Ki Kabakalañi ku Kupa Swalelo Ha Ku Li T’ata Cwalo?

MWA July ya 2000, Batomi ba Milao ba mwa sibaka se si bizwa California, se si mwa United States, ne ba tomile mulao wa kuli haiba mutu ya tahisize kozi a bonisa makeke ku mutu yo muñwi ya n’a holofalezi mwa kozi yeo, mutahisi wa kozi y’o h’a sa na mulatu. Mulao w’o ne u tomezwiñi? Ne ku lemuhilwe kuli kozi ha i tahisa kolofalo kamba sinyehelo, hañata batu ba kata-katanga ku kupa swalelo ka ku saba kuli kwa kuta ba ka swana ba yo ngiwa kuli ba itumelezi mulatu. Kono ba ba ikutwa kuli y’a ba foselize u swanela ku kupa swalelo kapili, ba kana ba filikana, mi kozi ye nyinyani ya kona ku zusa muzeko o mutuna.

Ki niti kuli ha mu tokwi ku kupa swalelo kabakala kozi ye mu si ka tahisa. Mi fokuñwi nto ye butali ki ku tokomela ze mu bulela. Lishitanguti la kale li li: “Mutu ya bulela hahulu, h’a tokwi ku fosa; kono ya ñaña mulomo wa hae, u butali.” (Liproverbia 10:19; 27:12) Niteñi, mwa kona ku ba ni maoyo ni ku tusa.

Niteñi, kana haki niti kuli batu ba bañata ha ba sa kupanga swalelo niha ku  si na za ku zekisana mwa likuta? Fa lapa, musali a kana a bilaela kuli, ‘Bomunn’a ka ha ba kupangi swalelo ba fose ba mane.’ Kwa mubeleko, mubelekisi a kana a bilaela kuli, ‘Babeleki ba ka ha ba itumelelangi bufosi bwa bona, mi haki hañata ba kupanga swalelo.’ Kwa sikolo muluti a kana a biha kuli, ‘Banana ha ba si ka lutiwa ku bulela kuli, mu ni swalele.’

Libaka la pili mutu h’a na kana a kata-kata ku kupa swalelo ki ku saba ku silokiwa. Kabakala ku saba ku silokiwa, w’a kona ku sa bulela mw’a ikutwela luli. Mane, mutu ya foselizwe a kana a siloka ya mu foselize, ni ku tahisa kuli ku kutisana ku be t’ata hahulu.

Libaka le liñwi ba bañwi ha ba kata-katanga ku kupa swalelo ki ku sa iyakatwa mo ba ikutwela batu ba bañwi. Ba kana ba ikutwa kuli, ‘Ku kupa swalelo ha ku na ku feza foso ye se ni ezize.’ Hape ba bañwi ba kata-katanga ku kupa swalelo bakeñisa ze kona ku zwa mwateñi. Ba kana ba li, ‘Kana ni ka limbiwa mulatu ni ku kupiwa kuli ni life?’ Kono se situna ni ku fita se si tibela ku itumelela bufosi ki buikuhumuso. Mutu ya palelwa ku bulela kuli “mu ni swalele” bakeñisa buikuhumuso a kana a ikatulela kuli, ‘Ha ni lati ku bonwa bukuba ka ku itumelela bufosi bwa ka. Ku eza cwalo ku ka fokolisa mayemo a ka.’

Ka mabaka a shutana-shutana, ba bañata ba fumana t’ata ku kupa swalelo. Kono kana ku kupa swalelo kwa tokwahala luli? Ki lifi lituso za ku kupa swalelo?

[Siswaniso se si fa likepe 3]

“Banana ha ba si ka lutiwa ku bulela kuli mu ni swalele”

[Siswaniso se si fa likepe 3]

“Babeleki ba ka ha ba itumelelangi bufosi bwa bona”

[Siswaniso se si fa likepe 3]

“Bomunn’a ka ha ba kupangi swalelo”