Kana Jehova Wa Lemuha Ze Mu Eza?

NE MU ka alaba cwañi puzo yeo? Ba bañata ne ba ka li: ‘Ni lumela kuli Mulimu n’a lemuhile ze ne ba petile batu ba ba cwale ka Mushe, Gidioni, ni Davida, kono ha ni kolwi kuli wa iyakatwa nto ifi kamba ifi ye ni kona ku eza. Kaniti ha ni swani ni Mushe, Gidioni, kamba Davida.’

Ki niti kuli batu ba bañwi ba ba sepahala ba ba bulezwi mwa Bibele ne ba ezize likezo za tumelo ze ipitezi. Ne ba ‘hapile mibuso, ku tiba milomo ya litau, ku tima m’ata a mulilo, ni ku banduka kwa buhali bwa lilumo.’ (Maheberu 11:33, 34) Kono ba bañwi ne ba bonisize tumelo ya bona ka linzila ze ñwi ze nyinyani, mi Bibele i lu kolwisa kuli Mulimu n’a lemuhile ni zona likezo za bona za tumelo zeo. Ka mutala, mu bone mitala ya mwa Bibele ya mulisana, mupolofita, ni mbelwa.

Mulisana U Fa Sitabelo

Mu hupulañi ka za Abele, mwana wa bubeli wa bo Adama ni Eva? Mwendi mwa hupula kuli n’a bulaezwi tumelo ya hae, ili nto yeo mwendi i ka ezahala ku ba sikai ku luna. Kono pili, Abele n’a lemuhilwe ki Mulimu ka libaka le liñwi.

Zazi le liñwi, Abele n’a ezelize Mulimu sitabelo sa ze ñwi za lifolofolo za hae ze nde ka ku fitisisa. Kacenu, mpo ya hae i kona ku ngiwa ku ba ye nyinyani, kono Jehova n’a i lemuhile mi n’a i amuhezi. Kono ne ku si ka felela f’o. Hamulaho wa lilimo ze bat’o ba ze 4,000, Jehova n’a susumelize muapositola Paulusi ku ñola ka za teñi mwa buka ya Maheberu. Nihaiba hasamulaho wa lilimo ze ñata-ñata cwalo, Mulimu n’a si ka libala sitabelo se sinyinyani seo!—Maheberu 6:10; 11:4.

Abele n’a ketile cwañi mufuta wa sitabelo sa ku fa? Bibele ha i buleli, kono u lukela ku ba ya n’a nahanisisize hande taba yeo. N’a li mulisana, kacwalo ne ku swanela ha n’a fanile ze ñwi za mutapi wa hae. Kono mu lemuhe kuli n’a fanile ze nde ka ku fitisisa—ona “mafula” a zona. (Genese 4:4) Hape mwendi n’a nahanile manzwi a Jehova ku noha mwa simu ya Edeni, kuli: “Ni ka beya toyano mwahal’a mina, ni wena ni musali, ni mwahal’a peu ya hao ni peu ya musali; peu yeo i ka ku pyata toho, wena u i lume fa lisito.” (Genese 3:15; Sinulo 12:9) Nihaike n’a sa zibi kuli “musali” y’o ni “peu” ya hae ne li yemelañi, mwendi Abele n’a lemuhile kuli ku ‘lumiwa fa lisito’ kwa peu ya musali ne ku ama ku sulula mali. Kaniti n’a lemuhile kuli ha ku na nto ye ñwi ye n’e li ya butokwa ku fita sibupiwa se si pila. Niteñi, sitabelo sa n’a fanile ne si swanela luli.

Sina Abele, Bakreste kacenu ba fa Mulimu matabelo. Ha ba fi za maizibulo a mutapi, kono ba fa “sitabelo sa milumbeko, kikuli bupaki bo bu zwa mwa milomo ye lumba Libizo  la [Mulimu].” (Maheberu 13:15) Ha lu bulelela ba bañwi tumelo ya luna, milomo ya luna i tahisa tumbo.

Kana mwa tabela ku fa sitabelo se sinde ni ku fita? Kanti he mu nahanisise ka za butokwi bwa batu ba mwa kalulo ya mina ya simu. Ki lifi lipilaelo za bona? Ki lifi ze ba tabela? Ki lifi litaba za mwa Bibele ze ba kona ku tabela? Fo mu kutaleza kaufela, mu tatubisise misebezi ye mu ezize ka mulelo wa ku bona mo mu kona ku kutaleza hande ni ku fita. Mi ha mu bulela za Jehova, mu eze cwalo ka buikolwiso, ku zwelela kwa pilu. Sitabelo sa mina luli si be ‘sitabelo sa milumbeko.’

Mupolofita U Kutaza kwa Batu ba Muñañatoho

Cwale ha lu nyakisiseñi mupolofita Enoke. Mwendi n’e li yena fela paki a nosi wa Jehova Mulimu. Sina Enoke, kana ki mina mu nosi mwa lubasi lwa mina ba ba sebeleza Jehova ka busepahali? Kana ki mina baituti ba nosi mwa sitopa sa mina kamba babeleki ba nosi kwa mubeleko wa mina ba ba latelela likuka za Bibele? Haiba ku cwalo, mu kana mwa talimana ni matata. Balikani, bahabo mina, be mu kena ni bona sikolo, kamba be mu beleka ni bona ba kona ku mi kukueza ku loba milao ya Mulimu. Ba kana ba li: “Ha ku na ya ka ziba se mu ezize. Ha lu na ku mi biha.” Ba kana ba pihelela kuli ki butoto ku latelela lipimo za Bibele za muzamao kakuli Mulimu h’a na taba ni ze lu eza. Ka ku filikana kuli ha mu nahani kamba ku eza mo ba ezeza, ba kana ba lika ka t’ata ku mi yembulula.

Ki niti kuli ku tiyela miliko ye cwalo ku t’ata, kono kwa konahala. Mu nahane Enoke, yena mutu wa bu 7 ku zwa ku Adama. (Juda 14) Enoke h’a to pepwanga, buñata bwa batu ne ba na ni mizamao ye maswe hahulu. Lipulelo za bona n’e li ze swabisa; muzamao wa bona n’e li o “tata.” (Juda 15) Mo ne ba ezeza ku swana fela ni mo ba ezeza batu ba bañata kacenu.

Enoke n’a bandukile cwañi? Kalabo kwa puzo yeo ki ya butokwa ku luna kacenu. Nihaike kuli ka nako yeo, Enoke mwendi n’e li yena fela a nosi fa lifasi ya n’a lapela Jehova, kaniti n’a si a nosi. Enoke n’a zamaile ni Mulimu.—Genese 5:22.

Ku Enoke, ku tabisa Mulimu n’e li nto ye tuna luli. N’a ziba kuli ku zamaya ni Mulimu ne ku sa ami fela ku pila bupilo bwa bukeni. Jehova n’a bata kuli a kutaze. (Juda 14, 15) Batu ne ba tokwa ku lemuswa kuli likezo za bona ze maswe ne li lemuhilwe. Enoke n’a zwezipili ku zamaya ni Mulimu ka lilimo ze fitelela 300, ili nako ye telele hahulu ku fita y’a pilile ufi kamba ufi wa luna. N’a zwezipili ku zamaya ni Mulimu ku isa lifu.—Genese 5:23, 24.

Sina Enoke, ni luna lu filwe musebezi wa ku kutaza. (Mateu 24:14) Kwand’a ku kutaza fa ndu ni ndu, lu lika ku bulela taba ye nde ku bahabo luna, be lu eza ni bona lipisinisi, ni be lu kena ni bona sikolo. Kono fokuñwi lu kana lwa zina-zina ku kutaza. Kana kwa mi belanga cwalo? Mu si zwafi. Mu likanyise Bakreste ba pili, mi mu kupe Mulimu kuli a mi tiise. (Likezo 4:29) Mu si libali kuli ibile fela mwa zamaya ni Mulimu, ni kamuta ha mu yo mu nosi.

Mbelwa U Lukisa Lico

Mu nahane ka za mbelwa ya si ka bulelwa libizo ya n’a fuyozwi habeli kakuli n’a lukisize lico ze si na mo li inezi! N’a si Muisilaele, kono n’a li mulicaba ya n’a pilile ibat’o ba lilimo ze fitelela 2,800 kwamulaho k’o mwa munzi wa  Sarepta. Nako ye telele ya linanga ni lukupwe ha ne i tuha i fela, mbelwa y’o n’a s’a felelwa ki lico. N’a siyalezwi fela ki kabupinyana ni olinyana za ku ezeza yena ni mwan’a hae sico sa mafelelezo.

Ka yona nako yeo, kwa taha mueñi. N’e li Elia, mupolofita wa Mulimu, mi n’a kupile ku ca kwa lico ze nyinyani za mbelwa y’o. Lico ze n’e li teñi ne li sa kwani nihaiba yena ni mwan’a hae, mi kaniti ne ku si na sa n’a ka fa mueñi y’o. Kono Elia a mu sepisa kuli, ka sepiso ya Jehova, ha n’a ka mu fa kwa lico za hae, yena ni mwan’a hae ne ba si ke ba lapa. N’a tokwa tumelo kuli a kolwe kuli Mulimu wa Isilaele n’a ka mu lemuha, yena mbelwa wa mulicaba. Kono n’a kozwi manzwi a Elia, mi Jehova n’a mu fuyozi. “Bupi bo bu mwa tubana ne bu sa fukuzehi, ni oli ya mwa silibelo n’e sa feli, sina mw’a n’a bulelezi [Muñ’a] Bupilo ka Elia.” Musali y’o ni mwan’a hae ne ba nze ba ca ku fitela lukupwe l’o lu fela.—1 Malena 17:8-16.

Kono mbelwa y’o n’a fuyozwi hape. Hamulahonyana wa makazo yeo, mwan’a hae ya lateha a kula mi a shwa. Ka ku mu utwela butuku, Elia a kupa Jehova kuli a zuse mwana y’o. (1 Malena 17:17-24) Ku zusa mwana y’o neikaba makazo ye si ka bonwa kale. Ha ku na ya kile a zuswa kwa bafu! Kana Jehova hape n’a ka shemuba mbelwa wa mulicaba y’o? Ee. Jehova n’a file Elia m’ata a ku zusa mushimani y’o. Jesu hasamulaho n’a bulezi ka za musali y’o ya n’a fuyozwi kuli: ‘Mwa Isilaele ne ku na ni basali ba bañata ba limbelwa. Nihakubacwalo, Elia n’a lumezwi ku musali wa mbelwa wa kwa Sarepta, mwa naha ya Sidoni.’—Luka 4:25, 26.

Muinelo wa za mali kacenu ha u swalehi hande, nihaiba mwa linaha ze fumile. Likampani ze ñwi ze tuna li zwisize fa musebezi babeleki ba ba sepahalile ka lilimo-limo. Ka ku saba ku zwisiwa fa musebezi, Mukreste a kana a kena mwa muliko wa ku sebeza nako ye telele, ka ku sepa kuli h’a na ku zwisiwa fa musebezi. Ku eza cwalo ku kana kwa mu palelwisa ku fumaneha kwa mikopano ya Sikreste, ku abana mwa sebelezo ya mwa simu, kamba ku tokomela za butokwi bwa mwa maikuto ni bwa kwa moya bwa lubasi lwa hae. Kono u ikutwa kuli u na ni ku zwelapili fa musebezi ibat’o ba ku be cwañi kamba cwañi.

Mukreste ya mwa likayamana le li cwalo ku za mali luli wa swanela ku bilaela. Misebezi i t’ata ku i fumana mazazi a. Buñata bwa luna ha lu mbindaneli ku bata ku fuma, kono sina mbelwa wa kwa Sarepta, kaniti lwa bata za ku ifepa ka zona. Kono muapositola Paulusi u lu hupulisa kuli Mulimu n’a ize: “Ha ni na ku ku tuhela, ha ni na ku ku fulalela.” Lwa kona ku bulela ka buikolwiso kuli: “Mulena ki Yena ya ni tusa, ha ni sabi se siñwi; mutu s’a ka ni eza ki nto mañi?” (Maheberu 13:5, 6) Paulusi n’a itingile hahulu fa sepiso yeo, mi Jehova kamita n’a mu babalezi. Mulimu u ka lu babalela ni luna haiba lu sa mu fulaleli.

Lu kana lwa ikutwa kuli ha lu koni ku eza ze tuna ku likana ni ze ne ba ezize batu ba ba tiile kwa moya ba ba cwale ka Mushe, Gidioni, ni Davida, kono lwa kona ku likanyisa tumelo ya bona. Mi lwa kona ku hupula likezo za tumelo ze si ka ipitela za bo Abele, Enoke, ni mbelwa wa kwa Sarepta. Jehova u lemuha likezo kaufela za tumelo, niheba ze si ka ipitela. Mwan’a sikolo ya saba Mulimu h’a hana ku fiwa milyani ye kola ki mulikani, Mukreste ya beleka h’a hana likukuezo za linyawe kwa mubeleko, kamba Paki ya supezi h’a fumanehanga kwa mikopano ya puteho ku si na taba  ni mukatalo ni makulanu, Jehova wa lemuha. Mi wa nyakalala!—Liproverbia 27:11.

Kana Mwa Lemuhanga Ze Ba Eza Ba Bañwi?

Kaniti, Jehova wa lemuha ze lu eza. Kacwalo, ka ku ba ba ba likanyisa Mulimu, lu swanela ku tonela buikatazo bwa ba bañwi. (Maefese 5:1) Mwa kona ku nyakisisa butata bo ba fumananga Bakreste ba bañwi kuli ba fumanehe kwa mikopano ya puteho, ku zwela mwa sebelezo ya mwa simu, mane ni ku peta misebezi ya ka zazi.

Ku tuha f’o, mu zibise balapeli ba bañwi ba Jehova kuli mwa itebuha buikatazo bwa bona. Ba ka tabela kuli mu lemuhile, mi buiyakato bwa mina bu ka ba bonisa kuli Jehova ni yena wa lemuha.