Mu Likanyise Muluti Yo Mutuna

“Mu ye cwale, mu lute macaba kaufela, . . . mu ba lute ku mamela ze ni mi laezi kaufela.”—MATEU 28:19, 20.

1, 2. (a) Kaufel’a luna lu baluti cwañi? (b) Ku za buluti, ki bufi buikalabelo bo bu ipitezi bo ba na ni bona Bakreste ba niti?

KANA mu baluti? Ka nzila ye ñwi, kaufel’a luna lu baluti. Ha mu supeza muzamai ya latehile nzila, ku bonisa ye mu beleka ni yena mwa ku ezeza nto ye ñwi, kamba ku taluseza mwanana mwa ku tamela lintambo za makatulo, f’o mw’a luta. Ku tusa ba bañwi cwalo ku lu utwisanga hande ka nzila ye ñwi, nji hakucwalo?

² Ku za buluti, Bakreste ba niti ba na ni buikalabelo bo bu ipitezi. Lu filwe kuli lu “lute macaba kaufela.” (Mateu 28:19, 20) Ni mwa puteho, lu banga ni linako za ku luta. Banna ba ba swanela ba ketilwe ku ba “balisana ni baluti,” ilikuli ba yahise puteho. (Maefese 4:11-13) Mwa misebezi ya bona ya kamita ya Bukreste, basali ba ba hulile ba swanela ku ‘laya ze nde’ kwa likalibe. (Tite 2:3-5) Kaufel’a luna lu elelizwe ku susueza balumeli ba bañwi, mi lwa kona ku latelela kelezo yeo ka ku yaha ba bañwi ka Bibele. (1 Matesalonika 5:11) Ki tohonolo kwa butuna ku ba muluti wa Linzwi la Mulimu ni ku taluseza ba bañwi litaba za bulapeli ze kona ku ba tusa ku ya ku ile!

3. Lu kona ku ekeza cwañi kwa bukwala bwa luna bwa ku luta?

³ Kono lu kona cwañi ku ekeza kwa bukwala bwa luna bwa ku luta? Sihulu, ki ka ku likanyisa Muluti yo Mutuna, Jesu. Ba bañwi ba kana ba nahana kuli: ‘Kono lu kona ku likanyisa cwañi Jesu? Yena n’e li mutu ya petehile.’ Ki niti, ha lu koni ku ba baluti ba ba petehile. Kono ku si na taba ni buikoneli bwa luna, lwa kona ku itiisa ku likanyisa mulutelo wa Jesu. Ha lu nyakisiseñi mwa ku likanyiseza ye mine kwa milutelo ya hae, ili ku luta ka ku nolofaza litaba, ku buza lipuzo ze nde, ku talusa lika ze sa konwi ku latulwa, ni ku bulela liswanisezo ze swanela.

Ku Nolofaza Litaba

4, 5. (a) Ki kabakalañi litaba ze mwa Bibele sihulu ha li li ze bunolo? (b) Kuli lu lute ka ku nolofaza, ki kabakalañi ha ku li kwa butokwa ku tokomela manzwi e lu itusisa?

⁴ Litaba za matatekelo za Linzwi la Mulimu haki ze t’ata. Jesu n’a lapezi kuli: “Na ku lumbeka Ndate, . . . kakuli litaba za hao u li patezi ba ba butali ni ba ba talifile, mi u li patululezi bana ba banyinyani.” (Mateu 11:25) Jehova u patuluzi milelo ya hae kwa baikokobezi ba lipilu ze buniti. (1 Makorinte 1:26-28) Kacwalo, litaba ze mwa Bibele sihulu ki ze bunolo.

⁵ Ha mu zamaisa tuto ya Bibele ya mwa ndu kamba ku eza misipili ya makutisezo ku ba ba tabela, mu kona ku luta cwañi ka ku nolofaza litaba? Puzo kikuli, lu itutileñi ku Muluti yo Mutuna? Kuli a utwisiswe ki bateelezi ba hae, bao buñata bwa bona ne li “batu ba ba si ka ituta, ili batu fela,” Jesu n’a bulela manzwi a’ bunolo e ne ba kona ku swala. (Likezo 4:13) Kacwalo, kuli lu lute ka ku nolofaza, nto ya pili ye tokwahala ki ku tokomela manzwi e lu itusisa. Ha lu tokwi ku itusisa manzwi kamba lipulelo ze t’ata ilikuli litaba ze mwa Linzwi la Mulimu kuti li utwahale ku kolisa hahulu kwa batu. “Bunde bo butuna bwa manzwi” b’o bu kana  bwa eshula batu, sihulu ba ba si ka ituta hahulu kamba ba ba si na zibo ye tuna. (1 Makorinte 2:1, 2) Mutala wa Jesu u bonisa kuli manzwi a’ bunolo a’ ketilwe ka tokomelo a kona ku talusa niti ka m’ata hahulu.

6. Lu kona ku pima cwañi ku imeza muituti wa Bibele ka litaba ze ñata-ñata?

⁶ Kuli lu lute ka ku nolofaza, lu lukela hape ku tokomela kuli lwa pima ku imeza muituti wa Bibele ka litaba ze ñata-ñata. Jesu n’a hupula ze ne ba kona balutiwa ba hae ni ze ne ba sa koni. (Joani 16:12) Ni luna lu lukela ku hupula muituti wa luna. Ka mutala, ha lu zamaisa tuto ka buka ya Zibo Ye Isa kwa Bupilo bo Bu Sa Feli, ha lu tokwi ku talusa tunango kaufela. * Mi ha ku tokwahali ku mata-matisa litaba, inge kuli ku nyakisisa litaba ze kuma fa kuli-kuli ki yona nto ya butokwa hahulu. Kono nto ye butali ki ku eza tuto ka lubilo lw’a kona muituti ili lo lu zamaelela ni butokwi bwa hae. Mulelo wa luna ki ku tusa muituti ku ba mulutiwa wa Kreste ni mulapeli wa Jehova. Lu tokwa ku tanda nako kaufela ye tokwahala kuli lu tuse muituti ya tabela y’o ku swala litaba z’a lutiwa. Kacwalo, niti i kana ya kena mwa pilu ya hae ni ku mu susumeza ku cinca.—Maroma 12:2.

7. Ki lifi liakalezo ze kona ku lu tusa ku luta ka ku nolofaza ha lu fa lingambolo mwa puteho?

⁷ Ha lu fa lingambolo mwa puteho, sihulu haiba kwa bateelezi ku na ni ba banca, lu kona ku bulela cwañi litaba ze “utwahala”? (1 Makorinte 14:9) Ki ze liakalezo ze talu ze kona ku tusa. Pili, mu taluse manzwi kaufela a’ si ka tekelelwa kono ili e mu tokwa ku itusisa. Kutwisiso ya luna ya Linzwi la Mulimu i lu lutile manzwi a’ ipitezi. Haiba lu itusisa lipulelo ze cwale ka “mutanga ya sepahala, ya na ni kutwisiso,” “lingu ze ñwi,” ni “Babilona yo mutuna,” lwa kona ku li talusa ka manzwi a’ bunolo a’ monyehela fa taluso ya zona. Sa bubeli, mu ambuke ku itusisa manzwi a mañata-ñata. Manzwi a mañata hahulu, a’ tulile tikanyo, a kana a fita bateelezi. Ku zwisa manzwi ni lipulelo ze sa tokwahali ki kona ko ku tisa kuli ze bulelwa li utwahale. Sa bulalu, mu si talusi litaba ze ñata-ñata. Mwa ku batisisa kwa luna, lu kana lwa fumana litaba ze ñata ze tabisa. Kono se sinde hahulu ki ku lukisa hande litaba ku li eza lisupo li sikai ze tuna ni ku itusisa fela litaba ze yemela lisupo zeo ili ze kona ku tolongoshiwa hande mwa nako ye filwe.

Ku Itusisa Lipuzo ka Bukwala

8, 9. Lu kona ku keta cwañi puzo ye ama ze kwa pilu ya muñ’a ndu? Mu fe mitala.

⁸ Mu hupule kuli Jesu ne li sifanu kwa ku buza lipuzo kuli a susumeze balutiwa ba hae ku bulela ze ne ba nahana mi ni ku nyangumuna ni ku twaeza minahano ya bona. Ka lipuzo za hae, Jesu a susumeza ka musa lipilu za bona. (Mateu 16:13, 15; Joani 11:26) Sina Jesu, ni luna lu kona ku itusisa cwañi lipuzo ka bukwala?

⁹ Ha lu kutaza fa ndu ni ndu, lwa kona ku buza lipuzo kuli lu hohe mamelelo ya batu, ili ku kwalula nzila ya ku ambola za Mubuso wa Mulimu. Lu kona ku keta cwañi puzo ye ama ze kwa pilu ya muñ’a ndu? Mu be ni temuho. Ha mu atumela ndu, mu talime ze li teñi. Kana ku na ni libapaliso fa lapa, ili ku bonisa kuli ku na ni bana fa lapa leo? Haiba ku cwalo, lwa kona ku ba buza kuli, ‘Kana mu kile mwa nahana mo li ka bela lifasi bana ba mina ha se ba hulile?’ (Samu 37:10, 11) Kana ku na ni likulukulu kwa sikwalo, kamba kana ku na ni tupangaliko to tu lukiselizwe ku susa masholi? Lwa kona  ku ba buza kuli: ‘Ka mo mu bonela, kana muta o muñwi lu ka ikutwa ku silelezwa mwa ndu ya luna ni mwa makululu?’ (Mika 4:3, 4) Kana ku na ni lika ze bonisa kuli ku na ni sihole fa lapa? Lu kana lwa buza kuli: ‘Kana mañi ni mañi u ka iketa hande mwa mubili muta o muñwi?’ (Isaya 33:24) Liakalezo ze ñata za fumaneha mwa bukanyana ya Ka mwa ku Kaliseza ni ku Zwisezapili Lipuhisano za Bibele. *

10. Lu kona ku itusisa cwañi lipuzo kwa ku “ka” mihupulo ni maikuto a’ mwa pilu ya muituti wa Bibele, kono lu swanela ku hupula nto mañi?

¹⁰ Lu kona ku itusisa cwañi hande lipuzo ha lu zamaisa lituto za Bibele? Jesu n’a kona ku ziba ze mwa lipilu za batu, kono luna ha lu koni. Niteñi, lipuzo ze maseme kono ili za ka tokomelo za kona ku lu tusa ku “ka” mihupulo ni maikuto a’ mwa pilu ya muituti. (Liproverbia 20:5) Ka mutala, lu nge kuli lu ituta kauhanyo ye li “Libaka ku Pila Bupilo bwa Silumeli Ha ku Tisa Tabo,” mwa buka ya Zibo. I talima m’o Mulimu a’ ngela ku sa sepahala, buhule, ni lika ze ñwi. Muituti a kana a alaba hande lipuzo ze mwa buka, kono kana w’a lumelelana ni z’a ituta? Lwa kona ku mu buza kuli: ‘Kana mu bona kuli kw’a lukela mw’a ngela lika zeo Jehova?’ ‘Mu kona ku sebelisa cwañi mwa bupilo bwa mina likuka ze, ze mwa Bibele?’ Kono mu hupule kuli mu tokwa ku ba ni maoyo, ili ku kuteka muituti. Ne lu si ke lwa bata ku buza lipuzo ze swabisa kamba ku tompolola muituti wa Bibele.—Liproverbia 12:18.

11. Babuleli ba fa nyangela ba kona ku itusisa hande lipuzo ka linzila lifi?

¹¹ Babuleli ba fa nyangela ni bona ba kona ku itusisa hande lipuzo. Lipuzo ze lu sa bati kuli bateelezi ba li alabe ka ku tumusa za kona ku tusa bateelezi ku nahana ni ku alakanya. Jesu fokuñwi n’a buzanga lipuzo ze cwalo. (Mateu 11:7-9) Hape, mubuleli ha s’a ungekile ngambolo, wa kona ku buza lipuzo ze bonisa lisupo ze tuna ze ka talimwa. A kana a li: “Mwa ngambolo ya luna kacenu, lu ka talima likalabo kwa lipuzo z’e li . . . ” Mi kwa maungulo, w’a kona ku kutela kwa lipuzo zeo kuli a lundulule lisupo ze tuna.

12. Mu fe mutala o bonisa m’o maeluda ba Sikreste ba kona ku buzeza lipuzo kuli ba tuse mulumeli yo muñwi ku omba-ombiwa ki Linzwi la Mulimu.

¹² Mwa bulisana bwa bona, maeluda ba Sikreste ba kona ku buza lipuzo kuli ba tuse ‘wa pilu ye shekesha’ ku omba-ombiwa ki Linzwi la Jehova. (1 Matesalonika 5:14) Ka mutala, kuli eluda a tuse mutu ya tokwile mwangalwa, wa kona ku bala Samu 34:18. Liñolo leo li li: “[Muñ’a] Bupilo u fakaufi ni ba ba na ni pilu ye lobehile, mi u pilisa ba ba ikutwa ku swaba mwa moya wa bona.” Kuli a ikolwisise kuli ya zwafile y’o wa utwisisa mw’a amelwa ka sibili ki taba yeo, eluda wa kona ku buza kuli: ‘Jehova u fakaufi ni bomañi? Kana fokuñwi mwa ikutwanga ku ba ni “pilu ye lobehile” ni ku “ikutwa ku swaba mwa moya”? Haiba kuli Jehova u fakaufi ni batu ba ba cwalo, ka mo i bulelela Bibele, kana f’o ha ku talusi kuli u fakaufi ni mina?’ Ku omba-omba ka musa cwalo ya lembwalile kwa kona ku mu kutiseza mwangalwa wa hae.—Isaya 57:15.

Litaluso Ze Sa Konwi ku Latulwa

13, 14. (a) Lu kona ku ambota cwañi ya bulela kuli h’a lumeli ku Mulimu ya sa bonahali? (b) Ki kabakalañi ha lu sa swaneli ku libelela kuli mañi ni mañi u ka lumela?

¹³ Mwa bukombwa bwa luna, lu bata ku  susumeza lipilu za batu ka litaluso ze utwahala, ze kolisa. (Likezo 19:8; 28:23, 24) Kana seo si talusa kuli lu lukela ku ituta litaluso za bucaziba hahulu ilikuli lu kolise ba bañwi ku lumela Linzwi la Mulimu? Kutokwa. Litaluso ze utwahala ha li tokwi ku ba ze tatafezi. Hañata, litaluso ze utwahala ze nolofalizwe ki zona ze sebezanga hahulu. Ki wo mutala.

¹⁴ Ne lu ka bulelañi mutu yo muñwi ha n’a ka li h’a koni ku lumela ku Mulimu ya sa bonahali? Lwa kona ku ambola za mulao wa ka taho wa kuli nto ni nto ye ezahezi i na ni se si i tahisize. Ha lu bona nto ye ezahezi, lu lumela kuli ku lukela ku ba ni se si tahisize nto yeo. Lu kana lwa bulela kuli: ‘Ha ne mu ka ba mwa sibaka se si kwahule ni batu mi mwa fumana ndu ye nganguzwi hande ye tezi lico (nto ye ezizwe), ne mu ka lumela ka bunolo kuli ku na ni mutu (muezi) ya yahile ndu yeo ni ku taza lika mwa mabulukelo a yona. Ka ku swana, ha lu bona mubupehelo wa lika za ka taho ni ku ñatafala kwa lico fa lifasi (ili nto ye ezizwe), kana ha ku utwahali ku lumela kuli ku na ni Mutu (muezi) ya li ezize zeo?’ Taluso ya Bibele ye bunolo i bulela taba yeo hande-nde kuli: “Ndu ye ñwi ni ye ñwi i na ni ya i yahile; kono ya yahile lika kamukana ki Mulimu.” (Maheberu 3:4) Nihakulicwalo, litaluso za luna li ikutwahalele li mane, haki bote ba ba ka lumela. Bibele i lu hupulisa kuli “ba ba ketezwi bupilo bo bu sa feli” ki bona fela ba ba ka ba balumeli.—Likezo 13:48; 2 Matesalonika 3:2.

15. Ki mutalusezo ufi o lu kona ku itusisa kwa ku talusa mikwa ni linzila za Jehova, mi ki ifi mitala ye mibeli ye bonisa mo lu kona ku itusiseza mutalusezo o cwalo?

¹⁵ Ha lu nze lu luta, ibe mwa bukombwa bwa mwa simu kamba mwa puteho, lwa kona ku itusisa litaluso ze ikutwahalela ilikuli lu taluse mikwa ni linzila za Jehova. Mutalusezo o sebeza hahulu w’o Jesu n’a itusisanga fokuñwi ki wa ku bonisa m’o nto ye ñwi i fitela ye ñwi. (Luka 11:13; 12:24) Mutalusezo w’o, o bonisa shutano ya lika, wa kona ku susumeza hahulu batu. Kuli lu tongole butoto bwa tuto ya lihele la mulilo, lwa kona ku bulela kuli: ‘Ha ku na ndate ya lilato ya n’a ka laya mwan’a hae ka ku beya lizoho la mwana y’o mwa mulilo. Cwale Ndat’a luna ya kwa lihalimu ya lilato yena b’o; muhupulo fela wa lihele la mulilo u lukela ku ba o nyemisa ku yena!’ (Jeremia 7:31) Kuli lu lute kuli Jehova wa tokomela batanga ba hae ka buñwi, lwa kona ku bulela kuli: ‘Jehova mbali a ziba libizo la ye ñwi ni ye ñwi ya linaleli ze eza libilioni kwa buñata, kana a si ke a tokomela hahulu batu ni ku fita, ili ba ba mu lata, ba ba lekilwe ka mali a butokwa a Mwan’a hae!’ (Isaya 40:26; Likezo 20:28) Mutalusezo o m’ata cwalo wa kona ku lu tusa ku susumeza lipilu za ba bañwi.

Liswanisezo Ze Swanela

16. Liswanisezo li tusa cwañi mwa buluti?

¹⁶ Liswanisezo ze peta mulelo ki silungiso se si kona ku tisa kuli batu ba ikole hahulu mulutelo wa luna. Liswanisezo li tusa cwañi mwa buluti? Muluti yo muñwi n’a ize: “Ye ñwi ya lika zeo batu ba fumana hahulu t’ata ku eza ki ku nahana ku si na liswanisezo.” Liswanisezo li lu tusa ku bona lipono mwa munahano, ili ku lu tusa ku utwisisa hahulu litaba ze nca. Jesu n’a bubana ka ku bulela ka linguli. (Mareka 4:33, 34) Ha lu boneñi mo lu kona ku lutela ka mulutelo w’o.

17. Ki lika mañi z’e ne ze tisa kuli swanisezo i be ye sebeza?

¹⁷ Ki lika mañi ze tisa kuli swanisezo i be ye sebeza? Pili, i lukela ku ba ye swanela bateelezi ba luna, ili ku bulela za litaba ze ba kona ku utwisisa bateelezi. Lu hupuleñi kuli buñata bwa liswanisezo za Jesu ne li ama litaba ze ne ezahala mwa bupilo bwa bateelezi ba hae. Sa bubeli, swanisezo i swanela ku lumelelana ni sisupo se si taluswa. Haiba bapanyo ki ya ku bondolola, u zibe swanisezo i ka lyanganisa fela bateelezi. Sa bulalu, swanisezo ha i swaneli ku shakatela litaba ze sa tokwahali. Mu hupule kuli Jesu n’a talusanga tunango to tu tokwahala ni ku siya to ne tu sa tokwahali. Sa bune, ha lu bulela swanisezo, lu bone teñi kuli sisupo sa yona sa utwahala. Hakusicwalo, ba bañwi ba ka fitiwa ki sisupo.

18. Lu kona ku fumana cwañi liswanisezo ze swanela?

 ¹⁸ Lu kona ku fumana cwañi liswanisezo ze swanela? Ha lu tokwi ku shokomona makande a matelele-telele, ili a’ tatezani. Liswanisezo ze kuswani za kona ku peta hahulu mulelo. Mu like fela ku nahana za mitala ya sisupo se si tolongoshiwa. Ka mutala, lu nge kuli lu talima taba ya swalelo ya Mulimu, mi lu bata ku fa mutala wa sisupo se si bulezwi kwa Likezo 3:19, ye li Jehova ‘u takula,’ kamba ku pukuta, lifoso za luna. Pulelo yeo ka ili yona i talusa taba hande-nde, kono lu kona ku fa mutala tenyene ufi kuli lu swaniseze sisupo seo? Mwendi sitakuliso kamba sikolopiso. Lwa kona ku bulela kuli: ‘Jehova h’a swalela libi za luna, u li pyemula inge kuli u itusisa sikolopiso (kamba sitakuliso).’ Mutu h’a koni ku shuta sisupo sa swanisezo ye bunolo cwalo.

19, 20. (a) Lu kona ku fumana kai liswanisezo za ngana? (b) Ki ifi mitala ye miñwi ya liswanisezo ze sebeza ze hatisizwe mwa lihatiso za luna? (Mu bone ni sikwenda.)

¹⁹ Mu kona ku shokomona kai liswanisezo ze swanela, hamoho ni mitala ya ze ezahezi luli? Mu li bate mwa bupilo bwa mina kamba mwa lisimuluho za balumeli ba bañwi ni ze ezahezi ku bona. Ki ko kuñata ko kuñwi ko li kona ku ketiwa liswanisezo, inge cwalo kwa lika ze pila ni ze sa pili, libyana za mwa ndu, kamba nto ye sa z’o ezahala ili ye zibiwa hande hahulu mwa silalanda. Se si tusa hahulu kwa ku shokomona liswanisezo za ngana ki ku iteekela, ili ku “talima” ka tokomelo lika ze lu iponela ze ezahala. (Likezo 17:22, 23) Hatiso ye ñwi ye talusa za ku bulela fa nyangela i li: “Mubuleli ya lemuha ze ezahala mwa bupilo bwa batu ni mipateho ya teñi, ku ambola ni batu ba ba shutana-shutana, ku talimisisa lika ni ku buza lipuzo ku fitela a li utwisisa, u ka kotola sifako sa litaba za swanisezo ze ka mu tusa hahulu f’a ka li tokwela.”

²⁰ Simbule se siñwi sa liswanisezo ze ñata ze peta mulelo ki Tora ya ku Libelela ni Awake!, hamoho ni lihatiso ze ñwi ze ba hatisize Lipaki za Jehova. Mwa kona ku ituta ze ñata ka ku bona m’o lihatiso zeo li itusiseza liswanisezo. * Ka mutala, mu nge swanisezo ye bulezwi mwa kauhanyo 17, paragilafu 11, mwa buka ya Zibo. I bapanya ku shobana-shobana kwa mo ba inezi batu mwa puteho sina limota ze shutana-shutana ze zamaya mwa mukwakwa. Ki kabakalañi swanisezo yeo ha i li ye sebeza? Mu bone kuli i tomile fa nto ye ezahalanga, i swana hahulu ni sisupo se si taluswa, mi taluso ya yona i bunolo ku i bona. Ha lu luta, lwa kona ku itusisa liswanisezo ze mwa libuka, mwendi ili ku li cinca hanyinyani kuli li lumelelane ni butokwi bwa muituti wa Bibele kamba kuli lu itusise zona mwa ngambolo.

21. Ki mipuzo mañi ye zwa mwa ku ba muluti yo munde wa Linzwi la Mulimu?

²¹ Ki ye mituna mipuzo ye zwa mwa ku ba muluti yo munde. Ha lu luta, lu ikabela ni ba bañwi; lu ba fa kwa zibo ya luna kuli lu ba tuse. Bufani bo bu cwalo bu tisa tabo, kakuli Bibele i li: “Ku na ni mbuyoti mwa ku fana, ye fita ye mwa ku fiwa.” (Likezo 20:35) Kwa baluti ba Linzwi la Mulimu, mbuyoti yeo ki ku ziba kuli lu fana nto sakata ye inelela, yona niti ka za Jehova. Hape lwa kona ku ikutwa kuli ku na ni se lu petile, ili nto ye tiswa ki ku ziba kuli lu likanyisa Jesu Kreste, yena Muluti yo Mutuna.

[Litaluso za kwatasi]

Kana Mwa Hupula?

• Lu kona ku luta cwañi ka ku nolofaza ha lu zamaisa tuto ya Bibele ya mwa ndu? ha lu fa ngambolo mwa puteho?

• Lu kona ku itusisa cwañi hande lipuzo ha lu kutaza fa ndu ni ndu?

• Lu kona ku talusa cwañi lika ze sa konwi ku latulwa kuli lu taluse mikwa ni linzila za Jehova?

• Lu kona ku shokomona kai liswanisezo ze swanela?

[Lipuzo za Tuto]

 [Mbokisi/Siswaniso se si fa likepe 23]

Kana Mwa Hupula Liswanisezo Ze?

Liswanisezo ze nde ze latelela ki li sikai fela. Mwa kona ku ya kwa lihatiso ze filwe kuli mu bone mo ne li tuselize liswanisezo zeo kwa ku bonisa hande sisupo se ne si talimwa.

• Ka ku swana sina balizi ba milupa kamba banna ba ba longola mambokisi a’ bukiti mwa simbayambaya, ba ba bata ku kondisa mwa linyalo ba itingile hahulu fa ku ba ni sinyalana ni yena ya swanela.—Tora ya ku Libelela, May 15, 2001, likepe 16.

• Ku talusa maikuto a mina ku swana sina ku nepa mbola. Mwa kona ku i nepa hande kamba ku i fukumuna ku y’o siya mutu a utwa butuku.—Zibo Ye Isa kwa Bupilo bo Bu Sa Feli, likepe 144.

• Ku ituta ku bonisa lilato ku swana sina ku ituta puo.—Tora ya ku Libelela, March 1, 1999, makepe 11, 16.

• Sibi sa sihozo si kona ku swanisezwa ku se si ezahala mubesi h’a besa sinkwa fa pani ye na ni kasima.—Wa Kona Ku Pila Ku Ya Ku Ile mwa Paradaisi fa Lifasi-mubu, likepe 74.

• Tumelo ya mioya i petela badimona seo siteiso si petela lizumi. I hoha se si teezwi.—Zibo Ye Isa kwa Bupilo bo Bu Sa Feli, likepe 111.

• M’o Jesu a yangwelela baikulu b’a Adama ku kona ku swana sina mbombo h’a lifela sikoloti sa kampani (sa n’a labuzi muzamaisi wa yona) ni ku kwalula kampani yeo, ili ku tusa cwalo babeleki ba kwateñi ba bañata.—Tora ya ku Libelela, March 1, 1999, likepe 8.

• Ba ba lata maswaniso ba ka ikataza hahulu ku kutisa siswaniso sa bona se ne si ipitezi kwa bunde ili se si sinyizwe; ni Jehova wa kona ku swalela mifokolo ya luna, ku kanatela fa mikwa ya luna ye minde, mi kwa mafelelezo ni ku lu kutiseza bupetehi bo ne bu bolomokile Adama.—Zibo Ye Isa kwa Bupilo bo Bu Sa Feli, likepe 181.

[Maswaniso a fa likepe 20]

Bakreste ba niti ki baluti ba Linzwi la Mulimu

[Siswaniso se si fa likepe 21]

Maeluda ba kona ku buza lipuzo kuli ba tuse balumeli ba bañwi ku omba-ombiwa ki Linzwi la Mulimu