ni nzila ye ñwi mo i lu tuseza?

Tuso Ye Nde ka ku Fitisisa

Mulena Davida wa kwaikale n’a tahezwi ki miliko mwa bupilo bwa hae kaufela, kono n’a shwile inz’a sepahala. N’a konile cwañi ku itiisa? N’a bulezi kwa n’a fumani m’ata kuli: “[Muñ’a] Bupilo ki mulisana wa ka; ha ni na ku tokwa se siñwi.” N’a zwezipili ku bulela kuli: “Niha ni ka zamaya mwa musindi wa muluti wa lifu, ha ni na ku saba bumaswe niheba bu li buñwi; kakuli Wena u inzi ni na; mulamu wa hao, ni lusata lwa hao, ki zona ze ni wisa pilu.” (Samu 23:1, 4) Ee, Jehova ki yena ya fa tuso ye sa feli. N’a silelelize Davida mwa linako ze t’ata luli, mi u bata ku lu sileleza ni luna ha ku tokwahala.

Lu kona ku fumana cwañi tuso ya Jehova? Bibele i bonisa mo lu kona ku i fumanela, ha i li: “Mu lazwe, mi mu ka bona kuli [Muñ’a] Bupilo u na ni sishemo.” (Samu 34:8) Yeo ki memo ye sishemo luli, kono i talusañi? Ki susuezo ya kuli lu sebeleze Jehova ni ku eza tato ya hae mwa bupilo bwa luna kaufela. Ku eza cwalo ku talusa kuli lu na ni ku itoboha tukuluho ya luna ye ñwi, ku itombola. Fokuñwi mane ku eza cwalo ku kona ku tahisa miliko—ku nyanda ni ku nyandiswa. Kono ba ba amuhela memo ya Jehova ka pilu kaufela ha ba tokwi ku inyaza kuli ba ezize cwalo. Jehova u ka ba ni sishemo ku bona. U ka ba etelela ni ku ba babalela kwa moya. U ka ba tiisa mwa miliko ya bona ka Linzwi la hae, ka moya o kenile, ni ka puteho ya Sikreste. Mi kwa mafelelezo u ka ba fa mupuzo wa bupilo bo bu sa feli.—Samu 23:6; 25:9; Isaya 30:21; Maroma 15:5.

Ba ba ikatulela ku cinca bupilo bwa bona kuli ba sebeleze Jehova ni ku zwelapili ku eza  cwalo ba fumana kuli Jehova wa talelezanga lisepiso za hae kaufela. Maisilaele be ne ba latelezi Joshua mwa Naha ya Sepiso ne ba fumani cwalo. Ha se ba silile Jordani, ne ba na ni ku tiyela miliko, ku lwana lindwa, ni ku ituta lituto ze t’ata. Kono lusika l’o ne lu bile lo lu sepahala ku fita bondat’a bona, be ne ba zwile mwa Egepita ni ku shwela mwa lihalaupa. Kacwalo, Jehova n’a tusize basepahali, mi ka za muinelo wa bona kwa mafelelezo a bupilo bwa Joshua, Bibele i li: “[Muñ’a] Bupilo a ba katulusa kakai ni kakai, sina mw’a n’a konkezi bokuku a bona. . . . Ha ku si ka tokwahala taba niheba i li ñwi ya ze nde z’a n’a bulelezi [Muñ’a] Bupilo bana ba Isilaele; kamukan’a zona za bonahala.” (Joshua 21:44, 45) Seo si kona ku ezahala ni ku luna haiba lu itinga ka ku tala ku Jehova ha lu li mwa miliko ni mwa linako ze ñwi kaufela.

Ki lika mañi ze kona ku fokolisa sepo ya luna ku Jehova? Jesu n’a bulezi nto ye ñwi ye cwalo ha n’a ize: “Ha ku na mutu ya kona ku sebeleza malena a mabeli. . . . Ha ku konahali kuli mu sebeleze ni Mulimu, ni Mamona, (kikuli Bufumu).” (Mateu 6:24) Haiba lu sepile Jehova, ha lu na ku bata silelezo mwa maluwo sina mo ba ezeza ba bañata mwa lifasi. Jesu n’a elelize balateleli ba hae kuli: “Mu bate pili mubuso wa Mulimu ni Ku Luka kwa Hae, mi linto zeo kamukana [ze mu bata kwa mubili] mu ka li ekelezwa kwateñi.” (Mateu 6:33) Mukreste ya nga maluwo ka ku sa tula tikanyo ni ku bata pili Mubuso wa Mulimu mwa bupilo bwa hae u eza hande. (Muekelesia 7:12) Ki niti kuli a kana a yawa lika ze ñwi. A kana a yawa sifumu. Kono u ka fumana limbuyoti ze ñata. Mi Jehova u ka mu tusa.—Isaya 48:17, 18.

Ze Lu Ituta kwa Miliko

Mutu ha keta ‘ku lazwa ni ku bona kuli Muñ’a Bupilo u sishemo’ ha ku talusi kuli u ka silelezwa kwa lika za ka sipundumukela; mi ha ku lu silelezi ka ku tala kwa twaniso ya Satani ni batu ba hae. (Muekelesia 9:11) Kabakaleo, busepahali ni tundamo ya Mukreste li kana za likiwa. Ki kabakalañi Jehova ha tuhelela balapeli ba hae ku tahelwa ki miliko ye cwalo? Muapositola Pitrosi n’a file libaka le liñwi la seo ha n’a ñozi kuli: “Niha mu na ni ku swabiswa cwale, ka nako ye nyinyani, ki miliko ya mifuta ye miñata; kuli tumelo ya mina ha i se i likilwe,—mi tumelo ki ya butokwa ku fita gauda ye fela, bo ni yona i likwa ka mulilo,—i mi fumanise ku lumbwa, ni kanya, ni ku tonipeha, nako y’a ka taha Jesu Kreste.” (1 Pitrosi 1:6, 7) Ee, miliko i lu tusa ku bonisa fo i kuma tumelo ni fo li kuma lilato la luna ku Jehova. Mi i tusa kwa ku fa kalabo kwa linyazo ni litamilikezo za Satani Diabulosi.—Liproverbia 27:11; Sinulo 12:10.

Miliko hape i lu tusa ku ba ni mikwa ye miñwi ya Sikreste. Ka mutala, mu nahane manzwi a Walisamu a: “[Muñ’a Bupilo] u bona ba ba ishuwa. Kono u ziba baikuhumusi ba sa li kwahule.” (Samu 138:6) Buñata bwa luna ha lu ba ba ishuwa ka sipepo, kono miliko i kona ku lu tusa ku ba ni mukwa o tokwahala wo. Mu hupule mwa miteñi ya Mushe muta Maisilaele ba bañwi ne ba katezi ku ca manna sunda ni sunda, kweli ni kweli. Ku bonahala kuli wo ne li muliko ku bona, nihaike kuli manna ao ne li sico se ne si tile ka makazo. Mulelo wa muliko wo ne li ufi? Mushe n’a ize ku bona: ‘Mulimu u ku utile mwa lihalaupa ka manna kuli a ku kokobeze, kuli a ku like.’—Deuteronoma 8:16.

 Buikokobezo bwa luna ni luna bu kona ku likiwa. Ka nzila ifi? Lu nganga cwañi licinceho ze banga teñi mwa kopano? (Isaya 60:17) Kana lwa eza ka pilu kaufela musebezi wa ku kutaza ni ku luta? (Mateu 24:14; 28:19, 20) Kana lwa lumela ka ku tala m’o “mutanga ya sepahala, ya na ni kutwisiso” a taluseza niti ya mwa Bibele? (Mateu 24:45-47; Liproverbia 4:18) Kana lwa tiyelanga muliko wa ku leka sika kaufela, sitino kaufela, kamba mota kaufela ye nca ye taha? Mutu ya ikokobeza u ka alaba kuli ee kwa lipuzo zeo.—1 Pitrosi 1:14-16; 2 Pitrosi 3:11.

Miliko hape i lu tusa ku ba ni mukwa o muñwi wa butokwa—buitiiso. Mulutiwa Jakobo n’a ize: “Banabahesu, mu talime kuli ki tabo fela ha mu tahelwa ki miliko ye miñata, inze mu ziba kuli ku likwa kwa tumelo ya mina ku tahisa ku itiisa.” (Jakobo 1:2, 3) Ku tiyela muliko wo ni wani ka ku itinga ka ku tala ku Jehova ku tahisa kuli mutu a be ya tiile hahulu ni ya sepahala. Ku lu tusa ku tiyela twaniso ya ka lu tahiseza Satani, yena mulimu wa lifasi le ya halifile maswe.—1 Pitrosi 5:8-10; 1 Joani 5:19; Sinulo 12:12.

M’u Nge Miliko Hande

Mwan’a Mulimu ya petehile, Jesu Kreste, n’a tahezwi ki miliko ye miñata ha n’a li fa lifasi mi n’a tusehile hahulu ha n’a i tiyezi. Paulusi n’a ñozi kuli Jesu n’a “itutile ku utwa, ka ze butuku ze mu tahezi.” (Maheberu 5:8) Ku sepahala kwa hae ku isa lifu ne ku tahisize tumbo kwa libizo la Jehova mi ne ku konisize Jesu ku fana bupilo bwa hae bo bu petehile kuli bu be tiululo kwa batu. Nto yeo ne i tahisize kuli ba ba na ni tumelo ku Jesu ba be ni sepo ya bupilo bo bu sa feli. (Joani 3:16) Bakeñisa kuli Jesu n’a sepahalile mwa miliko, se li yena Muprisita yo Mutuna ni Mulen’a luna.—Maheberu 7:26-28; 12:2.

Luna bo? Busepahali bwa luna mwahal’a miliko ni bona bu tahisa limbuyoti ze tuna. Bibele i bulela za ba ba na ni sepo ya ku ya kwa lihalimu kuli: “U na ni mbuyoti mutu ya itiisa mwa muliko; kakuli ha s’a likilwe, u ka amuhela kuwani ya bulena ya Bupilo, ye Mulena a sepisize ba ba mu lata.” (Jakobo 1:12) Ba ba na ni sepo ya ku pila fa lifasi-mubu ba na ni sepo ya kuli haiba ba itiisa ka busepahali, ba ka pila ku ya ku ile mwa paradaisi fa lifasi. (Sinulo 21:3-6) Mi sa butokwa ni ku fita kikuli, ku itiisa kwa bona ka busepahali ku tahisa tumbo kwa libizo la Jehova.

Ha lu nze lu hata mwa n’a hatile Jesu, lwa kona ku ba ni sepo ya kuli miliko kaufela y’e lu tahela mwa muinelo wo ya kona ku tulwa. (1 Makorinte 10:13; 1 Pitrosi 2:21) Ka nzila ifi? Ka ku itinga ku Jehova, ya fa ‘mata a matuna hahulu’ ku ba ba itingile ku yena. (2 Makorinte 4:7) Haike lu be ni buikolwiso bwa n’a bile ni bona Jobo, y’o niha n’a tiyezi miliko ye t’ata, n’a bulezi ka ku tiya kuli: “Nih’a ka ni lika, ne ni ka zwa ni li ya kenile inge gauda.”—Jobo 23:10.

[Siswaniso se si fa likepe 31]

Busepahali bwa Jesu mwahal’a miliko ne bu tahisize tumbo kwa libizo la Jehova. Ni luna lwa kona ku eza cwalo