Mu N’o “Beya Muselo Hahulu”

“Mu [beye] muselo hahulu, mi ki fo mu ka ba balutiwa ba ka.”—JOANI 15:8.

1. (a) Jesu n’a bulelezi baapositola ba hae nto ifi ye tokwahala kwa balutiwa? (b) Lu swanela ku ipuza puzo mañi?

BUSIHU bwa mafelelezo kuli a shwe, Jesu n’a tandile nako ye ñata ku susueza baapositola ba hae ka ngambolo ye ile mwa butungi. F’o mwendi ne se ku fitelezi fahal’a busihu, kono Jesu, kabakala ku lata balikani ba hae bao ba batuna, a zwelapili ku bulela. Mi h’a nze a ambola, a ba hupulisa nto ye ñwi ye ne ba tokwa ku eza kuli ba zwelepili ku ba balutiwa ba hae. N’a ize: “S’a ka lumbiwa Ndate ka sona kiha mu beya muselo hahulu, mi ki fo mu ka ba balutiwa ba ka.” (Joani 15:8) Kana luna kacenu lwa kwanisa nto yeo ye tokwahala kwa balutiwa? Ku “beya muselo hahulu” ku talusañi? Kuli lu zibe zeo, ha lu kuteleñi kwa ngambolo ya busihu bwani.

2. Busihu bwa mafelelezo kuli a shwe, Jesu n’a kandekile swanisezo ifi ya za muselo?

² Jesu n’a file kelezo yeo ya za ku beya muselo ha n’a bulelezi baapositola bao swanisezo ye ñwi. N’a ize: “Ki na kota luli ya veine, mi mulimi ki Ndate. Mutai kaufela o ku na, o sa beyi muselo, wa u kola; mi mutai kaufela o beya muselo, wa u kolela kuli u beye hahulu. Mina mu se mu kenile kabakala linzwi le ni mi bulelezi. Mu ine ku na, sina na ha ni inzi ku mina. Sina mutai ha u sa koni ku beya muselo ili ona ha u siyo kwa kota, ku cwalo ni ku mina, ha mu sa ini ku na. Ki na kota, mina mu mitai;  . . . S’a ka lumbiwa Ndate ka sona kiha mu beya muselo hahulu, mi ki fo mu ka ba balutiwa ba ka. Sina Ndate h’a ni latile, ni na, ni mi lata cwalo; mu ine mwa lilato la ka. Ha mu mamela litaelo za ka, mu ka ina mwa lilato la ka, sina na, ha ni mamezi litaelo za Ndate, mi ni inzi mwa lilato la hae.”—Joani 15:1-10.

3. Balutiwa ba Jesu ba lukela ku ezañi kuli ba beye muselo?

³ Mwa swanisezo yeo, Mulimi ki Jehova, kota ya veine ki Jesu, mi mitai ki baapositola ba n’a ambota Jesu f’o. Ibile fela ha ne ba ka ikataza ku ‘ina’ ku Jesu, baapositola ne ba ka beya muselo. Jesu ha s’a bulezi cwalo a talusa mo ne ba ka konela baapositola ku tundamena ku ina ku yena. N’a ize: “Ha mu mamela litaelo za ka, mu ka ina mwa lilato la ka.” Hasamulaho, muapositola Joani n’a til’o ñolela Bakreste ka yena manzwi a’ swana, a’ li: “Ya ya ka litaelo za [Kreste] u ina ku Mulimu.” * (1 Joani 2:24; 3:24) Kacwalo, ka ku buluka litaelo za Kreste, balutiwa ba hae ba ina mwa buñwi ni yena, mi buñwi b’o bona bu ba beisa muselo. Muselo o lu tokwa ku beya ki wa mufuta mañi?

Ku Kona ku Hula

4. Lu itutañi kwa taba ya kuli Jehova u “kola” mutai kaufela o sa beyi muselo?

⁴ Mwa swanisezo ya za kota ya veine, Jehova u “kola” mutai ha u sa beyi muselo. Tuto ku luna f’o ki ifi? Lu ituta kuli balutiwa kaufela ba swanela ku beya muselo ni kuli kaufela ba kona ku u beya, ku si na taba ni miinelo kamba mapalelwi a bona. Ne ku si ke kwa ba lilato kuli Jehova a ‘kole,’ kamba ku kapula mulutiwa wa Kreste ka taba ya kuli h’a si ka peta nto y’a sa koni.—Samu 103:14; Makolose 3:23; 1 Joani 5:3.

5. (a) Swanisezo ya Jesu i bonisa cwañi kuli lwa kona ku eza zwelopili ku za ku beya muselo? (b) Lu ka alakanya mifuta ifi ye mibeli ya muselo?

⁵ Swanisezo ya Jesu ya za kota ya veine i bonisa kuli ku be cwañi kamba cwañi, lu lukela ku ikataza ku eza zwelopili mwa misebezi ya luna ya bulutiwa. Mu lemuhe mwa n’a bulelezi taba yeo Jesu. N’a ize: ‘Mutai kaufela o ku na, o sa beyi muselo, wa u kola; mi mutai kaufela o beya muselo, wa u kolela kuli u beye hahulu.’ (Joani 15:2) Kwa mafelelezo a swanisezo yeo, Jesu a eleza balutiwa ba hae ku beya ‘muselo hahulu.’ (Timana 8) F’o tuto ki ifi? Kikuli, ha lu swaneli ku ba balutiwa ba ba ishefula fela. (Sinulo 3:14, 15, 19) Se lu swanela ku eza ki ku bata mo lu ka ezeza zwelopili ku za ku beya muselo. Ki muselo o cwañi o lu swanela ku ikataza ku beya hahulu? Ku na ni (1) “muselo wa Moya” ni (2) muselo wa Mubuso.—Magalata 5:22, 23; Mateu 24:14.

Muselo wa Tulemeno twa Sikreste

6. Jesu Kreste n’a koñomekile cwañi butokwa bwa o muñwi wa muselo wa moya o bulezwi pili?

⁶ Lilato ki lona la pili ku balelwa kwa “muselo wa Moya.” Moya o kenile wa Mulimu u tahisa kuli Bakreste ba be ni lilato, kakuli ba buluka taelo ya n’a file Jesu nakonyana pili a si ka bulela kale swanisezo ya za kota ya veine ye beya muselo. N’a bulelezi baapositola ba hae kuli: “Ni mi fa mulao o munca, kikuli mu latane.” (Joani 13:34) Mane, mwa ngambolo ya hae kaufela busihu bwani bwa mafelelezo a bupilo bwa hae bwa fa lifasi, Jesu n’a kuta-kutezi ku hupulisa baapositola butokwa bwa ku bonisa lilato.—Joani 14:15, 21, 23, 24; 15:12, 13, 17.

7. Muapositola Pitrosi n’a bonisize cwañi kuli ku beya muselo ku ama ku bonisa tulemeno to tu swana ni twa Kreste?

⁷ Pitrosi ya n’a li teñi busihu bwani, n’a utwisisize kuli mwahal’a balutiwa sakata ba Kreste, lilato ni tulemeno to tuñwi to tu swana ni twa Kreste tu swanela ku iponelwa. Lilimo-limo hasamulaho, Pitrosi n’a susuelize  Bakreste ku beya miselo ye cwale ka buiswalo, ku latana, ni ku lata bote. N’a ekelize kuli ku eza cwalo ku ka lu “tokwisa buzwa ni ku palelwa, mwa ku beya miselo.” (2 Pitrosi 1:5-8) Ku be cwañi kamba cwañi, ku bonisa muselo wa moya kw’a konahala ku luna. Kacwalo, lu ikataze ku bonisa hahulu lilato, sishemo, buishuwo, ni tulemeno to tuñwi to tu swana ni twa Kreste, kakuli “ha ku na mulao o hana ze cwalo,” kamba ku pukutisa zeo. (Magalata 5:23) Kaniti, haike lu ‘beye hahulu’ muselo.

Ku Beya Muselo wa Mubuso

8. (a) Ki ifi swalisano ye mwahal’a muselo wa moya ni muselo wa Mubuso? (b) Ki ifi puzo ye lu lukela ku alakanya?

⁸ Miselo ye cisa pasa ili ye kusi mulo i kabisa simela. Kono miselo yeo haki ya bukabali fela. Miselo hape i butokwa hahulu kakuli i na ni lipeu za ku cala simela seo ka buñata. Ni muselo wa moya u cwalo; haki wa ku kabisa fela ka ona butu bwa luna bwa Sikreste. Tulemeno to tu cwale ka lilato ni tumelo hape tu lu susumeza ku hasanya taba ya Mubuso ye mwa Linzwi la Mulimu ye swana sina peu. Mu lemuhe m’o muapositola Paulusi a nyalaniseza zeo. U li: “Ni luna lu lumezi mi kifo lwa bulela.” Tumelo ki ye ñwi ya muselo wa moya. (2 Makorinte 4:13) Paulusi u sa talusa kuli ki kamukwaocwalo lu tiseza “Mulimu sitabelo sa milumbeko, kikuli bupaki bo bu zwa mwa milomo”—mi o ki mufuta wa bubeli wa muselo o lu tokwa ku beya. (Maheberu 13:15) Kana mwa bupilo bwa luna lwa kona ku shakatela hahulu muselo, ee, ku beya “muselo hahulu,” ha u bona lu bashaeli ba Mubuso wa Mulimu?

9. Kana ku beya muselo ki ku tahisa balutiwa? Mu taluse.

⁹ Kuli lu alabe hande, pili lu tokwa ku utwisisa kuli muselo wa Mubuso u cwañi. Kana ne ku ka swanela ku nahana kuli ku beya muselo ku talusa ku tahisa balutiwa? (Mateu 28:19) Kana muselo o ne lu ka beya u talusa fela batu be lu tusa ku kolobezwa sina balapeli ba Jehova? Batili. Kambe kuli ku cwalo, ne ku ka zwafisa maswe Bakreste kaufela ba ba lateha be se ba kutalize ka lilimo-limo ka busepahali taba ya Mubuso mwa libaka mo ku si na hande ba ba i tabela. Kambe kuli muselo wa Mubuso o lu beya ki balutiwa fela ba banca, u zibe Lipaki ba ba sebeza ka t’ata bao ne ba ka ba sina mitai ye sa beyi ya mwa swanisezo ya Jesu! Kono kaniti ha ku cwalo. Cwalehe muselo wa Mubuso wa bukombwa bwa luna ki ufi luli?

Ku Beya Muselo ka ku Hasanya Peu ya Mubuso

10. Swanisezo ya Jesu ya za mucali ni mibu ye fitana-fitana i bonisa cwañi se u li muselo wa Mubuso ni s’o si ona?

¹⁰ Swanisezo ya Jesu ya za mucali ni mibu ye fitana-fitana ya lu supeza kalabo, mi yeo ki kalabo ye susueza ku ba ba kutaleza mwa libaka mo ku sa beyi hahulu muselo. Jesu n’a ize peu ki taba ya Mubuso ye mwa Linzwi la Mulimu ni kuli mibu ki pilu ya mutu, ya swanisezo. Peu ye ñwi “ya wela mwa mubu o munde; ya  mela mi ya beya.” (Luka 8:8) Ne i beileñi? Litaka la buloto ha li mela mi li kola, se li beya haki tutaka twa buloto, kono peu ye nca. Ni Mukreste h’a beya muselo, ha ku talusi kuli konji a tahise balutiwa ba banca, kono peu ye nca ya Mubuso.

11. Muselo wa Mubuso u kona ku taluswa cwañi?

¹¹ Kacwalo, muselo f’o, haki balutiwa ba banca kamba tulemeno to tunde twa Sikreste. Bakeñisa kuli linzwi la Mubuso ki yona peu ye calilwe, muselo u lukela ku ba ku hasanya peu ka buñata. Ku beya muselo f’o ku talusa ku bulela ka za Mubuso. (Mateu 24:14) Kana ku beya muselo w’o wa Mubuso—ona ku shaela taba ye nde ya Mubuso—kw’a konahala ku be cwañi kamba cwañi ku luna? Eni kw’a konahala! Mwa swanisezo ye swana, Jesu u fa libaka.

Ku Eza ka M’ata a Luna Kaufela Kuli Mulimu A Lumbekwe

12. Kana ku beya muselo wa Mubuso kw’a konahala kwa Bakreste bote? Mu taluse.

¹² Jesu n’a ize: “Ya amuhezi peu mwa mubu o munde, yena, ki ya utwa Linzwi, a li utwiseza, mi a beya; peu i li ñwi i beya ze mwanda; ye ñwi i beya ze mashumi aketalizoho ka li li liñwi; ye ñwi, ze mashumi a malalu.” (Mateu 13:23) Bubeke bo bu calilwe mwa simu bu kona ku beya ka ku shutana-shutana ka ku ya ka miinelo. Ka ku swana, ze lu kona ku peta mwa ku shaela taba ye nde li kana za shutana ka ku ya ka miinelo ya luna, mi Jesu n’a ziba cwalo. Ba bañwi mwendi ki hañata ba ba ni kolo; ba bañwi mwendi ba ikanguzi hande-nde mi ba tiile mwa mibili. Kacwalo,  lu kana lwa peta ze ñata kamba ze nyinyani ku ze ba peta ba bañwi, kono ibile fela kuli ze lu eza ki zona ze lu kona, Jehova wa li tabela. (Magalata 6:4) Busupali kamba mapongo niha n’a ka lu tibela ku kutaza hahulu, Ndat’a luna ya na ni mufelañeke, Jehova, kaniti u lu balela ku ba ba “beya muselo hahulu.” Libaka? Kakuli lu mu fa ‘se lu sweli kaufela’—ona sebelezo ya luna ya ka moyo kaufela. *—Mareka 12:43, 44; Luka 10:27.

13. (a) Ki lifi libaka le lituna ka ku fitisisa le lu tundamenena ku beya muselo wa Mubuso? (b) Lu ka tusiwa kiñi ku tundamena ku beya muselo ni mwa simu ye sa beyi hande? (Mu bone sikwenda fa likepe 21.)

¹³ Ka mo lu konela kaufela ku beya muselo wa Mubuso, lu ka susumezwa kuli ‘lu ye mi lu beye muselo hahulu’ ha lu hupula libaka le lu ezeza cwalo. (Joani 15:16) Jesu n’a bulezi libaka le lituna ka ku fitisisa. N’a ize: “S’a ka lumbiwa Ndate ka sona kiha mu beya muselo hahulu.” (Joani 15:8) Ku kutaza kwa luna ku bubanisa libizo la Jehova fapil’a batu kaufela. (Samu 109:30) Honor, Paki ya sepahala ya bat’o ba wa lilimo ze 75, u li: “Nihaiba mwa likalulo mo ku sa bi hahulu ni siselo, ki tohonolo ye tuna ku yemela Muambakani-ya-Pahami.” Claudio ya s’a bile Paki ya tukufalezwi ku kala ka 1974, n’a buzizwe libaka h’a sa kutaza nihaike ki ba sikai mwa simu ya hae ba ba mu teelezanga, mi a bulela Joani 4:34, ko lu bala manzwi a Jesu a’ li: “Sico sa ka, kikuli ni eze se si latwa ki Ya ni lumile, mi ni feleleze musebezi wa hae.” Claudio n’a ekelize kuli: “Sina Jesu, se ni bata haki ku kala fela musebezi wa ka wa ku shaela Mubuso. Ni bata ni ku u feleleza.” (Joani 17:4) Lipaki za Jehova kai ni kai mwa lifasi ba ikutwa cwalo ni bona.—Mu bone sikwenda se si li “Mo Mu Konela ku ‘Beya Lico ka ku Tundamena’” fa likepe 21.

Ku Kutaza ni ku Luta

14. (a) Joani Mukolobezi ni Jesu ne ba sebeza ka milelo ifi ye mibeli? (b) Ne mu ka talusa cwañi musebezi wa Sikreste kacenu?

¹⁴ Mushaeli wa Mubuso wa pili ku bulelwa mwa Libuka za Evangeli ki Joani Mukolobezi. (Mateu 3:1, 2; Luka 3:18) Mulelo wa hae o mutuna ne li kuli a “pake,” mi n’a ezize cwalo ka tumelo ye tungile ni ka sepo ya kuli “kamukana ba lumele ka yena.” (Joani 1:6, 7) Mi ba bañwi ba n’a kutalize Joani ne ba bile balutiwa ba Kreste. (Joani 1:35-37) Kacwalo, Joani n’a li mukutazi mi hape ni mutahisi wa balutiwa. Jesu ni yena n’a li mukutazi ni muluti. (Mateu 4:23; 11:1) Ki kabakaleo ku sa komokisi Jesu ha n’a laezi balutiwa ba hae kuli ba shaele taba ya Mubuso ni kuli ba tuse batu ba ba i amuhela ku ba balutiwa ba hae. (Mateu 28:19, 20) Kacwalo musebezi wa luna kacenu ki wa ku kutaza mi hape ni ku luta.

15. Mo ne ba ezeza batu kwa bukutazi bwa mwa linako za baapositola ku swana cwañi ni mo ba ezeza kacenu?

¹⁵ Ku be ne ba pila mwa linako za baapositola ili be ne ba utwile Paulusi a kutaza ni ku luta, “ba bañwi ba lumela se si bulelwa; kono ba bañwi ba hana ku lumela.” (Likezo 28:24) Ni kacenu kw’a swana. Ka bumai, buñata bwa peu ya Mubuso i welanga mwa mubu wa sikela. Nihakulicwalo, lipeu ze ñwi li sa welanga mwa mubu o munde, ku mela, ni ku hula, ona cwalo fela mwa n’a sinulezi Jesu. Mane, palo ya batu ba ba banga balutiwa sakata ba Kreste mwa lifasi kaufela ha ne i ka alulwa ka palo ya liviki za mwa silimo, ba ba fetuha balutiwa ne  ba ka fitelela 5,000 ka viki ni viki! Balutiwa ba banca bao “ba lumela se si bulelwa,” nihaike buñata bwa batu ba bañwi ha ba lumelangi. Ne ku tile cwañi kuli pilu ya bona i lumele taba ya Mubuso? Hañata se ne si tusize hahulu ki ku isiwa pilu ki Lipaki, ili ku selaelwa ka swanisezo kwa peu ye sa z’o caliwa. (1 Makorinte 3:6) Ki ye mitala ye mibeli fela.

Ku Isa Batu Pilu Kw’a Tusa

16, 17. Ki kabakalañi ha ku li kwa butokwa ku isa pilu kwa batu be lu katananga mwa bukombwa bwa luna?

¹⁶ Karolien, Paki wa musizana mwa Belgium, n’a potezi musali-muhulu yo muñwi, kono a tokwa ku tabela taba ya Mubuso. Bakeñisa kuli lizoho la musali-muhulu y’o ne li tatilwe mwa lisila, Karolien ni mulikan’a hae ba li ba mu tuse, kono musali y’o a hana. Mazazi a mabeli hasamulaho, Lipaki bao ba y’o potela musali-muhulu y’o mi ba mu buza zuho ya hae. Karolien u li: “Tekulo yeo ya mu cinca. N’a komokile ku bona kuli luli ne lu mu isa pilu ka butu. A lu kupa ku kena mwa ndu, mi tuto ya Bibele ya kala.”

¹⁷ Sandi, Paki wa kwa United States, ni yena u isanga pilu kwa batu b’a kutazanga. U batanga lizibiso za limbututu ze pepilwe ze ñolwanga mwa mutende wa mwa silalanda. H’a felize u y’o potelanga bashemi ba limbututu zeo ku ba iseza Buka Ya Ka ya Makande a Bibele. * Bakeñisa kuli me hañata u fumanehanga fa lapa mi u tabelanga hahulu ku bonisa baenyi mbututu ya hae, hañata ngambolo ya kondanga. Sandi u talusa kuli: “Ni ambotanga bashemi za butokwa bwa ku balela mwana ya sa z’o pepwa ilikuli ba kumalelane hahulu. Ku tuha f’o ni bulelanga za mapacaca a ku hulisa mwana mwa lifasi la kacenu.” Cwanoñu fa, kabakala ku potanga k’o, me yo muñwi ni bana ba hae b’a silezi ba kala ku sebeleza Jehova. Ku ikupulisa ni ku isa batu pilu ku kana kwa lu tusa ku peta ze swana mwa bukombwa bwa luna.

18. (a) Ki kabakalañi ha ku konahala kuli lu ‘beye muselo hahulu’ ka mo lu laelezwi? (b) Ki lifi lika ze talu ze tokwahala kwa balutiwa ze bulezwi mwa buka ya Joani ili ze mu ka tundamena ku kwanisa?

¹⁸ Kwa wisa pilu hakalo ku ziba kuli kw’a konahala ku “beya muselo hahulu” ka mo lu laelezwi! Ni ko lu li banana kamba ba bahulu, ni ko lu ikanguzi hande kamba ku sa ikangula, ni ko lu kutaza mwa libaka ze tahisa hahulu siselo kamba mo si beya ka lunjomwanjomwa fela, kaufel’a luna lwa kona ku beya hahulu muselo. Kamukwaufi? Ka ku bonisa hahulu muselo wa moya ni ka ku hasanya taba ya Mubuso wa Mulimu ka m’ata a luna kaufela. Mi hape, lu ikataza ku “tiiseza mwa linzwi” la Jesu ni ku “latana.” Ka ku kwanisa lika za butokwa zeo za bulutiwa ze bulezwi mwa buka ya Joani, lu paka kuli lu “balutiwa ba [Kreste] ba niti.”—Joani 8:31; 13:35.

[Litaluso za kwatasi]

Lipuzo za Lundululo

• Ki muselo o cwañi o lu tokwa ku beya ka buñata?

• Ki kabakalañi ha ku konahala kuli lu n’o “beya muselo hahulu”?

• Lu alakanyize lika lifi ze talu za bulutiwa ze bulezwi mwa buka ya Joani?

[Lipuzo za Tuto]

[Mbokisi/Siswaniso se si fa likepe 21]

MO MU KONELA KU “BEYA LICO KA KU TUNDAMENA”

KI SIFI se si mi tusa ku tundamena ku kutaza taba ya Mubuso mwa libaka ze sa tahisi hahulu siselo? Ki ze likalabo ze ñwi ze tusa ze alaba puzo yeo.

“Ku ziba kuli Jesu u inzi ni luna ku ni susumeza ku ba ni sepo ni tundamo, ku si na taba ni mo ba ezeza batu be ni kutaza.”—Harry, wa lilimo ze 72; n’a kolobelizwe ka 1946.

“Liñolo la 2 Makorinte 2:17 la ni susuezanga hahulu. Li ize lu eza bukombwa ‘fapil’a Mulimu, lu li ku Kreste.’ Ha ni li mwa bukombwa, ni ikolanga sango ni balikani ba ka ba batuna.”—Claudio, wa lilimo ze 43; u kolobelizwe ka 1974.

“Ku bulela fela niti, ku kutaza ki mungendenge ku na. Niteñi, ku na ku ezahalanga sina mo i bulelela Samu 18:29, kuli: ‘Ka Wena [Mulimu] ni tulela fahalimw’a lukwakwa.’”—Gerard, wa lilimo ze 79; n’a kolobelizwe ka 1955.

“Ha ni balanga niheba liñolo li li liñwi fela mwa bukombwa, ni ikutwanga hande kuli mutu yo muñwi u tatubilwe pilu ki Bibele.”—Eleanor, wa lilimo ze 26; n’a kolobelizwe ka 1989.

“Ni likanga mikutalezo ye shutana-shutana. Ki ye miñata hahulu mi ha ni sepi kuli ni ka kona ku itusisa yona kaufela ha u bona ha ni sa na a matelele.”—Paul, wa lilimo ze 79; n’a kolobelizwe ka 1940.

“Ha ni nyemangi batu ha ba hana niti. Ni likanga ku atumela batu ka silikani, ili ku ambola ni bona ni ku teeleza kwa mibonelo ya bona.”—Daniel, wa lilimo ze 75; n’a kolobelizwe ka 1946.

“Ni kopani ni ba ba sa z’o kolobezwa ba ba ni bulelezi kuli ku kutaza kwa ka ni kona ku ba tusize ku ba Lipaki. Na ni sa zibi, mutu yo muñwi hasamulaho n’a ba lutile Bibele ni ku ba tusa ku eza zwelopili. Kwa ni nyakalalisanga ku ziba kuli bukombwa lu bu eza hamoho ni ba bañwi.”—Joan, wa lilimo ze 66; n’a kolobelizwe ka

1954.

Ki sifi se si mi tusa ku “beya lico ka ku tundamena”?—Luka 8:15.

[Maswaniso a fa likepe 20]

Ka ku beya muselo wa moya ni ka ku shaela za Mubuso, lu beya muselo hahulu

[Siswaniso se si fa likepe 23]

Jesu n’a talusañi ha n’a bulelezi baapositola ba hae kuli: ‘Mu beye muselo hahulu’?