Lipuzo Ze Zwa kwa Babali
Lipuzo Ze Zwa kwa Babali
Kupuzo ya lifu la Kreste i swanela ku ezwa hakai?
Paulusi ha n’a bulela za ku tomiwa kwa Kupuzo ya lifu la Jesu, n’a ñozi kuli: “Kamita ha mu ca kwa buhobe bo, mi mu nwela mwa sinwiso seo, ikaba mu bulela lifu la Mulena, mane a kute.” (1 Makorinte 11:25, 26) Ba bañwi ba nahana kuli kupuzo ya lifu la Kreste i swanela ku ezwa hañata. Kacwalo, ba i ezanga hañata ka silimo. Kana seo ki sona sa n’a talusa Paulusi f’o?
Se ibat’o ba lilimo ze 2,000 ku zwa f’o Jesu n’a tomezi Kupuzo ya lifu la hae. Kacwalo, ku eza Kupuzo niheba hañwi ka silimo ku talusa kuli se i ezizwe hañata ku zwa silimo sa 33 C.E. Kono mwa taba mo ku fumaneha 1 Makorinte 11:25, 26, Paulusi n’a bulela ka za mo i swanela ku ezezwa Kupuzo, isi kuli i swanela ku ezwa hakai. Mwa Sigerike sa kwa makalelo, n’a si ka itusisa linzwi la pol·laʹkis, le li talusa “hañata” kamba “linako ze ñata.” Linzwi la n’a itusisize ki ho·saʹkis, ili pulelo ye talusa “nako ifi ni ifi,” “nako kaufela.” Paulusi za n’a talusa kikuli: ‘Nako kaufela ye mu eza cwalo, ikaba mu bulela lifu la Mulena.’
Cwale he Kupuzo ya lifu la Jesu i swanela ku ezwa hakai? Kwa swanela ku i eza hañwi fela ka silimo. Yeo ki kupuzo luli, mi likupuzo hañata li ezwanga hañwi ka silimo. Hape, Jesu n’a shwile fa lizazi la Paseka ya Majuda, ye n’e ezwanga hañwi ka silimo. Paulusi n’a talusize kuli Jesu ki “Paseka ya luna,” kakuli lifu la Jesu la sitabelo ne li file Isilaele wa kwa moya kolo ya ku pila, sina sitabelo sa pili sa Paseka ni sona ha ne si pilisize baeli ba Maisilaele ba sipepo mwa Egepita ni ku fa sicaba seo kolo ya ku zwiswa mwa butanga. (1 Makorinte 5:7; Magalata 6:16) Ku swaniseza Kupuzo ya lifu la Jesu kwa Paseka ya Majuda ya ka silimo ki bupaki bo buñwi bwa kuli Kupuzo yeo i swanela ku ezwa hañwi fela ka silimo.
Kwand’a zeo, Paulusi n’a swaniselize lifu la Jesu kwa mukiti o muñwi wa Majuda wa ka silimo, wa Lizazi la Swalelo ya Libi. Kwa Maheberu 9:25, 26, lu bala kuli: “Nesi kuli [Jesu] a ikeze sitabelo hañata, sina muprisita yo mutuna ha n’a kena, ka mwaha ni mwaha [ka Lizazi la Swalelo ya Libi], mwa Sibaka se si kenile hahulu, a sweli mali e isi a hae. . . . Kono u tile hañwi, ili cwale, mwa mafelelezo a linako, kuli a feze libi ka ku ikeza ili yena sitabelo sa tifo.” Bakeñisa kuli sitabelo sa Jesu ne si yolile sitabelo sa fa Lizazi la Swalelo ya Libi sa ka silimo, ki swanelo ku ezanga Kupuzo ya lifu la hae hañwi ka silimo. Mañolo h’a fi mabaka a ku ezanga Kupuzo hañata-ñata.
Ka ku lumelelana ni taba yeo, caziba wa litaba za kale John Laurence von Mosheim, u biha kuli Bakreste ba mwa lilimo za ma-100 mwa Asia Minor ne ba ezanga Kupuzo ya lifu la Jesu “la bu 14 ka kweli ya pili ya Majuda [Nisani].” Ne li fela mwa lilimo za hamulaho muta ba ba twi ki Bakreste ne ba kalile ku i eza hañata ku fita hañwi ka silimo.