Ki Kai Ko Mu Kona ku Fumana ku Tiiswa Pilu Kwa Niti?

“Mulimu . . . Yena Ndat’ahe Mulen’a luna Jesu Kreste, . . . [wa] lu tiisanga pilu mwa ñalelwa ifi kamba ifi.”—2 MAKORINTE 1:3, 4.

1. Ki lifi lika ze kana za tahiseza batu ku ikutwa hahulu kuli ba tokwa ku tiiswa pilu?

MAPONGO a kona ku siya mutu inz’a ikutwa kuli h’a na za pilela. Lizikinyeho za lifasi, mañungwa, ni lukupwe li siya batu mwa bunjebwe bo butuna. Ndwa i kona ku bitula lilama za lubasi, ku sinya mandu, kamba ku balehisa beñi ba mandu, ku ba siisa tutu ya bona. Ketululo i kona ku tahiseza batu maikuto a kuli ha ku na mo ba ka imululelwa. Ba ba kandauka cwalo ba tokwa hahulu-hulu ku tiiswa pilu. Ba kona ku fumana kai ku tiiswa pilu k’o?

2. Ki kabakalañi ku tiisa lipilu kwa Jehova ha ku ipitezi?

² Batu ni likopano ze ñwi li lika ku tiisa batu lipilu. Manzwi a musa a itebuhiwa. Lituso ze fiwa ba ba nyanda li ba tusa swalelele. Kono ki Jehova fela, yena Mulimu wa niti, ya kona ku felisa bumaswe kaufela ni ku fa tuso ye tokwahala kuli liñalelwa zeo li si ke za taha hape. Bibele i bulela ka za hae kuli: “Mulimu a lumbiwe, Yena Ndat’ahe Mulen’a luna Jesu Kreste, Ndate ya mukekecima, Mulimu wa ze tiisa pilu kaufela. Ya lu tiisanga pilu mwa ñalelwa ifi kamba ifi, kuli ka ze tiisa pilu ze lu fiwa ki Mulena, ni luna lu kone ku tiisa lipilu za ba ba li mwa ñalelwa.” (2 Makorinte 1:3, 4) Jehova u lu tiisa cwañi lipilu?

Ku Tongola Fo ku Zwa Matata Luli

3. Ku tiisa pilu kw’a fa Mulimu ku tongola cwañi fo ku zwa matata a batu?

³ Batu kaufela ba hozize ku sa petahala kabakala sibi sa Adama, mi seo si labaula matata a mañata-ñata ao mafelelezo a ona ki lifu. (Maroma 5:12) Se si ekeza kwa butata kikuli Satani Diabulosi ki yena “mulena wa lifasi le.” (Joani 12:31; 1 Joani 5:19) Jehova n’a si ka shwiswa fela makeke ki manyando a’ ninguzi batu. N’a lumile Mwan’a hae wa libanda sina tiululo kuli a lu lamulele, mi N’a lu bulelezi kuli lwa kona ku imululwa ku ze tisizwe ki sibi sa Adama haiba lu lumela ku Mwan’a Hae. (Joani 3:16; 1 Joani 4:10) Mulimu hape n’a sinuzi kuli Jesu Kreste, ya filwe m’ata kaufela mwa lihalimu ni fa lifasi, u ka yundisa Satani ni miinelo ya hae ye maswe ye mwa lifasi.—Mateu 28:18; 1 Joani 3:8; Sinulo 6:2; 20:10.

4. (a) Jehova u fileñi ilikuli lu sepe hahulu lisepiso za hae za ku lu imulula? (b) Jehova u lu tusa cwañi ku lemuha kuli kimuluho i taha lili?

⁴ Kuli lu sepe hahulu lisepiso za hae, Mulimu u bulukile sifako sa bupaki bo bu bonisa kuli z’a sinulanga kaufela za ezahalanga. (Joshua 23:14) N’a bulukile mwa Bibele litaba ka za muhato w’a ngile mwa ku lamulela batanga ba hae kwa matata ao mutu n’a ka nahana kuli h’a konahali. (Exoda 14:4-31;  2 Malena 18:13–19:37) Mi ka Jesu Kreste, Jehova n’a bonisize kuli ze ñwi z’a lelile ku eza ki ku folisa “buanga kaufela” bwa batu, mane ni ku zusa bafu. (Mateu 9:35; 11:3-6) Zeo kaufela li ka ezahala lili? Bibele i alaba ka ku talusa za mazazi a mafelelezo a muinelo wo wa kale, ze ka yoliwa ki mahalimu a manca ni lifasi le linca la Mulimu. Za n’a talusize Jesu lwa iponela zona kacenu.—Mateu 24:3-14; 2 Timotea 3:1-5.

Ku Tiisa Lipilu za Sicaba Se Si Ziyelehile

5. Jehova ha n’a tiisa lipilu za Isilaele wa ikale, n’a ba kolwisize cwañi?

⁵ Ka ku ya ka mwa n’a sebelisanezi Jehova ni Isilaele wa ikale, lu ituta mwa n’a ba tiiselize lipilu ha ne ba li mwa liziyezi. N’a ba hupulisize kuli ki Mulimu ya cwañi. Seo ne si tiisize sepo ya bona mwa lisepiso za hae. Jehova n’a susumelize bapolofita ba hae ku talusa hande-nde shutano ye mwahal’a yena ya li Mulimu wa niti, ya pila, ni milimu ya maswaniso, ye n’e sa koni ku itusa kamba ku tusa balapeli ba yona. (Isaya 41:10; 46:1; Jeremia 10:2-15) Jehova ha n’a bulezi ka Isaya kuli “A mu tiise pilu, a mu tiise pilu ya sicaba sa ka,” n’a susumelize mupolofita wa hae ku itusisa liswanisezo ni litaluso za misebezi ya Hae ya bubupi ilikuli a bonise m’ata a Jehova, kuli ki yena Mulimu a nosi wa niti.—Isaya 40:1-31.

6. Jehova fokuñwi n’a bonisanga cwañi nako ya tamulelo?

⁶ Fokuñwi, Jehova n’a tiisize lipilu za batu ba hae ka ku ba bulelela kuli tamulelo ne i ka taha lili, ibe kwapilinyana kamba kwapili hahulu. Maisilaele be ne ba hatelezwi ha ne ba bat’o lamulelwa mwa Egepita, n’a ba bulelezi kuli: “Ni sa tisa koto i li ñwi fahalimw’a Faro ni fahalimw’a Egepita, kihona a ka mi lumelela ku zamaya.” (Exoda 11:1) Linaha ze talu ha ne li kopani ku t’o lwanisa Majuda mwa miteñi ya Mulena Josafati, Jehova n’a ba bulelezi kuli N’a ka ba lamulela “kakusasana” o tatama. (2 Makolonika 20:1-4, 14-17) Kono tamulelo ya bona kwa Babilona ne i ñozwi ki Isaya ibat’o ba lilimo ze 200 pili, mi litaba ze ñwi ne li filwe ka Jeremia ibat’o ba lilimo ze mwanda pili ba si ka t’o lukululwa kale. Litaba zeo za bupolofita kaniti ne li susuelize hahulu batanga ba Mulimu nako ya tamulelo ha ne i sutelezi.—Isaya 44:26–45:3; Jeremia 25:11-14.

7. Lisepiso za tamulelo hañata ne li bulela ni ka zañi, mi seo ne si amile cwañi basepahali mwa Isilaele?

⁷ Nto ye lemuhiwa kikuli lisepiso ze n’e tiisa lipilu za batu ba Mulimu hañata ne li na ni litaba ka za Mesiya. (Isaya 53:1-12) Lilimo ha li nze li ya, seo ne si file basepahali sepo ha ne ba li mwa litiko ze ñata. Kwa Luka 2:25, lu bala kuli: “Ne ku na ni munna mwa  Jerusalema ya n’a bizwa Simioni. Munna yo n’a lukile, n’a sebeleza Mulimu a libelezi Mupilisi wa Isilaele [kamba, ku tiiswa pilu kwa Isilaele; ili ku taha kwa Mesiya]; mi Moya o Kenile n’o li ku yena.” Simioni n’a ziba sepiso ya za Mesiya ye ñozwi mwa Mañolo, mi n’a pilile ka ku ya ka sepo ya hae ya kuli ne i ka talelezwa. N’a sa zibi mo ne li ka ezahalela lika zeo kaufela, mi yena ka sibili n’a timezi pili puluso ye n’e sepisizwe i si ka ba teñi kale, kono n’a nyakalalile ha n’a zibile Yena ya n’a ka t’o ba “ku pilisa” kwa Mulimu.—Luka 2:30.

Ku Tiiswa Pilu ka Kreste

8. Zeo Jesu n’a tusize batu ne li shutana cwañi ni zeo batu ba bañata ne ba nahana kuli ba li tokwa?

⁸ Jesu Kreste ha n’a nze a peta bukombwa bwa hae bwa fa lifasi, n’e si kamita a fa batu tuso ye ne ba nahana kuli ba i tokwa. Ba bañwi ne ba nyolelwa Mesiya ya n’a ka ba zwisa kwa coko ye imeza ya Roma. Kono Jesu n’a sa wayeleli petuhelo; n’a ba bulelezi kuli ba “kutiseze Sesare ze li za Sesare.” (Mateu 22:21) Mulelo wa Mulimu n’e si fela wa ku lamulela batu ba hae kwa buhateleli bwa mubuso wa silifasi. Nyangela ne i bata ku beya Jesu fa bulena, kono n’a ize n’a ka “fa bupilo bwa hae, kuli a liulule ba bañata.” (Mateu 20:28; Joani 6:15) Nako ya hae ya ku kala ku busa ne i si ka fita kale, mi m’ata a bubusi na ka fiwa ona ki Jehova, isi silundwamanji sa batu ba ba undungana.

9. (a) Jesu n’a shaela taba ifi ye tiisa pilu? (b) Jesu n’a bonisize cwañi kuli taba yeo ne i kona ku tusa batu mwa mapacaca e ne ba li ku ona ka butu? (c) Bukombwa bwa Jesu ne bu tomile mutomo wañi?

⁹ Ku tiisa pilu kwa n’a tisize Jesu ne ku iputezi mwa “taba ye munati ya mubuso wa Mulimu.” Yeo ki yona taba ya n’a shaela Jesu kwa n’a ya kaufela. (Luka 4:43) N’a koñomekile kuli taba yeo ne i kona ku tusa batu mwa mapacaca a bona a ka zazi ka ku bonisa zeo yena ka ku ba Mesiya ni Mulena n’a ka ezeza batu. Be ne ba kandauka n’a ba tusize ku ikola bupilo hape ka ku ba zwisa bubofu ni bumumu (Mateu 12:22; Mareka 10:51, 52), ku folisa lihole (Mareka 2:3-12), ku kenisa Maisilaele ka yena kwa matuku a nyenyisa (Luka 5:12, 13), ni ku ba folisa matuku a mañwi a ziyeza. (Mareka 5:25-29) N’a imuluzi hahulu mabasi a n’a li mwa sililo ka ku zusa bana ba bona kwa bafu. (Luka 7:11-15; 8:49-56) N’a bonisize m’ata a hae a ku ombaza mañungwa a’ buhali ni ku fepa hande undi-wa-nyangela. (Mareka 4:37-41; 8:2-9) Hape, Jesu n’a ba lutile likuka za mwa ku pilela ze n’e kona ku ba tusa ku tatulula hande matata e ne ba li ku ona ili ze n’e kona ku fa batu sepo  ya ku pila mwatas’a puso ye lukile ya Mesiya. Kacwalo, Jesu ha n’a nz’a eza bukombwa bwa hae, kwand’a ku tiisa lipilu za be ne ba teeleza ka tumelo, hape n’a tomile mutomo wa ku susueza batu ka likiti-kiti za lilimo ze n’e sa taha.

10. Sitabelo sa Jesu si konahalisañi?

¹⁰ Ku fitelela lilimo ze 60 ku zwa fa n’a shwezi Jesu ka ku ifana sina sitabelo ni ku zuha kwa bafu ku y’o pila kwa lihalimu, muapositola Joani n’a susumelizwe ku ñola kuli: “Bana ba ka ba banyinyani, ni mi ñolela litaba zeo kuli mu si ke mwa eza sibi. Mi mutu h’a ezize sibi, lu na ni Muyemeli fapil’a Ndate, ki Jesu Kreste Ya-Lukile. Yena ki sitabelo se si lifa libi za luna; mi isi za luna fela, kono ni za lifasi kamukana.” (1 Joani 2:1, 2) Bakeñisa lituso za sitabelo sa bupilo bwa Jesu se si petehile, lwa tiiswa hahulu pilu. Lwa ziba kuli lwa kona ku ba ni ku swalelwa libi, lizwalo le li kenile, silikani se sinde ni Mulimu, ni sepo ya bupilo bwa kamita.—Joani 14:6; Maroma 6:23; Maheberu 9:24-28; 1 Pitrosi 3:21.

Moya O Kenile Ki Mutiisapilu

11. Jesu a si ka timela kale, n’a sepisize tukiso ifi ye ñwi ye lukiselizwe ku tiisa pilu?

¹¹ Ha n’a li ni baapositola ba hae busihu bwa hae bwa mafelelezo a si ka shwa kale ka ku ifana sina sitabelo, Jesu n’a bulezi tukiso ye ñwi ya n’a ezize Ndat’ahe wa kwa lihalimu ya ku ba tiisa ka yona lipilu. Jesu n’a ize: “Ni ka lapela Ndate, mi u ka mi fa Mutiisapilu yo muñwi [pa·raʹkle·tos mwa Sigerike], kuli a ine ni mina kamita, ona Moya wa niti.” Jesu n’a ba sepisize kuli: “Mutiisapilu, ona Moya o Kenile . . . ki ona o ka mi luta litaba kaufela, u mi hupulise ze ni mi bulelezi kaufela.” (Joani 14:16, 17, 26) Moya o kenile n’o ba tiisize cwañi lipilu luli?

12. Z’o petile moya o kenile mwa ku hupulisa balutiwa ba Jesu litaba li tiisize cwañi lipilu za ba bañata?

¹² Baapositola ne ba lutilwe litaba ze ñata hahulu ki Jesu. Kaniti ne ba si ke ba libala seo, kono kana ne ba ka hupula za n’a bulezi luli? Kana litaelo za butokwa ne li ka libaleha kabakala minahano ya bona ye si ka petahala? Jesu n’a ba sepisize kuli moya o kenile n’o ka ‘ba hupulisa za n’a ba bulelezi kaufela.’ Kacwalo, lilimo ze bat’o eza 8 hamulaho wa lifu la Jesu, Mateu n’a konile ku ñola ya pili kwa Libuka za Evangeli, mwa n’a ñozi Ngambolo ya fa Lilundu ye nde ya n’a file Jesu, liswanisezo za hae ze ñata ka za Mubuso, ni za n’a bulezi ka butungi ka za sisupo sa ku ba teñi kwa hae. Lilimo ze fitelela 50 ku tuha f’o, muapositola Joani n’a konile ku ñola taba ye sepeha ye n’e tezi tunango to tuñata ka za mazazi a sikai a mafelelezo a bupilo bwa Jesu bwa fa lifasi. Litaba ze tahile ka moya o kenile zeo li bile ze susueza hakalo ku t’o fita ni la kacenu le!

13. Moya o kenile n’o bile cwañi muluti kwa Bakreste ba kwa makalelo?

¹³ Ku fita ku ba hupulisa fela manzwi, moya o kenile u lutile balutiwa ni ku ba tusa ku utwisisa hahulu mulelo wa Mulimu. Jesu ha n’a sa li ni balutiwa ba hae, n’a ba bulelezi lika ze ne ba sa utwisisi hande ka nako yeo. Kono hasamulaho, ka ku susumezwa ki moya o kenile, Joani, Pitrosi, Jakobo, Juda, ni Paulusi ne ba ñozi litaluso za lika ze ñwi ze n’e ezahala mwa mulelo wa Mulimu. Ki mona mo n’o lutela moya o kenile cwalo, ili ku ba kolwisa ka ku tala kuli ne ba etelelwa ki Mulimu.

14. Moya o kenile n’o tusize batu ba Jehova ka linzila lifi?

¹⁴ Limpo ze makaza za moya ni zona ne li bonisize hande kuli cwale Mulimu n’a katelwa puteho ya Sikreste, isi Isilaele wa nama. (Maheberu 2:4) Muselo wa moya mwa bupilo bwa mutu ni mutu n’o tusa hahulu mwa ku bonisa be ne ba li balutiwa sakata ba Jesu. (Joani 13:35; Magalata 5:22-24) Hape moya n’o matafalize ba mwa puteho yeo kuli ba kutaze ka bundume, ba sa sabi.—Likezo 4:31.

 Tuso mwa Ñalelwa Ye Tuna

15. (a) Bakreste ba kwamulaho ni ba miteñi ye se ba bile mwa miliko ifi? (b) Ki kabakalañi ba ba susueza ba bañwi ni bona fokuñwi ha ba tokwa ku susuezwa?

¹⁵ Bote ba ba ipeile ku Jehova ni ba ba sepahala ku yena ba tahelwanga ki nyandiso ye ñwi. (2 Timotea 3:12) Kono Bakreste ba bañata se ba bile mwa miliko ye mituna hahulu. Miteñi ye, ba bañwi se ba zumilwe ki liweleya ni ku lengiwa mwa minganda ya tukufazo, litolongo, ni minganda ya misempula, mo ku sa swaneli ku pila batu. Milonga ka sibili se i ba nyandisize, kamba se i lumelelize likwata ze tula mulao ku ba lwanisa li sa fiwi mulatu. Hape, Bakreste se ba kulile matuku a matuna kamba ku ba ni matata a matuna a mwa lubasi. Mukreste ya hulile kwa moya ni yena wa kona ku honiwa ki ku swalelela ku tusa balumeli ka yena mwa matata a bona. Ku ze cwalo, ya susueza ba bañwi ni yena a kana a tokwa ku susuezwa.

16. Davida ha n’a ziyelehile hahulu, n’a tusizwe cwañi?

¹⁶ Mulena Saule ha n’a yemi Davida kasumatondo kuli a mu bulaye, Davida a kupa tuso ku Mulimu. A itilelela a li: “Mulimu, u utwe tapelo ya ka . . . E, ni fumane sisabelo mwa muluti wa mafufa a hao.” (Samu 54:2, 4; 57:1) Kana Davida n’a tusizwe? Ee n’a tusizwe. Mwa butata b’o, Jehova ka mupolofita Gadi ni muprisita Abiatare a bulelela Davida za ku eza, mi ka Jonatani mwan’a Saule A tiisa mucaha y’o. (1 Samuele 22:1, 5; 23:9-13, 16-18) Jehova hape n’a tuhelezi Mafilisita ku pumela naha, ili ku lyanganisa milelo ya Saule.—1 Samuele 23:27, 28.

17. Jesu n’a itingile ku mañi ha n’a li mwa ziyezi ye tuna?

¹⁷ Jesu Kreste ni yena n’a li mwa ziyezi ye tuna ha n’a li kwa mafelelezo a bupilo bwa hae bwa fa lifasi. N’a ziba hande-nde m’o muzamao wa hae n’o ka amela libizo la Ndat’ahe wa kwa lihalimu ni mo n’o ka amela bupilo bwa kwapili bwa batu kaufela. N’a lapezi ka t’ata, mane a ba “mwa ñalelwa ye tuna.” Mulimu n’a boni teñi kuli Jesu w’a amuhela tuso ya n’a tokwa mwa nako ye t’ata yeo.—Luka 22:41-44.

18. Mulimu n’a tiisize cwañi lipilu za Bakreste ba kwa makalelo be ne ba nyandisizwe ha butuku?

¹⁸ Puteho ya Bakreste ba kwa makalelo ha se i tomilwe, Bakreste ne ba nyandisizwe hahulu  kuli mane konji ko ne ba tunuhile mwa Jerusalema, ku siya fela mwateñi baapositola. Banna ni basali ne ba hoholozwi, ku zwiswa mwa mandu a bona. Mulimu n’a ba tiisize cwañi lipilu? N’a ezize cwalo ka ku ba sepisa mwa Linzwi la hae kuli ne ba “fumile bufumu bo bu fita bo kwa bunde, bo bu ina ku ya ku ile,” ili sanda sa kamita mwa mahalimu ni Kreste. (Maheberu 10:34; Maefese 1:18-20) Ha ne ba nze ba kutaza, ne ba boni bupaki bwa kuli moya wa Mulimu n’o li ni bona, mi ba nyakalaliswa hape ki ze ne ba fitile ku zona.—Mateu 5:11, 12; Likezo 8:1-40.

19. Paulusi ni ha n’a nyandisizwe ha butuku, n’a ikutwa cwañi ka za ku tiisa pilu kw’a fa Mulimu?

¹⁹ Nako ha i nze i ya, Saule (Paulusi), ya n’a li munyandisi ya maswe kwamulaho, ni yena a t’o nyandiswa hahulu kabakala ku ba Mukreste. Fa sooli sa Sipera, ne ku na ni mulauli ya n’a likile ku tibela bukombwa bwa Paulusi ka ku itusisa buhata ni ku kopamisa litaba. Mwa Galatia, Paulusi n’a pobauzwi ka macwe ku fitela a nahanwa kuli u shwile. (Likezo 13:8-10; 14:19) Mwa Masedonia, n’a shapakilwe. (Likezo 16:22, 23) Hamulaho wa ku lwaniswa ki ba bañata mwa Efese, a ñola kuli: “Ne lu imezwi hahulu, ku fita mane mata a luna, mi lwa felelwa ki sepo ya ku pila; mane ku atulelwa lifu kwa luna ne ku nze ku li ku luna.” (2 Makorinte 1:8, 9) Kono mwa liñolo le li swana, Paulusi n’a ñozi manzwi a tiisa pilu a’ bulezwi mwa paragilafu 2 ya taba ye.—2 Makorinte 1:3, 4.

20. Lu ka talimañi mwa taba ye tatama?

²⁰ Mu kona ku petañi mwa ku tiisa pilu ko ku cwalo? Ki ba bañata kacenu ba ba tokwa ku tiiswa lipilu ha ba li mwa matomola, ibe kuli ki kabakala butata bo bu tasukela likiti-kiti za batu kamba ñalelwa ye kataza bona ka sibili. Mwa taba ye tatama, lu ka bona mo lu kona ku tiiseza batu lipilu mwa sibeli sa matata ao.

Kana Mwa Hupula?

• Ki kabakalañi ku tiisa pilu ko ku zwelela ku Mulimu ha ku li kwa butokwa hahulu?

• Ki kufi ku tiisa pilu ko ku fiwa ka Kreste?

• Moya o kenile u bile cwañi mutiisapilu?

• Mu fe mitala ya ku tiisa pilu kwa n’a file Mulimu batanga ba hae ha ne ba li mwa ñalelwa ye tuna.

[Lipuzo za Tuto]

[Maswaniso a fa likepe 15]

Bibele i lu bonisa kuli Jehova n’a tiisize lipilu za batu ba hae ka ku ba lamulela

[Maswaniso a fa likepe 16]

Jesu n’a tiisize batu lipilu ka ku ba luta, ku ba folisa, ni ku zusa bafu

[Siswaniso se si fa likepe 18]

Jesu n’a amuhezi tuso ku zwelela kwa lihalimu