Lu Kona Ku Itusisa Cwañi Mazazi a Luna ka Nzila Ye Tabisa Jehova?

“Lihora ze peli za butokwa, ye ñwi ni ye ñwi ili ya mizuzu ya butokwa ye 60, li isinyehezi fela mabani, mwahal’a kakusasana ni manzibwana. Li ile ku yelela!”—Lydia H. Sigourney, muñoli wa kwa America (1791-1865).

MAZAZI a bupilo bwa luna a bonahala ku ba a manyinyani ni ku akufa hahulu. Walisamu Davida n’a nyakisisize bukuswani bwa bupilo mi n’a susuelizwe ku lapela kuli: “[Muñ’a] Bupilo, u ni zibise mafelelezo a ka, ni palo ya mazazi a ka, kana i kuma kai? Kuli ni zibe bukuswani bwa bupilo bwa ka. Bona, mazazi a ka, u a likanyisize fa singandi, mi bupilo bwa ka hasi se siñwi ku Wena.” Davida n’a lakaza ku pila ka nzila ye tabisa Mulimu, mwa lipulelo ni mwa likezo za hae. N’a bonisize kuli n’a itingile ku Mulimu ha n’a ize: “Sepo ya ka i ku Wena.” (Samu 39:4, 5, 7) Jehova n’a utwile. N’a balile misebezi ya Davida ni ku mu fa mupuzo ku likana ni za n’a ezize.

Ku bunolo ku pateha nako kaufela ni ku pila bupilo bwa ku pateha hahulu. Kabakaleo, lwa kona ku ba ni lipilaelo, sihulu ka ku ba ni ze ñata za ku eza mwa nako ye nyinyani. Kana lwa lakaza ku pila ka nzila ye tabisa Mulimu sina mwa n’a lakalelize Davida? Jehova kaniti wa talima ni ku tatuba ka tokomelo yo muñwi ni yo muñwi wa luna. Lilimo ze bat’o ba ze 3,600 kwamulaho, Jobo, munna ya n’a saba Mulimu n’a lemuhile kuli Jehova n’a boni mikwa ya hae mi n’a tatubile misebezi ya hae kaufela. Jobo n’a ipuzize kuli: ‘Ni ka ikalabela cwañi h’a ka t’o ni tatuba?’ (Jobo 31:4-6, 14) Lwa kona ku itusisa mazazi a luna ka nzila ye tabisa Mulimu ka ku iyakatwa pili za kwa moya, ka ku utwa litaelo za hae, ni ka ku itusisa hande nako ya luna. Ha lu nyakisiseñi lika zeo.

Lu Iyakatwe Pili za kwa Moya

Mañolo a tahile ka moya ka swanelo a lu susueza ku iyakatwa pili za kwa moya h’a li: “Mu zibe ku lemuha linto ze nde ku fita.” Ki lifi zona linto ze nde zeo? Li ama ‘zibo ni kutwisiso kaufela.’ (Mafilipi 1:9, 10) Kuli lu zibe mulelo wa Jehova, lu lukela ku itusisa hande nako ya luna. Kono ha lu iyakatwa pili za kwa moya, lu ka ba ni bupilo bo bu tabisa.

Muapositola Paulusi u lu hupuza kuli lu “batisise se si tabisa Mulena.” Kona ku batisisa k’o ku lukela ku kopanyeleza ku tatuba milelo ni litakazo za pilu ya luna. Muapositola y’o u zwelapili kuli: “Mu utwiseze se si latwa ki Mulena.” (Maefese 5:10, 17) Kacwalo ze tabisa Jehova ki lika mañi? Lishitanguti la mwa Bibele li li: “Se si tokwahala ki ku talifa, kifohe u bate butali, mane u ipatele bona ka z’o sweli kamukana. U bu babaze, mi bu ka ku hulisa.” (Liproverbia 4:7, 8) Jehova u tabela  mutu ya ipumanela butali bwa Hae ni ku itusisa bona. (Liproverbia 23:15) Bunde bwa ku ba ni butali bo bu cwalo kikuli ha ku na ya ka lu amuha bona kamba ku bu sinya. Mane, bu sileleza mutu kwa “nzila ya bumaswe, ni kwa batu ba ba bulela ka lunya.”—Liproverbia 2:10-15.

Kacwalo, ku butali hakalo ku sa ba ni mukwa ufi kamba ufi wa ku keshebisa lika za kwa moya! Lu tokwa ku no itebuhanga manzwi a Jehova ni ku mu saba ka swanelo. (Liproverbia 23:17, 18) Hailif’o mutu wa kona ku ituta ku ba cwalo ka nako ifi kamba ifi mwa bupilo, ki ko kunde hahulu ku ituta ku ba cwalo ni ku itwaeza ku pila ka likuka za Bibele ku zwelela kwa bwanana. Salumoni Mulena ya butali u li: “U hupule Mubupi wa hao mwa mazazi a bucaha bwa hao.”—Muekelesia 12:1.

Nzila ye tuna ka ku fitisisa ya ku itebuha ka yona Jehova ki ka ku lapelanga ku yena ka zazi. Davida n’a lemuhile butokwa bwa ku bulelela Jehova maikuto a hae, kakuli n’a kupile kuli: “U utwe tapelo ya ka [Muñ’a] Bupilo, mi u teeleze ha ni huwa; u si ke wa itiba lizebe ha ni nze ni lila.” (Samu 39:12) Kana silikani sa luna ni Mulimu ki se si tiile hahulu kuli mane fokuñwi lwa cipitanga mioko? Kaniti, ha lu zwelapili ku bulelela Jehova maikuto a luna a kwa pilu ni ku yeya Linzwi la hae, u ka sutelela hahulu ku luna.—Jakobo 4:8.

Mu Itute ku Utwa

Mushe n’a li yo muñwi wa banna ba tumelo ya n’a lemuhile kuli n’a itingile ku Mulimu. Sina Davida, Mushe n’a boni kuli bupilo bu tezi matata. Kacwalo, a kupa Mulimu ku mu luta ‘ku bala mazazi a hae, kuli a ise pilu ya hae ku ze talifisa.’ (Samu 90:10-12) Mutu u kona fela ku isa pilu ku ze talifisa ka ku ituta ni ku latelela milao ni likuka za Jehova. Mushe n’a ziba cwalo mi kacwalo n’a likile ku luta Maisilaele taba yeo ya butokwa ka ku ba taluseza hape ni hape milao ni litaelo za Mulimu pili ba si ka kena kale mwa Naha ya Sepiso. Mutu kaufela ya n’a ka ketiwa ki Jehova kuli a be mulena wa Isilaele n’a na ni ku ñola buka ya hae ya Mulao ni ku u bala mwa bupilo bwa hae kaufela. Libaka? Kuli a itute ku saba Mulimu. Ku eza cwalo ne ku ka bonisa kuli mulena n’a utwa. Ne ku ka mu tusa ku sa ikuhumuseza banabahabo ni ku mu tusa ku ekeza kwa mazazi a n’a ka busa. (Deuteronoma 17:18-20) Sepiso yeo ne i kutezwi ku bulelwa Jehova ha n’a bulelezi Salumoni mwan’a Davida kuli: “Ha u zamaya mwa linzila za ka, wa mamela litaelo za ka ni milao ya ka, sina mw’a n’a inezi ndat’aho, Davida, ni ka ekeza kwa mazazi a hao.”—1 Malena 3:10-14.

Mulimu u bata hahulu kuli lu mu utwe. Ha ne lu ka keshebisa litaelo ze ñwi za Jehova inge kuli haki za butokwa, kaniti n’a ka lemuha mukwa wo. (Liproverbia 15:3) Ku ziba cwalo ku lukela ku lu susueza ku kuteka hahulu litaelo kaufela za Jehova, niha ku si ke kwa ba bunolo kamita ku eza cwalo. Satani u eza mw’a konela kaufela kuli ‘a lu hanise’ ku latelela milao ni litaelo za Mulimu.—1 Matesalonika 2:18.

Sihulu ku butokwa ku latelela kelezo ya mwa Mañolo ya ku kopana hamoho ka mulelo wa ku lapela ni ku eza sango. (Deuteronoma 31:12, 13; Maheberu 10:24, 25) Kacwalo lu lukela ku ipuza kuli: ‘Kana na tundamenanga ku eza za butokwa?’ Ha ne lu ka keshebisa sango ni ba bañwi ni litaelo ze lu fiwa kwa mikopano ya Sikreste ka ku bata ku ipumanela mali a mañata, silikani sa luna ni Jehova ne  si ka fokola. Muapositola Paulusi n’a ñozi kuli: “Mwa mukwa wa mina, lilato la ku lata bufumu li be siyo; mu kolwe ki se mu na ni sona; kakuli Mulimu u ize: Ha ni na ku ku tuhela, ha ni na ku ku fulalela.” (Maheberu 13:5) Ku tabela ku utwa litaelo za Jehova ku bonisa kuli lu mu sepile hahulu kuli u ka lu babalela.

Jesu n’a itutile ku utwa mi n’a fumani tuso mwateñi. Ni luna lwa kona ku utwa ni ku fumana tuso. (Maheberu 5:8) Ha lu ituta hahulu ku utwa, ku ka lu bela bunolo ku utwa niheba mwa lika ze nyinyani. Ki niti kuli ka ku lata ku sepahala, lu kana lwa tiyela ku ezwa maswe kamba ku nyandiswa. Sihulu ku kona ku ba cwalo kwa mubeleko, kwa sikolo, kamba mwa lapa m’o ba bañwi ba kena likeleke li sili. Kono lwa omba-ombiwa ki manzwi a n’a bulelezwi Maisilaele kuli ha ne ba ka ‘lata Mulimu wa bona, ku utwa linzwi la hae ni ku mu kumalela, n’a ka ba yena bupilo bwa bona ni butelele bwa mazazi a bona.’ (Deuteronoma 30:20) Ni luna lu filwe sepiso ye swana yeo.

Mu Itusise Hande Nako

Ku itusisa hande nako ya luna ni kona ku ka lu tusa ku itusisa mazazi a luna ka nzila ye tabisa Jehova. Ka ku sa swana ni mali a kona ku bulukiwa, nako i swanela ku itusiswa. Hakusicwalo, i ka sinyeha. Hora kaufela ye fela i ile ku yelela. Bakeñisa kuli za ku eza li banga ze ñata ku fita ze lu kona ku eza, kana lwa itusisa nako ya luna ku peta ze lu lela ku eza mwa bupilo? Mulelo o mutuna wa Bakreste kaufela u swanela ku ba wa ku eza kamita musebezi wa ku kutaza za Mubuso ni ku tahisa balutiwa.—Mateu 24:14; 28:19, 20.

Lu kona fela ku itusisa hande nako ya luna ha lu lemuha butokwa bwa  yona. Ka swanelo, Maefese 5:16 i lu susueza kuli lu “yolise linako,” mi f’o ku talusa kuli lu itobohe lika ze si za butokwa hahulu. F’o kikuli lu kusufaze kwa lika ze sinya-sinya fela nako. Ku buha hahulu TV, ku bala libuka za silifasi ze si na tuso, kamba ku eza za ku ishumusa ni za ku itabisa ka zona ze tulile tikanyo kwa kona ku lu katalisa. Mi hape, ku ipatela sifumu ka ku tula tikanyo kwa kona ku sinya nako ye tokwahala kuli mutu a ise pilu ku ze talifisa.

Ba ba talima za ku tomahanya hande nako ba li: “Ha mu koni ku itusisa hande nako ya mina ha mu sa tomahanyi hande lika.” Ba akaleza kuli mutu ha tomahanya lika, a hupule lika ze ketalizoho ze: ibe ze nongile, ze konwa ku tatubiwa, ze konwa ku petiwa, za luli, ni ze tomezwi nako.

Nto ye ñwi ye nde ki ku eza zwelopili mwa ku bala Bibele. Pili lu lukela ku ba ni mulelo o nongile—wa ku bala Bibele mutumbi. Sa bubeli, lu lukela ku tatuba mo lu petela mulelo wo. Seo si ka lu konisa ku bona mo lu ezeza zwelopili. Milelo i lukela ku lu tusa ku eza zwelopili ni ku hula. Hape i lukela ku ba ye konwa ku petiwa ili ya luli. Lu lukela ku hupula buikoneli bwa luna ni nako ye lu na ni yona. Ba bañwi ba kana ba tokwa nako ye ñata kuli ba pete mulelo wa bona. Sa mafelelezo, mulelo wa luna u lukelwa ku tomelwa nako. Ku toma nako ya ku feza ku eza nto ye ñwi ku ka lu susueza hahulu ku i eza.

Lilama kaufela za lubasi lwa Betele lifasi kaufela, ba kwa ofisi ye tuna ya tamaiso ya Lipaki za Jehova kamba ku o muñwi wa mitai ya yona mwa lifasi kaufela, ba na ni mulelo o nongile wa ku bala Bibele mutumbi mwa silimo sa bona sa pili fa Betele. Ba lemuha kuli ku bala Bibele ku ba hulisa kwa moya ni ku ba suteleza hahulu ku Jehova, ya ba luta se si ba swanela. (Isaya 48:17) Kana ni luna lwa kona ku balanga Bibele kamita?

Lituso za ku Itusisa Hande Mazazi a Luna

Ku eza pili za kwa moya ku ka lu tahiseza lituso ze ñata. Tuso ye ñwi ki ya kuli lu ka ikutwa kuli ku na ni ze lu petile mwa bupilo mi lu ka ziba ze lu pilela. Ku ambolanga ni Jehova kamita mwa tapelo ye zwelela kwa pilu ku lu suteleza ku yena. Ha lu lapela, lu bonisa kuli lu mu sepile. Ku bala Bibele ka zazi ni lihatiso za Bibele z’a lukisize “mutanga ya sepahala, ya na ni kutwisiso” ku bonisa kuli lwa lata ku teeleza ku Mulimu ha nz’a bulela ni luna. (Mateu 24:45-47) Seo si lu tusa ku isa pilu ya luna ku ze talifisa ilikuli lu eze likatulo ze lukile mwa bupilo.—Samu 1:1-3.

Lu tabela ku utwa litaelo za Jehova, kakuli ku li utwa haki mutiyo o bukiti. (1 Joani 5:3) Ha lu nze lu itusisa zazi ni zazi ku tabisa Jehova, lu tiisa silikani sa luna ni yena. Hape lu tusa Bakreste ba bañwi ha buniti kwa moya. Ku eza cwalo ku tabisa Jehova Mulimu. (Liproverbia 27:11) Mi ha ku na mupuzo o fita wa ku latiwa ki Jehova cwale ni kamita-ni-mita!

[Siswaniso se si fa likepe 21]

Bakreste ba nga ka butuna lika za kwa moya

[Maswaniso a fa likepe 22]

Kana mwa itusisa hande nako ya mina?

[Siswaniso se si fa likepe 23]

Lu tiisa silikani sa luna ni Jehova ha lu nze lu itusisa zazi ni zazi ku mu tabisa